tag:blogger.com,1999:blog-23974519710117589722024-03-18T05:00:11.043+02:00Πολιτισμικό ΗμερολόγιοΑπό την "κουλτούρα της πενίας" και την "πρακτική" του φιλότιμου στη διατήρηση της αυτοεκτίμησης ' η απομυθοποίηση της σωτηρίαςΓιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.comBlogger381125tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-74479611287744475682024-01-14T21:36:00.002+02:002024-01-15T19:11:55.333+02:00"Με το παλιό'' ημερολόγιο, σήμερα είναι πρωτοχρονιά!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirctsnDZ8gQjuNTEYUbf3A7nU4W4QPzOGTwrUyi7YaZ73XFXDH-6s1H4n4_1hwGe45JVvKzdkGh5Al2u1CdL25iIOioa3IozGvI4wpXXIgu-J4ogCtgyWpT5vSFNKN4PEusnTgRP0HZAaD2lqrtb5sUwaiORlEtY3hySBrvS6tBqbpo-G-_yDrdYjAcNA/s616/%CE%9B%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%AC-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="462" data-original-width="616" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirctsnDZ8gQjuNTEYUbf3A7nU4W4QPzOGTwrUyi7YaZ73XFXDH-6s1H4n4_1hwGe45JVvKzdkGh5Al2u1CdL25iIOioa3IozGvI4wpXXIgu-J4ogCtgyWpT5vSFNKN4PEusnTgRP0HZAaD2lqrtb5sUwaiORlEtY3hySBrvS6tBqbpo-G-_yDrdYjAcNA/s320/%CE%9B%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%AC-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1.jpeg" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: Roboto; font-size: 24px; text-align: left;">Τάσος Λειβαδίτης: Ένας καινούργιος χρόνος, όνειρα, φιλοδοξίες, έρωτες, αινίγματα…</span></div><p></p><div><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 13.5pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Ένας καινούργιος χρόνος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 13.5pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Τι μας περιμένει;<br />
Τι θα μας φέρει;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 13.5pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Όνειρα, φιλοδοξίες,<br />
έρωτες, αινίγματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 13.5pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Και ω φτωχά ημερολόγια<br />
που ύστερα από τόσες γιορτές<br />
τελειώνετε τις μέρες σας<br />
μέσα σ’ ένα ρείθρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 13.5pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Τάσος Λειβαδίτης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 5.75pt; mso-line-height-alt: 10.35pt;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">(Αντιγραφή από τον τόπο<b>: </b></span><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="color: #081ac4; font-size: 13.5pt;">tsemperlidou.gr</span><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="color: #666666; font-size: 13.5pt;">)</span><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span face=""Helvetica","sans-serif"" style="mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Post by:<span style="color: #999999;"> </span><span style="color: #081ac4;"><a href="https://draft.blogger.com/blog/post/edit/2397451971011758972/7447961128774447568" title="Posts by apotis4stis5"><span style="color: #081ac4;">apotis4stis5</span></a> </span>08/01/2024<span style="color: #999999;"><o:p></o:p></span></span></p></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-34556532644046863172024-01-14T01:03:00.004+02:002024-01-14T01:05:11.996+02:00Ένα δωμάτιο, ζωντανό φέρετρο<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIiIusj7N1aoi8z_Q-82TjUK0cygQL527PTSxiNxm8gIYY9D8FXF4vcAxLspPuGSMCvhz5zOHEIcUSOk0JUPpRyNFFiC6yqZAGpAY0vKduO_8imyyvC64upohBbNQIucpPSvUCuWlQL2D2Xd-38rB8WQqYHxik_4ZW09tY3aiUod591OPPTUwowzZLmd8/s515/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7%CF%82.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="395" data-original-width="515" height="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIiIusj7N1aoi8z_Q-82TjUK0cygQL527PTSxiNxm8gIYY9D8FXF4vcAxLspPuGSMCvhz5zOHEIcUSOk0JUPpRyNFFiC6yqZAGpAY0vKduO_8imyyvC64upohBbNQIucpPSvUCuWlQL2D2Xd-38rB8WQqYHxik_4ZW09tY3aiUod591OPPTUwowzZLmd8/s320/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7%CF%82.png" width="320" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;"> <b style="text-align: left;">ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΚΙΒΟΥΡΙ* ΜΟΥ</b></div><p></p><p class="MsoNormal"><b>*φέρετρο <o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Καμιά δεν ήταν ποτέ αξιοπρεπέστερη
ως σπιτονοικοκυρά από την Κυρά-Μάρω, σε μία μάντρα κάτω, κοντά στην πλατεία της
Ελευθερίας. Πρώτα, το σπίτι, μια σειρά χαμοκέλες από 7 ή 8 δωμάτια, που αυτή
νοίκιαζε, ήταν άγνωστο ποιού ιδιοκτήτη ήταν. Κατά ορισμένους, η Μάρω είχε
συμφωνήσει με μία πολύ αγαπημένη φίλη της πριν από χρόνια, στου Καλαμιώτη, όπου
κατοικούσαν μαζί, ασκώντας διάφορα επαγγέλματα ―συνήθως έπλεναν ή σιδέρωναν, μερικές
φορές έκαναν και προξενιά― όποια από τις δύο επιζήσει, να κληρονομήσει την άλλη.
Λοιπόν η Μάρω είχε την τύχη να βάλει την αγαπημένη φίλη της μπροστά, και τότε αγόρασε
το σπίτι αυτό με τα χρήματα, που είχαν βρεθεί της μακαρίτισσας. Κατά τους δέ, το
σπίτι ανήκε στον δικηγόρο, τον σύζυγο μιας ανεψιάς της Μάρως, και αυτή ήταν
μόνον ως επιστάτρια και υπενοικιάστρια. Βρίσκονταν όμως και καλοθελητές, που προσπαθούσαν
να συμβιβάσουν τις δύο γνώμες. Κατ’ αυτούς, η μάντρα με τις παλιές χαμοκέλες είχε
αγοραστεί πράγματι με τα χρήματα της πεθαμένης, αλλά στο συμβόλαιο φερόταν
μόνον το όνομα της ανεψιάς της Μάρως και του συζύγου της, ο οποίος, ως
δικηγόρος, ήξερε πολύ καλά πως γίνονται «αυτά τα πράγματα».</p><p class="MsoNormal"></p><div style="text-align: left;">*</div>
* *<p></p><div style="text-align: left;"><span style="text-align: justify;">Όταν πήγα κι έπιασα το μέσα
δωμάτιο, όπου έμεινα από τότε και για δώδεκα έτη της ανώφελης ζωής μου, καλυβάκι
ξεχωριστό στη σειρά </span><span style="text-align: justify;"> </span><span style="text-align: justify;">με τις άλλες
χαμοκέλες, και το μόνο που έβλεπε προς τον δρόμο, όπως αντίκριζε την αυλόπορτα,
―είναι πολλά χρόνια από τότε― η πρώτη εντύπωσή μου υπήρξε ευχάριστη. ― Ήταν
μέσα από ξύλινα χωρίσματα, στο βάθος της αυλής, μαζί με άλλα δύο· το ένα, το οποίον
κατείχε μια φτωχή χήρα με τα παιδιά της, και το μέσα-μέσα της σειράς, όπου φώλιαζε
η Κυρά-Μάρω. Μέσα από το χώρισμα και πριν από την πόρτα μου, ήταν μία εξαίσια
κληματαριά, με πολύ πλούσιο φύλλωμα, κάνοντας τη μικρή αυλή μας ― άντρο σκιάς
και δροσιάς. Κοιμήθηκα την πρώτη νύχτα· παράθυρο δεν είχε το μικρό κελί, και
στο ένα τρίτο μέρος του προς τα πάνω από την πόρτα περνούσε το φως από έναν
γυάλινο φεγγίτη. Ξύπνησα με την εντύπωση ―καθότι έβλεπα κι ένα κυπαρισσάκι να
σείεται θλιβερά, αντίκρυ εκεί σε μίαν αυλή, πέρα από τον δρόμο― ότι είχα κοιμηθεί
μέσα στο κιβούρι μου, το οποίο μου είχε κτίσει, για να απολαύσω προκαταβολικά και
να αποκτήσω πείρα του πράγματος, η ευμενής μου Μοίρα.</span></div><p class="MsoNormal">*<br />
* *</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Το πρωί, πριν βγω, είδα τη σπιτονοικοκυρά
ν’ ασχολείται να κουβαλάει έπιπλα από τη μία στην άλλη κάμαρα, και μερικά στην ίδια
την κατοικία της. Μέτρησα 11 ἢ 12 κιβώτια. Όλα σχεδόν ήσαν παλαιά και άκομψα, τα
περισσότερα φαίνονταν να είναι κενά, άλλα έδειχναν μικρό βάρος. Τα μετακόμιζε όλα
αυτά βοηθουμένη από τη μικρή κόρη Αμαλία της Παπαβλαστού ―της άμεσης
γειτόνισσάς μου, της χήρας― την οποία είχε αγγαρέψει γι αυτό. Αγαπούσε δέ, όπως
βεβαιώθηκα, την αγγαρεία ― όταν την επέβαλλε σε άλλους. Τα κιβώτια, όπως έμαθα,
όσα δεν ήσαν εντελώς κενά, περιείχαν διάφορα κουρέλια μάλλινα ἢ μεταξωτά, και ένα
ή δύο μόνο περιέκλειαν σεντόνια, κλινοσκεπάσματα, και άλλα ρούχα. Όλα αυτά ανήκαν
στη σπιτονοικοκυρά. Φαίνεται ὅτι ήσαν λείψανα παλαιών ενοικιαστών, ενέχυρα,
παρακαταθήκες έναντι οφειλομένων ενοικίων και τα τοιαύτα. Αλλά από τότε κανείς δεν
είχε έλθει να τα ζητήσει.</p><p class="MsoNormal">*<br />
* *</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Ήλθε ο χειμώνας. Έμεινα εκεί.
Ανάμεσα στους νοικάρηδες, έβλεπα συχνά έναν Πέτρο, Μαλτέζο. Αυτός συχνά καθόταν
στο κατώφλι της δικής του κατοικίας καπνίζοντας την πίπα του. Ένα πρωί ξυπνώντας,
ακούω τη Μάρω να μιλάει μεγαλόφωνα και φαινόταν σε ταραχή και αγανάκτηση.</p><div style="text-align: left;">― Τί τρέχει;</div><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">―Ο Πέτρος, ο Μαλτέζος! Μου έφυγε
τη νύχτα, ὁ πελάτης… Δυόμισι νοίκια μου τρώει ― με το συμπάθιο, αν είναι και
λίγα. Κουβάλησε μεσάνυχτα τα ρούχα του.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Είχε δίκιο. Δεν θα είχε ὁ ἄνθρωπος,
καμιά κασέλα περίσσεια να της αφήσει, για να τον θυμάται. Άλλοι νοικάρηδες
συνέβαινε να κρατήσουν ένα δωμάτιο επί δύο μήνες και τόσες ημέρες. Η Κυρά-Μάρω
πολλές φορές επικαλείτο τα φώτα μου για να της βρω τον λογαριασμό. Συνήθως απαιτούσε
να πληρωθεί όλος ο μήνας για τις 9 ημέρες, αλλά βλέποντας την ακραία φτώχεια των
ανθρώπων, και αυτή αφοπλιζόταν. Αλλιώς, να πως λογάριαζε συνήθως τις ημέρες. Ο
νοικάρης είχε έλθει στις 20 Μαρτίου, κι έφευγε στις 30 Μαΐου. Από 20 Μαρτίου έως
31, δώδεκα μέρες· και 18 από τον Απρίλη ένας μήνας σωστός. Από 18 Απριλίου
(bis), έως τέλος, 13 μέρες· και δεκαεφτά από τον Μάη, δύο μήνες· από 17 Μαΐου
(bis) έως 31…</p><p class="MsoNormal">― Μα έχουμε τριάντα σήμερα, κυρά-Μάρω.</p><p class="MsoNormal">― Τριανταμία τραβάει ο μήνας. Από 17 Μαΐου έως 31, δεκάξι
μέρες!</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">― Μα, πρώτα, δεν λογαριάζεται ούτε
η 30ή του μήνα, που δεν θα κοιμηθούμε στο σπίτι σου. Έπειτα, τις 17 του μηνός τις
λογαριάζεις δυο φορές.</p><p class="MsoNormal">―Ας είναι· 15 μέρες προς 46 λεπτά και μισό, πόσα μας κάνουν;</p><p class="MsoNormal">― Είναι 46 και δυο τρίτα, κυρά-Μάρω. Αλλά μόνον 12 ημέρες θα
πληρώσουμε.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">― Γιατί τάχα 46 και δύο τρίτα;
διαμαρτυρόταν η Κυρά-Μάρω, γιατί φανταζόταν ότι τα 2/3 είναι λιγότερα από το
μισό. Και ούτω καθεξής.</p><p class="MsoNormal">*<br />
* *</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Το πρωί, μέσα στο ζωντανό κιβούρι
μου, πολλές φορές με ξύπνησαν οι ομιλίες και οι διηγήσεις της Μάρως προς τη
μικρή Αμαλία, την κόρη της γειτόνισσας.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">― Και πήγα στης κυρίας
Βασιλειάδου, και στης κυρίας Αργυροπούλου, να συνεννοηθούμε για τα ψώνια·
κάναμε την επίσκεψη μαζί με την κουμπάρα, την κυρά-Φωτεινή· και μου λέει, Κυρία
Μαριγώ, μα πως δεν μας θυμόσαστε και μας ξεχάσατε πια και σεις, και της λέει η
κουμπάρα ἡ Φωτεινή: Μα ξέρετε, η κυρία Μαριγὼ είναι πολύ ακριβοθώρητη, έχει την
έννοια του σπιτιού, και δεν αδειάζει. Και τότε μου λέει η κυρά-Βασιλειάδου: Μα
πως, κυρία Μαριγώ… κλπ. κλπ.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Άρχισε να διηγείται εμπιστευτικά
στη μικρή για ένα συνοικέσιο, το οποίο επρόκειτο να γίνει και για το οποίον οι
δύο αναφερθείσες κυρίες ζητούσαν τη συνδρομή της και τις συμβουλές της.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">― Το λοιπόν; ύστερα, κυρά-Μάρω; ρώτησε
η μικρή, βρίσκοντας αμέσως ενδιαφέρον στη διήγηση.</p><p class="MsoNormal">Τότε ἡ γριά, χάνοντας την υπομονή, επειδή η παιδούλα δεν ήθελε
να εννοήσει ακόμη πως έπρεπε να την ονομάζει:</p><p class="MsoNormal">― Κυρία Μαριγώ, να λες. Ακούς;</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Μία φορά η κυρά Μάρω έκανε μίαν εβδομάδα
να μου μιλήσει για την εξής αιτία. Αν και σχεδόν ποτέ δεν παραπονιόμουν για
τίποτε, συνέβη να ενοχληθώ κάποτε από μερικούς νοικάρηδες, που συνήθιζαν να
κοιμούνται και να ροχαλίζουν υπαίθριοι το καλοκαίρι. καταλαμβάνοντας όλο το μήκος
και το πλάτος, έξω από τα χωρίσματα, της έξω αυλής. Το δε χειρότερο, το οποίον
μου είχε συμβεί ποτέ, υπήρξε το εξής. Ένας Καρπάθιος, λατόμος, που έμενε διαρκώς
στην Πεντέλη, κρατούσε ακόμα και δωμάτιο στης Μάρως, και κατέβαινε κατά τις γιορτές
στην πόλη. Μία τέτοια παραμονή είχε κατεβεί, και είχε ξαπλώσει στο ύπαιθρο· αλλά
αυτή τη φορά είχε φέρει μαζί του και ένα ζώο, σαν είδος μαντρόσκυλου, νέο απόκτημα,
όπως φαίνεται. Ὁ σκύλος, άμα εγώ μπήκα στην αυλή, μεσάνυχτα, μου ρίχτηκε, όπως ήταν
επόμενο.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">(Παρέκβαση. ― Ώ! τι μπορεί να υποφέρει
κάποιος, και μάλιστα ως «εργένης» στην Αθήνα! Φανταστείτε! να πηγαίνεις για να
κοιμηθείς στο δωμάτιό σου, ξεθαρρεμένος, και να βρίσκεις ακοίμητο, ανέλπιστο εχθρό
να έχει στήσει ενέδρα στην πόρτα σου! Γι᾿ αυτὸ άρα οι τόσο έξυπνοι Επτανήσιοι έχουν
ως μεγάλη κατάρα το «ξαφνικό να τού ᾽ρθει» για κάποιον. Το «ξαφνικό», και ευτύχημα
αν είναι, καλό δεν κάνει. Διαβάστε στην ιστορία για έναν Μητροπολίτη, Δωρόθεο, αν
θυμάμαι καλά, ο οποίος έπεσε από αποπληξία και πέθανε άμα έμαθε το ανέλπιστο ευτύχημα,
ότι εκλέχθηκε Οικουμενικός Πατριάρχης!)</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Και σώθηκα μεν τότε από τα δόντια
του σκύλου, αλλά η σπιτονοικοκυρά κάκιωσε μαζί μου, σαν να έφταιγα εγώ.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Τέλος, μία Κυριακή το δειλινό, η
Μάρω είχε αναγγείλει, ὅτι έμελλε να τελεστεί ο γάμος της «βαφτιστήρας» της,
κόρης της «κουμπάρας Φωτεινής», για την οποία συχνά μιλούσε, χωρίς να την έχουμε
δει ποτέ να έρθει να την επισκεφτεί. Μπήκε στο δωμάτιό της, άνοιξε το επίσημο μπαούλο της, στολίστηκε, και βγήκε,
κλειδώνοντας την πόρτα. Άκουσα το βήμα και το θρόισμα του φορέματος.</p><div style="text-align: justify;">Όμως τότε, καθώς στολίστηκε
ξέχασε το κάκιωμα, και ήλθε μπροστά στην πόρτα μου, όλη φρου-φρου, με την ολομέταξη
όρθια και κυματίζουσα εσθήτα.</div><p class="MsoNormal">― Πάω στο γάμο, είπε. Και στα δικά σου!</p><p class="MsoNormal">― Καλά!</p><p class="MsoNormal">*<br />
* *</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Μία τελευταία μικρή σκηνή. Είχε έλθει
μια νεαρή γυναίκα με καπέλο, και ζητούσε
δωμάτιο. Η Μάρω άρχισε να τη ρωτά αν έχει
σύζυγο ή όχι, και τι δουλειά κάνει. Η γυναίκα απάντησε ο,τιδήποτε.</p><p class="MsoNormal">― Και από που είσαι;</p><p class="MsoNormal">―Από τ…</p><div style="text-align: justify;">Η γυναίκα ονόμασε ένα νησί ιστορικό
του Σαρωνικού, απ' όπου συνέβαινε να κατάγεται και η Μάρω.</div><div style="text-align: justify;">― Και πως έβγαλες το τσεμπέρι; της
λέει. Εγώ έχω σαράντα χρόνια στην Αθήνα… και το φορώ!</div><div style="text-align: left;">Και αρνήθηκε να της δώσει δωμάτιο…</div><p align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1926)</p><p align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">Μεταφορά στη δημοτική Γ.Χ. </p><p class="MsoNormal">Πηγές: </p><div style="text-align: left;"><a href="https://www.papadiamantis.org/works/58-narration/428-04-78-to-zwntano-kiboyri-moy-1926">https://www.papadiamantis.org/works/58-narration/428-04-78-to-zwntano-kiboyri-moy-1926</a></div><p>
</p><p class="MsoNormal"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=0PUWVT2jixk">https://www.youtube.com/watch?v=0PUWVT2jixk</a></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-68022677387841135722024-01-10T14:41:00.003+02:002024-01-13T23:55:26.574+02:00Το ακάλυπτο πρόσωπο του Σ. Φρόυντ<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMknhpXtJFaV75bqAMUxFdjSawXpsMG6mPw-A1CT-Br8Z_mCBJoDXyz8hZvsJ3A-LaisWc8OsOge9PsredbKFUbiRw857mDhisvNiACmMqmlhUXbH9m81SvWA0QsMxZahM6htH5ceBXyjn2voGV9fkMg8ys9f5tkHMBTEonoJd073cOKraow-Xa-2OQmQ/s340/%CE%9F%20%CE%A6%CF%81%CF%8C%CF%85%CE%BD%CF%84%20%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82%20%CE%BC%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B1%20%20-%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="340" data-original-width="225" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMknhpXtJFaV75bqAMUxFdjSawXpsMG6mPw-A1CT-Br8Z_mCBJoDXyz8hZvsJ3A-LaisWc8OsOge9PsredbKFUbiRw857mDhisvNiACmMqmlhUXbH9m81SvWA0QsMxZahM6htH5ceBXyjn2voGV9fkMg8ys9f5tkHMBTEonoJd073cOKraow-Xa-2OQmQ/s320/%CE%9F%20%CE%A6%CF%81%CF%8C%CF%85%CE%BD%CF%84%20%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82%20%CE%BC%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B1%20%20-%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.gif" width="212" /></a></div><p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><u>Μικρό εισαγωγικό σχόλιο</u><b>: </b></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Είχα πολύ καιρό να διαβάσω ένα τόσο ταλαιπωρημένο,
από τον χρόνο, βιβλίο (πρέπει να είναι έκδοση του 1950, περίπου) και να προσέχω
διαρκώς να μην το διαλύσω αλλάζοντας κάθε φορά σελίδα, και, την ίδια στιγμή, να αφοσιωθώ στο τόσο ενδιαφέρον
περιεχόμενό του. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Γράφει ο συγγραφέας Εμίλ Λούντβιχ<b>:<span style="text-align: center;"> </span></b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>ΠΡΟΛΟΓΟΣ </b>(σ.σ.
5-8)</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Μέσα στα σαράντα χρόνια της συγγραφικής μου ζωής
έγραψα πάντα με τη σταθερή φροντίδα να σέβομαι το θέμα που διάλεξα και να δίνω
όσο περισσότερο μπορούσα, ανάγλυφα, το πρόσωπο που μελετούσα. Ο Σίγκμουντ
Φρόυντ αποτέλεσε μια εξαίρεση ' δηλαδή έγραψα ένα βιβλίο για να δείξω πλατιά
τις αδυναμίες και τους κινδύνους από ένα πρόσωπο κι' από μια θεωρία. Ο Φρόυντ
ανήκει σε μια γενιά εκλεκτών υπάρξεων που για να επαναλάβω την έκφραση του Γκαίτε<b>: </b>«<i>αναπνέουν
προς το φως απ’ τα βάθη της αβύσσου</i>».</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο Φρόυντ με τη σχηματοποίηση που έκανε στα
σεξουαλικά ένστικτα , τράβηξε πάνω του την περιέργεια μιας γενιάς που την
παραμονεύει η κατάπτωση.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο Φρόυντ θα βρει τους μύστες του σ’ εκείνους που
δεν έχουν μελετήσει σοβαρά την ανθρώπινη ψυχή. Έτσι, ο Φρόυντ αιχμαλωτίζει τους
αμαθείς και δίνει στους αδύνατους χαρακτήρες την αυταπάτη ότι παρουσιάζουν
μεγάλο ενδιαφέρον.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο Φρόυντ εγκατέλειψε την πρώτη του επιστήμη, καθώς
άρχισε σαν νευρολόγος, για να φέρει μια επανάσταση στη φιλοσοφία, τη θρησκεία
και το θρύλο ακόμα και στην ιστορία και την παιδεία, προβάλλοντας πάνω σ’
ολόκληρο τον κόσμο , τη σκιά της σκοτεινής του προσωπικότητας.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο Φρόυντ κι’ εγώ ανήκουμε σε δύο ολότελα
διαφορετικούς κόσμους. Ο Φρόυντ βλέπει τους ανθρώπους [ως] θύματα των
καταναγκασμών και των [συμπλεγμάτων] και νοσηρούς, ενώ εγώ τους αναγνωρίζω [ως]
ελεύθερους και υγιείς. Αυτός ανακαλύπτει στην ανθρώπινη ψυχή στοιχεία
καταστροφής, ενώ εγώ, αντίθετα, στοιχεία δημιουργικά.</div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Ι<o:p></o:p></b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>ΑΞΙΑ
ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΟΛΗ</b> (σ.σ. 11-14)</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Εξερευνητές της ανθρώπινης ψυχής υπήρχαν σ' όλες
τις εποχές, υπνωτιστές, εξηγητές ονείρων, αποκρυφιστές που βοήθησαν την
επιστήμη να εμβαθύνει και να επαληθεύσει τα δεδομένα της πείρας ή της
διαίσθησης. Οι Αρχαίοι αποκαλούσαν αυτούς τους ερευνητές «σοφούς», ο Μεσαίωνας
τους ονόμαζε άλλοτε μάγους και άλλοτε αγύρτες. Για τους πιστούς υπάρχουν
προφήτες ' για τους άγριους, [βροχοποιοί] και για τους σύγχρονους οι
νευρολόγοι.</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Πάντα σχεδόν υπάρχουν ερασιτέχνες του πνεύματος,
μισο-καλλιτέχνες, μισο-σοφοί. Αλλά όλοι, από τον «σκοτεινό» Ηράκλειτο μέχρι τον
«φωτεινό» Νίτσε, από ιδιοσυγκρασία ή από την παιδεία τους είναι «αναλυτικοί»
που θέλουν να οδηγήσουν τους ανθρώπους σε μιαν ηθική βελτίωση ή να θεραπεύσουν
τα δεινά τους, ή, πιο απλά να φωτίσουν μερικές όψεις της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ψυχολόγοι ή γιατροί, μελέτησαν με ιδιαίτερη προσοχή την παιδική και την εφηβική
ηλικία των ασθενών τους. Και ακόμα τη φύση των σχέσεών τους με το άλλο φύλο.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Απ' τα παλιά χρόνια η παιδική ηλικία και η
σεξουαλικότητα είναι γνωστά κλειδιά για να ανοίγουν τις ψυχές των ανθρώπων. Η
φιλολογία το βεβαιώνει. Αν μπορούσε να μιλήσει κανείς για επάγγελμα, εκεί που
υπάρχει ένα ταλέντο, τότε στην πρώτη σειρά αυτών των ερευνητών, θά 'ρχονταν οι
ποιητές, αυτοί οι ισάξιοι με τους μάντεις και τους φιλοσόφους. Και πλάι σ'
αυτούς μερικοί σπάνιοι γιατροί, διαλεγμένοι ειδικά για να ανιχνεύουν τα βάθη
της ανθρώπινης ψυχής.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο Σίγκμουντ Φρόυντ είναι ένας απ' αυτούς. Άρχισε το
έργο του κυρίως σαν βιολόγος. Εφτά χρόνια στο εργαστήριο, έπειτα στην κλινική, αφοσιώθηκε
στο πείραμα και χειρίστηκε το μικροσκόπιο. Την επιμέλεια με την οποία εκτέλεσε
αυτές τις εργασίες [διαδέχθηκε στη συνέχεια μια ελαφρότητα, με την οποία]
ρίχτηκε ύστερα, αυτός ο ίδιος άνθρωπος, σε μια περιοχή που του ήταν ολότελα
άγνωστη και όπου φέρθηκε σαν ένας δικτάτορας. Αλλοίμονο! αυτές οι εργασίες της
νεότητάς του, τόσον ουσιώδεις, ξεχάστηκαν σχεδόν, ενώ οι φαντασίες, για τις
οποίες θα μιλήσουμε πιο κάτω, του έδωσαν μια παγκόσμια αναγνώριση.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ότι έγραψε ως το 1900 είχε γερές επιστημονικές
βάσεις, αλλά στη συνέχεια ακολούθησε τα μαθήματα των δασκάλων του, των
συγχρόνων του Μαρξ και του Βάγκνερ, όπως ο Μπρύκε που έμπασε τη Σκέψη στις
έρευνες του κεντρικού νευρικού συστήματος, κάτι δηλαδή, που ήταν νεωτερισμός
στη Γερμανία. Στη Γαλλία ο Σαρκό και ο Μπερνχάιμ και ο Χ. Τζάκσον στην Αγγλία, είχαν
εγκαταλείψει από καιρό την ερμηνεία της νεύρωσης, της υστερίας και της
νευρασθένειας και ο Φρόυντ στην Αυστρία είχε ήδη αρχίσει τις μελέτες του για
την παιδική ηλικία και τις συνέδεε με κάποιες παθήσεις που είχαν τις αιτίες
τους σε ακουστικούς και οπτικούς συνειρμούς. Παράλληλα, ο Φρόυντ ανέτρεψε
σταδιακά τις κύριες αναζητήσεις του περνώντας από την ψυχιατρική στους χώρους
του υπνωτιστικού πειράματος, της φιλοσοφίας και του πολιτισμού.</div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b><span lang="EN-US">XXXIII</span><o:p></o:p></b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Η
ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ</b> (175-176)</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο πολιτισμός θεωρείται από τον Φρόυντ ως η πηγή
κάθε δυστυχίας. «Πιστεύω, γράφει ο Φρόυντ, ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός γεννήθηκε
από σεξουαλικές παραμορφώσεις που επέβαλαν ο χρόνος και οι συνθήκες της ζωής».
Ο φιλόσοφος Φρόυντ περιγράφει ως φυσικές καταστάσεις την αιμομιξία, το Οιδιπόδειο
σύμπλεγμα και τον κανιβαλισμό, σε απόλυτη αντίθεση με τον Ρουσσώ που φανταζόταν
την επιστροφή του ανθρώπου στα φυσικά αισθήματα που θα ξεχυθούν και θα ενεργήσουν
χωρίς προκατάληψη και συμβατικότητα. Επομένως, η εξέλιξη του ανθρώπου εξηγείται
μόνο σαν συνέπεια μιας απώθησης των ενστίκτων του έρωτα και του θανάτου που
πάνω σ' αυτά βρίσκεται ότι καλύτερο έχει να παρουσιάσει ο ανθρώπινος
πολιτισμός. Ο Φρόυντ χώρισε ακόμα τον μηχανισμό της ψυχής σε τρία μέρη, στο «Εγώ»,
«Εκείνο», και στο «Υπέρ-Εγώ». Αυτό το «Υπέρ-Εγώ», το εξηγεί σαν μια
αναπαράσταση των σχέσεών μας με τους γονείς μας. Το «Εκείνο» είναι, ας πούμε, η
κληρονομιά από το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα και κυριαρχείται από το «Εγώ» ' σχήματα
και πράξεις που είναι αντιληπτές μόνο από τους μυημένους.<span style="text-align: center;"> </span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b><span lang="EN-US">XXXIV</span><span lang="EN-US"> </span></b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Η
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΟΥ ΣΤΟΝ ΦΡΟΥΝΤ </b>(σ.σ. 179-182) </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Μια μέρα του φθινοπώρου του 1927, ενώ βρισκόμουν
στη Βιέννη, πήρα μια πρόσκληση από τον Φρόυντ για να τον επισκεφθώ στο σπίτι
του το επόμενο βράδυ.</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Είδα έναν ηλικιωμένο άνθρωπο (ήταν στα εβδομήντα
του, τότε), με μια συμπεριφορά που, όπως εκφραζόταν με το βλέμμα και τους
τρόπους του, τη χαρακτήριζαν η μετριοφροσύνη, η απλότητα και η ειλικρίνεια.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Από τις ερωτήσεις του διαπίστωσα με έκπληξη πως
είχε διαβάσει μερικά βιβλία μου και ένιωσα να συμμετέχω άμεσα σε μια πνευματώδη
και ευχάριστη συζήτηση που με οδήγησε σ' ένα θαυμασμό για την προσωπικότητά
του, ενώ ταυτόχρονα υπήρχε στην ατμόσφαιρα και μια παγερότητα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Άρχισε να μου λέει: «<i>Περιπλανάσθε ανάμεσα σε πρόσωπα μ' έναν τρόπο αναρχικό και σαν
ερασιτέχνης, και θα προσπαθήσουμε εδώ να καταστρώσουμε κανόνες και να βγάλουμε
συμπεράσματα</i>». Του απάντησα: «Είστε ένας σοφός και είμαι ένας καλλιτέχνης».
Με ρώτησε γιατί δεν έδωσα βαρύτητα σε κανένα ψυχολογικό χαρακτηριστικό σχετικά
με την παιδική ηλικία για πρόσωπα που είχα παρουσιάσει όπως για παράδειγμα του
Γκαίτε, του Ναπολέοντα και του Λεονάρντο ντα Βίντσι και [τον άφησα να εννοήσει πως
δεν το θεώρησα απόλυτα απαραίτητο].</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Λίγο αργότερα ο Φρόυντ σηκώθηκε και με πήγε κοντά
σε μία πόρτα που είχε κρεμάσει δύο εικόνες έργων του Ντα Βίντσι χωρίς κορνίζα για
να μου δείξει ότι θα έπρεπε στη μελέτη να προστρέξω στην παιδική ηλικία του -κάθε
φορά- ήρωά μου και στις πρώτες του αναμνήσεις. Το ένα ήταν μια χαλκογραφία και
το δεύτερο το αντίγραφο μιας σπουδής πάνω στο ίδιο θέμα. Ο Φρόυντ με ρώτησε
ποιό από τα δύο έργα προηγήθηκε χρονολογικά του άλλου. Του απάντησα: το
δεύτερο. Ακριβώς, είπε. Πως το ξέρετε; Του είπα: Γιατί, πάντα το σχέδιο γίνεται
πριν από τον πίνακα. Το συμπέρασμα αυτό ήτανε το μόνο μέσα σε όλη μας τη
συζήτηση , όπου σπάνια μια απλή ερώτηση πέτυχε μια απλά απάντηση.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Γύρισα στο σπίτι μου, νύχτα πια, αφού έκανα πρώτα
μια μεγάλη βόλτα για να αναπνεύσω καθαρόν αέρα σαν να είχα μόλις βγει από μια
σπηλιά.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Οι αποκαλύψεις του Φρόυντ για τρία από τα πρόσωπα
που αγάπησα (τον Γκαίτε, τον Ναπολέοντα και τον Ντα Βίντσι) μου έδειχναν πως
έμαθα τυχαία ότι ήσαν τρελοί.<span style="text-align: center;"> </span></div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b><span lang="EN-US">XXXV</span></b><span lang="EN-US"> </span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ <o:p></o:p></b>(σ.σ. 183-184) </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Σε ότι αναφέρεται στις αλλαγές που αλλάζουν τη
μορφή του προσώπου και του σώματος ενός ανθρώπου φαίνεται να διακρίνουμε δύο
κατηγορίες: τους ανθρώπους που κυριολεκτικά μεταμορφώνονται σε ένα άλλο πρόσωπο
και σε αυτούς που μπορεί κάποιος να τους αναγνωρίσει χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία
ακόμα και όταν είναι σαφώς γερασμένοι. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκε ο Σίγκμουντ
Φρόυντ.</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Από τη νεανική ως την προχωρημένη ώριμη ηλικία του,
στην εικόνα του παρατηρείται ένα είδος ψυχρής ομορφιάς, μια σκοτεινή έκφραση
που φαίνεται να αντανακλά, έναν έντονο χαρακτήρα, μια ακλόνητη δύναμη που
εκφράζει μια διάθεση να τα πάρει όλα και να μην δώσει τίποτα. Το πρόσωπό του
δείχνει έναν άνθρωπο που δυσπιστεί για να πάντα, δεν εκπλήσσεται ποτέ, δεν
χαμογελάει και έχει ακλόνητη λογική και σιδερένια πειθαρχία.</div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b><span lang="EN-US">XLI</span></b><span lang="EN-US"> </span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Ο
ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ <o:p></o:p></b>(σ.σ. 209-216) </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Για μας ο Φρόυντ μοιάζει με έναν άνθρωπο που επειδή
φοράει τα πολύ χοντρά γυαλιά της φαντασίας και, παράλληλα, της προσωπικής
εμμονής σε απόλυτα προσωπικές θέσεις και φιλοσοφικο-κοινωνικές απόψεις ' που, παρότι
επιχείρησε σε ολόκληρη τη ζωή του να τους προσδώσει επιστημονική εγκυρότητα και
συγκεκριμένη μορφή, δεν κατάφερε παρά μόνο να βλέπει τον εξωτερικό κόσμο
παραμορφωμένο και να παρασύρει εκατομμύρια ανθρώπους να συμμερίζονται μαζί του
αυτή την ομαδική οφθαλμαπάτη. <span style="text-align: center;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b>Πηγή: </b>Εμίλ Λούντβιχ, Ο Φρόυντ χωρίς μάσκα, Εκδ. Βιβλιοεκδοτική (χ.χ.),
μτφρ. Ανδρέας Φραγκιάς, σ.σ. 216.</p></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-26258549901991855792024-01-05T22:48:00.002+02:002024-01-05T22:50:18.494+02:00Αμητός: στη μνήμη Φώτη Αποστολόπουλου<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7VEph0bHnh5vB9pxymfJvOVDzbWCW95QTS4Yv-xnBS0kmxikgShftGJ29m7SawRehr2vq_aqk7Uq1DfsVB8Sie42AIok3Pbv1fDML4R3u4_2L0yywjTg30zx1WVpHE0eGFGtEuqyepWxVs6FwnMe4tIuQ8FbFENf3AhzOAiRNMr2V2FyiZR96csQkMLY/s430/Fotis%20Apostolopoulos.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"></a><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7VEph0bHnh5vB9pxymfJvOVDzbWCW95QTS4Yv-xnBS0kmxikgShftGJ29m7SawRehr2vq_aqk7Uq1DfsVB8Sie42AIok3Pbv1fDML4R3u4_2L0yywjTg30zx1WVpHE0eGFGtEuqyepWxVs6FwnMe4tIuQ8FbFENf3AhzOAiRNMr2V2FyiZR96csQkMLY/s430/Fotis%20Apostolopoulos.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi7P6b4e0HHq6OdkFRkBOCBA1LxBV3pgbS-UgwM3E_b-M5uwI4sA5ybPAdalroQ__OYJLEEcWKMj2Sa51UjvS48FN2WVmnuq-VeSxYI-mGvqgGZ8cden0jZgrCVZQMeaDLKSpZrK3o6nH4z5UAnBnkAwz9E0rzYUknuyIcAyw76p4XOsNKOUECZLaL6i4o" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="217" data-original-width="150" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi7P6b4e0HHq6OdkFRkBOCBA1LxBV3pgbS-UgwM3E_b-M5uwI4sA5ybPAdalroQ__OYJLEEcWKMj2Sa51UjvS48FN2WVmnuq-VeSxYI-mGvqgGZ8cden0jZgrCVZQMeaDLKSpZrK3o6nH4z5UAnBnkAwz9E0rzYUknuyIcAyw76p4XOsNKOUECZLaL6i4o" width="166" /></a><img border="0" data-original-height="430" data-original-width="300" height="237" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7VEph0bHnh5vB9pxymfJvOVDzbWCW95QTS4Yv-xnBS0kmxikgShftGJ29m7SawRehr2vq_aqk7Uq1DfsVB8Sie42AIok3Pbv1fDML4R3u4_2L0yywjTg30zx1WVpHE0eGFGtEuqyepWxVs6FwnMe4tIuQ8FbFENf3AhzOAiRNMr2V2FyiZR96csQkMLY/w165-h237/Fotis%20Apostolopoulos.jpg" width="165" /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">(1914-1980)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Αμητός (συλλογή, σοδειά εκλεκτών πραγμάτων) ΄σπάνια λέξη! Αυτή η λέξη με προκάλεσε να διαβάσω αυτό το βιβλίο και να γνωρίσω έναν σπουδαίο άνθρωπο.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ο Φώτης Αποστολόπουλος γεννήθηκε στο χωριό Πιλαλίστρα της Μεσσηνίας, υπήρξε ένας αγωνιστής στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου, ένας πατριώτης στη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών και παράλληλα ένας φιλόλογος και ένας ιστορικός. Στον Οκτάβιο Μερλιέ, και στην προσωπική του ακάματη προσπάθεια, οφείλει πως αναγνωρίστηκε η αξία του ως ανθρώπου και η προσφορά του ως ερευνητή και δημιουργού στη Γαλλία, αφού η δική του χώρα (η Ελλάδα) έκανε ότι μπορούσε για να εμποδίσει την πνευματική πορεία του. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Η Μάτση Χατζηλαζάρου -μούσα του Ανδρέα Εμπειρίκου- έγραψε το ακόλουθο ποίημα που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του, με τίτλο την ημέρα του θανάτου του. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">9 ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ ΤΟΥ 1980</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"> </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">όπως βλέπω τις σκόνες </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">να σαλεύουνε</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">μέσα στη μακρόστενη </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">λουρίδα του ήλιου</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">εδώ κοντά μου</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ή όπως τις βλέπω να χάνονται</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">έξω απ' αυτή τη λάμψη</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ενώ υπάρχουν </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">το σκέπτομαι</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>του Φώτη </i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>αλίμονο δεν τούπρεπε</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>αρρώστια νοσοκομείων και νίκελ.</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">έτσι </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">όλων των ειδών</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">τα μόρια τα άτομα</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">σε πολυδισεκατομμύρια συνταιριασμούς</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">όπως τα βουνά οι άνθρωποι</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">οι ιοί οι ελέφαντες</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">οι σεγκόβιες οι ωκεανοί</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">σαλεύουν πάνω </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">στο φλοιό της γης μας</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">που στριφογυρίζει το σκέπτομαι</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">μαζί με τους πλανήτες</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ανάμεσα σ' αστερισμούς</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">σε γαλαξίες και τίς είδε πόσα άλλα</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i><br /></i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>του Φώτη </i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>τούπρεπε σε βαθιά γεράματα</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>στα χώματα της Πιλαλίστρας</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>να περιδιαβάζει μέρη αγαπητά</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>με αμμόλοφους με φραγκοσυκιές\</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>με ρουμάνια όλο βατόμουρα</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i><br /></i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ποιά γέννα άκουσα να λέει ένας</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ποιός θάνατος</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">ποιά αρχή ποιό τέλος</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">στενόψυχος πούναι ο λόγος</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">άκαρπη η σάρκα του</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">το κάθε τι ακόμα και το σύμπαν</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">εμείς οι ίδιοι τ' ονοματίζουμε</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">έπειτα σκαρφιστήκαμε κάποιες σχέσεις</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">στα πολύπλοκα σήματά μας</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">και πήγαμε ως πάνω στη σελήνη</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">εγώ με τη λογική </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">δεν ξέρω να ζήσω</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">αν ξεκινάω τα πρωινά</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">είναι από μια παράλογη αναμονή</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">μήπως και το πάθος επιταχύνει το σφυγμό μου</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">από χαρά από οδύνη</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">μέθυσα από έρωτα από θάλασσα</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">από δάση με ξέφωτα με φράουλες</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">από λύπες και πληγές θόλωσε ο νους μου</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>του Φώτη </i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>τούπρεπε να καθήσει να ξαποστάσει</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>στην όχθη του ξεροπόταμου</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>με τις ευωδιές της λυγαριάς</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>εκεί αλίμονο</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>"να κάνει μελέτη θανάτου"</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>και τότε γαλήνια να σταματήσει</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i>ο χτύπος της καρδιάς του</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Αμητός<b>: </b>στη μνήμη Φώτη Αποστολόπουλου, Εκδ. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών 1984, σ.σ. 27-28.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Γ.Χ. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div></div><br /><p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-4801539798150379892024-01-04T23:59:00.014+02:002024-01-05T14:34:14.698+02:00Τα Φώτα του τεμπέλη<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHuqksuT5d5nqLNwCF1DPctdHRBl6s7l1AYLHrua9kVFv1sw3_Usm1qlqsw7f7CVd51jkbE3nbNOC0TSI1WbgpIviQkz99qraweqkYsgXfmBn_a4MD2SdYBvDSJPjjSRU87ZyvpyvPzRfP0wNnjpiA5-Zgn-ungtGEHG7dt7UrFw1awhv43N-PamVyOSY/s750/%CE%A4%CE%B1%20%CF%86%CF%8E%CF%84%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B7%CF%82%201931.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="357" data-original-width="750" height="190" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHuqksuT5d5nqLNwCF1DPctdHRBl6s7l1AYLHrua9kVFv1sw3_Usm1qlqsw7f7CVd51jkbE3nbNOC0TSI1WbgpIviQkz99qraweqkYsgXfmBn_a4MD2SdYBvDSJPjjSRU87ZyvpyvPzRfP0wNnjpiA5-Zgn-ungtGEHG7dt7UrFw1awhv43N-PamVyOSY/w400-h190/%CE%A4%CE%B1%20%CF%86%CF%8E%CF%84%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B7%CF%82%201931.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">Από την ταινία Τα φώτα της πόλης (1931)</div><p></p><p><b>ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ (ΤΑ ΦΩΤΑ) ΤΟΥ ΤΕΜΠΕΛΗ</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Στην ταβέρνα του Πατσόπουλου, ενώ ο βοριάς φυσούσε,
και ψηλά στα βουνά χιόνιζε, ένα πρωί, μπήκε να πιεί ένα ρούμι να ζεσταθεί ο
μαστρο-Παύλος ο Πισκολέτος, διωγμένος από τη γυναίκα του, βρισμένος από την
πεθερά του, δαρμένος από τον κουνιάδο του, ξορκισμένος από την κυρα-Στρατίνα τη
σπιτονοικοκυρά του, και φασκελωμένος από τον μικρό τριετή γιό του, τον οποίον ο
προκομμένος ο θειός του δίδασκε με επιμέλεια, όπως και γονείς ακόμη πράττουν
στα «κατώτερα στρώματα», πως να μουντζώνει, να βρίζει, να βλασφημεί και να
κατεβάζει κάτω Σταυρούς, Παναγιές, καντήλια, θυμιατά και κόλλυβα. Κ᾽ έπειτα,
γράψε αθηναϊκά διηγήματα! </p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο προβλεπτικός ο κάπελας, για να έρχονται να
ψωνίζουν χωρίς να σκανδαλίζονται οι καλές νοικοκυρές, οι γειτόνισσες, είχε δίπλα
στα βαρέλια και τις φιάλες, για επίδειξη μάλλον, λίγο σαπούνι, κόλλα, ρύζι και
ζάχαρη, είχε δε και μύλο για να κόβει καφέ. Αλλά έβλεπες πρωί και βράδυ να εξέρχονται,
ατημέλητες και μισοχτενισμένες, γυναίκες φέροντας με το ένα χέρι κάτω από την
πτυχή της εσθήτας, παράλληλα με το ισχίο, και τούτο σήμαινε, διότι το ψώνιο δεν
ήταν σαπούνι, ούτε ρύζι ή ζάχαρη.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ερχόταν πολλές φορές την ημέρα η γριά-Βασίλω, φτωχή,
έρημη και ξένη στα ξένα, η οποία δεν είχε προλήψεις, κι έπινε φανερά το ρούμι
της. Ερχόταν και η κυρά-Κώσταινα ἡ Εκκλησιάρισσα, η οποία βοηθούσε το κατά
δύναμη στην εκκλησία, και στεκόταν κοντά στο μανουάλι, για να κολλάει τα κεριά,
και όσες πεντάρες έπαιρνε την Κυριακή, όλες τις έπινε, με ευσυνείδητη ακρίβεια,
τη Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ερχόταν κι η Στρατίνα, νοικοκυρά με δύο σπίτια, που
φώναζε στην αυλόπορτα, στον δρόμο και στο καπηλειό όλα τα μυστικά της, δηλ. τα
μυστικά των άλλων, και μέρος μεν αυτών έμεναν στην αυλή, μέρος δε έπεφταν στο
καπηλειό, και τα περισσότερα χύνονταν στον δρόμο· και ονομάτιζε* τον κόσμο,
ποιά νοικάρισσα της καθυστερεί δύο νοίκια, ποιός οφειλέτης της χρωστάει τον
τόκο, ποια γειτόνισσα της πήρε ένα είδος, δανεικό κι αγύριστο. Ὁ
μαστρο-Δημήτρης ο φραγκοράφτης της χρωστούσε τρία νοίκια, ο μαστρο-Παῦλος ὁ
Πισκολέτος πέντε, και τον μήνα που έτρεχε, έξι. Η Λενιὼ ἡ κουμπάρα της, της
πέρασε δεύτερη υποθήκη με δόλο στο σπίτι, και τώρα ήταν ανάγκη να τρέχει σε
δικηγόρους και συμβολαιογράφους για αν εξασφαλίσει τα δίκαιά της. Ἡ Κατίνα, η ανεψιά
της από τον πρώτο άνδρα της, της είχε αφήσει ένα αμανάτι για να την δανείσει
δέκα δραχμές, και τώρα κατά την εκτίμηση δύο χρυσοχόων αποδείχθηκε ὅτι το ασημικό
ήταν κάλπικο και δεν άξιζε ούτε όσον άξιζαν τα δύο φυσέκια με τα σκουριασμένα
μπακίρια ― τα οποία, αφού, κατά τη συνήθειά της (αυτό δεν το έλεγε, αλλά ήταν
γνωστό), έβγαλε έξω τον γερο-Στρατή, τον άνδρα της, την κόρη της, τη Μαργαρίτα,
και την εγγονή της, τη Λενούλα, άνοιξε την κρύπτη, απέθεσε εκεί το ενέχυρο, έβγαλε
το κομπόδεμα, έλαβε τα φυσέκια, και τα εγχείρισε με τρόπο, που σήμαινε να τα
δώσει και να μην τα δώσει, και φαίνονταν σαν να κολλούσαν στα χέρια της, στη φτωχή
την Κατίνα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η Ασημίνα, η παλιά νοικάρισσά της, τραγουδίστρια το
επάγγελμα, όταν ξεκουμπίστηκε κι έφυγε, της χρωστούσε τρία μηνιάτικα κι εννέα ημέρες.
Και τα μεν έπιπλα, που έπρεπε κατά δίκαιο τρόπο να τα εκχωρήσει στη
σπιτονοικοκυρά, τα παρέδωσε στον καύκο* της, τον τελευταίο αγαπητικό της, που να
τσάκιζε το πόδι της, να μην είχε σώσει ποτέ… και σε αυτή δεν έδωσε άλλο τίποτε,
παρά ένα παλιοφυλαχτὸ εκεί, λιγδιασμένο, και της είπε μυστηριωδώς ὅτι αυτό
περιείχε τίμιο ξύλο… Σαν γκρεμοτσακίστηκε κι έφυγε, το ανοίγει και αυτή από
περιέργεια, και αντί για τίμιο ξύλο, τί βλέπει;… κάτι κουρέλια, τρίχες,
τούρκικα γράμματα, σκοντάμματα, μαγικά, χαμένα πράματα… Τ᾽ ακούτε σεις αυτά;</div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">*<br />
* *</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Εισήλθε τρέμοντας ὁ μαστρο-Παυλάκης και ζήτησε ένα ρούμι. Το παιδί του
καπηλειού, που τον ήξερε καλά, του είπε·</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">―Έχεις πεντάρα;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Ο άνθρωπος έσεισε τους ώμους με τρόπο διφορούμενο.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">― Βάλε συ το ρούμι, είπε.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πως να έχει πεντάρα; Καλά και τα λεπτά, καλή κι ἡ
δουλειά, καλό και το κρασί, καλή κι ἡ κουβέντα, όλα καλά. Καλύτερον απ' όλα η ραστώνη,
το <i>ντόλτσε φαρ νιέντε</i>* των αδελφών Ιταλών. Αν σε αυτόν ανατίθετο να
συντάξει τον κανονισμό της εβδομάδας, θα όριζε την Κυριακή για σχόλη, τη
Δευτέρα για χουζούρι, την Τρίτη για σουλάτσο, την Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή
για εργασία, και το Σάββατο για ξεκούραση. Ποιος λέει ότι οι γιορτές είναι πάρα
πολλές για τους ορθόδοξους Έλληνες, και οι εργάσιμες είναι πολύ λίγες; Αυτά τα
λένε όσοι δεν έκαναν ποτέ σωματική εργασία και ξέρουν μόνον για τους άλλους να
θεσμοθετούν.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ακριβώς την ώρα αυτή ήρθε από αντίκρυ ὁ Δημήτρης ὁ
φραγκοράφτης, για να πιεί το πρωινό του. Μόνη παρηγοριά είχε να κάνει αυτά τα
συχνά ταξιδάκια, καθώς τα ονόμαζε. Διέκοπτε επί πέντε λεπτά την εργασία του
δέκα φορές την ημέρα, και ερχόταν να πιεί ένα κρασί. Έπαιρνε εργασία από τα
μαγαζιά και δούλευε ως κάλφας στο δωμάτιό του. Εισήλθε και παρήγγειλε ένα
κρασί. Έπειτα βλέποντας τον Παύλο:</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Βάλε και του μαστρο-Παυλάκη ένα ρούμι, είπε.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ως από Θεού σταλμένος για να λύσει το ζήτημα της
πεντάρας μεταξύ του πελάτη και του υπηρέτη, κάθισε κοντά στον Παύλο και άρχισε μια
τέτοια συνομιλία, η οποία ήταν μεν συνέχεια των δικών του λογισμών, ενώ στον Παύλο
φάνηκε ως συνηγορία υπέρ των δικών του παραπόνων.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Που σχόλη και γιορτή, μαστρο-Παυλέτο, φίλε μου, είπε·
ούτε καθισιό, ούτε χουζούρι. Τ᾽ Αι-Νικολάου δουλέψαμε, τ᾽ Ἁι-Σπυρίδωνα
δουλέψαμε, την Κυριακή προχθές δουλέψαμε. Έρχονται Χριστούγεννα, και θαρρώ πως
θα δουλεύουμε χρονιάρα μέρα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">O Παύλος έσεισε το κεφάλι του.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Θέλω κάτι να πω, αλλά δεν ξέρω για να τα τυπώσω
μέχρι το τελευταίο γράμμα, μαστρο-Δημήτρη μου, είπε. Μου φαίνεται πως αυτοί οι
μάστορες, αυτοί οι άρχοντες, αυτή η κοινωνία πολύ κακά έχουν διορισμένα τα
πράγματα. Αντί να είναι η δουλειά μοιρασμένη ίσα στις καθημερινές, πέφτει
μονομιάς και μονόμπαντα. Δουλεύουμε βιαστικά τις γιορτάδες, και ύστερα χασομερούμε
βδομάδες και μήνες τις καθημερινές.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Είναι κι ἡ τεμπελιά στη μέση, είπε με πονηρή αυθάδεια
το παιδί του καπηλειού, ωφελημένο από μία στιγμή κατά την οποία ο αφέντης του είχε
συνομιλία στο κατώφλι της θύρας και δεν μπορούσε ν᾽ ακούσει.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Ας είναι, τί να σου κάνει η εργατικότητα κι η
τεμπελιά; είπε ο Δημήτρης. Το σωστό είναι, πολλά κεσάτια κι λίγη μαζεμένη
δουλειά. Καλά λέει ὁ μαστρο-Παύλος. Άλλο αν είμαι ακαμάτης εγώ, ας πούμε, ή ο
Παύλος, ή ὁ Πέτρος, ή ὁ Κώστας, ή ὁ Γκίκας. Εμένα ἡ φαμίλια* μου δουλεύει, εγώ
δουλεύω, ο γιός μου δουλεύει, το κορίτσι πάει στη μοδίστρα. Και μ᾽ όλα αυτά, δεν
μπορούμε ακόμα να βγάλουμε τα νοίκια της κυρα-Στρατίνας. Δουλεύουμε για τη
σπιτονοικοκυρά, δουλεύουμε για τον μπακάλη, για το μανάβη, για τον τσαγκάρη, για
τον έμπορο. Ἡ κόρη θέλει το λούσο της, ο νέος θέλει το καφενείο του, το ρούχο
του, το γλέντι του. Ύστερα, κάνε προκοπή.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">―Υγρασία μεγάλη, μαστρο-Δημήτρη μου, είπε ο
Παυλέτος, αποκρινόμενος στους ίδιους τους στοχασμούς του. Υγρασία κάτω στα
μαγαζιά, χαμηλό το μέρος, ἡ δουλειά βαριά, ρευματισμοί, κρυώματα. Ύστερα
κόπιασε, αν αγαπάς, να αργάζεις τομάρια. Το δικό μας το τομάρι άργασε πια, άργασε…</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Καλά αργασμένο το δικό σου, μαστρο-Παύλε, αυθαδίασε
πάλι ο υπηρέτης, ενθυμούμενος ίσως τις μεταξύ του Παύλου και του γυναικάδελφού
του σκηνές.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Έπειτα εισήλθε ο κάπελας. Ο μαστρο-Δημήτρης απήλθε <span lang="EN-US" style="font-family: "MS Gothic"; mso-bidi-font-family: "MS Gothic";">〈</span>για<span lang="EN-US" style="font-family: "MS Gothic"; mso-bidi-font-family: "MS Gothic";">〉</span>
να επαναλάβει την εργασία του και η ομιλία έπαυσε.</div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">*<br />
* *</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ο μαστρο-Παύλος αφέθηκε στις φαντασίες του. Σάββατο
σήμερα, μεθαύριο παραμονή, την άλλην Χριστούγεννα. Να είχε τουλάχιστον λεφτά
για να αγοράσει μια γαλοπούλα, να κάνει κι αυτός Χριστούγεννα στο σπίτι του,
καθώς όλοι. Μετανοούσε τώρα πικρά, διότι δεν πήγε τις τελευταίες ημέρες στα
βυρσοδεψεία να δουλέψει, να βγάλει λίγα λεπτά, για να περάσει φτωχικά τις γιορτές.
«Υγρασία μεγάλη, χαμηλό το μέρος, η δουλειά βαριά. Κόπιασε να αργάζεις τομάρια!
Το δικό μας το τομάρι θέλει άργασμα.»</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Είχε ακούσει τον λαϊκό μύθο για τον τεμπέλη, που
πήγαιναν να τον κρεμάσουν, και ο οποίος συγκατένευε να ζήσει υπό τον όρο να είναι
«βρεμένο το παξιμάδι». Γνώριζε και την άλλη διήγηση για το τεμπελχανείο, το οποίο
ίδρυσε, όπως λένε, ο Μεχμέτ Αλή στην πατρίδα του την Καβάλα. Εκεί, επειδή το
κακό είχε παραγίνει, ο επιστάτης σοφίστηκε να στρώνει μία ψάθα, επάνω στην
οποία ανάγκαζε τους ανέργους να ξαπλώνονται. Έπειτα έβαλλε φωτιά στην ψάθα. Όποιος
προτιμούσε να καεί, παρά να σηκωθεί από τη θέση του, ήταν σωστός τεμπέλης και δικαιούταν
να φάει δωρεάν το πιλάφι. Όποιος σηκωνόταν κι απέφευγε τη φωτιά, δεν ήταν σωστός
τεμπέλης κι έχανε τα δικαιώματα. Τόσοι Βαλλιάνοι, τόσοι Αβέρωφ και Συγγροί, σκεφτόταν
ο μαστρο-Παύλος, και κανένας από αυτούς να μην ιδρύσει κάτι παραπλήσιο στην Αθήνα!</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ὁ μαστρο-Παυλάκης περιδιάβασε ακόμη δύο ημέρες, και
την άλλη ήταν Παραμονή. Τη γαλοπούλα δεν έπαψε να την ονειροπολεί και να την ορέγεται.
Πως να την προμηθευθεί;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Αφού νύχτωσε, διωγμένος καθώς ήταν από το σπίτι, αποτόλμησε
και ήλθε από ένα πλάγιο δρομάκι και ήταν έτοιμος να χωθεί στο καπηλειό. Ο νους
του ήταν αναπόσπαστα προσηλωμένος στη γαλοπούλα. Θα χρησίμευε αυτή, εάν την είχε,
και ως μέσο συνδιαλλαγής με τη γυναίκα του.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Εκεί, καθώς στράφηκε να μπει στο καπηλειό, βλέπει ένα
παιδάκι της αγοράς με ένα κοφίνι στους ώμους, το οποίο φαινόταν ακριβώς να
περικλείει έναν γάλο, αγριολάχανα, πορτοκάλια, ίσως και βούτυρο και άλλα καλά
πράγματα. Το παιδί κοίταζε δεξιά κι αριστερά και φαινόταν να αναζητά κάποια κατοικία.
Ήταν έτοιμο να μπει στο καπηλειό για να ρωτήσει.
Έπειτα είδε τον Παύλο και στράφηκε προς αυτόν:</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Ξέρεις, πατριώτη, του λόγου σου, που είναι εδώ
χάμω το σπίτι του κυρ Θανάση του Μπελιόπουλου;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Του κυρ Θανάση του Μπε…</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Αστραπή ως ιδέα έλαμψε στο πνεύμα του Παύλου.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Μου ᾽πε τον αριθμό και τον ξέχασα… τώρα γλήγορα έπιασε
σπίτι εδώ χάμω, σ' αυτό το δρόμο… τον είχα πελάτη από πρώτα… προηγουμένως
καθότανε παραπέρα, στο Γεράνι.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Του κυρ Θανάση του Μπελιόπουλου! αυτοσχεδίασε ο
μαστρο-Παύλος· να, εδώ είναι το σπίτι του. Να φωνάξεις την κυρα-Παύλαινα, μέσα,
στην κάτω κάμαρα, στο ισόγειο… αυτή είναι η νοικοκυρά του… πως να πω; είναι
γενιά* του… την έχει λύσε-δέσε, σ' όλα τα πάντα… οικονόμο στο νοικοκυριό του… είναι
κουνιάδα του… μαθές, θέλω να πω, ανιψιά του… φώναξέ τη και δώσε της τα ψώνια.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Και βαδίζοντας ο ίδιος πέντε βήματα, κατά την πόρτα
της αυλής, έκανε πως φώναξε:</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Κυρά-Παύλαινα, κόπιασ᾽ εδώ να πάρεις τα ψώνια που
σου στέλνει ὁ κύριος… ο αφέντης σου.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Καλά ήλθαν τα πράγματα έως τώρα. Ο μαστρο-Παυλάκης έτριβε
τα χέρια και αισθανόταν στη μύτη του την τσίκνα του ψητού γάλου. Και δεν τον ένοιαζε
τόσο για τον κούρκο, αλλά πως θα συμφιλιωνόταν
με τη γυναίκα του. Τη νύκτα πέρασε σε ένα ολονύκτιο καφενείο και το πρωί πήγε
στην εκκλησία.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Όλη τν ημέρα προσκολλήθηκε σε μία συντροφιά, έπειτα
σε μία άλλην παλαιών γνωρίμων του, στο καπηλειό, οπού έμεινε τις περισσότερες ώρες
ανοιχτό με τα παράθυρα κλεισμένα, και πέρασε με λίγους μεζέδες και με αρκετά
κεράσματα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Το βράδυ, αφού νύχτωσε, πήγε με τόλμη, από τις πολλές
σπονδές και από την ενθύμηση του γάλου, και χτύπησε την πόρτα της οικογένειάς
του. Η πόρτα ήταν κλεισμένη από μέσα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Καλησπέρα, κυρά-Παύλαινα, φώναξε απ' έξω. Χρόνους
πολλούς. Πως πήγε ὁ γάλος; Βλέπεις, εγώ πάλι;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ούτε φωνὴ ούτε ακρόαση. Όλη η αυλή ήταν ήσυχη. Τα ισόγεια,
οι τρώγλες, τα κοτέτσια της κυρά-Στρατίνας, όλα κοιμούνταν. Ὁ σκύλος μόνον γνώρισε
τον μαστρο-Παύλο, γρύλλισε λίγο και πάλι ησύχασε.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Υπήρχαν εκεί εκτός από το ψυχομέτρι τριών ή
τεσσάρων οικογενειών, όπου κατοικούσαν στα ανήλιαγα δωμάτια, δύο γίδες, δώδεκα όρνιθες,
τέσσαρες γάτοι, δύο ινδιάνοι και πολλά ζευγάρια περιστεριών. Οι δύο γίδες αναχάραζαν
βαθιά στο σκεπασμένο μαντράκι τους, οι όρνιθες έκραζαν υπόκωφα στα κοτέτσια
τους, τα περιστέρια είχαν μαζευτεί στους περιστεριώνες περίτρομα από το κυνήγι,
που άρχιζαν τη νύκτα εναντίον τους οι γάτοι. Όλοι αυτοί οι μικροί θόρυβοι ήσαν
το ροχάλισμα της αυλής που κοιμόταν.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Πάραυτα ακούστηκε κρότος βημάτων στο σπίτι.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">―Ἔ, μαστρο-Παύλε, είπε η κυρα-Στρατίνα, που
πλησίασε, νά ᾽χουμε και καλό ρώτημα… Τί γάλος και γαλίζεις και γυαλίζεις και
καλό να μού 'χεις, ασίκη μου; Είδαμε και πάθαμε να σκεπάσουμε το πράγμα, να μην
προσβληθεί το σπίτι… Εκείνος που ήταν δικός του ὁ γάλος, ήρθε μεσάνυχτα και
φώναζε, έκανε μεγάλο κακό, και μας φοβέριζε όλους, και τη φαμίλια σου, επειδή τον
είχε κόψει το γάλο, που λες, και τον είχε βάλει στο τσουκάλι, βρέθηκε στα
στενά.. κλειδώθηκε μέσα στην κάμερα, και δεν ήξερε τί να κάνει… Είπε και ὁ
κουνιάδος σου… καλό κελεπούρι ήταν κι αυτό, που λες… και πέρασε ἡ φαμίλια σου όλη
την ημέρα κλειδομανταλωμένη μέσα, από φόβο μη ξαναέρθει εκείνος πού ᾽χε το γάλο
και μας φέρει κα την αστυνομία… ήταν φόβος να μην προσβληθεί κι εμένα το σπίτι
μου. Άλλη φορά, τέτοια αστεία να μην τα κάνεις, μαστρο-Παυλάκη. Τέτοια προσβολή
να λείπει από το σπίτι μου εμένα! Τ᾽ άκουσες;</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο μαστρο-Παύλος ρώτησε δειλά:</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">― Τώρα… είναι μέσα ἡ φαμίλια μου;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Είναι μέσα όλοι τους, κι έχουνε κλειδωμένα καλά,
και το φως κατεβασμένο, για τον φόβο των Ιουδαίων. Κοίταξε μη σε νιώσει από
πουθενά εκείνος ὁ σκιάς*, ὁ κουνιάδος σου, πάλε…</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">― Είναι μέσα;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">―Ή μέσα είναι ή όπου να 'ναι έφτασε… να, κάπου ακούω
τη φωνή του.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ακούστηκε όντως μία φωνή εκεί κοντά, η οποία δεν υποσχόταν
τίποτα καλό για τον νυχτερινό επισκέπτη.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">―Έ, μαστρο-Παυλίνε, έλεγε, καλός ήταν ο γάλος;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ποιός ήταν αυτός που μίλησε, άγνωστο. Ίσως να ήταν ο
μαστρο-Δημήτρης, ο γείτονας. Μπορεί να ήταν και ο φοβερός γυναικάδελφος του μαστρο-Παύλου.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Και να μην πάρω κι εγώ ένα μεζέ; παραπονέθηκε ωστόσο
ο άνθρωπός μας.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Τί σου χρειάζεται ὁ μεζές, μαστρο-Παυλάκη μου; επανέλαβε
ἡ Στρατίνα. Τα πράματα είναι πολύ σκούρα, άφησέ τα αυτά! Δουλειά, δουλειά! Η
δουλειά βγάζει παλληκάρια. Ό,τι έγινε-έγινε, να πας να δουλέψεις, να μου φέρεις
κι εμένα τα νοίκια μου. Τ᾽ ακούς;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">― Τ᾽ ακούω.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Φέρε μου εσύ τον παρά, κι εγώ, με όλη μου τη
φτώχεια, τη θυσιάζω μια γαλοπούλα και τρώμε.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ακούστηκε από μέσα βραχνό μουρμούρισμα, έπειτα φωνή
μικρού παιδιού είπε:</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Στην υγειά σου, ματο-Πάλο, τεμπελόκυλο, κακὲ
πατέλα. Τόνε φάαμε τὸ λάλο. Να πάλε και συ πέντε, κι άλλα πέντε, δέκα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Προφανώς ήταν μέσα ο φοβερός ο γυναικάδελφος, και είχε
δασκαλέψει το παιδί να τα φωνάξει αυτά.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Μη στέκεσαι στιγμή, μαστρο-Παυλέτο μου, είπε η
Στρατίνα· το καλό που σου θέλω! Δρόμο τώρα, και μεθαύριο δουλειά, δουλειά!</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">Ακούστηκε κρότος, σαν να σηκώθηκε κάποιος από μέσα,
και να πλησίαζε με βαρύ βήμα προς την θύρα… </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;">― Δρόμο, επανέλαβε μηχανικά ο Παύλος,
συμμορφούμενος έμπρακτα με τη λέξη… δρόμο και δουλειά!</div>
<p align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: right;">(1896)</p>
<p class="MsoNormal"><b>Ρητά</b></p>
<div>«Και από όλους τους καρπούς ο μόνος, ο οποίος δεν χρειάζεται
ούτε καιρό ούτε ώρα για να ωριμάσει, είναι ο σατανικός έρωτας.»</div>
<p class="MsoNormal" style="text-align: right;">Αλ. Παπαδιαμάντη “Οι έμποροι των εθνών”</p></div></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><p class="MsoNormal"><u>Σημείωση<b>:</b></u></p>
<div>Οι πραγματικοί λογοτέχνες, όπως ο Αλ.
Παπαδιαμάντης, πιστεύω πως δεν χρειάζονται γλωσσική "μάσκα"
(εννοώ την καθαρεύουσα) για να αποστασιοποιηθούν από τα καθημερινά γεγονότα, και
επομένως να δουν καθαρότερα, εφόσον η ψυχή τους παραμένει λαϊκή. Μεταφέροντας
στη δημοτική γλώσσα αυτό το διήγημα και εκφράζοντας έτσι, με πιο γνήσιο τρόπο
τη λαϊκή ψυχή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη θεωρώ πως δίνω ένα παράδειγμα
"αποκατάστασης της αλήθειας" σε ότι αφορά την προσφορά ενός
καλού ανθρώπου στην ελληνική λογοτεχνία και κοινωνία. </div><div><br /></div><div style="text-align: right;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</div></div></div></div></div></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-77026522668046077802024-01-03T20:52:00.004+02:002024-01-03T21:55:37.248+02:00Η προσθήκη τόλμης στη φαντασία δημιουργεί ελπίδα<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhr8zp_WukE34cLG84Wq-tzvlBJXItj0H7zf0JcDIMvb-vcuG_XAe7oVW29jXtAc5i9N11Y-GLm6sHrtfW_GNkAdJCfIE_T6yAIjyCkS6uFXXNtkMPgwwcHey5Dk59QDWdih_3ST7cZuJJeDKyDujxy8F1ANPFKBDB06U9vMB8IXfWZPrDtFDoUj7DleVQ/s300/%CE%97%20%CF%88%CF%85%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7%20%CF%84%CF%89%CE%BD%20%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="168" data-original-width="300" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhr8zp_WukE34cLG84Wq-tzvlBJXItj0H7zf0JcDIMvb-vcuG_XAe7oVW29jXtAc5i9N11Y-GLm6sHrtfW_GNkAdJCfIE_T6yAIjyCkS6uFXXNtkMPgwwcHey5Dk59QDWdih_3ST7cZuJJeDKyDujxy8F1ANPFKBDB06U9vMB8IXfWZPrDtFDoUj7DleVQ/w400-h224/%CE%97%20%CF%88%CF%85%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7%20%CF%84%CF%89%CE%BD%20%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD.jpg" width="400" /></a></div><p>Μια ανάγνωση του πεζο-ποιήματος του Νίκου Εγγονόπουλου "<i>Η ψυχανάλυσις των φαντασμάτων</i>" από τη συλλογή "Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής". Ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος - Ημερολόγιο 2007, Εκδ. Εριέττα Εγγονοπούλου & Ύψιλον Βιβλία 2006, σ.σ. 317.</p><p>Το ημερολόγιο του 2007 συμβαδίζει με το 2024 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, οπότε χωρίζουν οι δρόμοι τους (καθώς το τρέχουν έτος είναι δίσεκτο, έχει, δηλαδή ο δεύτερος μήνας του έτους και 29 ημέρα).</p><p><b>Μια ψυχανάλυση των φαντασμάτων</b></p><p style="text-align: justify;">Όταν μπαίνει την ημέρα του καράβι στο λιμάνι,περιμένουν στην προκυμαία άνθρωποι πολλοί.Τη νύχτα το καράβι υποδέχονται η σιωπή και οι ήχοι της. Την ημέρα τα νερά με την ανατριχίλα των αποχρώσεων του γαλάζιου ανέχονται το καράβι που τα σκίζει. Τη νύχτα τα νερά, πιο ήρεμα, αντανακλώντας τα φώτα της προκυμαίας, αποκρίνονται στα λίγα φώτα γεμίζοντας θαρρείς λουλούδια και στο λιμάνι υπάρχουν μόνο γυναίκες γυμνές ' απροκάλυπτες εκφράσεις του πειρασμού που παραμονεύει (επιφανειακές προσδοκίες του έρωτα) χωρίς διάθεση να εμβαθύνουν στο χώρο των βουτηχτάδων, ή μέσα στη θάλασσα, αλλά το περισσότερο έως την είσοδο του σιδηροδρομικού σταθμού ' στα όρια της πόλης των ανθρώπων. </p><p style="text-align: justify;">Αυτοί φτάνουν τη στιγμή που τους περιμένουν αυτές και ενδίδουν στην ερωτική πρόσκληση. Εμείς φτάνουμε τη στιγμή που δεν μας περιμένουν, πετώντας όπως τα μεγάλα πουλιά ή τα ασώματα πνεύματα, ψέλνοντας λόγια ακατανόητα αλλά ωραία. Τότε με έναν ανεξήγητο όσο και θαυμαστό τρόπο, γίνεται αισθητή η ουσία της ησυχίας του τοπίου και εντελώς ξαφνικά πετάγονται από τα χώματα μαυροντυμένοι άνθρωποι, περαστικοί από αυτό τον κόσμο όπως οι κομήτες, που απειλούν κατά καιρούς τη γη χωρίς να την έχουν καταστρέψει ποτέ εντελώς. Αυτοί οι μαυροντυμένοι άνθρωποι με τα λευκά δόντια σαν τα πλήκτρα όρθιων πιάνων, μοιάζουν με τον μαύρο ουρανό της νύχτας, τον κεντημένο με τ' αστέρια. </p><p style="text-align: justify;">Οι σημαίες την ημέρα κρεμασμένες, παρά τη θέλησή τους στους ιστούς, φαίνεται να τεμπελιάζουν μέχρι τη στιγμή που θα τις ζωντανέψουν απρόσμενες ριπές του ανέμου. Δεν ηχούν τραγούδια της ειρήνης ή ψαλμωδίες κατά τη νύχτα, αλλά τα πολυβόλα του πολέμου. Δεν παλεύουν άντρες αλλά μιλούν ασταμάτητα φυναίκες και ξεφωνίζουν σε γλώσσα ακατάληπτη, παιδιά. Στ' αυτιά μας έρχονται τα ονόματα γυναικών προφητών, κι όχι τυχαίων γυναικών αλλά αυτών που θα συναντήσουμε στην πορεία της ζωής μας και θα αγαπήσουμε βαθιά. </p><p style="text-align: justify;">Επίσης, ακούμε τα ονόματα πόλεων<b>:</b> Σινώπη, Κερασούς, Πέργαμος, Κόρινθος και άλλες πολλές από τον μακρύ κατάλογο των αγαπημένων τόπων.</p><p style="text-align: justify;">Όλες και όλοι μας φοβόμαστε τον θάνατο αλλά ορισμένοι φοβούνται πιο πολύ να ζήσουν και γι αυτό προσπαθούν να είναι συνέχεια απασχολημένοι με τον έρωτα, δείχνοντας μια έντονη διάθεση ν' προσκολληθούν στη ζωή. </p><p style="text-align: right;">Γιώργος Χατζηαποστόλου </p> <p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-56162266165624835432024-01-01T20:30:00.003+02:002024-01-02T16:14:02.030+02:00Δημοτική γλώσσα και λαϊκή ψυχή<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhx6fBRo8BnDMufHCJPVXp1fO-hWEqkj3WONOYFie1YM1JvpnY3uZCD84Mda2xat6cpMCi5F6N_PFRtcVizAQaIsnvRaYehJLYZsdqXH09XpRIF_JbuTR1Son6jY2U-VrBhqOsiMvS41ya53mTHISASNGhzn3PqRGDr_uiYvu09o-ZeLWa3pr8YpuaGZ4E/s370/%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82%20%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7%CF%82.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="370" data-original-width="267" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhx6fBRo8BnDMufHCJPVXp1fO-hWEqkj3WONOYFie1YM1JvpnY3uZCD84Mda2xat6cpMCi5F6N_PFRtcVizAQaIsnvRaYehJLYZsdqXH09XpRIF_JbuTR1Son6jY2U-VrBhqOsiMvS41ya53mTHISASNGhzn3PqRGDr_uiYvu09o-ZeLWa3pr8YpuaGZ4E/s320/%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82%20%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7%CF%82.jpg" width="231" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><b style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">ΜΙΚΡΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ</span></b></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman", "serif";">Δίπλα
στην οδό Σ… στην Αθήνα, κατά τη νοτιοδυτική άκρη τῆς πόλης, συνέβη, μια από αυτές
τις ημέρες, ν᾽ ακούσω βρισιές στον δρόμο για την εξής αφορμή. Μικρό παιδάκι,
τριών ἢ τεσσάρων ετών, είχε γλιστρήσει και πέσει με τα μούτρα στο μαρμάρινο
κατώφλι, στην εξώπορτα μιας κατοικίας. Είχε κτυπήσει τη μύτη και το μέτωπο,
φώναζε και έκλαιγε, μη μπορώντας να σηκωθεί. Εγώ που έτυχε να περνάω από εκείνο
τον δρόμο, έσκυψα και ανασήκωσα το παιδάκι.</span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Την
ίδια στιγμή κατέρχεται σαν δρομέας, η υπηρέτρια της κατοικίας που άκουσε τις
φωνές. Άμα με είδε εκεί, παρότι πρώτη φορά με έβλεπε, μ᾽ έβαλε μπροστά, και με
ντρόπιασε με πολλή θρασύτητα, επειδή
νόμισε ότι εγώ είχα κάνει κακό στο παιδάκι, και γι’ αυτό έκλαιγε. Το μικρό αυτό
συμβάν, ανάξιο να θυμηθεί ίσως κανείς, αν και αρκετά διδακτικό, μου θύμισε έν’ άλλο,
το οποίο μου είχε συμβεί πριν από χρόνια στην πατρίδα μου. </span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Κάτω,
στην παραθαλάσσια αγορά, γύρω στην ώρα του δείπνου, τα καφενεία, τα καπηλειά και
τα μπακάλικα έλαμπαν κατάφωτα, και η ανθρώπινη κυψέλη, του ναυτικού και εργατικού
κόσμου, τα θορυβούσε με την φλυαρία της. Καθένας ψώνιζε για το σπίτι, ἢ έπαιρνε
«τ᾽ ορεκτικό του» και αργοπορούσε με τους φίλους, ούτε του έκανε καρδιά να
ξεκολλήσει. Πολλοὶ «δευτέρωναν» ἢ και «τρίτωναν» το ντόπιο ρακί ἢ τη μαστίχα. Ἡ
ώρα εκείνη ήταν ἡ αμφιλύκη μέσα στην ψυχή, ἡ η αναψυχή πριν από τη μεσημεριανή
χαλάρωση, η ανατολή του άστρου του απογεύματος πριν την αστροφεγγιά. Ήταν
Νοέμβριος μήνας, νότιοι άνεμοι έπνεαν, ζεστή και υγρή άλμη ιωδίου επικρατούσε.
Μακριά γραμμή από μικρά καΐκια, μπρατσέρες και κότερα, έδιναν ζωή στην
προκυμαία. Λίγο παραμέσα, πέντε ἢ έξι σκούνες και δύο ἢ τρία μπρίκια στόλιζαν το
λιμάνι. Άλλα είχαν δέσει ήδη την πρύμνη με σκοπό να παραχειμάσουν, άλλα ετοιμάζονταν
ακόμη για χειμερινά ταξίδια.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Λίγα
φαναράκια, σαν λαμπυρίδες, έκαιαν μετέωρα πάνω στην κουβέρτα, και τ’ άστρα από
ψηλά επάνω κατοπτρίζονταν φωσφορίζοντας με φιδίσια κίνηση στα κύματα. Που και
που ακουγόταν βραχνό το γαύγισμα του καραβόσκυλου, που ερεθιζόταν από το
πλατάγισμα των κουπιών από τη βάρκα που παράπλεε στο σκοτάδι, και η αποθαλασσιά,
με όλη τη γαλήνη της, φλοίσβιζε νυσταλέα στις πρύμνες και τα πλευρά των πλοίων,
ἢ έπληττε τα κράσπεδα τῆς προκυμαίας.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εκεί,
στο καπηλειό του Χαρκούμπα, συνάντησα το απόγευμα εκείνο τον παλιό μου φίλο Ιάκωβο
Λ… Είχα δειπνήσει νωρίς, και έπειτα αμέσως βγήκα. Περπατούσα αργά, έξω από τα
μαγαζιά, και κοίταζα μέσα.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Μου
άρεσε να βλέπω, να περιεργάζομαι τις διάφορες παρέες και να μην εισέρχομαι, αν
και επόμενο ήταν να κατασταλάξω κάπου, για να πιώ ένα ποτηράκι ξανθού μοσχάτου κρασιού
του τόπου. Ὁ Ιάκωβος ήταν μόνος· πριν από λίγο τον είχε αφήσει, όπως φαίνεται, ἡ
συντροφιά του, κι αυτός αργοπορούσε ακόμα· δεν αποφάσιζε εύκολα να μαζευτεί στο
σπίτι.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εκείνος
κοίταζε προς τα έξω, εγώ προς τα μέσα· τα βλέμματά μας συναντήθηκαν. Δύσκολα
μπορεί κάποιος ν᾽ αποφύγει τη διασταύρωση αυτή των βλεμμάτων ἢ και ν᾽ αποστρέψει
το βλέμμα, ίσως διότι το μάτι έχει μαγνήτη, όπως λένε. Ούτε μπορεί κανείς να
κάνει «τον αδιάφορο», διότι ὁ φίλος τότε θυμώνει. Όποτε, έτσι ἢ αλλιώς,
πιάνεται κανείς στα βράγχια.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ο
Ιάκωβος με φώναξε, εγώ μπήκα. Πάραυτα εκείνος παρήγγειλε να μας φέρουν ποτά, εγώ
αποποιήθηκα, προφασιζόμενος ὅτι έπασχα, κι έκανα δίαιτα. Δεν την έκανα διότι ήμουν
πότης αδιάλλακτος· ομολόγησα παραπάνω, ότι ήταν πιθανό να πιώ. Εάν βρισκόμουν
μόνος, σε ευχάριστη ερημιά και άνεση, ἢ αν εύρισκα τον φίλο μου νηφάλιο, θα έπινα
ένα ἢ δύο μικρά ποτήρια. Αλλ’ είδα, με το πρώτο βλέμμα, ότι ο Ιάκωβος ήταν πολύ
μεθυσμένος, και γι’ αυτό αρνήθηκα να πιώ.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Άρχισα
να νουθετώ τον φτωχό Λ… με τις φορτικές εκείνες
νουθεσίες, αν και ήμουν κατά τρία έτη νεότερός του. Ίσως ερμήνευα κακώς τον
στίχο του Μέγα Προφήτη: «Υπέρ πρεσβυτέρους συνήκα… υπέρ πάντας τους διδάσκοντάς
με συνήκα…» Το εμπόρευμα είναι τόσον φθηνό, ώστε και οι πιο φιλάργυροι γέροντες
αυτό και μόνο σπαταλούν! Εγώ είχα προσλάβει στην νεότητά μου ήδη το γεροντικό
τούτο ιδίωμα, να συμβουλεύω τους άλλους· και συγχρόνως συνήθιζα να μη δέχομαι
συμβουλές από κανένα. Αργότερα εννόησα ὅτι δεν έπρεπε να συμβουλεύω κανέναν άλλο,
παρά μόνο τον εαυτό μου. Ήξερα τα κατ᾽ αυτόν. Η σύζυγός του ήταν ογδόου βαθμού
συγγενής μου, ἢ τριτεξαδέλφη. Την είχε νυμφευθεί από έρωτα. Ήταν ναυτικός,
«μερακλής», πολύ καλοκαμωμένος· είχε ωραία μαύρα μάτια, μελιχρός, δηλαδή
ροδοκόκκινος, και ταυτόχρονα ωχρός γύρω από τα μάγουλα και τους κροτάφους. Εκείνη
ήταν ωραία και λεπτοφτιαγμένη νέα. Ήσαν οι δυο τους ταιριασμένο ανδρόγυνο. Αυτός
είχε πέσει στο ελάττωμα του μεθυσιού. Ήταν αισθηματίας, και αγαπούσε τη γυναίκα
του με αληθινό έρωτα. Έπινε πολύ. Ήξερε ὅτι δεν έκανε καλά, αλλά δεν μπορούσε να
το κόψει. Κάθε βράδυ λησμονούσε τις συμβουλές και τις καλές εμπνεύσεις του
πρωινού.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ταξίδευε,
τον περισσότερο καιρό, με τα καράβια. Ήταν από οικογένεια εμποροπλοιάρχων.
Πλοίαρχος ήταν ὁ μακαρίτης πατέρας του, και οι τρεις μεγαλύτεροι αδελφοί του είχαν
ιδιόκτητα πλοία. Αυτός όμως πήγαινε ως απλός ναύτης, κατά προτίμηση, με τα
ξένα. Δεν μπορούσε να «κάνει χωριό» με τους αδελφούς του, ακριβώς διότι κι εκείνοι
τίποτ’ άλλο δεν του έδιναν, παρά συμβουλές ― ίσως και διότι εκείνοι, ομομήτριοι
μεταξύ τους, ήσαν ετεροθαλείς προς αυτόν. Γι᾽ αυτόν η χήρα που επιζούσε ήταν
μάννα, για εκείνους ήταν μητρυιά. Γι᾽ αυτόν μητρυιὰ ήταν η θάλασσα, για εκείνους
έδειχνε, προς το παρόν, μητρική φιλοστοργία. Και η ψυχή του Ιακώβου πολύ
διαυγής, αλλά και εύκολα θολωμένη, γινόταν τρικυμιώδης, όπως η θάλασσα, στην οποία
αρμένιζε.</span></div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ο επίλογος των
νουθεσιών μου προς τον Ιάκωβο, συνοπτικά, θα είχε έτσι:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">― Και
τι κάθεσαι τώρα; Δεν πας στο σπίτι; Έφαγες; Δεν έφαγες! (ὁ φίλος μου κούνησε το
κεφάλι, σχεδόν ανάπνευσε). Δεν μαζώνεσαι και συ, επιτέλους;… Εκείν᾽ η χριστιανή
δεν έχει ψυχή, που σε καρτερεί τόσες ώρες στο σπίτι;… Τα παιδάκια σου που
περιμένουν πότε να φανεί ὁ πατέρας… ως που να τα καταβάλει ἡ νύστα, ν᾽ αποκοιμηθούν.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Μου φάνηκε πως είδα
δάκρυα να στέκονται στα ματόκλαδά του. Ξαφνικά:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">― Πάμε,
μου είπε.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Σηκώθηκα
να τον προπέμψω για λίγα βήματα κι βγήκαμε. Είδα ότι ὁ Ιάκωβος παραπατούσε λίγο
στον δρόμο. Μ᾽ έπιασε, μου έσφιξε τον βραχίονα και μου σφύριξε:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">― Πάμε ως το σπίτι!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Λίγα
βήματα παραπάνω, άρχιζε ένα «καλντερίμι» παλιό, λιθόστρωτο πέρα-πέρα, ολισθηρό
και ανηφορικό. Τούτο οδηγούσε προς ένα στενό, δεξιά, και μερικές δεκάδες
βημάτων πέρα από το στενό ήταν η κατοικία του Ιακώβου Λ…<o:p></o:p></span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ο
φίλος, με όλο το μεθύσι του, είχε κάποια υστεροβουλία, απαιτώντας να τον
συνοδεύσω μέχρι την κατοικία του. Εγώ, βλέποντας ὅτι παρέπαιε, δυσπιστώντας προς
το λιθόστρωτο, το ανηφορικό, στο χείλος του οποίου γκρεμός ανοιγόταν προς τη
θάλασσα, θεώρησα χρέος μου να τον προπέμψω έως τη σκάλα της κατοικίας, σκάλα
πέτρινη, εξωτερική, κ᾽ εκεί να τον αποχαιρετήσω και να φύγω. Αλλ᾽ όταν φθάσαμε μπροστά
στη σκάλα, εκείνος απαίτησε να ανεβώ μαζί του στην κατοικία.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εγώ
είπα «καληνύχτα», δοκίμασα ν᾽ αποσπαστώ, να ξεκολλήσω από την περίπτυξη του
βραχίονά του και να τραπώ σε φυγή. Εκείνος επέμενε. Έκανε δε αρκετό θόρυβο, ώστε
το άγρυπνο αυτί της Σινιορίτσας, της γυναίκας του, η οποία, παραμονεύοντας τον
σύζυγο πότε θα φανεί ως άστρο της νύχτας, ως αποσπερίτης ἢ ως εωσφόρος, έτεινε
τις ακοές προς κάθε θόρυβο της οδού, μας άκουσε, και η νεαρή γυναίκα βγήκε στο
κεφαλόσκαλο, στο «χαγιάτι».</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Όπως
κατανόησα ύστερα, ὁ Ιάκωβος επέμενε ν᾽ ανεβώ μαζί του, διότι, με όλο το μεθύσι
του, ήξερε ποιά σκηνή τον περίμενε στο σπίτι, αν πήγαινε μοναχός του και έλπιζε
ν᾽ αποφύγει τη «μπόρα», αν ήμουν κι εγώ μαζί. Δεν την απέφυγε, αλλά τη
μοιράστηκε μαζί μου.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ανέβηκα
μαζί του, συρμένος απ᾽ αυτόν, με ή χωρίς τη θέλησή μου. Άλλωστε ἡ Σινιορίτσα είχε
βγει έξω κρατώντας ένα μικρό λυχνάρι. Ήταν ωραία στο μισοσκόταδο, με όλο το κατσουφιασμένο
και συννεφιασμένο μούτρο της, λευκοφορεμένη και ελκυστική. Όπως στις μικρές
τεχνητές λίμνες, τις στέρνες και τους λάκκους των υδάτων, που βρίσκονται μέσα
σε κήπους και άλση, παρουσιάζει μικροσκοπική τρικυμία ο σφοδρός άνεμος, ζαρώνοντας
την επιφάνεια του νερού, τέτοια χαριτωμένη τρικυμία παρουσίαζε τη στιγμή εκείνη
το ωραίο λεπτοκαμωμένο πρόσωπο τῆς Σινιορίτσας.</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εγώ
νόμισα, αμέσως αφότου με είδε, ὅτι όφειλα να της πω απλώς μία «καλησπέρα», να
δικαιολογήσω την παρουσία μου, και πάραυτα να φύγω. </span></div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">―Άργησε
λιγάκι ὁ Γιάκωβος, ψέλλισα με αμηχανία. Τώρα τον βρήκα μοναχό στου Χαρκούμπα,
και του λέω<b>:</b> Γιατί αργείς να πας στο
σπίτι<b>;</b>… <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εκείνη
αμέσως με διέκοψε, χωρίς να δείξει, ὅτι δίνει προσοχή στην απολογία μου, και απευθυνόμενη με οργή προς τον σύζυγό της: <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">―Ως
πότε θα φέρεσ᾽ έτσι, σκυλί μαύρο;… Δεν έχεις νου στο κεφάλι σου, δεν έχεις έννοια
στο μυαλό σου, δεν έχεις αίσθημα στα στήθια σου;… Δεν συλλογιέσαι που έχεις
παιδιά… κοιμούνται νηστικά να σε περιμένουν, πότε να έλθεις… Δεν το χόρτασες
πια, το έρμο;… Όλο να μπεκροπίνεις με τους φίλους σου… που σου θέλουν λες πολύ
το καλό σου. «Κολλήθηκε η ψυχή σου πίσω τους», και δεν μπορείς να κάνεις μια ώρα
χωρίς αυτούς…<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Αυτό
ήταν μόνον το προοίμιο· φαινόταν ότι είχε να πει και άλλα. Με αγριοκοίταξε εμένα
μιά, όταν είπε για τους φίλους του συζύγου της, που «κολλήθηκε η ψυχή του πίσω
τους».<o:p></o:p></span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εγώ
έδραξα τη στιγμή, που ήθελε να πάρει την αναπνοή της, για να πω δύο λέξεις, και
πάραυτα να γίνω άφαντος, το ταχύτερο.</span></div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">― Μα, αν εννοείς κι
εμένα, κυρά μου… Καληνύχτα σας!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Μόλις
είχα αρχίσει, και ευθύς μεταμελήθηκα, διότι δοκίμασα να πω κάτι τι· οπότε είπα απότομα
«Καληνύχτα σας», κι επειδή ὁ Ιάκωβος, άναυδος καθώς ήταν, μου είχε αφήσει ελεύθερο
τον βραχίονα, στράφηκα, και κατέβηκα πηδώντας τρία-τρία τα λευκά ασβεστωμένα
σκαλοπάτια.<o:p></o:p></span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Απομακρύνθηκα
αναλογιζόμενος ένα σωρό πράγματα, τα οποία φούσκωναν μέσα μου σαν κύμα. Οίκτιρα
τον Ιάκωβο, όσο και τη νεαρή σύζυγό του. Έλεγα<b>:</b> Πως ένας νέος αγαθός, ευθύς στην ψυχή, δύναται να κυριευτεί από ολέθριο
ελάττωμα· αγαπώντας θερμά, και όμως ανίκανος να γίνεται χρήσιμος στους αγαπωμένους·
άξιος αυτός αγάπης, και όμως να γίνεται αντιπαθητικός σαν από το ελάττωμά του!…
Πως μπορεί αν και τόσον καλός ν᾽ αδικεί τον εαυτό του, αδικώντας τους οικείους
του, και να χάσει το παν, χάνοντας τον εαυτό του! </span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Έπειτα
πάλι, άφηνα τον Ιάκωβο, κι επέστρεφα σε ότι με αφορά. Βέβαια, ἡ τριτεξαδέλφη
μου είχε άδικο να με συμπεριλάβει στον αφορισμό, τον κατά των «φίλων» του
συζύγου της. Και όμως είναι δυνατό να είχε και δίκαιο! Αυτή τη φορά δεν είχα
πιεί μαζί του· άλλοτε όμως ίσως το είχα κάνει, αν και ουδέποτε υπήρξα διδάσκαλος
του ελαττώματος προς αυτόν, μάλλον ίσως εκείνος προς εμένα…</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Αφ᾽
ετέρου, όπως και για τη μικρή περίπτωση του παιδιού, που έπεσε με το στόμα επάνω
στη μαρμάρινη οδό, δεν έπρεπε να συναγάγει κάποιος απαισιόδοξα το συμπέρασμα, ότι
δεν πρέπει να βοηθάει κάποιος τον πλησίον, διότι άδικα βρίσθηκε κάποιος από
έναν αμαθή ἢ επιπόλαιο ή φθονερό· αλλ᾽ οφείλει κάποιος να σκύβει, ν᾽ ανασηκώνει
τα πεσμένα παιδάκια, και αν ανάξια πρόκειται να βριστεί, όπως και ο Χριστός που
σήκωσε αυτόν που έπεσε, «τω βόθρῳ επικλιθείς απτώτως».</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Τέλος,
το γενικό συμπέρασμα μου φαινόταν να είναι το θεόπνευστο εκείνο ρήμα, ὅτι «ἐν ἄλλοις
πταίομεν, ἐν ἄλλοις παιδευόμεθα». </span></div><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">(1903)<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ρητά</span></b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", "serif"; text-align: justify;">«Αυτό
πουλάκι μ᾿, δεν είναι πράμα που θα κρυφτεί. Έχεις ψαλίδι για να κόψεις τις γλώσσες
όλων των κοριτσιών; ... Και να τις κόψεις, πουλάκι μ᾿, άλλες θα φυτρώσουνε. Μια
θα κόφτεις, δύο, τρεις, τέσσαρες θα βγαίνουνε... Δεν έχουν παιδεμὸ των γυναικών
οι γλώσσες...»</span></div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">
Αλ. Παπαδιαμάντη “Της δασκάλας τα μάγια”</span><span style="font-family: "Times New Roman", "serif"; text-align: left;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif;"><u>Σημείωση<b>:</b></u></span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">Οι αληθινοί λογοτέχνες πιστεύω πως δεν χρει</span><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">άζονται</span><span style="font-family: "Times New Roman", serif;"> γλωσσική "μάσκα" (εννοώ την καθαρεύουσα) για να αποστασιοποιηθούν από τα καθημερινά γεγονότα, εφόσον η ψυχή τους παραμένει λαϊκή. Μεταφέροντας στη δημοτική γλώσσα αυτό το διήγημα και εκφράζοντας έτσι, με πιο γνήσιο τρόπο τη λαϊκή ψυχή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη θεωρώ πως δίνω ένα παράδειγμα "αποκατάστασης της αλήθειας" σε ότι αφορά την προσφορά ενός καλού ανθρώπου στην ελληνική λογοτεχνία και κοινωνία.</span></div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: right;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Πηγή<b>: </b><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><a href="https://www.papadiamantis.org/works/58-narration/343-03-52-mikra-psyxoloxia-1903"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">https://www.papadiamantis.org/works/58-narration/343-03-52-mikra-psyxoloxia-1903</span></a><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"><o:p></o:p></span></p><p>
</p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-3649703164201458512023-12-31T09:20:00.004+02:002024-01-01T22:52:55.253+02:00Η ψυχή των ανθρώπων - φαντασμάτων <p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwRAd6TeKlGnq6ceiOnc3CK4SOgILMbn7Ey48kgS01ua-9KGumQn6IzOoEyjWLxVsvyOb10Kt2hPXSihXebL1VFYfD2IbFIrMAfFuTCY3MCGdYSJeV91p40mqO0UiZ0AVyFoNKRHZImsgyuF-KQwY1YBGRblyXmi585KRSBB_ygpwi7C4VNG20_wgC7Po/s679/%CE%9F%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82%20%CE%95%CF%85%CE%B3%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CE%97%20%CE%B5%CF%85%CF%84%CF%85%CF%87%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7%20%CE%94%CF%8D%CF%83%CE%B9%CF%82.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="221" data-original-width="679" height="201" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwRAd6TeKlGnq6ceiOnc3CK4SOgILMbn7Ey48kgS01ua-9KGumQn6IzOoEyjWLxVsvyOb10Kt2hPXSihXebL1VFYfD2IbFIrMAfFuTCY3MCGdYSJeV91p40mqO0UiZ0AVyFoNKRHZImsgyuF-KQwY1YBGRblyXmi585KRSBB_ygpwi7C4VNG20_wgC7Po/w320-h201/%CE%9F%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82%20%CE%95%CF%85%CE%B3%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CE%97%20%CE%B5%CF%85%CF%84%CF%85%CF%87%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7%20%CE%94%CF%8D%CF%83%CE%B9%CF%82.png" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: times;">Γυρεύοντας μια πρόφαση, τώρα στο τέλος της χρονιάς, για να μιλήσω για βιβλία και ανθρώπους, ηλικιωμένους και νεότερους, επιχείρησα μια αντιστοίχιση ανάμεσα στους τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στη συμπαράσταση των ανθρώπων της τρίτης (;) ηλικίας, δηλαδή, το ίδρυμα (οίκος ευγηρίας), οι ίδιοι οι εξυπηρετούμενοι και το νοσηλευτικό προσωπικό, σε σχέση με τρία κείμενα: της Nellie Bly, του Νίκου Εγγονόπουλου και του Μανόλη Κορρέ, αντίστοιχα. </span></div><p></p><p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Το ίδρυμα</span></b><span style="font-size: 11pt;"> (Μανόλης Κορρές)<o:p></o:p></span></span></p><div>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Ο οίκος ευγηρίας (συνήθως ένα ιδιωτικό ίδρυμα) είναι ένας
θεσμός που έρχεται να συμπληρώσει την ανυπαρξία ανάλογων δημόσιων ιδρυμάτων
φιλοξενίας και ιατρικής παρακολούθησης των ηλικιωμένων. Είναι αναπόφευκτο, όπως
συμβαίνει άλλωστε σε όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, στις επιδιώξεις του
ιδρύματος να προέχει το κέρδος και οι ηλικιωμένοι φιλοξενούμενοι να
αντιμετωπίζονται σαν ενοχλητικοί επισκέπτες που ήρθαν απρόσκλητοι σε μια γιορτή
και επιμένουν να γίνουν δεκτοί ως επίσημοι καλεσμένοι. Το προσωπικό σε αναλογία
ένας/μία νοσοκόμος για 40 νοσηλευόμενους κάνει υπεράνθρωπες προσπάθειες να εξυπηρετήσει
τους ανθρώπους. <o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Οι ηλικιωμένοι ένοικοι</span></b><span style="font-size: 11pt;"> (Νίκος Εγγονόπουλος)<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι δεν είναι υποχρεωτικά και
γερασμένοι. Όσοι δεν πάσχουν από άνοια και έχουν μόνο κινητικά προβλήματα
μπορούν να συνεννοηθούν με το νοσηλευτικό προσωπικό και τους συγγενείς και
φίλους που τους επισκέπτονται. Έχουν ευφυΐα, χιούμορ και οξύτατη αντίληψη και
όλα αυτά τα χαρίσματα βγαίνουν στην επιφάνεια, εφόσον οι γύρω δείχνουν το
ανάλογο ενδιαφέρον γι αυτούς. <o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Αν οι άλλοι αδιαφορούν γι αυτούς, κλείνονται βαθμιαία και
σταθερά στον εαυτό τους και μετατρέπονται σε λίγο καιρό σε ανθρώπινες ψυχές -
φαντάσματα που υπάρχουν αλλά δεν ζουν.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Η υπηρέτρια</span></b><span style="font-size: 11pt;"> (</span><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Nellie</span><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">
</span><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Bly</span><span style="font-size: 11pt;">) <o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Αναζητώντας -υποτίθεται- εργασία υπηρέτριας σε γραφεία
ευρέσεως εργασίας η πρωταγωνίστρια του αφηγήματος περιγράφει με χαριτωμένο τρόπο τι σκέφτεται,
πως ενεργεί και γιατί δεν ολοκληρώνει την ερευνητική της απόπειρα.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Ο υπηρέτης</span></b><span style="font-size: 11pt;"> (Γιώργος
Χατζηαποστόλου)<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Η απόκτηση της ιδιότητας του υπηρέτη, όταν δεν έχει
προηγηθεί η εκούσια επιλογή αυτού του ρόλου, από ένα άτομο -κυρίως γυναίκα,
χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση ενός άντρα- είναι μια δύσκολη
απόφαση. Η υπηρέτηση μπορεί όμως να
εξελιχθεί, στην πορεία, σε μία άσκηση πειθαρχίας σε κανόνες, ενδυνάμωσης της
θέλησης και, τελικά σε μια ιδιαίτερη μορφή ικανοποίησης από το ίδιο το άτομο
που υπηρετεί, εφόσον, με τα χρόνια, κατανοήσει πόσο χρήσιμο μπορεί να φανεί
στην ανακούφιση των ηλικιωμένων από πόνους και, τελικά, στην παράταση της ζωής
τους.<o:p></o:p></span></span></p>
<div style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;"> </span></span></b></div>
<p class="right" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: times;">Βιβλιογραφία <o:p></o:p></span></span></b></p>
<p class="reference" style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Nellie</span></b><b><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;"> </span></b><b><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Bly</span></b><span style="font-size: 11pt;">, «Προσπαθώντας να γίνω υπηρέτρια». 1887. </span><em><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Quotidiana</span></em><em><span style="font-size: 11pt;"> . </span></em><span style="font-size: 11pt;">Εκδ. Πάτρικ
Μάντεν. 24 </span><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Jun</span><span style="font-size: 11pt;"> 2008. 30 </span><span lang="EN-US" style="font-size: 11pt;">Dec</span><span style="font-size: 11pt;"> 2023. Πηγή: </span><a href="http://essays.quotidiana.org/bly/trying_to_be_a_servant/"><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">http</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">://</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">essays</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">.</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">quotidiana</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">.</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">org</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">/</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">bly</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">/</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">trying</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">_</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">to</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">_</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">be</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">_</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">a</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">_</span><span lang="EN-US" style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">servant</span><span style="color: #0033cc; font-size: 11pt;">/</span></a><span style="color: #0033cc;"> <o:p></o:p></span></span></p>
<p class="reference" style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Νίκος Εγγονόπουλος</span></b><span style="font-size: 11pt;">, Ημερολόγιο
2007, ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος. Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής - (Η
ψυχανάλυσις των φαντασμάτων), Έκδ. Εριέττα Εγγονοπούλου & Ύψιλον βιβλία
2006, σ.σ. 317. <o:p></o:p></span></span></p>
<p class="reference" style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><b><span style="font-size: 11pt;">Μανόλης Κορρές</span></b><span style="font-size: 11pt;">, Οίκος Ευγηρίας - "Η Ευτυχισμένη Δύσις",
Εκδ. Κέδρος 1979, σ.σ. 144. Πηγή: </span><a href="https://www.youtube.com/watch?v=bSO8ZIzac_A"><span style="font-size: 11pt;">https://www.youtube.com/watch?v=bSO8ZIzac_A</span></a></span><span style="font-family: "Garamond","serif"; font-size: 11pt; mso-bidi-font-family: "Lucida Sans Unicode";"><o:p></o:p></span></p></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-81803273588310943042023-12-01T01:36:00.001+02:002023-12-01T01:39:33.101+02:00Ειρήνη - Ισότητα - Ανάπτυξη<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhRMe-osGRCKLeyR2teT0tPqi7cwBh9wocXeBbr1dzgT_qlCyurx9Q0w7u8RtCN7woXOQ59woEfblNfCj6JNXDO0gyP1udycuThFr3yAhkhxlXPwHxDHtwx4bdYglcAwIerpSNuBg-26upqqy1JI_1VlStbe47DQaFnzGaGLXGayTuwXWuaCJelYNeobk/s947/%CE%95%CE%BA%CE%B4%CE%AE%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7%20%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%B2%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BF%CE%BD%20%CF%84%CF%89%CE%BD%20%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="586" data-original-width="947" height="248" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhRMe-osGRCKLeyR2teT0tPqi7cwBh9wocXeBbr1dzgT_qlCyurx9Q0w7u8RtCN7woXOQ59woEfblNfCj6JNXDO0gyP1udycuThFr3yAhkhxlXPwHxDHtwx4bdYglcAwIerpSNuBg-26upqqy1JI_1VlStbe47DQaFnzGaGLXGayTuwXWuaCJelYNeobk/w400-h248/%CE%95%CE%BA%CE%B4%CE%AE%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7%20%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%B2%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BF%CE%BD%20%CF%84%CF%89%CE%BD%20%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD.png" width="400" /></a></div><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Καλημέρα και καλό
μήνα φίλες και φίλοι! <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Πριν από μερικές
ώρες βρέθηκα στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Δεν πρόλαβα την αρχή της
εκδήλωσης (έφτασα στις 6). Μέτρησα 45 γυναίκες και 4 άνδρες (μαζί με τους
ομιλητές). Από τις παρουσίες των ομιλητριών και των ομιλητών αναφέρω τις
κυρίες Λογιάδου (Ε.Γ.Ε.) και Ιωαννίδη, την κυρία Δημαδάμα, την Ρωξάνη Βέη
(πρώτη σε ψήφους δημοτική σύμβουλο στις πρόσφατες εκλογές), την Δώρα Χρυσικού
(ηθοποιό), την κυρία Χατζηγιάννη (σκηνοθέτιδα) και από τους ελάχιστους κυρίους
τον επικεφαλής της Επιθεώρησης Εργασίας (ανεξάρτητης πλέον αρχής) και τον κύριο
Γιάννη Μαρκάτο. Συνταρακτική (από τις παρευρισκόμενες στο κοινό) η κυρία Σπαθιά
που μας εξομολογήθηκε το πρόβλημά της με το αυτιστικό παιδί της και την αδιαφορία
της πολιτείας γι αυτό. Από το τρίπτυχο: Ισότητα- Ειρήνη - Ανάπτυξη (διαρκή
στόχο των εργαζόμενων ανδρών και -κυρίως- γυναικών) δεν νοείται ανάπτυξη χωρίς
εξάλειψη της βίας. Δεν νοείται καλός μήνας με γυναίκες βιασμένες -με κάθε
τρόπο- ή νεκρές. <o:p></o:p></span></p><p>
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</span></p><p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-35615499018151057712023-11-08T17:31:00.009+02:002024-01-15T19:18:49.367+02:00Ζεστό ψωμί!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIhys4DjRX6toQuNyvZrfo2dwNjAXJ2COiv4F5gXGBRVpy5TO2mcvZR7SrxmbqO2d1MH7VMhSjY9ubW-t4WmbVIOLi4rEcUXosUgguaxPbKrRX_h8QhOzIX7QAIRawqw3-lR-3iCCwv7EbD40XBywDlw1rABstxHfqtuiFipOapJk7oTmOySgmAquBFqk/s1500/%CE%A3%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%BF%20%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%20-%20%CE%98.%20%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82%20-%20%CE%A7%CF%81.%20%CE%9C%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%82.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1500" data-original-width="1014" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIhys4DjRX6toQuNyvZrfo2dwNjAXJ2COiv4F5gXGBRVpy5TO2mcvZR7SrxmbqO2d1MH7VMhSjY9ubW-t4WmbVIOLi4rEcUXosUgguaxPbKrRX_h8QhOzIX7QAIRawqw3-lR-3iCCwv7EbD40XBywDlw1rABstxHfqtuiFipOapJk7oTmOySgmAquBFqk/s320/%CE%A3%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%BF%20%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%20-%20%CE%98.%20%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82%20-%20%CE%A7%CF%81.%20%CE%9C%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%82.jpg" width="216" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjotRVYi-wC_RzxMRKhplIqf9gwGtxCMqUbKjLDQxnlpU5TzQbZb1NZwLc6U3tFT5ZzzEKNG6EFVujJj3vB1NcwhCax7-8MsJCN-gcPRl2GzbMzkegBBpvz_1v-A_-rx5wFUrDopGSmvPnrRLqJ_fuQDOZkCIeLrHMDbaelj5488adN6RkXyEZapzvT7m0/s360/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%AF%20-%20%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%82%20%CE%9C%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%82.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="360" data-original-width="258" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjotRVYi-wC_RzxMRKhplIqf9gwGtxCMqUbKjLDQxnlpU5TzQbZb1NZwLc6U3tFT5ZzzEKNG6EFVujJj3vB1NcwhCax7-8MsJCN-gcPRl2GzbMzkegBBpvz_1v-A_-rx5wFUrDopGSmvPnrRLqJ_fuQDOZkCIeLrHMDbaelj5488adN6RkXyEZapzvT7m0/s320/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%AF%20-%20%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%82%20%CE%9C%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%82.JPG" width="229" /></a><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="color: #0000ee;"><u><br /></u></span></div><p></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: left;"><span style="font-family: times;"><span style="text-align: justify;">Την Κυριακή 22
Οκτωβρίου, στις 10<b>:</b>00 το πρωί, είχα τη χαρά και την τιμή να βρεθώ στην εκδήλωση του Ομίλου Φίλων του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης</span><b style="text-align: justify;">: </b><span style="text-align: justify;">Θεόδωρου Παπαγιάννη, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της
Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος, στην Αθήνα, με θέμα την παρουσίαση των στόχων και της εκδοτικής δραστηριότητας του Μουσείου. Όπως υπενθύμισε, ο
Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων του Μουσείου Βασίλης Παπαϊωάννου, η εκδήλωση, με το
ίδιο περιεχόμενο, θα επαναληφθεί προς το τέλος του 2023 και στην πόλη των
Ιωαννίνων. Σημειώνεται ότι στην εισαγωγική παρουσίαση τόσο των διοργανωτών όσο και των προσκεκλημένων της εκδήλωσης αρκούσε η επίκληση του ονόματος και του επωνύμου κάθε παρισταμένου και όχι η προσφώνηση "κύριος", γιατί όλοι ήσαν άξιοι άνθρωποι και δεν είχαν ανάγκη από την προστιθέμενη αξία του τυπικού αυτού τίτλου.</span></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Μίλησαν πρώην
πρυτάνεις, καθηγητές ελληνικών/ξένων πανεπιστημίων και λογοτέχνες. Διέκρινα τις
ομιλίες του πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Μασσαλά και του
λογοτέχνη κ. Βασίλη Γκουρογιάννη. Τελευταίοι ομιλητές ήταν οι κ.κ. Χ. Μασσαλάς
συγγραφέας των έξι βιβλίων που εκτέθηκαν και ο Θ. Παπαγιάννης που συνέγραψε με
τον κ. Μασσαλά το βιβλίο με τίτλο<b>: </b> ‘’Στάσεις στο Χρόνο’’ και έκανε τα σκίτσα σε
όλα τα βιβλία (και στο βιβλίο με τίτλο<b>: </b>"Προβληματισμοί"
που παρουσιάζω επίσης). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Θα ήθελα να σας
αποκαλύψω πως η σειρά με την οποία προσεγγίζω κάθε νέα μου γνωριμία είναι<b>: </b>πρόσωπο (χροιά φωνής, τρόπος ομιλίας),
φύλο (γλώσσα σώματος), όνομα, επώνυμο, καταγωγή, και μορφωτικό επίπεδο,
πολιτική τοποθέτηση, κοινωνική ευαισθησία (εθελοντισμός, συμμετοχή στα
"κοινά", φιλαλληλία). Συχνά, χρειάζεται να ξαναρωτήσω κάποιον άνθρωπο
που γνωρίζω για πρώτη φορά το ονοματεπώνυμό του, γιατί όταν μου συστήνεται
-ουσιαστικά δεν τον ακούω- καθώς έχω ήδη αρχίσει την ανάλυση της πρώτης
εντύπωσης του χαρακτήρα που έχω μπροστά
μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Τον κύριο Θεόδωρο
Παπαγιάννη μου τον είχε ήδη συστήσει ο αδελφός του στην είσοδο της
Συνομοσπονδίας, ενώ τον κύριο Μασσαλά τον πρωτογνώρισα κατά τη διάρκεια της
παρουσίας του στον χώρο της εκδήλωσης. Αναρωτιόμουνα για τη σχέση του
κυρίου Βασίλη Παπαϊωάννου και του Θεόδωρου Παπαγιάννη όταν παρατήρησα πως το
επώνυμο του δεύτερου είναι μεταφορά του επωνύμου του πρώτου στη δημοτική και σε πτώση ονομαστική από τη γενική<b>: </b>(ο Ιωάννου έγινε
Γιάννης). Είναι μια ιδιότυπη εκδοχή ενός καλλιτεχνικού ψευδώνυμου που
-πρακτικά- δεν είναι ψευδώνυμο! Σπουδαιότερο επίτευγμά του, κατά τη γνώμη όλων,
είναι η ίδρυση και λειτουργία του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που υπάρχει στο
χωριό Ελληνικό έξω από το Γιάννενα. Πρωτοτυπία του Μουσείου είναι πως πέρα
από τους στεγασμένους χώρους, γλυπτά εκτίθενται και σε φυσικούς χώρους σε μια διαδρομή
4 χιλιομέτρων από την είσοδο του χωριού έως τους κεντρικούς χώρους του
Μουσείου. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Το επώνυμο του
κυρίου Μασσαλά μου θύμισε μια τουρκική λέξη που άκουσα από τον πατέρα μου το
"<a href="https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=ma%C5%9Fallah&action=edit&redlink=1" title="maşallah (δεν έχει γραφτεί ακόμα - αν θέλετε, μπορείτε να το γράψετε εσείς)"><span style="color: #faa700; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">maşallah</span></a>"</span><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"> (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">μασαλά)
και σημαίνει ετυμολογικά '</span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B8%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%B1" title="θέλημα"><span style="color: #0645ad; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">θέλημα</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"> </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CF%8D" title="θεού"><span style="color: #0645ad; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">θεού</span></a>'<span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"> ενώ είχε χρησιμοποιηθεί παλιότερα ως (</span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9_%CF%8C%CF%81%CE%BF%CE%B9_(%CE%BD%CE%AD%CE%B1_%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AC)" title="Κατηγορία:Λαϊκότροποι όροι (νέα ελληνικά)"><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">λαϊκότροπο</span></i></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">) </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%86%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1" title="επιφώνημα"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">επιφώνημα</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"> με το οποίο </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B5%CE%BA%CF%86%CF%81%CE%AC%CE%B6%CF%89" title="εκφράζω"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">εκφραζόταν</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"> </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%AC" title="χαρά"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">χαρά</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">, </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B5%CF%85%CE%B3%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7" title="ευγνωμοσύνη"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">ευγνωμοσύνη</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">, </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CE%BA%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="επιδοκιμασία"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">επιδοκιμασία</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">, </span><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B8%CE%B1%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="θαυμασμός"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">θαυμασμός</span></a><span style="color: #202122; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">.</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Και αν για το όνομα
και το επώνυμό του δεν φέρει καμιά ευθύνη κανένας και καμία από εμάς, γιατί του
κληροδοτήθηκε από τους γονείς με τη γέννησή του, για τον τρόπο με τον οποίο θα
ζήσει (θα μορφωθεί, θα εργαστεί, θα δημιουργήσει) κάποιος, φέρει μεγάλη ευθύνη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Θα έλεγα πως φέρει
την κύρια και αποκλειστική ευθύνη, αλλά πέρα από το γεγονός πως κανείς δεν
μπορεί να "επιλέξει" τους γονείς του, έτσι δεν μπορεί να επιλέξει και
τον τόπο γέννησής του. Έτσι, στην περίπτωση των ηπειρωτών, το φυσικό περιβάλλον
που αντικρίζουν στα πρώτα χρόνια της ζωής τους -ειδικά σε παλιότερες εποχές
(19ο έως τα μέσα του 20ού αιώνα)- ήταν από αφιλόξενο έως και εχθρικό, θα
μπορούσε να πει κανείς, ειδικά σε περιόδους πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών. Παντού
βουνά, έλλειψη πεδινών, καλλιεργήσιμων εκτάσεων, έλλειψη νερού και απουσία
βατών δρόμων με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό της κοινωνίας της Ηπείρου σε
πολλές μικρές κοινότητες, κωμοπόλεις και χωριά που πολλές φορές δεν έχουν ούτε
οπτική επαφή μεταξύ τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ένα τέτοιο
περιβάλλον αν δεν καταφέρει να συντρίψει κάθε ζωτική ανθρώπινη ενέργεια -και
αρκετές φορές δεν το καταφέρνει- κάνει τους ανθρώπους που κατοικούν σε αυτά τα
μέρη πιο δυνατούς, πιο επίμονους και -σε πείσμα των δυσκολιών- άκρως εργατικούς
και δημιουργικούς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Αν σε αυτό το δυσμενές
πλαίσιο ζωής, με τις μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στα χωριά και στα λίγα σχολεία
των κωμοπόλεων, προστεθεί και η αλλοτινή αυταρχική και δασκαλοκεντρική
εκπαίδευση, με τους δασκάλους σε ρόλο αφεντικού και τους μαθητές σε θέση
δούλου, τότε το πλέγμα των εκπαιδευτικών σχέσεων γίνεται ιδιαίτερα προβληματικό. Η βάναυση συμπεριφορά ενός δασκάλου απέναντι σε έναν μαθητή, όπως
αναφέρεται σε ένα στιγμιότυπο της εξιστόρησης, μπορεί να οδηγήσει είτε σε
οριστική απομάκρυνση του παιδιού από το σχολείο είτε σε εντοπισμό από το ίδιο το
παιδί της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής κλίσης του. Σε κάθε διαφορετική
περίπτωση, εύλογα θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί <i>Πώς</i>; για όνομα του Θεού, οι άνθρωποι αυτής της πιο φτωχής γωνιάς της Ευρώπης,
κατάφεραν να μορφωθούν, να μετακινηθούν στα Γιάννενα και σε μεγάλες πόλεις της
Ελλάδας και του εξωτερικού και να διακριθούν παντού<b>: </b> "στ' άρματα, στα
γρόσια και στα γράμματα!" <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Η επιλογή ζωής για
κάθε παιδί στους δύο προηγούμενους αιώνες, όπως προαναφέρθηκε, ήταν στεγνή και
ωμή<b>: </b>Ή θα σπουδάσεις και θα γίνεις
δάσκαλος κυρίως, μηχανικός, έμπορος, αρτοποιός, ή θα μείνεις βοσκός -γιατί ούτε
γεωργός δεν μπορούσε να γίνει κάποιος με την απουσία εύφορων γαιών. Είναι ένα
αντίστοιχο δίλημμα με αυτό που αντιμετώπισαν την ίδια εποχή οι νέοι των γενικά
άγονων μικρών νησιών του Αιγαίου που στράφηκαν στη ναυτοσύνη<b>:</b> "Ή μηχανικός θα γίνω ή στην άμμο
θ' απομείνω" που λέει το θλιβερό δημοτικό τραγούδι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Είναι λοιπόν
επόμενο να εκφράζουν οι άνθρωποι τον πόνο τους, με τη μουσική κλίμακα της
πεντατονίας, τον θάνατο με τα μοιρολόγια και τη χαρά τους (σπανιότερα) με
περήφανα δημοτικά τραγούδια. Οι πιο προικισμένοι από αυτούς στράφηκαν στην
τέχνη<b>:</b> αρχιτεκτονική, γλυπτική, αργυροχρυσοχοΐα
και λιγότερο, λογοτεχνία, θέατρο, ενώ οι πλούσιοι ενίσχυσαν με τις δωρεές και
τις εθνικές ευεργεσίες τους το νεοσύστατο, τότε, ελληνικό κράτος (Ζάππας κ.ά).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Χαρακτηριστικές
περιπτώσεις ανθρώπων που όχι απλά επιβίωσαν ενός δυσμενούς, για την ανάπτυξη
και τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής, περιβάλλοντος, αλλά και διέπρεψαν στην
επιστημονική ή καλλιτεχνική τους καριέρα και συνεχίζουν, ήσαν και οι κύριοι
Μασσαλάς και Παπαγιάννης, πανεπιστημιακός δάσκαλος και γνωστός γλύπτης,
αντίστοιχα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Στο πρώτο βιβλίο
που διάβασα και υπογράφουν από κοινού οι προαναφερθέντες, "Στάσεις στον
χρόνο.... (στην αρχή του κύκλου μας...)" το πρώτο πράγμα που προσέχει ο
αναγνώστης που θα το πιάσει στα χέρια του είναι το μέγεθος του βιβλίου -μόλις
80 σελίδες, επιλέγοντας χρονικές στιγμές ως περισσότερο αντιπροσωπευτικές, ενώ
άλλοι γράφουν αυτοβιογραφίες 500 σελίδων.
Την ειδική αίσθηση των αναμνήσεων που αναπλάθουν, τη μοιράζονται μαζί
μας αυτοί οι δύο πνευματικοί άνθρωποι που ακριβώς επειδή είναι σοβαροί και
έχουν να πουν πολλά, προτιμούν να παρεμβάλλουν μακρές (αλλά ιδιαίτερα
εύγλωττες) παύσεις που παρασύρουν τον ευαίσθητο αναγνώστη σε ένα ταξίδι στο όχι
πολύ μακρινό παρελθόν, με αγάπη και συμπάθεια αλλά όχι με παθητική νοσταλγία.
Οι συγγραφείς θέλουν να τους καταλάβουν όσοι διαβάσουν τα κείμενα ' ούτε να
τους λυπηθούν για όσα πέρασαν ούτε να τους θαυμάσουν για τη σημερινή τους
κατάσταση ' δεν αποποιούνται τον παλιό τους εαυτό σαν ένα αξιολύπητο και φτωχό
ξένο που πέρασε, έφυγε και δεν υπάρχει πια, αλλά τον αντιμετωπίζουν ως την
έντιμη βάση ενός επιτυχημένου "οικοδομήματος". Τα κείμενα μοιάζουν περισσότερο
με καθαρή δημόσια εξομολόγηση σε έναν καλό φίλο, παρά με μια περισπούδαστη προσπάθεια εντυπωσιασμού του
αναγνωστικού κοινού της λογοτεχνίας γενικότερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Στο δεύτερο βιβλίο
με τίτλο<b>:</b> "Προβληματισμοί"
του κυρίου Μασσαλά, ο καλοπροαίρετος αναγνώστης έχει την έντονη αίσθηση πως
έγινε δεκτός σε ένα γνωστό κόσμο που όμως
-ακριβώς επειδή δεν συνηθίζεται να προβάλλεται από πνευματικούς
ανθρώπους και μέσα ενημέρωσης- είχε αρχίσει να πιστεύει είτε πως υπολειτουργεί
είτε πως έχει αρχίσει να εκλείπει. Εννοώ τον κόσμο της πολιτικής
πραγματικότητας και όχι τον κόσμο της κομματικής πρακτικής και της
δημοσιογραφικής χειραγώγησης της ενημέρωσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Πρώτα απ’ όλα, το
βιβλίο, όπως γράφει το εισαγωγικό σχόλιο, αφιερώνεται<b>:</b> "Στον Ενεργό Πολίτη". Στη συνέχεια, παραφράζω ένα μικρό
μέρος από τον πρόλογο του βιβλίου όπου ο Περιφερειάρχης Ηπείρου (2021) Αλέξανδρος
Καχριμάνης γράφει ανάμεσα σε άλλα και τα ακόλουθα<b>:<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Δεν είναι εύκολο να
ζει κάποιος σήμερα σε μια κοινωνία που δηλώνεται ως ελεύθερη και δημοκρατική '
μάλλον επειδή κάτι τέτοιο είναι πάρα πολύ περίπλοκο. Θεωρώντας πως απλοποιούν
αυτή την πολυπλοκότητα των σύγχρονων δημοκρατικών κοινωνιών, τα ολοκληρωτικά
καθεστώτα του 20ού αιώνα κατάργησαν τις αστικές ελευθερίες των τυπικών ανοιχτών
κοινωνιών ως κοροϊδία που απευθύνεται σε αφελείς πολίτες. Οι εχθροί της ελευθερίας
δεν είναι όμως μόνο εξωτερικοί, αλλά μπορούν να εδράζονται και μέσα στους
ίδιους του πολίτες που υποστηρίζουν την άνοδο απολυταρχικών πολιτικών και
μάλιστα μέσα από την απόλυτα δημοκρατική διαδικασία των ελεύθερων εκλογών. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Σύμφωνα με τον
Κορνήλιο Καστοριάδη<b>:</b> "...η
δημοκρατία θεμελιώνεται ρητά στη δόξα, στη γνώμη, στην αντιπαράθεση των γνωμών,
στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης". <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Στη λειτουργία της
δημοκρατίας η συμμετοχή του πολίτη στα κοινά είναι υποχρέωση και χωρίς αυτή η
δημοκρατία ακυρώνεται. Έτσι, στο σημερινό περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης,
κατανοώντας τη δημοκρατική μας ευθύνη, μέσα από τον δημόσιο διάλογο, οφείλουμε
να έχουμε ως θεμελιώδη και αρχικό στόχο την ενεργοποίηση του πολίτη για
συμμετοχή, γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούμε να αποφύγουμε την παρακμή της
δημοκρατίας".<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Καταληκτικά, από
την παρουσίαση των ομιλητών κράτησα μία λαϊκή φράση που μετέφερε ο λογοτέχνης κ. Βασίλης Γκουρογιάννης ως αντιπροσωπευτική του φτωχού εργαζόμενου ηπειρώτη όταν
αισθανόταν την ανάγκη να επικαλεστεί τη βοήθεια της Ανώτερης Δύναμης κάτω από
την ανάγκη της επιβίωσης, στους όρκους του<b>:
<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">-
</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Μα τω Θεώ!<o:p></o:p></span></p>
<div style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">- Μα την Παναγία!</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">- Μα το ψωμί!</span></div>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"><u>Πηγές</u><b>:</b></span></p><div><b><span style="color: #002060; font-family: "Times New Roman","serif";">Χρήστος Μασσαλάς, </span></b><span style="color: #002060; font-family: "Times New Roman", "serif";">Προβληματισμοί, Εκδ. Νίκας - Όμιλος Φίλων Μουσείου Σύγχρονης
Τέχνης<b>:</b> «Θ. Παπαγιάννης» 2021, σ.σ.
128. <br /></span><b><span style="color: #002060; font-family: "Times New Roman","serif";">Χρήστος Μασσαλάς, Θεόδωρος Παπαγιάννης, </span></b><span style="color: #002060; font-family: "Times New Roman", "serif";">Στάσεις στον
Χρόνο... (Στην αρχή του κύκλου μας...), Εκδ. Νίκας - Όμιλος Φίλων Μουσείου
Σύγχρονης Τέχνης<b>:</b> «Θ. Παπαγιάννης»
2022, σ.σ. 80.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=jqJweurr8to"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">https://www.youtube.com/watch?v=jqJweurr8to</span></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;"><a href="https://www.epiruspost.gr/stochoi-kai-ekdoseis-apo-ton-omilo-filo/"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">https://www.epiruspost.gr/stochoi-kai-ekdoseis-apo-ton-omilo-filo/</span></a></div><div style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><span lang="EN-US"><a href="https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%BC%CE%AC%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B1">https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%BC%CE%AC%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B1</a></span></span></div>
<p class="MsoNormal" style="text-align: right;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Γιώργος
Χατζηαποστόλου </span></p></div> <p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-18243455705395484252023-11-01T23:58:00.011+02:002023-11-02T00:46:36.647+02:00Νοέμβριος: Ο ένατος μήνας που έγινε ενδέκατος<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b></b></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHKMWcvG27Y0KhQz9VInDOlzdioO9LpuXsva4dLD_sqlIlsEwLiOZtvUkFErpe_ve3JUVHhNbsSG6ZYi48nVQm4m92edgg0mg8s84afox5jM2W5d_j6C_gRKrlfXO264nz4yO2Im1WBTeuBiFtIhmX7lPY9hH8vxgkTFHa3BW0BYcFtAKiKzqxKZZMNJU/s1091/November.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: trebuchet;"><img border="0" data-original-height="726" data-original-width="1091" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHKMWcvG27Y0KhQz9VInDOlzdioO9LpuXsva4dLD_sqlIlsEwLiOZtvUkFErpe_ve3JUVHhNbsSG6ZYi48nVQm4m92edgg0mg8s84afox5jM2W5d_j6C_gRKrlfXO264nz4yO2Im1WBTeuBiFtIhmX7lPY9hH8vxgkTFHa3BW0BYcFtAKiKzqxKZZMNJU/w400-h266/November.png" width="400" /></span></a></b></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Τι σημαίνει η
λέξη "Νοέμβριος;" </span></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του
Γρηγοριανού ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών </span></b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Το όνομά του είναι ο
εξελληνισμένος τύπος του λατινικού November, (από το novem, που σημαίνει εννέα
9). Στους αρχαίους Ρωμαίους το έτος άρχιζε από το μήνα Μάρτιο, αλλά αργότερα
όταν προστέθηκαν και οι μήνες Ιανουάριος και Φεβρουάριος (από τον αυτοκράτορα
Νουμά Πομπήλιο), ο Νοέμβριος πέρασε τελικά στην 11η θέση, αν και τελικά κράτησε
την αρχική του ονομασία. Για τους αρχαίους Έλληνες, ο Νοέμβριος ήταν ο 5ος
μήνας του αττικού έτους και είχε το όνομα «Μαιμακτηρίων». Το όνομα αυτό
προέρχεται από ένα από τα ονόματα του Θεού Δία που ονομαζόταν και «Μαιμάκτης»,
δηλαδή θυελλώδης. Ήταν ο θεός των καιρικών συνθηκών και οι θνητοί έκαναν γιορτή
προς τιμήν του για να εξασφαλίσουν με προσευχές την ευμένειά του, ώστε να μην
είναι ο καιρός απειλητικός και επικίνδυνος για τον άνθρωπο και οι άνεμοι να μην
είναι ιδιαίτερα σφοδροί. </span></div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Η γιορτή αυτή
ήταν τα λεγόμενα «Μαιμακτήρια». </span></b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Ο
Όμηρος, ο Ησίοδος και ο Πτολεμαίος αναφέρουν στα έργα τους ότι η δύση του
αστερισμού των Πλειάδων (της γνωστής Πούλιας) λίγο μετά τη δύση του ηλίου
(περίπου στις 3 Νοεμβρίου) σηματοδοτούσαν την επιδείνωση του καιρού και το
τέλος των θαλασσινών ταξιδιών, λόγω των ισχυρών ανέμων. Ο Νοέμβριος ονομάζεται
από τον λαό και «Σποριάς», επειδή είναι κυρίως ο μήνας της σποράς των
δημητριακών και των οσπρίων. Τον ονομάζουν όμως και «Μεσοσπορίτη», επειδή οι
αγρότες σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας βρίσκονται στη μέση της σποράς, με
σπαρμένα τα μισά χωράφια τους, έχοντας αρχίσει από τον Οκτώβριο-που και αυτός
ονομάζεται Σποριάς. Άλλα ονόματα για το Νοέμβριο είναι και τα: «Βροχάρης»
(για τις βροχές του), «Ανακατωμένος» (για τις ακατάστατες καιρικές συνθήκες
του, αλλά και «Χαμένος» (από το χάσιμο της μέρας, μιας και είναι σε διάρκεια
από τις μικρότερες του έτους, ενώ οι νύχτες του από τις μεγαλύτερες). </span></div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span><span style="font-family: trebuchet;">Πηγή<b>:</b> <a href="https://www.skplakas.gr/2017/11/November.html">https://www.skplakas.gr/2017/11/November.html</a></span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><o:p></o:p></span></span></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-12459796647360137832023-10-29T14:41:00.002+02:002023-10-29T14:41:45.811+02:00Ειρήνη και Πόλεμος> τα σχέδια, τα χρώματα, τα λόγια<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLz2aW0yHlhC08o-lz88hd8C3fZGrXVXa3VR4tIwfjKDsujvmuW9ZB527YKGTrXmv0Y9rbulsypiuVv-SIYsvZH20Iy9Ii3b-kgn7N21HeErjFc4_JiOW_CflqcC8SnSvu_eqevcnUWxW-fdtgevfZ9JFxG5StOqnSURrO-y2S6gSygqtAtPEaU_DEa3c/s973/%CE%95%CE%B9%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7%20-%20%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="698" data-original-width="973" height="288" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLz2aW0yHlhC08o-lz88hd8C3fZGrXVXa3VR4tIwfjKDsujvmuW9ZB527YKGTrXmv0Y9rbulsypiuVv-SIYsvZH20Iy9Ii3b-kgn7N21HeErjFc4_JiOW_CflqcC8SnSvu_eqevcnUWxW-fdtgevfZ9JFxG5StOqnSURrO-y2S6gSygqtAtPEaU_DEa3c/w400-h288/%CE%95%CE%B9%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7%20-%20%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82.png" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">Μια ανάλυση ενός ομαδικού, παιδικού έργου τέχνης με θέμα<b>: "</b>Ειρήνη ή Πόλεμος" </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Όλα αυτά που γράφω είναι φανερό πως μπορείτε να τα δείτε κι εσείς, αλλά με συνεπαίρνει η χαρά της παιδικής απλότητας και της πρωτοτυπίας. Θεωρώ βέβαιο πως αυτή την ανάλυση που ακολουθεί δεν θα τη διαβάσει κανένα παιδί. Τα παιδιά ενδιαφέρονται να ζήσουν, να φανταστούν και να χαρούν, ενώ οι μεγάλοι ικανοποιούνται, στην καλύτερη περίπτωση με το να αντιληφθούν, να σημειώσουν και να καταλάβουν. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Η δασκάλα, (μάλλον) γιατί οι δάσκαλοι είναι πολύ λιγότεροι στα δημοτικά σχολεία της χώρας, χώρισε ένα λευκό κομμάτι χαρτί στη μέση και το τοποθέτησε στην έδρα, σε ένα τραπέζι ή σε ένα από τα πρώτα θρανία μιας τάξης, πιθανότατα της πρώτης (το πολύ δευτέρας) δημοτικού. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Εκείνη μάλλον στεκόταν όρθια ανάμεσα στα παιδιά γιατί η αρκετά ευθεία διαχωριστική γραμμή που χαράχτηκε με το χέρι (χωρίς τη βοήθεια χάρακα) δείχνει μια μικρή καμπύλη στο τέλος της, που υποδηλώνει αστάθεια στήριξης του σώματός της ή τα παιδικά κορμάκια ανάμεσα στα οποία κινήθηκε το χέρι ήταν πολύ κοντά μεταξύ τους και δεν επέτρεπαν στη δασκάλα μια ελάχιστη ελευθερία κίνησης.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ύστερα, με μια διάθεση γκράφιτι "επί χάρτου", σχεδίασε τους τίτλους με τα πλαίσια των γραμμάτων σχηματισμένα για μεν την Ειρήνη με κόκκινο μαρκαδόρο, για δε τον Πόλεμο με σκούρο μαρκαδόρο και ζήτησε από τα παιδιά να τα γεμίσουν με όποιο χρώμα νομίζουν ότι ταιριάζει στις δύο έννοιες.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Τα διαδοχικά χρώματα που επιλέχθηκαν για την Ειρήνη ήταν<b>: </b>Βυσσινί, Πορτοκαλί, Ροζ, Γαλάζιο, Ροζ, Κόκκινο ' δηλαδή, χρώματα της Φύσης και της Ζωής, ενώ για τον Πόλεμο<b>: </b>θαμπό<b> </b>Πράσινο, γκρί, γκριζο-πράσινο, δηλαδή χρώματα της ερημιάς και του θανάτου. Φαίνεται ότι ο πόλεμος δεν προσφέρεται για την άνθιση χρωμάτων και τείνει να τα ομογενοποιήσει όλα σε αποχρώσεις του γκρι (πολύ λιγότερες από τις 50 που ανέλυε ο Αλμπέρ Καμύ ή από όσες θα μπορούσε να διακρίνει ψηλά από το αεροπλάνο του ο Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ).</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ας ξεκινήσουμε να παρατηρούμε μεγεθύνοντας από το αριστερό μέρος της εικόνας. Κάτω από τα πρώτα γράμματα της λέξης Ειρήνη είναι γραμμένη η λέξη αγάπη ' δεν βρίσκεται σε ευθεία γραμμή και το "Γ" έχει χαραχτεί με οριζόντια αναστροφή ' δεν έχει σημασία, το μήνυμα μεταδίδεται, άλλωστε η αγάπη χαρίζεται αυθόρμητα και δεν ακολουθεί γραμματικούς κανόνες. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Κάτω από τη λέξη Αγάπη έχει γραφτεί η λέξη Χαρά που δείχνει να δανείζεται το τελικό Άλφα της από το μεσαίο Α της λέξης Αγάπη. Αυτή η απουσία του τελικού Α μοιάζει να προσφέρεται από τα παιδιά σ' εμάς τους ενήλικες για να τη συμπληρώσουμε με όποια στοιχεία ετυμολογικής φαντασίας μας προσέφερε η τυπική μας εκπαίδευση ' έτσι θα μπορούσε να είναι<b>: </b>Χάρ-η, Χάρμ-α, Χάρα-μα<b>, </b>ενώ αν πάει ο νους μας στο κακό, η λέξη Χάρ-ος που ταιριάζει όμως, πολύ, στο δεξιό μέρος της εικόνας.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Κάτω από τη λέξη Χαρά υπάρχει η λέξη Σχολείο. Στην αρχή μου έκανε εντύπωση αυτή η άμεση συσχέτιση Χαράς-Σχολείου, αλλά αμέσως σκέφτηκα πως στην αρχή της τυπικής εκπαίδευσης το σχολείο δεν έχει προλάβει ακόμα να καταστρέψει την παιδική δημιουργικότητα και φαντασία με την τυπολατρική νοοτροπία του και μοιάζει ακόμα ως μια φυσιολογική συνέχεια της "προ σχολείου" παιδαγωγικής ανάπτυξης του παιδιού, όπου η οικογένεια παίζει τον κύριο ρόλο. Το πρώτο γράμμα της λέξης είναι γραμμένο με το λατινικό "C" αντί με το ελληνικό τελικό "Σ" και το βρίσκω κατανοητό από την άποψη πως πολλά παιδάκια είναι ξενόγλωσσα ως προσφυγάκια και γιατί το συγκεκριμένο γράμμα απαιτεί σημαντική δεξιότητα που το χεράκι δεν έχει ακόμα αποκτήσει. Δίπλα στη λέξη ένα απλούστατο σχεδιάκι ενός σχολείου σε πράσινο πλαίσιο, με μια πόρτα ένα παράθυρο (το δημόσιο σπιτάκι του παιδιού, στην πραγματικότητα) με ένα κομμάτι ουρανού να έχει εισβάλλει στη στέγη και σε πρώτο πλάνο ένα παιδάκι με απλωμένα χέρια έτοιμα να αγκαλιάσουν όλο τον κόσμο. Αντί καπνού από την καμινάδα του σχολείου αναδύεται μια κόκκινη καρδιά! Χωρίς παραπέρα σχόλια!</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Με δυσκολία διέκρινα, δεξιότερα μια χαμογελαστή φατσούλα που φαίνεται να σχεδιάστηκα ξανά καθαρά (με άνωθεν παρέμβαση).</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Στη δεξιά πλευρά της εικόνας, σε επαφή με το όριο που χωρίζει στα δύο το έργο, βρίσκεται η φιγούρα ενός χαμογελαστού ξανθού κοριτσιού, με λουλούδια στα μαλλιά, αναψοκοκκινισμένα μάγουλα από την έξαψη της χαράς, ένα ροζ φόρεμα με ένα πράσινο και ένα γαλάζιο μανίκι, (σύμβολα της καταπράσινης γης και της θάλασσας) στολισμένο σε όλη του την έκταση με καρδούλες που καταλήγει σε δύο γαλάζια πόδια όπως αρμόζει σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που πάντα στηριζόταν στη γαλάζια της θάλασσα.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Η Ειρήνη, βέβαια, είναι γένους θηλυκού, γιατί διαφορετικά πως θα μπορούσε να γεννούσε αγάπη, χαρά, ευτυχία και ελευθερία;</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Στο επίπεδο της γυναικείας φιγούρας της Ειρήνης και κάτω από το Σχολείο έχουν τοποθετηθεί<b>:</b> το Φαγητό, η Παιδική Χαρά (χωρίς διάστημα ανάμεσα στις λέξεις) ' η Χαρά, εξάλλου δεν έχει κενά διαστήματα, είναι συνεχής και έντονη και, τέλος τα Ρούχα. Δεν είναι περίεργο που τα παιδιά τοποθετούν τόσο χαμηλά στις ποιότητες της Ειρήνης τα Ρούχα, αφού πέρα από τις ανάγκες για προστασία από τις καιρικές συνθήκες (κρύο ή ζέστη), τα πράγματα αυτά έχουν καταλήξει -από τους μεγάλους- να θεωρούνται στοιχεία αυτοπροβολής και σημάδια υπογράμμισης των κοινωνικών ανισοτήτων.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Πάντως, υπάρχουν και ορισμένα σύμβολα που δυσκολεύομαι να ερμηνεύσω<b>:</b></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Δίπλα στη φιγούρα της Ειρήνης υπάρχουν δύο μαύρες, μικρές στενόμακρες φιγούρες. Θα μπορούσαν να είναι δύο μαύρα παιδάκια (από χώρες της Αφρικής) ' ένα με τουλπάνι και ένα με βαμμένο ροζ μαλλί (αλλά αυτό εντάσσεται στις ιδιορρυθμίες της εφηβείας), δύο γλυπτά από έβενο μοντέρνας τεχνοτροπίας ή δύο καμμένα δέντρα στα οποία έχουν φυτρώσει ένα μανιτάρι (στο δεξιό) ή έχει τοποθετηθεί μια γυάλα με χρυσόψαρο (στο αριστερό). Χαίρομαι που δεν καταλαβαίνω, γιατί, έτσι, μου επιτρέπεται να φανταστώ.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Τέλος, στη βάση της αριστερής πλευράς του έργου, φαίνεται να υπάρχει ένας κίτρινος, μάλλον κομμένος, κορμός δέντρου από τον οποίο έχουν ξεπροβάλλει -πλαγίως- ένα πράσινο και ένα κόκκινο φύλλο. Μ' αρέσει όταν τα δέντρα παίρνουν την πρωτοβουλία να ανοίγουν μετά από ένα τέτοιο ακραίο κλάδεμα, όποια κι αν είναι η χρωματική επιλογή των φύλλων που θα βγάλουν.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Αν το σχηματάκι δεν είναι δέντρο θα μπορούσε να είναι ένα κερί που ανάβει -μόνο του- αφιερωμένο στο μέλλον της Ειρήνης.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ας πάμε τώρα στο δεξιό μέρος της εικόνας. Ο Πόλεμος στα ελληνικά είναι γένους αρσενικού, όπως ο άνεμος, ο κεραυνός κτλ. Η φατσούλα της δυστυχίας μας προετοιμάζει για το τι θα ακολουθήσει. Η φιγούρα του είναι μικρότερη από αυτή της Ειρήνης, τα μαλλιά του είναι όρθια, από τον θυμό, την οργή και τη διάθεση επιβολής και εκδίκησης. Το πρόσωπό του δεν υπάρχει, ή, έτσι όπως είναι μαυρισμένο, βρίσκεται κρυμμένο πίσω από τους καπνούς των μαχών. Το σώμα του είναι βρεγμένο από το αίμα όσων θυσιάζονται στις προσταγές του ' βρίσκεται σε κίνηση ' δεν στέκεται. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Οι έννοιες που συνοδεύουν την παρουσία του είναι<b>: </b>Λύπη, Πόνος και μια τρίτη (δυσδιάκριτη) θα μπορούσε να είναι Θάνατος. Στα πόδια του είναι γραμμένη με τεράστια γράμματα, ακανόνιστα από την ταραχή, τον τρόμο και τη δυστυχία που προκαλεί, η λέξη Φωτιά. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Αριστερά από τη φωτιά ένας άδειος κύκλος και κάτω απ' όλα ο σταυρός του νεκροταφείου' "κάτω από την προσωπίδα ένα κενό" που έλεγε ο Γιώργος Σεφέρης στον βασιλιά της Ασίνης. Γιατί να υπηρετεί κάποιος ένα κενό; Για να το νοηματοδοτήσει σύμφωνα με τα ιδιωτικά του συμφέροντα και την εκδικητική ηθική του; </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Έστω! Θα αποκτήσει ποτέ μια τέτοια, μάταιη και ακαταλόγιστη, προσπάθεια σκοπό και περιεχόμενο<b>;</b></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Κι αν δεν μπορούμε να ανακτήσουμε την παιδική αθωότητα, ας κάνουμε, τουλάχιστον μια προσπάθεια να δούμε καθαρά.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: right;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</div><p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-22307626851172115682023-10-02T00:00:00.011+03:002023-10-28T11:42:03.844+03:00Είναι δημιουργικό να μεγαλώνεις<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/1vg1dA7E8Iw" width="320" youtube-src-id="1vg1dA7E8Iw"></iframe></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Τρίτη ηλικία ή Πρώτη (από το τέλος<b>;</b>). </div><div style="text-align: justify;">Αν ο θάνατος, δεν είναι -πραγματικά δεν είναι- το τέλος, τότε η αρίθμηση των ηλικιών έχει νόημα μόνο αν μας βοηθάει να επικεντρωθούμε στη μελέτη των διαφόρων φάσεων της ζωής και σε τίποτε άλλο.</div><div><div style="text-align: justify;">Κάθε παιδί που έρχεται στον κόσμο των ανθρώπων βρίσκει μια δεδομένη κοινωνική κατάσταση: συνήθως δύο γονείς, ίσως έναν παππού και μια γιαγιά (ή έναν ή και κανέναν από τους δύο), συγγενείς, μια γειτονιά, μια πόλη ή ένα χωριό, μια χώρα. </div><div style="text-align: justify;">Όλοι αυτοί οι χώροι διέπονται από κανόνες που θέσπισαν οι μεγαλύτεροι άνθρωποι και επιβάλλεται στους μικρότερους να τους ακολουθήσουν είτε συμφωνούν με αυτούς είτε όχι. Έτσι καθώς τα χρόνια περνάνε οι νέοι περιμένουν με ανυπομονησία να μεγαλώσουν για να είναι σε θέση να πάψουν να ακολουθούν πολλούς από τους κοινωνικούς κανόνες ή να θεσπίσουν δικούς τους. </div><div style="text-align: justify;">Όταν λοιπόν μια γενιά "έρθει στα πράγματα" δηλαδή ενηλικιωθεί, και εισέλθει στην αγορά εργασίας, αρχίζει και η ευθεία και κατά πρόσωπο αμφισβήτηση απέναντι στους μεγαλύτερους, ειδικά προς τους ηλικιωμένους.</div><div style="text-align: justify;">"Τι είναι αυτά που λέτε;" "Μα, που ζείτε;" "Καλά, εσείς δεν καταλαβαίνετε!" Την ίδια στιγμή, οποιαδήποτε σοφή κουβέντα βγει από το στόμα ενός ηλικιωμένου, αντιμετωπίζεται από τους νέους στην καλύτερη περίπτωση, ως μια αναλαμπή ευφυΐας ενός, κατά κανόνα, ανόητου ηλικιωμένου ανθρώπου. </div><div style="text-align: justify;">Οι μεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι, που διαθέτουν μια σχετικά καλή υγεία, δεν είναι ανόητοι ' μπορεί να μην καταδέχονται να είναι μοντέρνοι, γιατί, ίσως κατανοούν πως ότι είναι τωρινό δεν είναι κατά κανόνα και καλύτερο από ότι προηγήθηκε, μόνο και μόνο επειδή είναι πρόσφατο. </div><div style="text-align: justify;">Στις μέρες μας το περιεχόμενο αντικαταστάθηκε από τη μορφή και η ουσία των ανθρώπων και των πραγμάτων από την εμφάνιση. Η όραση και η γεύση εκτόπισαν ως κυρίαρχες αισθήσεις και πρακτικά αντικατέστησαν την ακοή, και την όσφρηση. Επιλέγουμε φρούτα πεντακάθαρα και γυαλιστερά χωρίς φυσική αλλά με έντονη τεχνική γεύση ή χωρίς καθόλου γεύση. Δεν ακούμε τη γνώμη των επιστημόνων για τους κινδύνους από τη βιομηχανική επεξεργασία τροφίμων και ποτών ή πληρώνουμε πολύ ακριβά τα στοιχειωδώς υγιεινά, τα λεγόμενα "βιολογικά" τρόφιμα, ενώ όλα τα τρόφιμα θα έπρεπε να είναι βιολογικά και προσιτά σε όλους με χαμηλές τιμές.</div><div style="text-align: justify;">Όλα αυτά τα κατανοούν οι σοφοί ηλικιωμένοι και προτιμούν να τα αγνοούν οι νεότεροι. Όσοι μεγάλοι σε ηλικία έχουν συμφιλιωθεί με τη γόνιμη διαδικασία της ωρίμανσης, χαίρονται τη ζωή τους διπλά<b>: </b>μία φορά γι αυτό που είναι καθαυτή, δηλαδή ήρεμη, δημιουργική και ελπιδοφόρα και μία γιατί αισθάνονται πως έχουν αποκτήσει ένα είδος "προφητικότητας" ως μια ατομική ικανότητα να προβλέπουν συναισθήματα, γεγονότα, καταστάσεις, αντιδράσεις, προοπτικές από τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, έως τα διαδοχικά στάδια της διαδικασίας ωρίμανσης που έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν μετά στα παιδιά τους ' για δεύτερη φορά στα εγγόνια, ή, οι πιο τυχεροί, για τρίτη φορά και στα δισέγγονά τους.</div><div style="text-align: justify;">Με την έννοια λοιπόν του πολύπειρου ερευνητή, του απελευθερωμένου (από μαθηματικές έννοιες) στατιστικολόγου, του δημιουργικού καλλιτέχνη, οι ώριμοι άνθρωποι όχι μόνο χαίρονται τη ζωή τους αλλά πραγματικά διασκεδάζουν με την ελαφρότητα και την απειρία των νέων, όχι για να τους κοροϊδέψουν, αλλά για να τους δείξουν με τη στάση και τη συμπεριφορά τους πως η ζωή αποκτά νόημα μόνο όταν βιώνεις την ηλικία σου σε κάθε φάση της ζωής σου, είσαι ο εαυτός σου και βαδίζεις προς το τέλος της βιολογικής ζωής σου, ήρεμος και πλήρης. </div><p></p><p style="text-align: right;"> Γιώργος Χατζηαποστόλου.</p><p> </p></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-88580271286436977642023-09-24T18:25:00.000+03:002023-09-24T18:25:14.563+03:00Καλή πατρίδα, σύντροφε του "συντρόφου" και συντρόφισσα<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiduq5yIG3YVeauf-GPKkLwIliu5bGml-xzbdVVFbzoBGIvPIKJgCknP7BIXdmscbVcGvQwHIUHtcjSW7zzJK_IelaYLbMRYEKle5pSEmxy0BANbMglArMOZ3WXZTuOIXIWl9fL2ARH36UAnIIg2kSGYcFLT24dqFRtWY1krVJQv8rSFOEUy-Y1fFue0v0/s1152/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%AE%20%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1,%20%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B5-%CF%83%CF%8D%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B5%20&%20%CE%A3%CF%85%CE%BD%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%86%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="697" data-original-width="1152" height="243" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiduq5yIG3YVeauf-GPKkLwIliu5bGml-xzbdVVFbzoBGIvPIKJgCknP7BIXdmscbVcGvQwHIUHtcjSW7zzJK_IelaYLbMRYEKle5pSEmxy0BANbMglArMOZ3WXZTuOIXIWl9fL2ARH36UAnIIg2kSGYcFLT24dqFRtWY1krVJQv8rSFOEUy-Y1fFue0v0/w400-h243/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%AE%20%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1,%20%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B5-%CF%83%CF%8D%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B5%20&%20%CE%A3%CF%85%CE%BD%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%86%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1.png" width="400" /></a></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Βλέποντας
αυτή τη φωτογραφία, (από την ταινία του Λ. Ξανθόπουλου) σκέφτομαι τι ωραίο
ζευγάρι θα ήταν ο Στέφανος και η Έφη σε μια ιδανική κοινωνία ' αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ήρθε η ώρα να ζήσουμε και
στην Ελλάδα -με χρονοκαθυστέρηση ως συνήθως- το κλείσιμο της εποχής των
τελευταίων υπολοίπων των ιδεολογιών και την
περίοδο της ανίερης ανάμειξης των φ(ί)λων και των φ(ύ)λων. Τί γιώτα, τι ύψιλον
' ένα μπαστουνάκι (που λένε στα παιδιά) κολλάς στο (ι) και έγινε (υ). <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">"Η
σημειολογία της καθημερινής ζωής", όπως θα έλεγε ο Ουμπέρτο Έκο, ξεκίνησε
σήμερα με την κυρία Αχτσιόγλου, να βγάζει βόλτα το αγοράκι της στην παιδική
χαρά. Από την άλλη πλευρά ο κύριος Κασσελάκης βγήκε βόλτα με τον φίλο του ' ο
φίλος του, με τη σειρά του, έβγαλε βόλτα -με το λουρί- ένα σκυλάκι, θηλυκό. Ο
κύριος Κασσελάκης παρακολουθούσε ικανοποιημένος, λίγα βήματα πιο πίσω, τον φίλο
που κρατούσε τον σκύλο (συγγνώμη, τη σκύλα). Έπειτα προβλήθηκε μια μικρή
συνέντευξη που έδωσε η κυρία Αχτσιόγλου στους δημοσιογράφους που την περίμεναν
και όπου ήταν ασυνήθιστα χαμογελαστή και προσηνής. Ο κύριος Κασσελάκης δεν έδωσε συνέντευξη βγαίνοντας
από το σπίτι του, (βιαζόταν να ψηφίσει, φαίνεται) ' μα χωρίς να βγάλει το
κράνος του, καβάλησε το μηχανάκι που είχε καβαλήσει προηγουμένως ο σύντροφός
του και κάθισε πίσω του (σωστά!).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ύστερα,
ανέλαβαν να αναλύσουν τη στάση της μιας
πολιτικού και του ενός οικονομολόγου, δύο δημοσιογράφοι του </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">Open</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif";"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">(ο ένας ήταν ο Σπύρος Χαριτάτος
και μια κυρία που δεν συγκράτησα το επώνυμό της και ζητώ συγγνώμη γι αυτό). Τη
συζήτηση έτυχε να παρακολουθώ εκείνη τη
στιγμή, σήμερα το πρωί. Η ανάλυση επιχειρήθηκε σε διάλογο με τρεις
καλεσμένους: έναν ακόμα δημοσιογράφο,
έναν ευφυέστατο επικοινωνιολόγο (τον κύριο Πιστόλα) και έναν πανεπιστημιακό
δάσκαλο -απίστευτα φυσιολογικό για τα νέα μας ήθη- νομίζω ήταν ο δρ. Καρούνης (;) (ζητώ συγγνώμη
που δεν συγκρατώ με βεβαιότητα το επώνυμό του).
<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εξετάζοντας
λοιπόν την εκρηκτική άνοδο στη δημοφιλία του κυρίου Κασσελάκη την απέδωσαν σε
"θρίαμβο του στρατηγικού Μάρκετινγκ", ενώ την υποχώρηση της
δημοτικότητας της κυρίας Αχτσιόγλου σε μη χρήση κανενός σύγχρονου επικοινωνιακού
μέσου πέρα από αυτά της παραδοσιακής πεπατημένης: αγκαλιές, φιλιά, χαιρετούρες,
χαμόγελα, προσεγμένο γυναικείο ντύσιμο και το ανάλογο θριαμβευτικό ύφος μιας
υποψήφιας που δεν αναμένει από τις εσωκομματικές εκλογές τίποτα λιγότερο από μια
απλή επικύρωση της "δεδομένης" και ολοφάνερης ανωτερότητάς της. Αυτά
πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών. Ύστερα, ήρθαν οι σφήκες! <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Αλλά ποιά είναι τα
κύρια επιχειρήματα των δύο συνυποψηφίων για την καταλληλότητά τους ο καθένας
και η καθεμία ως αρχηγού του κόμματος; <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">- Αχτσιόγλου: Έχω
πολιτική εμπειρία!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">- Κασσελάκης: Είμαι
δυνατός ' μπορώ να νικήσω τον ("κύριο", δεν το λέει ευθαρσώς, αλλά
εννοείται) Μητσοτάκη!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Εκφράζω την απορία
ενός "κανονικού" πολίτη όπως εγώ (γιατί ούτε "απλός" ούτε
"μέσος" πολίτης, θα έλεγα πως είμαι) <b>:<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">-</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Αγαπητή κυρία Αχτσιόγλου, όποιος
υποψήφιος έχει τα δικά σας προσόντα: επιτυχημένη οικονομολόγος, υψηλόβαθμη
υπουργός σε προηγούμενη κυβέρνηση (και ελκυστική γυναίκα, επιτρέψτε μου να
προσθέσω εγώ), δικαιούται να γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και
"εν αναμονή" πρωθυπουργός; Φέρεστε, σαν να σας "το χρωστάει" ο
Ελληνικός λαός! Ποιός σας έδωσε το
δικαίωμα να στοχεύετε τόσο ψηλά; Μήπως ο πρώην πρωθυπουργός; Γιατί; <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Δεν
υπήρχαν άλλοι περισσότερο άξιοι υποψήφιοι να διεκδικήσουν την αρχηγία του κόμματος, με πιο χαρακτηριστική
την περίπτωση του κυρίου Τζουμάκα που θα τον χαρακτήριζα ως τον "τελευταίο
εν ενεργεία ιδεολόγο" που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ (της πρώτης τετραετίας
διακυβέρνησης) του Ανδρέα Παπανδρέου;<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">-
Αγαπητέ κύριε Κασσελάκη, (την προσφώνηση, μην την πάρετε 'τοις μετρητοίς,' συνεχίζουν
να μου αρέσουν οι γυναίκες), γιατί θεωρείτε πως το σημαντικότερο προσόν ενός
άντρα πολιτικού είναι η δύναμη και η ικανότητά του (κατά δήλωσή σας) να νικήσει
έναν άλλο άντρα πολιτικό (τον κύριο Μητσοτάκη); Ζηλέψατε την πανομοιότυπη
δήλωση του δεύτερου, πριν από τις
εσωκομματικές εκλογές του Συντηρητικού Κόμματος, όταν είχε δηλώσει ότι : μπορεί
να νικήσει τον κύριο Τσίπρα; Είναι αγώνας δρόμου οι εσωκομματικές διαδικασίες εκλογής
νέου προέδρου (;), μήπως είναι αγώνας μποξ; (όπως έλεγε, για την πολιτική, ο
αείμνηστος Ούλοφ Πάλμε). Άν συμβαίνει κάτι τέτοιο δεν χρειάζεστε ούτε τη
νομιμοποίηση των κομματικών διαδικασιών, ούτε την εμπλοκή ενός μεγάλου τμήματος
του ελληνικού λαού, σε προσχηματικές διαδικασίες ' απλά καλέστε τον
"μισητό" αντίπαλο σε μονομαχία (όχι τηλεοπτική, κανονική, με όπλα τα
χέρια) και ο λαός θα διαλέξει τον αξιότερο. Θεατές, σε κάθε περίπτωση, θα
έχετε! Ο λαός, αφού δεν έχει άρτο, (γιατί είναι ακριβός, όπως και τόσα άλλα
προϊόντα πρώτης ανάγκης), με χαρά θα στραφεί προς τα θεάματα!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ας
πούμε και λίγα λόγια για την προσφώνηση: "Σύντροφε" και
"Συντρόφισσα" που τόσο
συνηθίζουν μεταξύ τους οι "αριστερόχειρες" της πολιτικής. Αν
και δεν με έχουν αποκαλέσει ποτέ έτσι, άκουγα την προσφώνηση πάντα με
συμπάθεια, μέχρι τη στιγμή που ένας δεξιός συμφοιτητής μου με είχε προσκαλέσει
μια μέρα στο σπίτι του για φαγητό το 2003. Πήγα γιατί δεν φοβάμαι τους
ομοφυλόφιλους ' απλά μου είναι από
αδιάφοροι, έως ενοχλητικοί γιατί είναι συναισθηματικά ασταθείς και επομένως,
δεν μπορώ να βασιστώ ούτε στο λόγο τους,
ούτε στις "ηθικές αρχές" που άλλωστε
δεν έχουν. Εκεί, λοιπόν, μου γνώρισε τον "σύντροφό του".
Βέβαια δεν επρόκειτο και πολιτικό συναγωνιστή, αλλά για ερωτικό ανταγωνιστή '
έτσι είναι αυτές οι σχέσεις! Σαν να μην έφτανε αυτό το παράδειγμα, τα τελευταία
20 χρόνια διαπιστώνω πως η ομοφυλοφιλία πέρα από προσωπική ερωτική επιλογή
είναι και της μόδας. Δύο πολύ καλοί μου φίλοι από το κολέγιο φαίνεται να άλλαξαν
ερωτικές προτιμήσεις, ή τέλος πάντων, διεύρυναν τις ερωτικές τους επιλογές : ο Π. έγινε παθητικός
και ο Ε. ενεργητικός. Αιτία και στις δύο περιπτώσεις θεωρώ πως είναι η αδυναμία
του πρώτου να ξεπεράσει έναν αυταρχικό και αγράμματο πατέρα και του δεύτερου να
μιμηθεί έναν απολυταρχικό πατέρα και να κυριαρχήσει επάνω στους άντρες του
προσωπικού του (έχει επιχείρηση) αφού δεν κατάφερε να μετατρέψει μια γυναίκα με
προσωπικότητα (τη γυναίκα του) σε ένα άβουλο πλάσμα που απλά θα εκτελεί
εντολές, επειδή τις δίνει ένας "Άντρας".<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Και
αν οι πρώην φιλικές μου σχέσεις δεν ενδιαφέρουν κανέναν, τώρα μας προέκυψε, στο
υψηλότερο πολιτειακό επίπεδο αυτή τη φορά, ένας υποψήφιος αρχηγός του κόμματος
της αξιωματικής αντιπολίτευσης και εν δυνάμει πρωθυπουργός, που όχι μόνο θεωρεί
τις σεξουαλικές του επιλογές απόλυτα "φυσιολογικές" αλλά, σχεδόν μας
"χλευάζει" με τη γενική συμπεριφορά του στις τηλεοπτικές εμφανίσεις, γιατί
δεν είμαστε κι εμείς "ίδιοι" με εκείνον! <o:p></o:p></span></p><p>
</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Η
υπερβολική άνεση (έστω και πλαστή) στην επικοινωνία ' η διαρκής προβολή του
"συντρόφου" και η συστηματική παρουσίαση της σχέσης των δύο ομοειδών
μονάδων αυτής της δυάδας που τη λένε "ζευγάρι" θα γίνουν σύντομα
αποδεκτές από τη μικροαστική,
ψευτο-πουριτανική ελληνική κοινωνία. Αυτό αναμένεται γιατί στο πίσω
μέρος του μυαλού της η λαϊκή βάση της κοινωνίας μας έχει την ίδια πάντα
ωφελιμιστική ηθική: "Δεν με νοιάζει τι κάνει καθένας στο κρεβάτι του,
αρκεί να έχω ειρήνη, εργασία και οικονομική άνεση". Έτσι κι αλλιώς, οι
περισσότεροι Έλληνες πολιτικοί (όχι όλοι), είναι διεφθαρμένοι.
Τουλάχιστον", σκέφτονται, -επιτρέψτε μου τη λαϊκή έκφραση- "να βγάλουμε
κι εμείς καν' να φράγκο απ' αυτή την ιστορία...".<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHLjFux1KfcF8Tjf0gQUJ__DDfsXlE2dLPDHbbF-yzndG_XMc2V_MIHjZ79NkRu8XMQvYqVwbhZhr15OBbzM_AaqHLfJTE3pvpFLoWGU_jdRrMUOtUNqhOW3vJS6Jq7Vej72eNhWhiNxcBNlgFBrIWWRxgCZp5CNkYqVbtQvDBQToxM_aCzuJ9izGqs1Y/s1543/%CE%91%CF%87%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%8C%CE%B3%CE%BB%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="913" data-original-width="1543" height="236" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHLjFux1KfcF8Tjf0gQUJ__DDfsXlE2dLPDHbbF-yzndG_XMc2V_MIHjZ79NkRu8XMQvYqVwbhZhr15OBbzM_AaqHLfJTE3pvpFLoWGU_jdRrMUOtUNqhOW3vJS6Jq7Vej72eNhWhiNxcBNlgFBrIWWRxgCZp5CNkYqVbtQvDBQToxM_aCzuJ9izGqs1Y/w400-h236/%CE%91%CF%87%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%8C%CE%B3%CE%BB%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82.png" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman", "serif";">Κυρία
και Κύριε,</span></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">τόσο
δύσκολο σας είναι να ξεπεράσετε τους ατομικούς σας εγωισμούς και να δείξετε
λίγο ενδιαφέρον για τα προβλήματα επιβίωσης αυτού του ταλαίπωρου λαού; Θεωρείτε
πως απαιτείται να τον τιμωρούμε τόσο
σκληρά, με την καθημερινή ακρίβεια προϊόντων και αγαθών, επειδή δεν γνωρίζει να
διακρίνει πολιτικούς χαρακτήρες και παρερμηνεύει διαρκώς πλαστές "αγαθές
προθέσεις" ως δηλωτικές μιας θολής ιδεολογίας; <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Καταλαβαίνω
πως οι σπουδές σας σε μεγάλα πανεπιστήμια του δυτικού κόσμου, και όχι της
ανατολικής Ευρώπης, σας διαμόρφωσε μια νοοτροπία κυριαρχική και μονοσήμαντη '
αλλά όπως θα έλεγε και ο αείμνηστος Λευτέρης Ξανθόπουλος, καλώντας σας να
προσγειωθείτε στην ελληνική πραγματικότητα<b>:
</b> <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">"<i>Καλή Πατρίδα, Σύντροφε [και Συντρόφισσα]</i>!"<o:p></o:p></span></p><p align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: right;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Γιώργος
Χατζηαποστόλου<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif";"><br /></span></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-75747942610213866652023-09-21T18:02:00.003+03:002023-09-22T00:35:46.707+03:00Η εκτεταμένη ανηθικότητα της πολιτικής εξουσίας και η περιστασιακή ηθική της αντιπολίτευσης <p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/8dYPjw1-IFk" width="320" youtube-src-id="8dYPjw1-IFk"></iframe></div><p></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Έλαβα από έναν
φίλο ένα μήνυμα στο </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">Facebook</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif";"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">που
συνοδευόταν από αυτό το βίντεο, όπου αναρωτιέται, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς,
ως πολίτες, στην εξυγίανση αυτής της κατάστασης. Από την τραγωδία του σιδηροδρομικού
δυστυχήματος στα Τέμπη έως τα πρόσφατα
πλημμυρικά φαινόμενα στη Θεσσαλία, οι κύριοι πολιτικοί πρωταγωνιστές είναι πάλι
οι ίδιοι.<o:p></o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Προσωπική
διαπίστωση<b>:</b> Δεν υπάρχουν εντελώς σάπια από
τη μία πλευρά, και απόλυτα καθαρά πολιτικά κόμματα, από την άλλη. Θεωρώ πως η
διαδικασία σήψης, όταν έχει προχωρήσει πέρα από ένα -άγνωστο σ' εμένα- ποσοστό,
δεν είναι αντιστρέψιμη.</span></p>
<div style="margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-family: "Times New Roman", "serif";">Η προσωπική μας
συνείδηση και η κοινωνική μας ευαισθησία, είναι πάντα πίσω και πάνω από τα
νομικά ερείσματα.</span> <span style="font-family: times;">Αυτό που έπρεπε
να κάνουν κοινωνικοί φορείς και πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης το
έκανε ένας ιδιώτης (αυτή η κοπέλα). Η επιφύλαξή μου είναι πως η κίνησή της
αυτή, δηλαδή, να καταγγείλει και να μηνύσει φαίνεται πως δεν ήταν καθαρά δική
της πρωτοβουλία, αλλά εδράζεται σε μια κομματική επιδίωξη. Η γνωστή αμυντική
στάση της κυβέρνησης απέναντι σε όποιον εναντιώνεται σ' αυτή με έργα και λόγια
είναι: "Ποιά είναι αυτή που μιλάει; Τα λέει αυτά επειδή ανήκει στο τάδε
κόμμα!" Άρα, αν κάποιος δεν ανήκει σε κανένα κόμμα -όπως εγώ- και ενεργεί
με αυτό τον τρόπο, η κυβέρνηση δεν μπορεί να τον αντιμετωπίσει!</span></div><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;"><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ανήκω σε αυτή την
κατηγορία των μοναχικών προβάτων -όχι των λύκων- γιατί δεν είμαι επιθετικό
"ζώο" ή "κυνηγός" άλλων "άγριων ζώων" όπως τα
"κομματικά", και δεν με ενοχλεί καθόλου να είμαι μαύρο ' πάντως, δεν
είμαι "τράγος" και επομένως δεν κινδυνεύω κάποια στιγμή να γίνω αποδιοπομπαίος.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Κατά τη γνώμη μου,
με την καθημερινή μας πρακτική ζωής αντιτασσόμαστε στην όποια κυβερνητική
αναλγησία, εγκληματική αδιαφορία και ανικανότητα διαχείρισης κρίσεων. Βλέποντας
την κοπέλα του βίντεο, η γλώσσα του
σώματος, όπως και η εκφραστικότητα του προσώπου, μου δίνει πληροφορίες που
είναι πάντα -έως τώρα- αληθινές. Το κορίτσι έχει δίκιο, αλλά η καταγγελία της
δεν είναι αυθόρμητη και προσωπική, αλλά καθοδηγούμενη και ετερόφωτη. Μακάρι, να
είχαμε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο αυτογνωσίας, ως λαός ώστε να αγανακτούμε και να
επαναστατούμε ' να επαληθεύουμε τη ρήση ανθρώπων όπως ο Καζαντζάκης που
διαμηνύει<b>:</b> έχω προσωπική ευθύνη για την σωτηρία του κόσμου ' αν δεν σωθεί ο
κόσμος, εγώ έφταιγα που δεν τον έσωσα". <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: right;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Γιώργος Χατζηαποστόλου</span></p></div><p><br /></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-83447421956784110492023-09-16T18:21:00.003+03:002023-09-16T18:32:15.401+03:00Τι θα γίνουμε αν μεγαλώσουμε; <p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlOUP-XrYpLerhmFXCcnIFCl80ti3Hw1JZsddn3VTppPPodFyYUxWl_TE3XR_JWUzU7JqP7qDtOfsqqch5D5DsGWACiJhfHrlZcGKJs1grOfIBbWgzLAJ5I5zMZxOYGPmHOnUI0bMbXTeEOc0vrm0fh8itFfnXx5qyfGkgnOO6zS4e1TYb9nc8ppev_bw/s524/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CE%BF%CF%82%20%CE%99%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82.PNG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="505" data-original-width="524" height="616" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlOUP-XrYpLerhmFXCcnIFCl80ti3Hw1JZsddn3VTppPPodFyYUxWl_TE3XR_JWUzU7JqP7qDtOfsqqch5D5DsGWACiJhfHrlZcGKJs1grOfIBbWgzLAJ5I5zMZxOYGPmHOnUI0bMbXTeEOc0vrm0fh8itFfnXx5qyfGkgnOO6zS4e1TYb9nc8ppev_bw/w640-h616/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CE%BF%CF%82%20%CE%99%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82.PNG" width="640" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div> - <b>Μιλάς για
την Ελλάδα, σήμερα; Υπονοείς πως είμαστε ακόμα παιδιά;</b><p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">- Ναι, αλλά
χωρίς να έχουμε διατηρήσει την παιδική αθωότητα, αλλά, μόνο τον παιδικό
αυταρχισμό.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"> -<b> Άν θεωρείς πως συμβαίνει αυτό, σε ποιό, ποσοστό το υπολογίζεις; </b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">- Ένα μεγάλο
ποσοστό ' από την εμπειρία μου, θα
έλεγα, κάτω από το 40% του πληθυσμού περίπου. Δεν μπορώ να πω πόσο, γιατί δεν έχω κάνει
σχετική έρευνα ' πως άλλωστε θα μπορούσα (το δείγμα μου θα έπρεπε να αριθμεί σε
εκατομμύρια ατόμων). Αν θεωρήσουμε τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές μια
ανεπίσημη πανελλαδική δημοσκόπηση, κάπου τόσο πιστεύω πως είναι το ποσοστό.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">- <b>Σε ποιά
ηλικία ωρίμανσης θεωρείς ότι βρίσκονται οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα στην
ελληνική κοινωνία;</b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">- Στην
προεφηβεία ' ξεκινώντας από τον πρωθυπουργό και καταλήγοντας στον τελευταίο κάτοικο ενός απομονωμένου
χωριού.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">-<b> Γιατί
ειδικά στην προεφηβεία; </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Γιατί είναι περίοδος σωματικών
αλλαγών, συναισθηματικής αστάθειας, διανοητικών αναζητήσεων, σύγχυσης ιδεολογικού προσανατολισμού. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Πάντως, δεν έχεις τη γενική αίσθηση πως οι περισσότεροι είμαστε γενικά,
καλά παιδιά ' πως το εξηγείς; </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">- Έχουμε -λόγω της σχετικής χρονο-καθυστέρησης-
σχετικά με όσα συμβαίνουν στον κόσμο και στην Ευρώπη ικανοποιητικά υπολείμματα
ανθρωπιάς, φιλότιμου και αξιοπρέπειας σε σχέση με τις "προηγμένες"
κοινωνίες της Δύσης. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Ποιοί είναι , κατά τη γνώμη
σου, οι αποφασιστικοί παράγοντες διαμόρφωσης ενός Καλού (ισορροπημένου πνευματικά
και συναισθηματικά) παιδιού;</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">- Οι γνωστοί: οικογένεια, σχολείο, παρέες, φορείς
πολιτικοποίησης ( χώρος εργασίας, πολιτικό κόμμα, οικονομική θέση).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Τι προτείνεις για να βελτιωθεί η κατάσταση και να ωριμάσουν οι
ανώριμοι συμπατριώτες μας;</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">- Να κοιτάξουν ψύχραιμα και προσεκτικά στον
καθρέφτη τους και να προσπαθήσουν πολύ ώστε να μη δουν εκεί ούτε τον
Μεγαλέξανδρο αλλά ούτε και τον Καραγκιόζη (κατά Νίκο Δήμου) αλλά τον αληθινό τους
εαυτό, ακόμα κι αν αυτός ο άνθρωπος είναι ένας συνηθισμένος αξιοπρεπής
μικροαστός. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">"Τα καλύτερα παιδιά κουράστηκαν και γύρισαν
στο σπίτι" τραγουδούσε ο Διονύσης Σαββόπουλος στον δίσκο: "<i>Το περιβόλι του τρελού</i>" στην π.Κ.
(προ <span lang="EN-US">K</span>ουρέματος) εποχή.
Ο Σωτήρης Μουστάκας έλεγε με άλλα λόγια παρόμοια πράγματα στην ταινία<b>:</b> "<i>Ένας Νομοταγής</i> <i>Πολίτης</i>" του Ερρίκου Θαλασσινού. Πάσχουμε, οι Έλληνες -ως ξενομανής
(λόγω της μόδας), μικροαστική (ως μεταμφυλιακό και μεταδικτατορικό κατάλοιπο),
νομοταγής (λόγω του φόβου της τιμωρίας) και
εθελόδουλη (λόγω αποθέωσης του ατομισμού) κοινωνία- από έλλειψη σωστά προσανατολισμένων ανθρώπων
στις πραγματικές αξίες της ζωής. Ως τέτοιες θεωρώ τις<b>: </b>ελευθερία, δημοκρατία,
αυτοδιάθεση, ισονομία, δημιουργική εργασία, εθελούσια αξιοποίηση ελεύθερου
χρόνου. Ευτυχώς, βρήκαμε έναν ακόμη έντιμο άνθρωπο από τους αρκετούς (αλλά αφανείς)
υπάρχοντες<b>:</b> τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επισυνάπτω τρία βίντεο αφιερωμένα στον Σωτήρη
Μουστάκα, αξιοπρεπή άνθρωπο, άδολο πατριώτη και εξαιρετικό ηθοποιό -όχι μόνο
κωμικό- (συμπατριώτη του Ιωαννίδη) και το τέταρτο στον Διονύση Σαββόπουλο ' συνοδοιπόρο
όλων των προοδευτικών ανθρώπων, (μέχρι
ενός σημείου, τουλάχιστον).</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b style="text-align: left;"> </b></p>
<div style="line-height: normal; text-align: left;"><b>1. Η κορυφαία σκηνή του Σωτήρη Μουστάκα από την ταινία "Ένας
νομοταγής πολίτης" </b><a href="https://www.youtube.com/watch?v=UJZidN4WsyY">https://www.youtube.com/watch?v=UJZidN4WsyY</a> <br /><div style="line-height: normal; text-align: left;"><b>2. Ένας νομοταγής πολίτης
(1974) Τι σημαίνει συμβιβασμός; </b><span lang="EN-US"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=cxswSBKHiS8">https<span lang="EL">://</span>www<span lang="EL">.</span>youtube<span lang="EL">.</span>com<span lang="EL">/</span>watch<span lang="EL">?</span>v<span lang="EL">=</span>cxswSBKHiS<span lang="EL">8<br /></span></a></span><b>3. Ο Μουστάκας μιλάει για την
ταινία "Νομοταγής Πολίτης" </b><a href="https://www.youtube.com/watch?v=5oGo9CA3Etw">https://www.youtube.com/watch?v=5oGo9CA3Etw</a> <br />4.<span face="Arial, "sans-serif"" style="color: #0f0f0f; font-size: 24pt;"> </span><b>Διονύσης
Σαββόπουλος -Σαν Ρεμπέτικο Παλιό </b><a href="https://www.youtube.com/watch?v=tM7cEvzMZBs">https://www.youtube.com/watchv=tM7cEvzMZBs</a></div></div>
<p class="MsoNormal" style="text-align: right;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-82832277013921610372023-09-13T16:30:00.013+03:002023-09-14T18:13:43.993+03:00Πολιτικές ρίζες, "φυτά" και λιπάσματα, γενικώς! <p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/ncUNYP0sOyQ" width="320" youtube-src-id="ncUNYP0sOyQ"></iframe></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: times;">Από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη<b>:</b> Χάπυ Ντέι</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: times;">Μουσική<b>: </b>Δ. Σαββόπουλος / Τίτλος τραγουδιού<b>:</b> Σχόλιο</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: times;">Εποχή<b>:</b> π. Κ. (προ Κουρέματος)</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: times;">Με αφορμή το παρακάτω σημείωμα της κ. Αλεξάνδρας Κορωναίου του Facebook, στις 13/9/2023, σημειώνω σκέψεις και σχολιάζω δύο από τα πρώτα βήματα της πολιτικής καριέρας του κ. Στέφανου Κασσελάκη. (Επίσκεψη στη Μακρόνησο και Δήλωση κατά Δικαστών και Δημοσιογράφων) </span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: 12pt;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: 12pt;"><b>Happy Day (ταινία του Παντελή Βούλγαρη, 1976)</b></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><span>Οι "τόποι μνήμης" έχουν μια ιδιαίτερη σχέση
τόσο με την Ιστορία όσο και με την ίδια τη μνήμη ενός έθνους, μιας κοινότητας,
μιας προσωπικής και συλλογικής ταυτότητας. Ξεχνώ την οικογενειακή μου ιστορία
που σημαδεύτηκε από τη "θητεία" δικών μου ανθρώπων στη Μακρόνησο. Με
βασανίζει απλώς το ερώτημα</span><b>:</b><span> Με ποια
ιδιότητα ο κ. Κασσελάκης έκανε μάθημα στη νέα γενιά; Ως ιστορικός ή ως
παιδαγωγός; Η επιλογή της χρονικής στιγμής δηλώνει την εργαλειοποίηση ενός
συλλογικού τόπου μνήμης προς ίδιον όφελος. Και ο τρόπος (η φιλμική χρήση του
χώρου ως "ντεκόρ" προσωπικού πολιτικού μάρκετινγκ) δεν είναι
ιστορικός. Ούτε καν κινηματογραφικός ή δημοσιογραφικός. Είναι ένα προϊόν
τουριστικής έμπνευσης. Η εικόνα έχει συχνά μεγαλύτερη συμβολική δύναμη από τον
οιονδήποτε λόγο. Η αποδόμηση της συλλογικής μνήμης και ταυτότητας είναι εδώ. Το
lifestyle στην πολιτική είναι κυρίαρχο. Τι εξυπηρετεί; Θα φανεί, νομίζω, στη
συνέχεια. Πάντως άλλο Μακρόνησος και άλλο dreamtrip. </span></span></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Σχόλιο, με αφετηρία το παραπάνω σημείωμα<b>:</b><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Η τρέχουσα
κατηγορία που προσάπτουν στον κύριο Κασσελάκη είναι πως είναι
"φυτευτός" στον ΣΥΡΙΖΑ από τους Αμερικανούς. Η εξωτερική πολιτική των
Ενωμένων Πολιτειών της Αμερικής διαπίστωσε -τα τελευταία 50 χρόνια- με την
εγκαθίδρυση στρατιωτικών δικτατοριών, φιλικών
προς αυτές, σε χώρες της Λατινικής Αμερικής κυρίως αλλά και της Ευρώπης- πως
απέτυχε οικτρά να εξυπηρετήσει σε μακροχρόνιο σχεδιασμό τα συμφέροντά τους. Έτσι
οι Ε.Π.Α. προτιμούν -στις τρεις τελευταίες δεκαετίες- τον κοινοβουλευτικό δρόμο<b>:</b> προτείνοντας μάλιστα οι ίδιοι
υποψηφίους πρωθυπουργούς ή προέδρους για να μην κουράζονται να ψάχνουν οι λαοί.
Ο κύριος Κασσελάκης δείχνει να είναι περίπτωση Σοάρες της Ισπανίας, με μια ¨δόση" Μακρόν που έκανε καριέρα διαλύοντας το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Πάντως
αυτοί που τον επέλεξαν έχουν πολύ καλό γούστο σε ότι αφορά την εικόνα ενός νέου
πολιτικού! Από τα πρώτα δείγματα δημόσιας παρουσίας φαίνεται πως θα συγκινήσει τη νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ. Αν καταφέρει να κινητοποιήσει και τη νεολαία του ΠΑΣΟΚ -γιατί
εκεί τοποθετείται, κυρίως- θεωρώ πως θα μειωθεί το ποσοστό της δημοκρατικής αποχής στις εκλογές! Όπως και να
το κάνουμε, είναι μια αξιολογική αναβάθμιση, τα α- πολιτικά κοριτσάκια αντί να
ουρλιάζουν "Σάκηη!" να φωνάζουν<b>:</b>
"<b>Στέφανε</b>!" με μια ηδυπαθή, μπάσα, λόγω της ερωτικής διέγερσης, φωνή!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Τώρα, γιατί πήγε στη Μακρόνησο<b>;</b> Για χάρη της σημειολογίας<b>: </b>ο πρώην πρόεδρος του κόμματος είχε πάει στην Καισαριανή. Σε ότι με αφορά έχω μια αρχή<b>: </b>συμφωνώ προκαταβολικά να συμμετάσχω σε παραμύθια και ιστορίες που μας διηγούνται γενικά, δεχόμενος,
αρχικά, την πιθανότητα να είναι αληθινά, γιατί, ίσως, κατά βάθος, θέλω να
δικαιωθούν οι δημιουργοί. Γιατί σκέφτομαι<b>:</b> κρίμα
είναι! Τόσο κόπο έκαναν αυτοί που τα σχεδίασαν! Έτσι, λοιπόν, κάθε "φυτό"
που φυτεύεται από παραφυάδα αποσπασμένη από το μητρικό σώμα ή αν προτιμάτε από το
πατρικό (Αλέξης Τσίπρας), για να φυτρώσει πρέπει να βγάλει ρίζες. Αν όμως, δεν
είναι αυτοφυές, αλλά φυτό "θερμοκηπίου" δεν έχει ρίζες ' ρίζες υπάρχουν στην παράδοση των παρατάξεων
-στην περίπτωσή μας- στις εξορίες, στα νησιά (Ικαρία, Λήμνος, Αϊ- Στράτης,
Μακρόνησος, Γυάρος) ή στην ενδοχώρα (π.χ. Ζάτουνα, Ωρωπός - Μ. Θεοδωράκης).</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Στη συνέχεια, γιατί δήλωσε πως υπάρχουν κυκλώματα στον δικαστικό και τον δημοκρατικό χώρο που πρέπει να ξηλωθούν; - Μα είναι φανερό ' δεν πρόκειται για μια αυθόρμητη δήλωση που κάνει ένας νέος, επαναστατημένος άνθρωπος "εν θερμώ" δηλαδή, επειδή βράζει το αίμα του.<b> </b>Είναι πασιφανές πως "αριστερός" που δεν "τα έχει βάλει" με το "Σύστημα" γενικά, δεν νοείται! Ο άνθρωπος "χτίζει" στην ταχύρρυθμη πορεία του προς την ηγεσία ενός κεντροαριστερού κόμματος (του ΣΥΡΙΖΑ), ένα υποτυπωδώς σοβαρό "αριστερό" portfolio. Αλλά ας αφήσουμε τον "ουρανό" και ας κοιτάξουμε πάλι προς τη "γη".</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">Θα μου πείτε</span><b style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">:</b><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;"> γίνεται "μεταμόσχευση πολιτικών ριζών</span><b style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">;</b><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">" Θα σας πω</span><b style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">:</b><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;"> εδώ γίνεται κλωνοποίηση πολιτικών αρχηγών, σε μια μεταμόσχευση
ρουτίνας θα κολλήσουμε</span><b style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">;</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Το ερώτημα, πάντως,
παραμένει αναπάντητο<b>: </b>αποκτά κανείς
"ιδεολογικά ή πρακτικά ερείσματα" με εκδρομές, ομιλίες, αναφορές, παρουσιάσεις
και δηλώσεις; <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">- Θεωρητικά
μιλώντας ' ασφαλώς! Πρακτικά μιλώντας, θα απαντούσαμε "Ναι", αν κάποιος
ζει σε μια επικοινωνιακή δικτατορία-δημοκρατία όπως η δική μας! Σήμερα, η
Ιστορία δεν γράφεται, τελικά, ακολουθώντας τους τρόπους και τα μέσα μιας
δημιουργικής Πολιτικής, αλλά τους κανόνες της δημιουργικής Γραφής! Πώς να
γράψετε ένα διήγημα, ένα μυθιστόρημα, μια ποιητική συλλογή, ένα θεατρικό έργο,
ένα σενάριο για την τηλεόραση, για το ραδιόφωνο, για ένα ιστολόγιο στο
Διαδίκτυο (καλή ώρα). </span><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">Στην καλύτερη
περίπτωση για να υποστηρίξετε το αφήγημά σας χρειάζεται φαντασία και στη
χειρότερη, θράσος. </span><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">Οι Έλληνες
πολιτικοί, αλλά και οι οπαδοί τους (σε μικρότερο, ομολογώ βαθμό), </span><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;"> </span><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt;">τα διαθέτουν και τα δύο, οπότε σε κάθε
περίπτωση φυσικής καταστροφής, σεισμός, πυρκαγιά, πλημμύρα, κάποια δικαιολογία θα βρουν για να δικαιολογήσουν
την επιχειρησιακή τους ανικανότητα.</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Με συγκρατημένη απαισιοδοξία, εύχομαι χρόνια
πολλά, καλή επιτυχία, πάντα τέτοια και τα τοιαύτα!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Θα πρότεινα
αλλαγές, αλλά ούτε στην περίπτωση "πολιτικού σεισμού", εκτεταμένης πυρκαγιάς ή κοσμοπλημμύρας, δεν προβλέπεται
ανασχηματισμός και οι εκλογές αργούν -όχι, όμως οι δημοτικές εκλογές!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto; vertical-align: middle;"><span style="font-family: "inherit","serif"; font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Γι αυτό, εύχομαι
καλή επιτυχία!<o:p></o:p></span></p><p>
</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: right;"><span style="font-family: "inherit", "serif"; font-size: 12pt; text-align: left;">Γιώργος
Χατζηαποστόλου</span> </div><br /><p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-6228713337082357402023-09-05T11:29:00.004+03:002023-10-10T09:34:43.925+03:00Το μπάσκετ, όπως και η καθημερινή ζωή, είναι ζήτημα ύψους (σωματικού και ηθικού)<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/2eCYyL1Nosg" width="320" youtube-src-id="2eCYyL1Nosg"></iframe></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="text-align: left;"><b>- Το άθλημα είναι ένα παιχνίδι για ψηλούς;</b></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="text-align: left;">Όχι απαραίτητα! Υπάρχουν κοντοί που κάνουν "πράγματα και θαύματα" στο
γήπεδο. Τρανταχτό παράδειγμα ο Νίκος Γκάλης που για την κοινωνία θεωρείται
μάλλον ψηλός (1,83μ.) ,αλλά για το μπάσκετ, σχετικά κοντός.</span></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
- <b>Το μπάσκετ ταιριάζει στον Έλληνα;</b><br /></p><div style="text-align: justify;">Ναι, αν κρίνουμε από τις επιτυχίες τόσο σε συλλογικό όσο και επίπεδο εθνικών
ομάδων.</div><div style="text-align: justify;">- <b>Ποιά στοιχεία του παιχνιδιού ταιριάζουν με τα χαρακτηριστικά της
ιδιοσυγκρασίας του Έλληνα (και της Ελληνίδας;</b>)</div>
Ταχύτητα, ευστροφία, ενθουσιασμός, απογοήτευση, ανασύνταξη, πίστη, ηρωισμός.<p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
- <b>Γιατί οι κορυφαίες ελληνικές ομάδες είναι τόσο καλές στην άμυνα;</b><br />
Γιατί, το πρώτο που μας ενδιαφέρει είναι να μη χάσουμε. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Πως εξηγείται ιστορικά αυτό; </b><br /></p><div style="text-align: justify;">Κατάλοιπο της τουρκοκρατίας και των χαμένων πατρίδων; Ανάμνηση του
ανεπανάληπτου ένδοξου ιστορικού μας παρελθόντος; Μνήμη των επιθετικών πολέμων
που -συχνά τους χάναμε- με μεγάλη εξαίρεση την περίπτωση της Αυτοκρατορίας του
Μεγάλου Αλεξάνδρου και τους επεκτατικούς πολέμους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας;</div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
- <b>Γιατί δεν υποχρεώνονται όλοι οι αθλητές να συμμετέχουν στην προσπάθεια της
Εθνικής Ομάδας με αποτέλεσμα να μην παρουσιαζόμαστε τόσο δυνατοί όσο θα
μπορούσαμε; </b><br /></p><div style="text-align: justify;">Επειδή κουράζονται υπερβολικά στη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου στο επίπονο
ευρωπαϊκό πρωτάθλημα συλλόγων ' είναι λογικό και ανθρώπινο και γιατί αποδοκιμάζουν
την αυταρχική συμπεριφορά προπονητών άκρως συντηρητικής νοοτροπίας όπως ο
Ιτούδης!</div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
- <b>Τι έχει μεγαλύτερη σημασία για έναν αθλητή: η καριέρα ή η εθνική φήμη; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: left;"><b>- </b>Αν δεν
μπορούν να συνδυαστούν και τα δύο, η καριέρα!</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: justify;">- <b>Ποιά ήταν, κατά τη γνώμη σου η καλύτερη -ποιοτικά- εθνική ομάδα όλων των
εποχών;</b></div><div style="text-align: justify;">Η Εθνική με προπονητή τον Κώστα Μίσσα γιατί τους συγκέντρωσε όλους και γι αυτό
-αν θυμάσαι- κέρδιζε με 40άρες τα φιλικά προετοιμασίας. </div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">-<b> Γιατί δεν τα κατάφερε εκείνη η εθνική;</b><br /></p><div style="text-align: justify;">Καθαρά και ξάστερα: γιατί σφαγιάστηκε από τη διαιτησία! Στους επίσημους αγώνες
που ακολούθησαν, θυμάστε τα απανωτά ανύπαρκτα φάουλ που σφυρίζονταν στον Γιάννη
Αντετοκούμπο; Όταν οι αντίπαλοι δεν
μπορούν να σταματήσουν έναν παίχτη, επιστρατεύονται οι διαιτητές!</div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>
- Δηλαδή, οι αγώνες δεν κερδίζονται μόνο μέσα στους αγωνιστικούς χώρους;</b><br />
Ασφαλώς και όχι!</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">-<b> Από ποιόν επηρεάζονται; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Από τον Διεθνή παράγοντα!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
-<b> Γιατί έχει τόση σημασία για τον διεθνή παράγοντα να μην αποκτάει μια μικρή
χώρα τρόπαια σε έναν αθλητικό χώρο;</b><br /></p><div style="text-align: justify;">Γιατί, με την αθλητική καταξίωση αυξάνει η εθνική υπερηφάνεια και έτσι, γίνεται
δυσκολότερη η πολιτική διαχείριση μιάς χώρας από μια Υπερδύναμη.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;"><u>Άφησέ με κι εμένα να κάνω μερικές διαπιστώσεις</u><b>:</b></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">-<b> Θα παρατηρήσατε ότι οι Αμερικανοί δεν άφησαν εφέτος τον Γιάννη Αντετοκούμπο
να συμμετάσχει στην προσπάθεια της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας στο Παγκόσμιο;</b></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">- Ναι, αλλά ήταν τραυματίας.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"></p><div style="text-align: justify;">- <b>Τραυματίας ήταν και πέρυσι στο Πανευρωπαϊκό, αλλά είχε προαποφασιστεί να το
πάρει η Ισπανία που την κερδίσαμε στο φιλικό με 16 πόντους διαφορά, ενώ τρίτη
ήταν η Πολωνία, που επίσης την κερδίσαμε. </b></div>
- Ναι, αλλά άλλο τα φιλικά και άλλο οι επίσημοι αγώνες!<div><br />
- <b>Και ναι και όχι! Απλά τους τρομάξαμε και μας περίμεναν "στη γωνία". Κι εμένα που μου αρέσει το μπάσκετ αλλά είμαι κοντός για το άθλημα (μόνο
1,72, με παπούτσια!) τι θα κάνω;</b><br /><div style="text-align: justify;">- Θα συνεχίσεις να παίζεις με τους φίλους σου και να είσαι ήσυχος ' όποιο τρόπαιο και να
κατακτήσεις πιθανότατα- δεν θα επηρεάσει την εθνική υπερηφάνεια, οπότε -προληπτικά-
αποκλείεται κάποιος να σε αδικήσει!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>
- <b>Δηλαδή, σαν να μου λες πως η ζωή δημιουργήθηκε για τους κοινούς θνητούς, όπως εγώ;</b><br /><div style="text-align: justify;">- Δεν το ήξερες; μια παλιότερη μελέτη υποστήριζε πως, για παράδειγμα, τα μέσα
μαζικής μεταφοράς σχεδιάστηκαν για ανθρώπους μέσου αναστήματος (δηλ. 1,75μ.).</div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
- <b>Σα να λέμε ο κόσμος κατασκευάστηκε για εμένα; Έχεις τόσο καλά νέα και μου το
κρύβεις;</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b>********</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><b>- Εντάξει, αρκετά μίλησες ' άσε κι εμένα να σε ρωτήσω μερικά πράγματα:</b> και πριν απ' όλα, <b>θέλεις να μου πεις, ποιά ήταν η αφορμή που σε οδήγησε στις σκέψεις
που εκφράζεις σε αυτό τον διάλογο; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">- Ο Ιάπωνας play maker του video και η ταύτισή μου με αυτόν, λόγω ύψους!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">-<b> Μα, αληθινά, έχει τόσο μεγάλη σημασία το ύψος - ας αφήσουμε το μπάσκετ- ας πούμε στην
κοινωνία γενικότερα; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">- Ειλικρινά, όχι! Αλλά βοηθάει! Στην πραγματικότητα, σημασία έχει η
επίδραση που έχει η συνειδητοποίηση του χαμηλού σωματικού ύψους στον ίδιο τον
άνθρωπο.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">-<b> Πως το εννοείς;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Θα σου πω ένα παράδειγμα που δεν έχει να κάνει με το μπάσκετ αλλά με το
σωματικό ύψος, γενικά: Είχα έναν φίλο
που δεν ξεπερνάει το 1,40μ. μορφωμένος και ιδιοκτήτης μιας γνωστής επιχείρησης,
καλό παιδί γενικά, αλλά φαντασμένος. Μια μέρα που βρισκόμουνα στο μαγαζί,
μπαίνει ένας υπάλληλός του, ερχόμενος από εξωτερική εργασία και λέει
απευθυνόμενος στον φίλο μου<b>: </b>Πήγα
στον τάδε και μου είπε<b>:</b> από πού
έρχεσαι; Του λέω από τον τάδε (δηλ. από εσένα) - Άαα, λέει ο πελάτης, από
εκείνο τον κοντό! Οπότε ο φίλος μου, κάνει μια στροφή 120 μοιρών προς το μέρος
μου και μου λέει το αμίμητο: Είμαι εγώ κοντός; </div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">-<b> Δεν το έχει συνειδητοποιήσει ή μάλλον δεν θέλει να το παραδεχτεί!</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Το δεύτερο! Αν τον ακούσεις πόσες εξυπνάδες λέει, πόση επίδειξη
ανδρισμού, πόσες βωμολοχίες και όλα αυτά με το πιο ήρεμο και υπόγειο ύφος!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Πόσο καιρό τον γνωρίζεις; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">26 χρόνια!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Έχει πάρει τουλάχιστον καθόλου ύψος μετά απ' όλα αυτά;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Ούτε πόντο!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Τότε, πως εξηγείς ότι συνεχίζει να κάνει το ίδιο λάθος ' είναι
αφελής;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Το αντίθετο ' όπως του είχα πει πριν από λίγες μέρες<b>:</b> Η πονηριά σου
είναι μεγαλύτερη από το μπόι σου!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Γιατί λες πως είναι πονηρός;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">(Θα κάνω μια παρένθεση):
Προσπαθώντας να ενισχύσω το χαμηλότατο εισόδημά μου, έχω κάνει διάφορες
δουλειές "του ποδαριού". Μια από αυτές είναι και η διανομή
διαφημιστικών εντύπων. Με παίρνει λοιπόν τηλέφωνο ο φίλος μου, τέλος Ιουνίου
και μου λέει: έχω αυτά τα έντυπα ' θα τα μοιράσεις; Ναι, του λέω αμέσως,
έρχομαι στο μαγαζί! Πηγαίνω με τη γνωστή καλή προδιάθεση που με διακρίνει,
γιατί ήταν πάντα συνεπής στις συναλλαγές μας ' φορτώνουμε τα έντυπα στο
μηχανάκι και τα φέρνουμε στο σπίτι μου. Αρχίζω από το επόμενο πρωί τη διανομή,
2-3 ώρες περπάτημα την ημέρα, φορτωμένος τα έντυπα (με το γνωστό βαρύ χαρτί
γλασέ) και μερικές μέρες 2 ώρες και το απόγευμα. Κάλυψα την περιοχή από το
Πάντειο έως τον Σκλαβενίτη (τέρμα Αχαρνών) και από την Πανεπιστημιούπολη
(Ζωγράφου) μέχρι το Γκάζι. Μέσα στις πρώτες
20 μέρες του Ιουλίου είχα τελειώσει. Σύνολο 30 ώρες περπάτημα. Αν υπολογίσουμε
ότι ο μαραθώνιος περπατώντας χρειάζεται
9 ώρες για να διανυθεί, περπάτησα, σε
22-23 μέρες, σχεδόν τρεις μαραθώνιους! Καταγράφω σε έναν συνοπτικό
κατάλογο δρόμους, ημερομηνίες, διάρκεια διανομών ' του δίνω τον κατάλογο. Με
κοιτάζει με ένα υπόκωφο ειρωνικό χαμόγελο και μου λέει να συναντηθούμε το
"βραδάκι", να τα πούμε! Ούτε κουβέντα για πληρωμή και δεν μιλάμε για
κανένα μεγάλο ποσό αλλά για 105 ευρώ. </div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b> Γιατί δεν πήγες; Είδες τίποτα
περίεργο στη συμπεριφορά του, διαφορετικό από τα τόσα χρόνια που τον γνώριζες;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Ναι, το ύφος του ήταν σαν να απευθυνόταν στην γκόμενά του και να της έδινε
ραντεβού, να συναντηθούνε "το βραδάκι" ή μπορεί και στον γκόμενό του
(τίποτα δεν αποκλείεται!)</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Και, τελικά, τι έκανες; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Του έγραψα ένα μήνυμα στο <span lang="EN-US">FaceBook</span><span lang="EN-US"> </span>όπου λέω πως του χαρίζω τα
χρήματα που μου χρωστάει! Ας πούμε πως έτσι συμβάλλω, από την πλευρά μου, στη
μείωση των συνολικών χρεών του προς τρίτους.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Τι απάντησε;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Σε εμένα τίποτα, αλλά έμαθα πως είπε ότι θα μου τα δώσει ' πότε; άγνωστο!
Δεν θα μου τα δώσει.' δεν του έχω καμία εμπιστοσύνη! Περιμένει να τον παρακαλέσω. Αυτό δεν θα γίνει! Άλλο φ<span style="text-align: left;">ιλία και άλλο οικονομική σχέση<b>. </b></span>Η φιλία δεν έχει ελαστικότητα, όταν την παρατραβήξεις
σπάει! </div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">- <b>Γιατί πιστεύεις πως συνέβη αυτή η αλλαγή στη συνεπή και αξιοπρεπή συμπεριφορά
του απέναντί σου; </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Οι δουλειές δεν πάνε καλά ' χρωστάει ' αλλά το χειρότερο δεν είναι αυτό
' είναι η στάση του συνολικά απέναντι στους άλλους<b>:</b> επειδή δεν μπορεί να "ψηλώσει" ο ίδιος, πασχίζει να
"κοντύνει" τους άλλους, ώστε να έχει την ψευδαίσθηση ότι δεν είναι
κοντός.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- <b>Και τώρα τι γίνεται;</b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">Διαπιστώνω, στωικά, πως η συμπεριφορά μας είναι, εν πολλοίς, ζήτημα
ύψους (σωματικού και ηθικού). Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι ' υπάρχουν και
φίλοι που δεν αλλάζουν στάση με κάθε "αλλαγή του καιρού!" Έχει ο Θεός
για όλους!</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</p></div>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-12404328692626361852023-08-11T23:20:00.008+03:002023-08-20T14:30:41.400+03:00Δημιουργική γραφή - Μια τέχνη για επίμονους αναγνώστες<p style="text-align: center;"><br /></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5_mgYHeewo1RzqKS_ILleGpbBqBkEwHUm_A8k0afE9iYr3ZZJqq2xIDFnGQ0sDwf0aVvDzyuR5tWWNlve8ZNA5WcA-VKzgSMx0ADhsB0b6G7ncAdmOPMCz3kcjCuRxUk3E39waDBjBf2S-pZIQIP4lDXk5MRwfCrok9fJqTqWp1u7k8k5M58IHjI3K9k/s960/%CE%97%20%CE%B4%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B7%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="720" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5_mgYHeewo1RzqKS_ILleGpbBqBkEwHUm_A8k0afE9iYr3ZZJqq2xIDFnGQ0sDwf0aVvDzyuR5tWWNlve8ZNA5WcA-VKzgSMx0ADhsB0b6G7ncAdmOPMCz3kcjCuRxUk3E39waDBjBf2S-pZIQIP4lDXk5MRwfCrok9fJqTqWp1u7k8k5M58IHjI3K9k/s320/%CE%97%20%CE%B4%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B7%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D.jpg" width="240" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><p><span style="font-size: 12pt; line-height: 18.4px;"><b>Το Εγχειρίδιο της Δημιουργικής Γραφής - </b>του </span>Στίβεν Έρνσοου <b><span style="font-size: 12pt; line-height: 18.4px;"> </span></b></p><p><span><span style="font-size: 12pt; line-height: 18.4px;"><b>Εισαγωγή </b></span></span><b style="font-size: 12pt;">(</b><span style="font-size: 12pt;">αποσπάσματα</span><b style="font-size: 12pt;">)</b></p></div><p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ως εγχειρίδιο, αυτός ο οδηγός προορίζεται όχι μόνο
να βοηθήσει και να ενημερώσει, αλλά και να προκαλέσει και να εμπνεύσει. Οι
συνεισφέροντες είναι επαγγελματίες στα πεδία της εξειδίκευσής τους και, εκτός
από το ότι τους ζητήθηκε να καλύψουν το απαραίτητο θέμα, ήταν ελεύθεροι να
ασχοληθούν με το θέμα τους όπως το έκριναν κατάλληλο – δεν έχει γίνει καμία
προσπάθεια δημιουργίας κανονισμών και ενιαίων κεφαλαίων. Το βιβλίο απευθύνεται
κυρίως στον φοιτητή που ξεκινά ένα πρόγραμμα δημιουργικής γραφής στην
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με πολλούς από τους συγγραφείς, εδώ, να διδάσκουν
επίσης στη δημιουργική γραφή MA ή MFA, και για το σκοπό αυτό πολλά από τα
κεφάλαια αντικατοπτρίζουν τους διαφορετικούς τρόπους διδασκαλίας που
προσφέρονται. Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, προορίζεται και για καθηγητές. Ο <b>στόχος</b> ήταν να έχετε μέσα στις σελίδες
ενός μόνο βιβλίου όλα όσα χρειάζεστε ως συγγραφέας ή δάσκαλος για να προωθήσετε
τη συγγραφή και τη διδασκαλία σας και να προωθήσετε τη συγγραφική σας καριέρα.
Διερευνά μια σειρά από διαφορετικά πλαίσια μέσα στα οποία εργάζεται ο
σπουδαστής-συγγραφέας και ο δάσκαλος δημιουργικής γραφής<b>:</b> τη λογοτεχνική παράδοση και το είδος, το μεταπτυχιακό δίπλωμα,
την ακαδημία, τη λογοτεχνική κουλτούρα, τη θεωρία της λογοτεχνίας, τον κόσμο
της έκδοσης και της παραγωγής, τον κόσμο του συγγραφέα και τη συγγραφή.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b>Πώς να διαβάσετε αυτό το βιβλίο<o:p></o:p></b></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Δεν φαντάζομαι ούτε για μια στιγμή ότι κάποιος θα
διαβάσει αυτό το βιβλίο από το πρόσθιο εξώφυλλο στο οπισθόφυλλο ' δεν είναι
τέτοιου είδους βιβλίο. Μάλλον, είναι η αρετή ενός εγχειριδίου ότι οι αναγνώστες
μπορούν να μεταβούν αμέσως σε αυτό που πρέπει να γνωρίζουν<b>:</b> θέληση να γράψουν ένα μυθιστόρημα (Rogers) ' να διδάσκουν
δημιουργική γραφή στην κοινότητα (Sargent) ' να εισαγάγουν τη λογοτεχνική
θεωρία στα εργαστήριά μου (Ramey) ' να δημοσιεύουν ποίηση (Twichell; O'Brien) '
να απευθυνθούν σε έναν πράκτορα (Smith, Friedmann, Brodie), να επιλέξουν ένα
πτυχίο (Newman, Vanderslice) και ούτω καθεξής. Αντίθετα, εάν δεν ενδιαφέρεστε
για πολιτιστικά, ακαδημαϊκά ή θεωρητικά πλαίσια, θα δείτε γρήγορα ότι θα πρέπει
να αποφύγετε την Ενότητα 1 και εάν δεν ενδιαφέρεστε να μάθετε πώς να μεταφέρετε
το γράψιμό σας στον «πραγματικό» κόσμο και να κάνετε μια βουτιά ως συγγραφέας, θα
κλείσετε τα μάτια στην Τρίτη Ενότητα (αν και θεωρώ ότι αυτό είναι μάλλον
απίθανο). Αλλά, αν, όντως ήσουν ο «ιδανικός αναγνώστης» και διάβαζες το βιβλίο
από τη μια άκρη στην άλλη, μπορεί να κάνεις μια σειρά από εκπληκτικές
συνδέσεις.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Για παράδειγμα, το «<i>Διαβάζοντας και γράφοντας ιστορική φαντασία</i>» του Brian Kiteley και
το «<i>Literary Genres</i>» του David Rain
περιλαμβάνουν παρεκβάσεις σε διαφορετικές πτυχές της ιστορίας του
μυθιστορήματος και μπορεί να διαβαστούν σε συνδυασμό με το «<i>Εισαγωγή στο Μυθιστόρημα</i>» της Jane
Rogers. Οι «<i>Νέες Ποιήσεις</i>» του Άαρον
Κούνιν είναι γεμάτες αναφορές σε πειράματα γραφής και έννοιες και οδηγούν τον
αναγνώστη πολύ πέρα από τις σφαίρες της ποίησης. Θα μπορούσε να διαβαστεί
παράλληλα με το κεφάλαιο της Thalia Field για την «Πειραματική Γραφή», μετά από
το οποίο θα υπήρχε η έκπληξη ενός διαφορετικού είδους πειραματικής γραφής που
θα βρεθεί στο «<i>Γράφοντας μέσα στην
Κοινότητα</i>» της Linda Sargent. Σίγουρα θα περιμένατε να βρείτε αναφορά για
την πειραματική γαλλική ομάδα συγγραφέων που είναι γνωστή ως Oulipo στις «<i>Νέες Ποιήσεις</i>», αλλά θα βρείτε επίσης
μια άσκηση Oulipo στο κεφάλαιο για την ιστορική μυθοπλασία. Τόσο το «<i>Γράφοντας για Παιδιά</i>» του Alan Brown όσο
και το «<i>Γράφοντας για Εφήβους</i>» της
Linda Newbery μπορεί να ανοίξουν τα μάτια σας σε τρόπους σκέψης για τη γραφή
που βασίζονται σε δημιουργικές διαδικασίες που διαφορετικά δεν θα συναντούσατε,
ακόμα κι αν σκοπεύετε να γράψετε μόνο για «μεγάλους». Το κεφάλαιο για το «<i>Γράψιμο ως «Θεραπεία</i>» μπορεί να είναι
πολύ πιο κάτω από τη λίστα των κεφαλαίων που πρέπει να διαβάσετε εάν το πρώτο
σας ενδιαφέρον είναι το «<i>Η Μορφή στην
Ποίηση</i>», αλλά στο κομμάτι της Fiona Sampson θα βρείτε μια ενότητα σχετικά
με το πώς το κείμενο επηρεάζει το κοινό ' από τον ποιητή John Kinsella, και
συζητώντας τους Keats, Kathleen Jamie, Celan, Pound, Eliot, μεταξύ άλλων, στην
πορεία. Παρεμπιπτόντως θα παρατηρήσετε ότι υπάρχουν μερικά κοινά σημεία
αναφοράς: Η <i>Ποιητική </i>του Αριστοτέλη
επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Το «<i>Παράδοση
και Προσωπικό Ταλέντο</i>» του T. S. Eliot είναι εκπληκτικά δημοφιλές και το
ρητό του William Goldman, «μπες αργά, βγες νωρίς» διατρέχει το μυθιστόρημα, το διήγημα
και το σενάριο.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Να θυμάστε επίσης ότι πολλοί από τους συντελεστές
είναι συγγραφείς και δάσκαλοι. Όλα τα κομμάτια έχουν μεγάλο ενθουσιασμό. Δεν
έχετε παρά να διαβάσετε το κομμάτι της Lauri Ramey σχετικά με «<i>Δημιουργική Γραφή και Κριτική Θεωρία</i>»
για να ξέρετε ότι η συμμετοχή στην τάξη της θα σας προσέφερε μια πλήρη
εμβάπτιση τόσο στην κριτική όσο και στη δημιουργικότητα, παράλληλα με την ευρύτερη
ιστορική σάρωση και θα ενσταλάξει μια αίσθηση του πόσο συναρπαστικές και
ισχυρές μπορεί να είναι αυτές οι δραστηριότητες για τη δική σας γραφή. Και η
έκκληση του Gareth Creer για τη διδασκαλία της γραφής ως κάτι που είναι κάτι πολύ
περισσότερο από ένα μέσο συμπλήρωσης ενός εισοδήματος ' που είναι πάντα ευρέως
μεταβλητό, δείχνει ότι στη διδασκαλία της δημιουργικής γραφής, εντός και εκτός
της ακαδημίας, η συγγραφική ζωή του συγγραφέα, μπορεί να είναι απαραίτητο μέρος
της. Θα συναντήσετε συχνά ιδέες που θα θέλετε να εισαγάγετε στη δική σας
πρακτική.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι διαφορετικές προσεγγίσεις προσφέρουν διαφορετικά
μοντέλα διδασκαλίας και αντικατοπτρίζουν την επιτυχία, ή όχι, των διαφορετικών
ειδών γραφής στη σύγχρονη κουλτούρα. Το κεφάλαιο του Lee Gutkind είναι μια αναπαραγωγή
της διδασκαλίας της «δημιουργικής μη λογοτεχνίας» μέσω σεμιναρίων και
εργαστηρίων, όπως και το κεφάλαιο του E. A. Markham για το διήγημα. Η «<i>Εισαγωγή στην Ποίηση</i>» του Sean O'Brien
παρέχει πρακτικές συμβουλές σχετικά με τη χρήση ενός εργαστηρίου και τι πρέπει
να αποτελεί καλό. Μερικά κεφάλαια είναι πολεμικά και κάποια ως λειτουργούν ως υπεράσπιση
για τύπους γραφής που θεωρούνται «μικρότεροι» στο πλαίσιο της δημιουργικής
γραφής (για παράδειγμα, το κεφάλαιο της Susan Bassnett για τη «<i>Μετάφραση</i>» και επίσης το «<i>Γράψιμο για το Διαδίκτυο</i>» του James
Sheard), ή ελάχιστα μελετημένη γραφή στο («<i>Γράψιμο
για το ραδιόφωνο</i>» στο κεφάλαιο του Μάικ Χάρις και επίσης στο «<i>Λογοτεχνικός πράκτορας<b>:</b> Τηλεόραση, Ραδιόφωνο και Θέατρο</i>» του Άλαν Μπρόντι. Η επίθεση
του Sean O'Brien στην κυριαρχία της πεζογραφίας έναντι της ποίησης στο δοκίμιό
του για το «<i>Ο ποιητής στο θέατρο<b>: </b>Στίχος-Δράμα</i>» έχει ως συνέπεια το
σημείωμα της Susan Bassnett στις μεταφράσεις των Penguin Classics της δεκαετίας
του 1940 της Ιλιάδας και της Οδύσσειας του Ομήρου σε πεζογραφία και όχι σε
ποιητικό ισοδύναμο. Το κεφάλαιο του O' Brien υπογραμμίζει την τρέχουσα σχεδόν
αόρατη παρακμή του δράματος στίχων και ισοδυναμεί με μια εικονική «ανάκτηση»
των δυνατοτήτων και των μοντέλων του. Ομοίως, το κεφάλαιο του George Szirtes
υπερασπίζεται άλλες ποιητικές μορφές τέχνης που αγωνίζονται για μια καλή ακοή,
το μεγάλο ποίημα και τη σειρά, και ο Alan Brodie κάνει μια εγκάρδια έκκληση για
το Radio Drama ως το πιο αγνό μέσο για τον σεναριογράφο. Αλλά ένα βιβλίο όπως
αυτό σας δίνει επίσης την ευκαιρία να σκεφτείτε να δοκιμάσετε να γράψετε που
συνήθως δεν είχατε σκεφτεί. Το κεφάλαιο της Judith Barrington για το «<i>Writing the Memoir</i>» ξεκινά με τη διάλυση
της πεποίθησης ότι είναι μια μορφή διαθέσιμη μόνο στους «διάσημους». Κάθε πεζογράφος
θα ωφεληθεί από αυτό το κεφάλαιο καθώς λειτουργεί μέσω της διαμόρφωσης της
αφήγησης. Ελπίζω ότι μια από τις χαρές αυτού του βιβλίου είναι ότι, εκτός από
τις κύριες λειτουργίες του, έχει κεφάλαια που θα ανταμείψουν όσους
ενδιαφέρονται για όλες τις πτυχές της λογοτεχνικής κουλτούρας και της γραφής.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το βιβλίο περιλαμβάνει επίσης γνώσεις σε τομείς
γραφής και συγγραφικών πλαισίων που ελπίζουμε να είναι νέα ή ασυνήθιστα. Για
παράδειγμα, μια συνεχής υπόθεση από ορισμένους είναι ότι οι δραστηριότητες της
λογοτεχνικής κριτικής και της δημιουργικής γραφής κάνουν δυστυχισμένους
συντρόφους μέσα στην ακαδημία, με την κριτική το καθιερωμένο φόρουμ για τη
λογοτεχνία και τη δημιουργική γραφή, τον τελευταίο καιρό. Το κεφάλαιο του Lauri
Ramey εδώ όχι μόνο καταδεικνύει την κοινή κληρονομιά και των δύο, αλλά και τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιηθούν κριτικές μελέτες από τον
Longinus και μετά για να ασχοληθούν με τη δημιουργικότητα, τον ρόλο του
συγγραφέα και τη γραφή. Ομοίως, η σκέψη για το «είδος» μπορεί να μην έρχεται
αμέσως στο νου ως τρόπος για τη δημιουργικότητα, αλλά η σημασία του φαίνεται
εδώ στο κεφάλαιο του Ντέιβιντ Ρέιν ως ένα άλλο χαρακτηριστικό της σύγχρονης
λογοτεχνικής κουλτούρας που έχει τις ρίζες της στην κλασική εποχή και που
μπορεί να ενημερώσει την πρακτική της γραφής και ο προβληματισμός μας πάνω σε
αυτό. Αλλά το είδος δεν αφορά μόνο αυτό που γράφουμε, έχει να κάνει με το πώς
διαβάζουμε και τι περιμένουμε όταν παίρνουμε ένα ποίημα ή μυθιστόρημα ή
καθόμαστε να παρακολουθήσουμε μια ταινία ή ένα έργο. Και, με την ιστορία του
μυθιστορήματος ως μοντέλο, ο Rain δείχνει πώς δημιουργούνται νέα είδη και νέα
λογοτεχνία. Το είδος είναι ένα από τα ευρύτερα πλαίσια μέσα στα οποία ένας
συγγραφέας μπορεί να εργαστεί, ωστόσο ο μαθητής συγγραφέας σπάνια καλείται να
το εξερευνήσει εκτός και αν του ζητηθεί να ορίσει τη διαφορά μεταξύ
«λογοτεχνικής» και «είδους» μυθοπλασίας (εξετάζεται επίσης στο κεφάλαιο του
Rain· και εσείς θα βρει μια άσκηση για να κατανοήσει το είδος στο «<i>Εισαγωγή στη σεναριογραφία</i>» του Mike
Harris και τη συζήτηση του «είδους» στο «<i>Επιστημονική
Φαντασία και Μυθοπλασία</i>» του Crawford Kilian και στο «<i>Γράφοντας Μυθοπλασία του Εγκλήματος</i>» του John Dale). Η εξερεύνηση
του είδους μάς οδηγεί αναπόφευκτα σε ζητήματα πρωτοτυπίας και επιπέδων καλλιτεχνικής
φιλοδοξίας (στα οποία αναφέρεται επίσης από τον Lauri Ramey στο πλαίσιο της
λογοτεχνικής κριτικής και στο κεφάλαιό μου «<i>Ο
ρόλος του καλλιτέχνη</i>»), τι είδους γραφή «δίνει τη δυνατότητα» στους άλλους
να γράψουν, και αυτό που μπορεί κανείς να θαυμάσει μόνο ως εφάπαξ παραστάσεις.
Έτσι ο Rain ισχυρίζεται<b>: </b>«Το είδος
είναι η πιο σημαντική απόφαση που παίρνει ένας συγγραφέας». Είναι μια σπάνια
αφετηρία για δημιουργική γραφή, αλλά γόνιμη.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όπως επισημαίνουν οι Swander, Leahy και Cantrell
στο κεφάλαιό τους «<i>Θεωρίες
δημιουργικότητας και παιδαγωγική δημιουργικής γραφής</i>», η δημιουργική γραφή
εντός της ακαδημίας πέρασε αρκετά δύσκολες στιγμές σε σύγκριση με άλλες τέχνες.
Οι καλλιτέχνες και οι συνθέτες προηγήθηκαν της άφιξης των συγγραφέων στην
ακαδημία, όπου μόλις τη δεκαετία του 1920 η γραφή άρχισε να αφήνει τις ρίζες
της στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, το ίδρυμα που συνήθως πιστώνεται ότι ήταν το
πρώτο πανεπιστήμιο που αγκάλιασε τη δημιουργική γραφή. Σε άλλο σημείο του
κεφαλαίου, οι συγγραφείς σημειώνουν ότι το πρόγραμμα γραφής εκεί πρέπει να
υποστηριχθεί από τον ρομαντικό μύθο ότι οι συγγραφείς γεννιούνται, δεν
δημιουργούνται στο εργαστήριο, και ότι η ακαδημία μπορεί στην καλύτερη
περίπτωση να προσφέρει ένα περιβάλλον για την ανάπτυξη ταλέντων. Ωστόσο, ο
κίνδυνος αυτής της προσέγγισης για την ακαδημία είναι σαφής: «Το να δηλώνει
κανείς ανοιχτά και με σιγουριά ότι η δημιουργική γραφή δεν μπορεί να διδαχθεί,
ωστόσο, θέτει σε κίνδυνο το πεδίο ως μια σοβαρή ακαδημαϊκή ενασχόληση». Η
βασική μέθοδος διδασκαλίας του, το εργαστήριο, είναι «μη παραδοσιακή» και,
συχνά υποστηρίζεται ότι η δημιουργική γραφή δεν μπορεί να αξιολογηθεί και να
αξιολογηθεί με τον ίδιο τρόπο όπως άλλα ακαδημαϊκά μαθήματα. Την ίδια στιγμή
που η δημιουργική γραφή είναι σταθερά εντός της ακαδημίας στις ΗΠΑ, το Ενωμένο
Βασίλειο και αλλού, ορισμένα από αυτά τα ζητήματα παραμένουν (βλ. το δοκίμιο
της Jenny Newman σχετικά με «Αξιολόγηση και Αξιολόγηση»). Η ένταση δεν
δημιουργείται πάντα από τους κριτικούς λογοτεχνίας: δεν είναι ασυνήθιστο για
τους ίδιους τους συγγραφείς να έχουν ανάμεικτα συναισθήματα για τη θέση τους
στην ακαδημία, ειδικά όσοι δεν έχουν περάσει από πρόγραμμα δημιουργικής γραφής.
Η ανάπτυξη της δημιουργικής γραφής εντός της ακαδημίας, η έμφαση που δίνει στη
διαδικασία και όχι στο προϊόν μέσω της εκδήλωσης του εργαστηρίου και των τρόπων
αξιολόγησής της, σημαίνει ότι έχει αναπτύξει αυτό που οι Swander, Leahy και
Cantrell προσδιορίζουν εδώ ως «παιδαγωγική υπογραφή»: έναν τρόπο διδασκαλία,
μάθηση και αξιολόγηση ειδικά για τη δημιουργική γραφή. Όπως επισημαίνει ο Paul
Dawson, τα προγράμματα δημιουργικής γραφής δεν μπορούν απλώς να ισχυρίζονται
ότι αφορούν το πέρασμα της τέχνης, καθώς «υπάρχουν σε ένα πνευματικό περιβάλλον
διεπιστημονικότητας, κριτικού αυτοστοχασμού και αντιπολιτευτικών πολιτικών αφενός,
και σε ένα θεσμικό περιβάλλον μαθησιακών αποτελεσμάτων, μεταβιβάσιμων
δεξιοτήτων και ανταγωνιστικής χρηματοδότησης της έρευνας, αφετέρου» («Το Μέλλον
της Δημιουργικής Γραφής»). Στην Αμερική, η δημιουργική γραφή έχει συχνά
αντιμετωπιστεί σε αντίθεση με τη θεωρία, ενώ στην Αυστραλία και το Ενωμένο
Βασίλειο εμφανίστηκε τις δύο τελευταίες,
δεκαετίες παράλληλα με τη θεωρία, για να αμφισβητήσει αυτό που θεωρήθηκε
ως παγιωμένη κατάσταση των λογοτεχνικών σπουδών. Ο Dawson προειδοποιεί ότι η
συνέχιση της έναρξης συζητήσεων με την αντίθεση μεταξύ λογοτεχνικής θεωρίας και
δημιουργικής γραφής θα οδηγήσει σε στασιμότητα. Εξάλλου, ισχυρίζεται, ότι η
Δημιουργική Γραφή στην ακαδημία δεν είναι σχεδόν θέμα κρίσης ' αντίθετα,
ανθίζει σε ένα περιβάλλον «μεταθεωρίας». Για να λύσει ένα παλιό πρόβλημα σε
σχέση με τη δημιουργική γραφή στον ακαδημαϊκό χώρο, δηλώνει: «Αν το ερώτημα που
κάποτε κυριάρχησε στις συζητήσεις για τη Δημιουργική Γραφή ήταν, «Μπορεί ή
πρέπει να διδάσκεται η συγγραφή;», είναι τώρα, «Τι πρέπει να διδάσκουμε;» Αυτό
το βιβλίο δείχνει ακριβώς τι διδάσκεται, και επίσης, νομίζω, τι μπορεί να
διδαχθεί.</div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; line-height: 115%;">Το μόνο που χρειάζεται: διάβασμα <o:p></o:p></span></b></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό που μπορεί να εκπλήξει ορισμένους είναι ότι οι
συγγραφείς σε αυτό το βιβλίο επανειλημμένα συνιστούν την ανάγνωση πρώτα και
κύρια. Θυμάμαι έναν μαθητή που παρουσίαζε στην τάξη μια σκηνή από ένα
μυθιστόρημα που δούλευε και αφορούσε δύο παιδιά σε διακοπές. Το ένα από τα
παιδιά παγιδεύεται καθώς η θάλασσα μπαίνει [στον χώρο μιας σπηλιάς], ενώ το
άλλο κοιτάζει αβοήθητο, με αποτέλεσμα, η περιγραφή του πνιγμού να είναι δροσερή
και εκνευριστική, καλυμμένη από ένα πολύ συγκινητικό φινάλε. Ο συγγραφέας μου
είπε αργότερα ότι κάποιοι από τους συμφοιτητές του θα τον ρωτούσαν πώς είχε
πετύχει ένα τόσο ολοκληρωμένο συγγραφικό έργο, ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Αυτό τον
μπέρδεψε (και τον ενόχλησε): απλά διάβαζες πώς το έκαναν άλλοι και προχώρησες
από εκεί και πέρα. Πώς αλλιώς θα το κάνατε; Ήταν προφανές.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το γεγονός ότι αυτό ήταν κάτι σαν αποκάλυψη σε
άλλους μαθητές αναμφίβολα δίνει κάποια αξιοπιστία στην κατηγορία των καθηγητών
ότι οι μαθητές δεν διαβάζουν αρκετά, και ο John Milne στο «<i>Πως να γίνεις συγγραφέας</i>» δεν μπορούσε να το δηλώσει πιο ξεκάθαρα<b>:</b> «Για να γράψεις, πρέπει να
διαβάσεις». Οι δάσκαλοι θα πουν επίσης ότι οι καλύτεροι αναγνώστες κάνουν τους
καλύτερους συγγραφείς. Αυτό το βιβλίο είναι γεμάτο από αναφορές σε άλλα έργα
λογοτεχνίας, κινηματογράφου και κριτικής, και έτσι δίνει μια γενναιόδωρη και
συναρπαστική λίστα ανάγνωσης. Δεν είναι ασυνήθιστο τα μαθήματα να ξεκινούν
ζητώντας από κάθε μαθητή να προτείνει ένα ή δύο βιβλία που θα μπορούσε να
διαβάσει ο καθένας και με αυτόν τον τρόπο να δημιουργήσει ένα κοινό ταμείο
ανάγνωσης που προσφέρεται ειδικά για αυτήν την ομάδα. Το κεφάλαιο του E. A.
Markham εδώ ξεκινά με τον καθορισμό του τι περιμένει ο μαθητής να διαβάσει εάν
θέλει να κατανοήσει την πολυπλοκότητα της φόρμας διηγήματος και να κατανοήσει
την ιστορία του. Το κομμάτι της Brighde Mullins για το γράψιμο για το θέατρο
συμβουλεύει: «Είναι σημαντικό να μπορείτε να εντοπίσετε τις πηγές της σύνδεσής
σας με το θέατρο και να διαβάσετε και να δείτε όσα περισσότερα έργα μπορείτε
πριν ξεκινήσετε να γράφετε για τη σκηνή» ' και η Σούζαν Χάμπαρντ γράφει<b>:</b> «Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να
μάθεις να γράφεις χιούμορ από το να το διαβάζεις». Ο John Milne δίνει πολλούς
άλλους λόγους για τους οποίους η ανάγνωση θα σας βοηθήσει ως συγγραφέα, και η
Mary Mount το θέτει εξίσου ξεκάθαρα από τη σκοπιά του εκδότη: «Διαβάστε,
διαβάστε, διαβάστε». Το να είσαι καλύτερος συγγραφέας σημαίνει επίσης να γίνεις
καλύτερος αναγνώστης, όπως λέει ο John Dale: «Η ανάγνωση καλής μυθοπλασίας δεν
είναι παθητική όπως η παρακολούθηση κακής τηλεόρασης, απαιτεί δέσμευση,
συγκέντρωση για να μπεις στον φανταστικό κόσμο». </div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; line-height: 115%;">Γράφοντας και ξαναγράφοντας<o:p></o:p></span></b></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι συγγραφείς ήταν επίσης γενναιόδωροι δίνοντας τις
ασκήσεις τους. Στο δοκίμιό του για τη «Φόρμα» στην ποίηση, ο W. N. Herbert
παρατηρεί: «<i>Όπως ένας μουσικός ή χορευτής πρέπει να επαναλάβει μια δράση
αρκετές φορές για να εδραιωθούν τα νευρικά μονοπάτια, για να μάθει το σώμα αυτό
που απαιτείται από αυτό, επομένως η υπερβολική ρυθμική επίγνωση χρειάζεται
χρόνο για να προσαρμοστεί στη λεκτική επιδεξιότητα</i>». Το ίδιο θα μπορούσε να
ειπωθεί για τη γραφή γενικά – η ανάγκη να συνεχίσουμε να γράφουμε μοιάζει
μάλλον με ασκήσεις σε άλλες μορφές τέχνης. Είχα έναν δάσκαλο που συνήθιζε να
ξεκινά κάθε εργαστήριο με μια εργασία γραφής ως μέσο «ζέσταμα». Παρόλο που το
έχω συνηθίσει όταν παίζω ένα μουσικό όργανο, δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό
ότι θα κάνατε το ίδιο για το γράψιμο, αφού, αναμφίβολα, όπως πολλοί άλλοι στο
μάθημα, πάντα πίστευα ότι το γράψιμο «απλά συνέβη» – λίγο-πολύ – αν ήθελες να
συμβεί. Θα δείτε σε όλο αυτό το βιβλίο ασκήσεις που μπορείτε να δοκιμάσετε, για
να χαλαρώσετε στη γραφή ή ως ένα μέσο για να ξεφύγετε από τη συγγραφή. Ο
ποιητής Ian Duhig έδωσε κάποτε ένα Masterclass στο οποίο διάβασε μια σειρά από
ποιήματα που είχαν ξεκινήσει ως ασκήσεις. Σημείωσε ότι άλλοι ποιητές ήταν συχνά
πολύ μυρωδάτοι για τέτοια κομμάτια, αλλά δεν μπορούσαν να δουν πώς θα μπορούσε
να διατηρηθεί η αντίρρηση όταν παρήγαγε τέτοια αποτελέσματα: συνεχίστε τις
ασκήσεις σας.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έχω ήδη υποδείξει ότι μπορεί να υπάρχει η πεποίθηση
ότι το γράψιμο απλώς «συμβαίνει», ότι οι συγγραφείς απλώς εμπνέονται με τον
έναν ή τον άλλον τρόπο και αυτό είναι το τέλος. Μια τέτοια άποψη έχει την τάση
να εξαλείφει το μόσχευμα που είναι παντού εμφανές και απαραίτητο. Η Bonnie
O'Neill στο κεφάλαιο της για το «<i>Γράφοντας
για τον Κινηματογράφο</i>» δηλώνει: «<i>Ξαναγράψτε, ξαναγράψτε, ξαναγράψτε</i>» και ο
E. A. Markham ξεκινά με την αναθεώρηση. Οποιοσδήποτε συγγραφέας θα σας πει ότι
το να ξαναγράψετε ή να αναδιατυπώσετε είναι το πιο δύσκολο πράγμα. Εξάλλου, η
έμπνευση είναι εύκολη<b>:</b> απλά πρέπει
να είσαι εκεί. [Κάτι παρόμοιο γράφει και ο Γιώργος Σεφέρης: "<i>Η έμπνευση
είναι μια ιδιόρρυθμη κυρία που σε επισκέπτεται όποτε θέλει στο γραφείο σου ' το
ζήτημα είναι να είσαι εκεί</i>"]. Ο Τζον Ντέιλ δίνει την ακόλουθη συμβουλή<b>:</b> «<i>Ο Τόμας Μαν είπε ότι συγγραφέας
είναι κάποιος για τον οποίο το γράψιμο είναι πιο δύσκολο από ό,τι για άλλους
ανθρώπους. Και είναι αλήθεια. Η καλή γραφή είναι σκληρή δουλειά κι ας φαίνεται
εύκολη. Έχει ενέργεια, αλλά ποτέ δεν φαίνεται βιαστική</i>». Έτσι, όπως θα σας
παροτρύνουν να διαβάσετε, θα σας παροτρύνουν να ξαναγράψετε, να αναθεωρήσετε,
να αναδιατυπώσετε. Γίνετε ο «εσωτερικός συντάκτης» σας, όπως το θέτει ο
Crawford Kilian.</div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b>Η εμπειρία του Master<o:p></o:p></b></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Δεν υπάρχει τίποτα παρόμοιο με να πάρεις ένα
μεταπτυχιακό δίπλωμα δημιουργικής γραφής, ούτε, εν προκειμένω, να διδάξεις σε
ένα τέτοιο πρόγραμμα. Εδώ είναι μια απόλυτη κοινότητα συγγραφέων των οποίων η
όλη δραστηριότητα είναι να μιλάνε για τη γραφή, να μοιράζονται τη γραφή και να
βλέπουν πώς μπορεί να βελτιωθεί. Αν και τα πτυχία μπορεί να δομούνται
διαφορετικά από χώρα σε χώρα, η αίσθηση του ενθουσιασμού, της φιλοδοξίας και
της πρόκλησης είναι οικεία σε χώρες και ηπείρους (για συγκρίσεις δομών πτυχίων,
βλ. κεφάλαιο της Jenny Newman [Ενωμένο Βασίλειο] και της Stephanie Vanderslice
[ΕΠΑ] και το οποίο συγκρίνει διαφορετικές μορφές για ανώτερα πτυχία
δημιουργικής γραφής στις ΕΠΑ, το Ενωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και τον
Καναδά). Ορισμένα από τα κεφάλαια αγγίζουν την ένταση που δημιουργεί και
υφίσταται η δημιουργική γραφή εντός της ακαδημίας, συμπεριλαμβανομένων των
ενοτήτων όπου οι μαθητές δημιουργικής γραφής αναμένεται να ασχοληθούν με
ακαδημαϊκή, θεωρητική και κριτική εργασία (Lauri Ramey, Scott McCracken). Όπως
σημειώνει ο McCracken: «Ιδέες όπως ο "θάνατος του συγγραφέα", που
μπορεί να φαίνονται φρέσκες και συναρπαστικές σε ένα τρίτο έτος προπτυχιακού
σεμιναρίου για ένα παραδοσιακό πτυχίο αγγλικών, μπορεί να φαίνονται παράλογες
σε μια αίθουσα γεμάτη με αγωνιζόμενους μυθιστοριογράφους ' και ο χλευασμός τους
είναι δύσκολο να αντικρουστεί από έναν δάσκαλο δημιουργικής γραφής που γράφει για
να ζήσει». Παρόλα αυτά, η εμπειρία του να κάνεις Μεταπτυχιακό στη δημιουργική
γραφή είναι κάτι το μοναδικό, όπως δηλώνει ο Sean O'Brien στην «<i>Εισαγωγή στην Ποίηση</i>»: «Ο ποιητής που
σπουδάζει σε ένα μάθημα Συγγραφής θα πρέπει να αισθάνεται ελεύθερος –όχι, να
αισθάνεται υποχρεωμένος– να είναι ευφάνταστα και διανοητικά λαίμαργος. Ίσως να
μην έχετε ποτέ καλύτερη ευκαιρία. Απολαύστε το!» Η συμβολή των δασκάλων και
άλλων συγγραφέων είναι ένα σταθερό κίνητρο για να διαβάσετε περισσότερα και να
βελτιώσετε τη γραφή σας. Είναι πολύ δύσκολο να ανακαλύψεις κάθε εβδομάδα την
ίδια ένταση και την ίδια αίσθηση ότι ανήκεις στη συγγραφική κοινότητα, έξω από
αυτό το περιβάλλον και μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να προσαρμοστούν σε
κάποιους μαθητές στην ουσιαστικά «μοναχική» ενασχόληση ότι η γραφή προκύπτει
όταν η τάξη έχει μείνει πίσω, αν και δεν είναι ασυνήθιστο για μια ομάδα να
συνεχίσει να συνεδριάζει μετά το τέλος των επίσημων συνεδριών. Έχω δει ακόμη
και μια ομάδα που άλλαξε τον «ρόλο του δασκάλου» έτσι ώστε να αναπαράγει την
κατάσταση του εργαστηρίου που είχαν συνηθίσει οι μαθητές. Όπως επισημαίνει η
Jenny Newman, θα πρέπει να αξιοποιήσετε στο έπακρο όλα τα σχόλια που λαμβάνετε
όσο είναι εκεί. Δεν είναι τόσο εύκολο να συμμετάσχεις όταν τελειώσει το πτυχίο.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><b>Η ζωή του συγγραφέα</b></span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Για τους περισσότερους σπουδαστές (όχι όλους), ένας από τους λόγους για τη λήψη ενός Μεταπτυχιακού Προγράμματος δημιουργικής γραφής είναι ότι είναι μια διαδρομή προς τη δημοσίευση. Όχι μόνο θα βελτιώσετε τη γραφή σας και θα βυθισείτε σε ένα κρεβάτι πνευματικής προσπάθειας, αλλά, θα περιμένετε να δείτε μια πομπή διάσημων συγγραφέων, κορυφαίων λογοτεχνικών πρακτόρων και αριστοκρατικών εκδοτών να πέφτουν στα πόδια σας. Ένα από τα πλεονεκτήματα τέτοιων επαφών είναι ο κόσμος των εκδόσεων και της παραγωγής και της αντιπροσώπευσης θεωρείται ότι αποτελείθται από ανθρώπους που ενδιαφέρονται τόσο πολύ να παρέχουν καλή λογοτεχνία όπως και εσείς. Οι λογοτεχνικοί πράκτορες δέχονται συχνά κακή επιρροή κάπως παγιδευμένοι ανάμεσα σε εκδότες και συγγραφείς ' πιο δύσκολο είναι να βρεις από έναν εκδότη, αν δεν είσαι ήδη γνωστός, και απλώς μειώνουν τα μη κερδισμένα ποσοστά εκείνων που πιθανώς δεν χρειάζονται έναν πράκτορα. Τα κεφάλαια για τους εκδότες και τους πράκτορες σε αυτό το βιβλίο θα πρέπει να δώσουν ένα εντελώς διαφορετικό μήνυμα, τόσο με πρακτικές συμβουλές όσο και με μια ευρύτερη αίσθηση των πλαισίων μέσα στα οποία εργάζονται. </span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Ομοίως, αν κοιτάξετε τι μπορεί να είναι η ζωή σας
ως συγγραφέα, αναμφίβολα θα σας ελκύσει το «<i>Πως
να γίνεις Συγγραφέας</i>» του John Milne, το «<i>Βγάζοντας Τα Προς το Ζην ως Συγγραφέας</i>» της Livi Michael και το
κεφάλαιο του Tom Shapcott για τη «<i>Λογοτεχνική
ζωή</i> : <i>Βραβεία, Ανθολογίες, Φεστιβάλ,
Κριτική, Χορηγίες</i>». Επιπλέον, θα πρέπει να δείτε το «<i>Ο Συγγραφέας ως Διδάσκων</i>» του Gareth Creer, το οποίο δείχνει τα
οφέλη από την επέκταση του ρεπερτορίου σας ως συγγραφέας και δάσκαλος, καθώς
και τις αμοιβαία επωφελείς ανταμοιβές και των δύο δραστηριοτήτων. Το τελευταίο
κομμάτι παίρνει επίσης τη ζωή ως σπουδαστής δημιουργικής γραφής, και στην «<i>Εισαγωγή στην Ποίηση</i>» του Sean O'Brien
θα βρείτε συμβουλές σχετικά με τις πιέσεις του συνδυασμού της δέσμευσης στη
γραφή με τη ζωή αλλού. Η λέξη εδώ είναι «κλήση», και παρόλο που απευθύνεται
ειδικά σε ποιητές, θα μπορούσε να
θεωρηθεί ότι αναφέρεται σε όλους εκείνους που είναι σοβαροί για τη συγγραφή. Το
«<i>Ο Κόσμος των Εκδόσεων</i>» της Mary
Mount θα σας δώσει πληροφορίες για το πώς μοιάζει ο κόσμος από εκείνο το τέλος
της μυθοπλασίας και το «<i>Πως να Εκδώσετε
το Έργο σας</i>» της Alison Baverstock θα σας δώσει ένα μέτρο του πόσο
επαγγελματίας χρειάζεται να είστε πέρα από τη γραφή (όπως θα δείτε και στο
κεφάλαιο της Livi Michael). Οι μαθητές συχνά πιστεύουν ότι για τα πράγματα θα
φροντίσουν μόνοι τους με βάση την αξία της γραφής τους, αλλά όπως όλα αυτά τα
κομμάτια δείχνουν, αυτό απέχει πολύ από την αλήθεια, ακόμη και για εκείνους
τους συγγραφείς που έχουν σχετικά εύκολο δρόμο προς τη δημοσίευση. Οι
συγγραφείς απαιτείται να έχουν στιβαρότητα και χοντρό δέρμα. Η Mary Mount
προειδοποιεί<b>:</b> «Μην περιμένετε φήμη
και χρήματα! Υπάρχουν ευκολότεροι και πιο γρήγοροι τρόποι για να γίνεις
πλούσιος και διάσημος», και ο Sean O' Brien προτείνει ότι όποιος θέλει να γίνει
ποιητής που περιμένει να βγάλει χρήματα είναι είτε ανόητος είτε τσαρλατάνος</span>»<span style="font-family: inherit;">. Το
«Μην απελπίζεσαι!» είναι έτσι ένα άλλο θέμα που διατρέχει το βιβλίο. Το γράψιμο
είναι σκληρή δουλειά και μερικές φορές το γράψιμο καθαυτό πρέπει να είναι η
δική του ανταμοιβή</span><b style="font-family: inherit;">:</b><span style="font-family: inherit;"> «<i>Οι περισσότεροι
δημοσιευμένοι συγγραφείς έχουν βιώσει τη βασανιστική διαδρομή που μας οδήγησε
εκεί που θέλαμε. . . Και αυτό που πιθανώς μας κράτησε ως κίνητρο σε όλη αυτή τη
διαδικασία ήταν η αίσθηση του εαυτού μας ως συγγραφέων</i>» (Alison Baverstock). ή
John Dale<b>:</b> «<i>Πάνω από όλα, ένας συγγραφέας χρειάζεται επιμονή</i>». Αλλά φυσικά
ορισμένοι συγγραφείς έχουν «υπερβολική» ενέργεια, επιθυμία να είναι ενεργοί
στην κουλτούρα της γραφής και της δημοσίευσης πέρα από τη δική τους άμεση γραφή</span><b style="font-family: inherit;">:</b></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Για αυτά θα πρότεινα να ρίξετε μια ματιά στο
κεφάλαιο της Rebecca Wolff «Πως να Ξεκινήσετε ένα Λογοτεχνικό Περιοδικό» (ένα
κεφάλαιο που περιλαμβάνει αρκετές συμβουλές σχετικά με το να είμαι συντάκτης
και με το οποίο συμφώνησα).</span></div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b>Απολαύστε το βιβλίο</b></p><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Αυτά τα κεφάλαια ανοίγουν κόσμους γραφής και
κόσμους φαντασίας, τρόπους σκέψης για τη μορφή, τη δομή, την πλοκή, τη γλώσσα,
τον χαρακτήρα, το είδος, τη δημιουργικότητα, την ανάγνωση, τη διδασκαλία, το
κοινό. . . και το να είσαι συγγραφέας. Ελπίζω να το απολαύσετε<span lang="EN-US">.</span></span></div>
<p align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: right;"><span style="font-family: inherit;">Στίβ</span>εν Έρνσοου</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πηγή<span lang="EN-US">: </span><a href="file:///C:/Users/User/Pictures/The_Handbook_of_Creative_Writing.pdf"><span lang="EN-US">file:///C:/Users/User/Pictures/The_Handbook_of_Creative_Writing.pdf</span></a><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-71832181793298971482023-08-03T11:34:00.009+03:002023-08-04T11:03:01.476+03:00Η τέχνη της συγγραφής (λογοτεχνία) και η δημιουργική γραφή <p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaMatg5N5mTIrQpR6HrW21CdjSYbZk4CzavV6TlDbtTNqduEGR1qOUApYxaB4S1CkYN5GHMxQ788Whby5VSt6dmgJG7Uo5bdg-K_HnfVRTZCxekEO2iu7Yr2OODXecWgXTetzi57EBLkxNkelV_Od3T-yBBduCvXU9LSB92WV5cnV83T2ZFlyDtEGSunU/s650/Arthur%20Couch.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="650" data-original-width="434" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaMatg5N5mTIrQpR6HrW21CdjSYbZk4CzavV6TlDbtTNqduEGR1qOUApYxaB4S1CkYN5GHMxQ788Whby5VSt6dmgJG7Uo5bdg-K_HnfVRTZCxekEO2iu7Yr2OODXecWgXTetzi57EBLkxNkelV_Od3T-yBBduCvXU9LSB92WV5cnV83T2ZFlyDtEGSunU/w268-h400/Arthur%20Couch.png" width="268" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span face=""Calibri","sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><b>Arthur
Quiller-Couch</b></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span face=""Calibri","sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 14.6667px; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">(21 Νοεμβρίου 1863 - 12 Μαΐου 1944)</span></div><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><span style="font-size: 12pt;">(12) ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΚΕΪΜΠΡΙΤΖ 1913-1914<o:p></o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">ΜΕ ΤΟΝ</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><span lang="EN-US">Sir Arthur Quiller-Couch, MA<br />
Fellow of Jesus College<br />
King Edward VII <o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><span face=""Arial Narrow","sans-serif"">Καθηγητής</span><span face=""Arial Narrow","sans-serif"" style="mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span face=""Arial Narrow","sans-serif"">Αγγλικής</span><span face=""Arial Narrow","sans-serif"" style="mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span face=""Arial Narrow","sans-serif"">Λογοτεχνίας</span></p></div><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><span lang="EN-US">Cambridge<b>:</b> </span>στο<span lang="EN-US"> University Press 1917<o:p></o:p></span></p><p>
</p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">Πρώτη Έκδοση<b>: </b>1916<br />
Ανατύπωση<b>: </b>1917</p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>ΠΡΟΛΟΓΟΣ<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αναδιατυπώνοντας αυτά τα κείμενα των διαλέξεων
μπορεί με πόνο να τα είχα μετατρέψει σε μια ομαλή πραγματεία. Αλλά προτιμώ
να τα αφήσω όπως παραδόθηκαν (χαράζοντας ελάχιστες διορθώσεις και
προσθήκες). Αν, όπως πολύ εύκολα θα εντοπίσει ο αναγνώστης, αφθονούν σε επαναλήψεις παρά σε διαφωνίες που
εκφράζουν την όλη παρωδία ενός ανθρώπου που καλείται απροσδόκητα σε μια θέση να
προσαρμόσει τον εαυτό του, μαθαίνοντας ότι θα μπορούσε να διδάξει, έπρεπε συχνά
να αναβάλει τον κύριο σκοπό του και να παλέψει με τις αληθινές δυσκολίες στη
ζωή και έτσι μπορεί να τονίσει πειραματικά το κήρυγμά τους, ότι η Τέχνη
της Γραφής είναι μια ζωντανή επιχείρηση.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό σημαίνει ότι η λογοτεχνία δεν είναι μια απλή επιστήμη
που πρέπει να μελετηθεί, αλλά μια Τέχνη που πρέπει να εξασκηθεί. Όσο
πολύ κι αν εκτιμάται η δική μας (Αγγλική) λογοτεχνία, πρέπει να τη θεωρήσουμε
ως κληρονομιά που πρέπει να βελτιωθεί. Οποιοδήποτε
έθνος μεταφέρει την όποια δόξα του
παρελθόντος του, ως πράγμα νεκρό και φτιαγμένο για αυτό καθαυτό, δεν εξυπηρετεί
την εξέλιξη της λογοτεχνίας σαν σύνολο ή κάποιο μέρος της. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η πρόσφατη ιστορία έχει ενισχύσει, με πάθος και
περιφρόνηση, την πίστη στην οποία έγραψα τις ακόλουθες σελίδες.</div><div style="text-align: left;">Arthur Quiller-Couch<br />Νοέμβριος 1915</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
</p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Διάλεξη Ι<o:p></o:p></b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Εναρκτήρια </b></div><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 1913</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Σε όλη τη μακρά διαμάχη μεταξύ φιλοσοφίας και
ποίησης δεν γνωρίζω τίποτα πιο ωραίο, όπως και τίποτα πιο αξιολύπητο, από την
επιστροφή του Πλάτωνα στον εαυτό του στον τελευταίο του διάλογο «Οι
Νόμοι». Εδώ διαπιστώνουμε τους δεσμούς ενός γέρου που, γνωρίζοντας ότι ο
χρόνος του σε αυτόν τον κόσμο είναι λίγος, δεν θα κατέβαινε σε εκείνη την
ευγενή «έρημη αίθουσα συμποσίων» που στο παρελθόν διασκέδαζε τον Σωκράτη. </p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επιτρέψτε μου, κύριε Αντιπρύτανη και κύριοι, πριν
φτάσω στο κείμενό μου, να σας υπενθυμίσω το χαρακτηριστικά όμορφο
σκηνικό. Ο τόπος είναι η Κρήτη και οι τρεις ηλικιωμένοι άνδρες, συνομιλητές
—ο Κλεινίας ένας Κρητικός, ο Μέγιλλος ένας Λακεδαιμόνιος και ένας Αθηναίος
ξένος— έχουν κάνει παρέα σε ένα προσκύνημα στο σπήλαιο και στο ιερό του Δία. Τώρα
η μέρα είναι ζεστή, ακόμη και καυτή, και ο δρόμος από την Κνωσό προς το Ιερό
Σπήλαιο μακρύς, οι τρεις προσκυνητές μας, που έχουν μαζευτεί ως ηλικιωμένοι '
τον ακολουθούν, διαθέτοντας τον ελεύθερο
χρόνο τους και προτείνουν να τον ξεγελάσουν με κουβέντα για τον Μίνωα και τους
νόμους του και συμφωνούν να συνεχίσουν. Προχωρούν λοιπόν. Η συζήτηση
(όπως συμβαίνει συχνά με τον Πλάτωνα) μεταφέρεται από τον Μίνωα και τους νόμους
του στον τέλειο πολίτη και για το πώς να τον εκπαιδεύσουμε οπότε επανέρχεται το
παλιό ερώτημα<b>:</b> "<i>Τι
θα κάνουμε με τους ποιητές</i><b>;’</b></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ήταν πολύ καλό στη «Δημοκρατία», το ιδανικό κράτος,
να είσαι τολμηρός και να δηλώνεις ότι διώχνεις την ποίηση εντελώς. Αλλά οι
ηλικιωμένοι άνδρες έχουν εγκαταλείψει τα ιδανικά ' έχουν «δει πάρα πολλούς
ηγέτες εξέγερσης». Ο Αθηναίος μας οδηγεί τώρα στην πράξη (όπως λέμε), σε
ένα καλά κυβερνημένο κράτος υλοποιήσιμο στη γη ' και τελικά είναι δύσκολο
να διώξεις τους ποιητές, ειδικά αν εσύ ο ίδιος τυχαίνει να είσαι κάτι σαν
ποιητής στην καρδιά. Ακούστε, λοιπόν, τους όρους με τους οποίους, αφού
επιτρέψει να παίζονται κωμωδίες, αλλά μόνο από δούλους και μισθωτούς, προχωρά
στο να επιτρέπει τη σοβαρή ποίηση.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Κι αν κάποιος από τους σοβαρούς ποιητές, όπως τους
αποκαλούν, που γράφουν τραγωδία, έρθει και μας πει — «Ω ξένοι, μπορούμε να πάμε
στην πόλη και τη χώρα σας, ή όχι, και να φέρουμε μαζί μας την ποίησή
μας; Ποια είναι η θέση σας για αυτά τα θέματα;» —πώς θα απαντήσουμε στους
θεϊκούς ανθρώπους; Νομίζω ότι η απάντησή μας πρέπει να είναι η εξής<b>:</b></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">«Οι καλύτεροι από τους ξένους», θα τους πούμε, «και
εμείς, σύμφωνα με τις δυνατότητές μας, είμαστε τραγικοί ποιητές, και η τραγωδία
μας είναι η καλύτερη και ευγενέστερη<b>:</b>
γιατί ολόκληρη η πολιτεία μας είναι μίμηση της καλύτερης και ευγενέστερης
ζωής…. Εσείς είστε ποιητές και εμείς ποιητές, και οι δύο δημιουργοί των
ίδιων στελεχών, αντίπαλοι και ανταγωνιστές στα ευγενέστερα δράματα, τα οποία μόνο
ο αληθινός νόμος μπορεί να τελειοποιήσει, όπως είναι η ελπίδα μας. Μην
υποθέσετε λοιπόν ότι θα σας επιτρέψουμε σε μια στιγμή να ανεβάσετε τη σκηνή σας
στην Αγορά και να παρουσιάσετε τις δίκαιες φωνές των ηθοποιών σας, που μιλούν
πάνω από τις δικές μας, και να σας επιτρέψουμε να παρενοχλήσετε τις γυναίκες
και τα παιδιά μας και τους απλούς ανθρώπους σε γλώσσα διαφορετική από τη δική
μας και πολύ συχνά αντίθετη από τη δική μας. Γιατί ένα κράτος θα ήταν
τρελό που σου έδινε αυτή την άδεια, έως ότου οι δικαστές είχαν καθορίσει
εάν η ποίησή σας θα μπορούσε να απαγγελθεί και να είναι κατάλληλη για
δημοσίευση ή όχι. Γι' αυτό, γιοι και γόνοι των πιο μαλακών Μουσών, πρώτα
από όλα δείξτε τα τραγούδια σας στους Δικαστές και αφήστε τους να τα συγκρίνουν
με τα δικά μας, και αν είναι ίδια ή καλύτερα, θα σας αποδώσουμε ένα ρεφρέν ' αν
όχι, τότε, φίλοι μου, δεν μπορούμε».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λάθος συμπέρασμα! Ανίσχυρος
συμβιβασμός! Πόσο λίγο ισχύει, εν πάση περιπτώσει, στην Κοινοπολιτεία μας!
Ωστόσο, όπως είδε ο Πλάτωνας, πρέπει να αντιμετωπίσουμε με κάποιο τρόπο αυτούς
τους ποιητές. Είναι πιθανό (αν και όχι, νομίζω, δυνατό) ότι στην ιδανική
Πολιτεία δεν θα υπήρχε Λογοτεχνία, όπως είναι βέβαιο ότι δεν θα υπήρχαν
Καθηγητές της ' αλλά από την εφεύρεσή της, οι άνθρωποι δεν μπόρεσαν ποτέ να
απαλλαγούν από αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Και μπορεί να μας προκαλέσει τα αγγλικά με
τόλμη! Γιατί από τον Chaucer, εν πάση περιπτώσει, αυτός και το τρένο του
δεν ήταν ποτέ απρόσκλητοι από εμάς — τουλάχιστον εδώ στο Cambridge.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όχι, ξέρουμε ότι πρέπει να είναι
ευπρόσδεκτος. Ο καρδινάλιος Newman, προτείνοντας την ιδέα ενός
Πανεπιστημίου στους Ρωμαιοκαθολικούς του Δουβλίνου, θρηνούσε ότι η αγγλική
γλώσσα δεν είχε, όπως η ελληνική, «μερικές σαφείς λέξεις για να εκφράσει, απλά
και γενικά, πνευματική επάρκεια ή τελειότητα, όπως «υγεία», όπως
χρησιμοποιείται σε σχέση με το σώμα του ζώου και «αρετή» με αναφορά στην ηθική
μας φύση». Λοιπόν, είναι μια μομφή για εμάς που δεν κατέχουμε τον όρο<b>: </b>και ίσως πάλι μια μομφή για εμάς που
οι προσπάθειές μας σε αυτόν —η λέξη «κουλτούρα»
για παράδειγμα— ήταν κατάλληλες να δεχτούν κάποιο έδαφος διαμάχης, κάποια
υποδηλωτική ζημιά από το υπερβολικό κήρυγμα από τη μια πλευρά και την
ανυπομονησία από την άλλη. Αλλά το επιθυμούμε ειλικρινά. Βραβεύουμε
αυτή τη χάρη της διάνοιας που καθορίζει τον τάδε στην άποψή μας ως «λόγιο και
κύριο». Ευχόμαστε όσοι περισσότεροι γιοι αυτού του Πανεπιστημίου να φέρουν
αυτή τη ισόβια σφραγίδα από τον περίβολό του ' και — αυτή είναι η άποψή
μου— από την αντίληψή μας για έναν τέτοιο άνθρωπο δεν μπορεί να αποκλειστεί το
άγγιγμα της λογοτεχνικής χάρης. Σας έβαλα για μια δοκιμή την περιγραφή του
Λουκιανού για τον φίλο του Δημόναχο.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο τρόπος του ήταν σαν των άλλων. δεν έπιασε
κανένα ψηλό άλογο. ήταν απλώς άνθρωπος και πολίτης. Δεν επιδόθηκε σε
καμία σωκρατική ειρωνεία. Αλλά ο λόγος του ήταν γεμάτος αττική
χάρη. όσοι το άκουσαν έφυγαν ούτε αηδιασμένοι από τη δουλοπρέπεια, ούτε
απωθημένοι από την κακή μομφή, αλλά αντιθέτως απομακρύνθηκαν από τον εαυτό τους
με φιλανθρωπία και ενθάρρυναν για πιο τακτικές, ικανοποιημένες, ελπιδοφόρες
ζωές.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Με τη συγκατάθεση όλων, η Λογοτεχνία είναι μια
νοσοκόμα ευγενών φύσεων, και η σωστή ανάγνωση κάνει έναν γεμάτο άνθρωπο κατά
μία έννοια ακόμη καλύτερο, όχι γεμάτο, αλλά μάλλον πλήρη, στο πρότυπο για το οποίο τον σχεδίασε ο Ουρανός. Με
αυτήν την πεποίθηση, με αυτήν την ελπίδα, οι άνθρωποι με πνεύμα
ευαισθητοποίησης προικίζουν Έδρες στα Πανεπιστήμιά μας, σίγουροι ότι η
Λογοτεχνία είναι κάτι καλό, αρκεί να μπορέσουμε να την κάνουμε να λειτουργήσει
σε νέα μυαλά.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ότι έχει μέσα του κάποια δύναμη να καθοδηγήσει μια
τέτοια λειτουργία, ένας άνθρωπος πρέπει να πιστέψει πριν αποδεχτεί μια τέτοια
θέση όπως αυτή. Και τώρα, κύριε, ήρθε η τρομερή στιγμή που ο Έλληνας ξένος
σας, πρέπει να δώσει κάποιο λογαριασμό —δεν θα πω για τον εαυτό του, γιατί αυτό
δεν μπορεί να επιχειρηθεί— αλλά για την επιχείρησή του εδώ. Λοιπόν, πρώτα
επιτρέψτε μου να σας παρακαλέσω ότι, ενώ ήσασταν απείρως ευγενικός με τον ξένο,
τον γλεντούσατε και του φορούσατε ένα ένδυμα, ένα πράγμα δεν μπόρεσε να κάνει
όλη η καλοσύνη σας. Με προηγούμενα, με παραδόσεις όπως απολαμβάνουν άλλοι
Καθηγητές, δεν θα μπορούσες να του δώσεις την ευκαιρία να πιστεύει ότι «τις
συμβουλές στις οποίες δεν έχει κληθεί ο Χρόνος, ο Χρόνος δεν θα
επικυρώσει». Σας διαβεβαιώνω ότι, εάν είχε ανακαλυφθεί κάποια κληρονομιά
καθοδήγησης μεταξύ των εγγράφων που άφησε ο προκάτοχός μου, θα ήταν ευπρόσδεκτη
και θα ήταν ευσεβής τιμή. Αλλά στα χαρτιά του δεν υπάρχει τέτοιο σχέδιο ' και
για μένα, ακολουθώντας τον, το μόνο που κατάφερα ήταν ότι έφτασα σε ένα όρυγμα
και άπλωσα τα χέρια μου σε μια σκιά.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Για μένα, λοιπόν, αν θέσετε ερωτήσεις σχετικά με το
έργο αυτής της έδρας, πρέπει να πάρω παράδειγμα από τον καλλιτέχνη στον Δον
Κιχώτη, ο οποίος όταν τον ρώτησαν τι ζωγραφίζει απάντησε σεμνά, «<i>Έτσι μπορεί να αποδειχθεί</i>». Η πορεία
είναι αχαρτογράφητη, και για τις οδηγίες πλεύσης έχω μόνο αυτά τα λόγια του
διατάγματός σας:</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Είναι καθήκον του Καθηγητή να παραδίδει μαθήματα
Αγγλικής Λογοτεχνίας από την ηλικία του Chaucer και μετά, και άλλως να προωθεί,
στο μέτρο που μπορεί να του έχει την εξουσία, τη μελέτη στο Πανεπιστήμιο του
μαθήματος της Αγγλικής Λογοτεχνίας.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να θέσω δύο ή τρεις αρχές
από τις οποίες προτείνω να καθοδηγηθώ. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">(1) Για την πρώτη αρχή όλων σας έθεσα ότι κατά τη
μελέτη οποιουδήποτε ιδιοφυούς έργου θα πρέπει να ξεκινήσουμε με το να το
λαμβάνουμε <i>απολύτως</i>. Δηλαδή, με το μυαλό να ανακαλύπτει
ακριβώς αυτό που σκόπευε το μυαλό του συγγραφέα. Αυτό είναι ταυτόχρονα η
προφανής προσέγγιση του νοήματός του (του τι είναι), το «πράγμα που έπρεπε να
είναι»), και το πιο απλό καθήκον ευγένειας που οφείλουμε στον μεγάλο άνθρωπο
που μας απευθύνεται. Πρέπει να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό σε αυτό που
θέλει να πει, και αν αυτό που έχει να πει είναι ευγενές, υψηλό και όμορφο, θα
πρέπει να παραδοθούμε και να αφήσουμε το μυαλό μας να μουλιάσει σε αυτό.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Προσευχηθείτε, κατανοήστε ότι διεκδικώντας, ακόμη
και επιμένοντας, πλησιάζω την πρώτη θέση για αυτή <i>την απόλυτη </i>Μελέτη
ενός σπουδαίου έργου. Δεν κάνω καμία ασέβεια προς εκείνους τους λόγιους
μελετητές των οποίων οι κόποι θα σας βοηθήσουν, κύριοι, να το απολαύσετε στη
συνέχεια με άλλους τρόπους και από άλλες πλευρές. Εφόσον θεωρώ ότι δεν
υπάρχει πιο σίγουρο σημάδι διανοητικής κακής αναπαραγωγής από το να μιλάς,
ακόμη και να νιώθεις, ελάχιστα για οποιαδήποτε γνώση που δεν κατέχεις ο
ίδιος. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Εν ολίγοις, αν οι μεγάλοι συγγραφείς δεν μας
καταπιέζουν ποτέ με αέρα συγκατάβασης, αλλά, όπως οι μεγάλοι άρχοντες που
είναι, θέτουν τους πιο άθλιους από εμάς στην παρουσία μας, δεν βλέπω κανένα
λόγο να πληρώσουμε σε κανέναν σχολιαστή μια δουλοπρέπεια που δεν απαιτεί ο
κύριός του.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι επόμενες δύο αρχές μου μπορούν να αναφερθούν πιο
συνοπτικά<b>:</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">(2) Στη συνέχεια προτείνω, αφού οι έρευνές μας θα
ασχοληθούν σε μεγάλο βαθμό με το στυλ, αυτό το περίεργο προσωπικό
πράγμα. Ορισμοί, τύποι (μερικοί θα πρόσθεταν, δόγματα) έχουν τη
χρήση τους σε οποιαδήποτε κοινωνία, καθώς εμποδίζουν τον απλό μη διανοούμενο
άνθρωπο να κάνει τον εαυτό του δημόσια ενόχληση με τις ιδιωτικές του
απόψεις. Αλλά βοηθούν πολύ λίγο τον άνθρωπο που έχει πραγματική αίσθηση
της πρόζας ή του στίχου. Με άλλα λόγια, είναι καλή πειθαρχία για μερικούς
θυρεοφόρους, αλλά οι μυημένοι έχουν μικρή χρήση γι' αυτά. </p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">«Γιατί τότε (θα πει ο μυημένος), γιατί με ανησυχεί
με οποιονδήποτε ορισμό του Grand Style [Μεγάλου Ύφους] στα αγγλικά, όταν εδώ,
και εδώ, και ξανά εδώ — σε όλες αυτές τις γραμμές, απλές ή έντονες ή εξαίσιες ή
επίσημες — αναγνωρίζω και νιώθω το πράγμα <i>;</i> »</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πράγματι, κύριε, το μακρύ και το μικρό του
επιχειρήματος βρίσκονται ακριβώς εδώ. Η<span style="background: yellow; mso-highlight: yellow;"> </span>λογοτεχνία δεν είναι μια αφηρημένη επιστήμη, στην
οποία μπορούν να εφαρμοστούν ακριβείς ορισμοί. Είναι μάλλον μια Τέχνη, η
επιτυχία της οποίας εξαρτάται από την προσωπική πειθώ, από την ικανότητα του
συγγραφέα να δίνει όπως από τη δική μας να λαμβάνει.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">(3) Για την τρίτη αρχή μας θα σας ζητήσω να
επιστρέψετε μαζί μου στους οδοιπόρους του Πλάτωνα, που τόσο καιρό έχουμε αφήσει
κάτω από τα κυπαρίσσια. Και όσο δεν πρέπει να είμαστε για να βάλουμε τα
χέρια στον πατέρα μας Παρμενίδη, νιώθω ότι πρέπει να φερθούμε λίγο στον
προικισμένο Αθηναίο ξένο. Γιατί δεν παρατήρησες —αν και τα ελληνικά ήταν
μια ζωντανή γλώσσα και στο μητροπολιτικό του μυαλό η μόνη γλώσσα— πόσο φθονερός
έδειξε να σφραγίζει το πηγάδι ή να το αφήνει να στάζει μόνο με την άδεια ενός
δημόσιου αναλυτή: να αντιμετωπίζει κάθε καινοτομία ως ύποπτη, όπως ύποπτες ήταν
οι Λυρικές Μπαλάντες πριν από εκατό χρόνια;</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά η ίδια η ελπίδα αυτής της προεδρίας, κύριε
(όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ), βασίζεται στο θάρρος των νέων. Όπως η
Λογοτεχνία είναι μια Τέχνη και επομένως δεν πρέπει να στοχάζεται μόνο, αλλά να
ασκείται, έτσι και η δική μας είναι μια ζωντανή γλώσσα και επομένως πρέπει να
διατηρείται ζωντανή, εύπλαστη, ενεργή σε κάθε αξιόλογη χρήση. Ο ρήτορας
μπορεί ακόμη να παρασύρει τους ανθρώπους, ο ποιητής τους εξοργίζει, ο
δραματουργός γεμίζει τα πνευμόνια τους με σωτήριο γέλιο ή καθαρίζει τα
συναισθήματά τους με οίκτο ή τρόμο. Ο ιστορικός «υπερ-επαγάγει στα
γεγονότα τη γοητεία της τάξης». Ο μυθιστοριογράφος — καλά, ακόμη και ο
μυθιστοριογράφος έχει τις χρήσεις του. και θα σας προειδοποιούσα να μην
περιφρονείτε οποιαδήποτε μορφή τέχνης που είναι ζωντανή και εύπλαστη στα χέρια
των ανθρώπων. </div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">[4] Αλλά εδώ στο τέλος της ώρας μου, το διπλό
επιχείρημα, ότι η Λογοτεχνία είναι Τέχνη και τα Αγγλικά μια ζωντανή γλώσσα, με
οδήγησε ακριβώς σε μια τέταρτη αρχή, τη βουτιά στην οποία (αν και το είχα
προβλέψει από την πρώτη) όλη η δειλία μέσα μου χαίρεται που πρέπει να αναβληθεί
για μια άλλη Διάλεξη. Ολοκληρώνω λοιπόν, κύριοι, απαντώντας σε δύο
υποψίες, που πολύ πιθανόν να έχουν διαμορφωθεί στο μυαλό σας. </p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Καταρχήν, θα πείτε, «Είναι πολύ καλό για αυτόν τον
άνθρωπο να μιλάει για «καλλιέργεια αυξημένης ευαισθησίας» και άλλα παρόμοια ' αλλά
ξέρουμε σε τι οδηγεί αυτό — στην κραιπάλη, στην αισθητική φλυαρία<b>:</b> «Δεν είναι όμορφο; Δεν το θαυμάζεις;»
Λοιπόν, δεν φοβάμαι πολύ. Για αρχή, όταν καταλήξουμε σε ιδιαίτερη
κριτική, θα προσπαθήσω να την ανταλλάξω μαζί σας με απλούς όρους. έναν
τρόπο που (για να παραθέσω το «Δοκίμιο για τον Κιτς» του κ. Robert Bridges) το
«προτιμώ, γιατί υποχρεώνοντας τον καθηγητή να πει με βεβαιότητα τι εννοεί, διευκολύνει
την επισήμανση των λαθών του και με αυτόν τον τρόπο προωθείται η πραγματική
δουλειά της κριτικής». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά έχω μια δεύτερη διασφάλιση, που πρέπει να
εμπιστευτώ περισσότερο<b>:</b> ότι εδώ στο
Κέιμπριτζ, με όλες τις παραδόσεις της στη λιτή υποτροφία, όποιος επιδίδεται σε
χαλαρές και διακριτές συζητήσεις θα ανακαλείται γρήγορα στο δέσιμο του. Αν
και εκείνη τη στιγμή η Αθηνά δεν είχε την καλοσύνη να κατέβει από τον ουρανό
και να τον μαδήσει πίσω από τα μαλλιά, ωστόσο και με αυτόν τον τρόπο
προωθείται η αληθινή δουλειά της κριτικής». <i>Οι genius loci</i> θα
περπατήσουν μαζί του στο σπίτι από την αίθουσα διαλέξεων, ψιθυρίζοντας
μοναχικά, σκληρά να είναι ευγενικά.</div><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό σημαίνει κύριοι, ότι θα αρκεστείτε στο να με
δεχτείτε λιγότερο ως Καθηγητή και περισσότερο ως Πρεσβύτερο Αδελφό.</p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><b>Διάλεξη II</b></p><div style="text-align: center;"><b>Η Πράξη της Συγγραφής</b></div><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">Τετάρτη 12
Φεβρουαρίου</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">\Διαπιστώσαμε, κύριοι, προς το τέλος της πρώτης μας Διάλεξης
ότι, η Αγγλική Λογοτεχνία είναι (όπως συμφωνήσαμε) μια Τέχνη, με μια ζωντανή
και επομένως βελτιωμένη γλώσσα, και ένα μέρος -όχι μικρό μέρος- της δουλειάς
μας, είναι να την εξασκούμε<i>. </i>Ναι, σας προτείνω σοβαρά εδώ στο
Κέμπριτζ να <i>εξασκούμαστε στη συγγραφή</i><b>,</b> όχι μόνο για τη δική μας βελτίωση, αλλά για να προσπαθούμε να
κάνουμε, την κατάλληλη, ξεκάθαρη, ακριβή, πειστική γραφή ένα αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό
γνώρισμα οτιδήποτε προκύψει από το Αγγλικό Σχολείο μας. Ας μελετήσουμε με
κάθε τρόπο τους μεγάλους συγγραφείς του παρελθόντος για χάρη τους ' αλλά
ας τους μελετήσουμε για την καθοδήγησή μας. ότι και εμείς, με τη σειρά
μας, ελπίζοντας πως έχοντας κάτι να πούμε στο χρόνο μας, το λέμε επάξια.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Διαμαρτύρομαι, κύριοι, ότι αν τα μάτια μας δεν
είχαν σφραγιστεί, όπως με το κερί, από τους παιδαγωγούς για τους οποίους μίλησα
πριν από ένα δεκαπενθήμερο, αυτή η συνήθεια να θεωρούμε τη δική μας λογοτεχνία ως
άνυδρο κήπο, αυτή η παραμέλησή μας να ασκούμε την καλή γραφή ως σταθερό βοηθό
της φιλελεύθερης εκπαίδευσης ενός Άγγλου, θα ήταν καταπληκτική για εσάς που
κάθεστε εδώ μέχρι <i>σήμερα</i>. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το δεχόμαστε ελληνικά και λατινικά. Τότε, αν
επιμένουμε σε αυτόν τον τρόπο με τις γλώσσες του Ομήρου και του Βιργίλιου,
γιατί τον αποφεύγουμε με τη γλώσσα του Σαίξπηρ, τη δική μας ζωντανή
γλώσσα; Απαντώ παραθέτοντας ένα από τα πιο απλά σοφά ρητά του Δον Κιχώτη
(Κύριοι, θα ανακαλύψετε εύκολα, όσο περνάει ο καιρός και εμείς -καλύτερα, οι
γνωστοί μας- κατανοούμε τους αγαπημένους μου συγγραφείς)<b>.</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο μεγάλος Όμηρος δεν έγραψε στα λατινικά, γιατί
ήταν Έλληνας ' και ο Βιργίλιος έγραφε όχι στα ελληνικά, αλλά στα λατινικά,
γιατί ήταν Λατίνος. Εν συντομία, όλοι οι αρχαίοι ποιητές έγραψαν στη
γλώσσα που ρουφούσαν με το μητρικό τους γάλα, ούτε αναζητούσαν παράξενα νοήματα
για να εκφράσουν το μεγαλείο των αντιλήψεών τους<b>:</b> και, όντας έτσι, θα έπρεπε να είναι λόγος να επεκταθεί η μόδα σε
όλα τα έθνη. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μήπως, λοιπόν, η διαφορά έγκειται στον εαυτό μας; Θα
μου πείτε, «ο καθένας μπορεί να γράψει συνηθισμένα πεζά, καλά». Μπορεί,
αλήθεια;… Μπορείτε <i>,</i> κύριε; Όχι, πίστεψέ με, είτε είσαι αρχάγγελος
είτε πολύ αστός κύριος αν παραδεχτείς ότι έχεις μιλήσει σύμφωνα με την αγγλική
πεζογραφία όλη σου τη ζωή χωρίς να το ξέρεις.
</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πράγματι, όταν προσπαθούμε να μιλήσουμε σύμφωνα με
την πεζογραφία χωρίς να την έχουμε εξασκήσει, το αποτέλεσμα είναι πιθανό να
είναι χειρότερο από τη δική μας δημοτική γλώσσα. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά θα περάσω σε αυτό που φάνηκε κάποτε, αφού το
βρήκα σε μια από τις «Εισαγωγές» του Jowett στον Πλάτωνα, τον καλύτερο ορισμό
που γνωρίζω για το καλό ύφος στη λογοτεχνία<b>:</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i>Η τελειότητα
του στυλ είναι η ποικιλία στην ενότητα, την ελευθερία, τη, ευκολία, την
καθαρότητα, τη δύναμη να λες οτιδήποτε, και να χτυπάς οποιαδήποτε νότα στην
κλίμακα των ανθρώπινων συναισθημάτων, χωρίς ατασθαλίες.<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i>Βλέπεις,
σεμνή μου φίλη! ότι η γκάμα σας δεν πρέπει να είναι πολύ μεγάλη, για
αρχή. Το θέμα είναι ότι μέσα σε αυτό μαθαίνεις να παίζεις τον γίγαντα.<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα άρχισα προτείνοντας να προσπαθήσουμε μαζί να
κάνουμε την άρτια γραφή σήμα κατατεθέν για το Αγγλικό Σχολείο μας εδώ. Επέλεξα
αυτά τα τέσσερα επίθετα για τη γραφή<b>:</b> <i>ακριβής,
εμφανής, πειστική, κατάλληλη</i> , με λίγη προσοχή και θα υποθέσουμε ότι
μέχρι αυτή τη στιγμή έχουμε συμφωνήσει να επιθυμούμε <i>την καταλληλότητα</i>. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα για τα άλλα τρία<b>: </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><i>Ευκρίνεια.</i></b><i> </i>—
Δεν θα σπαταλήσω λόγια για την ανάγκη αυτού<b>:</b>
αφού ο πρώτος στόχος του λόγου είναι να γίνει κατανοητός. Όσο πιο καθαρά
γράφεις τόσο πιο εύκολα και σίγουρα θα γίνεις κατανοητός. Προτείνω να σας
δείξω περαιτέρω, σε ένα λεπτό περίπου, ότι όσο πιο καθαρά γράφετε τόσο πιο
καθαρά θα καταλαβαίνετε τον εαυτό σας. Αλλά ένας επαρκής λόγος έχει δοθεί
σε δέκα λέξεις γιατί πρέπει να επιθυμείτε την <b>οξυδέρκεια.</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><i>Ακρίβεια</i></b><i>. </i>—Δεν
υπενθύμισα στον εαυτό μου στην πρώτη μου Διάλεξη ότι το Κέιμπριτζ είναι το
σπίτι της ακριβούς υποτροφίας; Σίγουρα κανένας άντρας του Κέιμπριτζ δεν θα
ήταν πρόθυμα αδυσώπητος στον λόγο, προφορικό ή γραπτό; Σίγουρα εδώ, θα
πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι κατά τον Νιούμαν «μια ανεπηρέαστη τακτοποίηση και
ευπρέπεια και χάρη στη λεξικό μπορεί να απαιτηθεί από οποιονδήποτε συγγραφέα,
για τον ίδιο λόγο που αναμένεται μια συγκεκριμένη προσοχή στο ντύσιμο από κάθε
κύριο». Τελικά, ποιες είναι οι κύριες διαφορές μεταξύ του ανθρώπου και της
ωμής δημιουργίας εκτός από το ότι ντύνεται, ότι μαγειρεύει το φαγητό του, ότι
χρησιμοποιεί άρτιο λόγο; Ας εκτιμήσουμε όλες αυτές τις διακρίσεις. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Θα εξετάσουμε τώρα πιο προσεκτικά αυτά τα δίδυμα
ζητήματα της οξυδέρκειας και της ακρίβειας<b>,</b>
γιατί νομίζω ότι ακολουθώντας τα, μπορεί σχεδόν να φτάσουμε στον φιλοσοφικό
πυρήνα της καλής γραφής. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η καλή γραφή, αυτό το ύφος, είναι κάτι εξωγενές του
θέματος, ένα είδος πρόγευσης για τη μελέτη ή ειδοποίηση στο αυστηρό <i>μυαλό</i> τους<i>.</i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μια τέτοια άποψη, όπως δικαίως επισημαίνει, ανήκει
μάλλον στον ανατολίτικο νου παρά στον πολιτισμό μας<b>:</b> του θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι κύριοι που πηγαίνουν
να δουλέψουν στην Ανατολή, θα αλληλογραφούσαν με το αντικείμενο της αγάπης
τους. Ο ερωτευμένος δεν μπορεί να γράψει μόνος του μια πρόταση<b>: </b><i>είναι</i> ο ειδικός στο
πάθος ' αλλά <b>η σκέψη</b> και <b>οι λέξεις</b> είναι δύο πράγματα άγνωστα γι
'αυτόν, και για τις λέξεις πρέπει να πάει σε έναν άλλο ειδικό, τον επαγγελματία
επιστολογράφο. Έτσι υπάρχει καταμερισμός εργασίας.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο άνθρωπος των λέξεων, δεόντως εκπαιδευμένος,
βυθίζει το στυλό του πόθου στο μελάνι της αφοσίωσης και προχωρά να το απλώνει
στη σελίδα της ερήμωσης. Τότε το αηδόνι της στοργής ακούγεται να χτυπά στο
τριαντάφυλλο της ομορφιάς, ενώ το αεράκι της ανησυχίας παίζει γύρω από το
μέτωπο της προσδοκίας. Αυτό είναι που λέγεται ότι οι Ανατολικοί θεωρούν
καλή γραφή, και φαίνεται λίγο-πολύ η ιδέα της σχολής των κριτικών στην
οποία αναφέρθηκα.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα ακούστε αυτό το ωραίο απόσπασμα<b>:</b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η σκέψη και ο λόγος είναι αχώριστες μεταξύ
τους. Η ύλη και η έκφραση είναι μέρη ενός όλου. Το στυλ [ύφος] είναι
μια σκέψη στη γλώσσα. Αυτό έθεσα και αυτό είναι λογοτεχνία ' όχι <i>τα
πράγματα</i> , αλλά τα λεκτικά σύμβολα των πραγμάτων ' όχι από την
άλλη απλά <i>λόγια</i>, αλλά σκέψεις που εκφράζονται στη γλώσσα. Ο
Λόγος αντιπροσωπεύει και <i>λόγο </i>και <i>ομιλία</i>, και είναι
δύσκολο να πούμε πιο σωστά τι σημαίνει. Σημαίνει και τα δύο ταυτόχρονα<b>:</b>
γιατί; γιατί πραγματικά δεν μπορούν να χωριστούν…. Άν μπορούσαμε να
διαχωρίσουμε το φως και τον φωτισμό, τη ζωή και την κίνηση, το κυρτό και το
κοίλο μιας καμπύλης, τότε θα είναι δυνατόν η σκέψη να καταπατήσει την ομιλία και
να ελπίζει να μην την κάνει να απαρνηθεί το δικό της διπλό νόημα (ρόλο), το
όργανο έκφρασης και το κανάλι των εικασιών και των συναισθημάτων της. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επιτρέψτε μου να επιστρέψω στη λίστα μας με τις
ιδιότητες που είναι απαραίτητες για την καλή γραφή και να φτάσω στο τελευταίο
— <b><i>Πειθώ</i> </b>. για
το οποίο μπορείτε να πείτε, πράγματι, ότι περιλαμβάνει το σύνολο — όχι μόνο τις
ιδιότητες της ευπρέπειας, της οξυδέρκειας, της ακρίβειας, έχουμε εξετάσει, αλλά
και πολλές άλλες, όπως η αρμονία, η τάξη, η υπεροχή, η ομορφιά της
λεκτικής. εν ολίγοις ότι —το γράψιμο είναι τέχνη, όχι επιστήμη, και
επομένως τόσο προσωπικό πράγμα — μπορεί να συνοψιστεί στη λέξη <b>Γοητεία</b>. Ποιος, εν πάση περιπτώσει, δεν
επιδιώκει την πειθώ; Είναι ο στόχος όλων των τεχνών και, υποθέτω, όλων των
εκθέσεων των επιστημών. Όχι, από κάθε χρήσιμη ανταλλαγή συνομιλιών στην
καθημερινή μας ζωή. Η πειθώ, όπως είπε κάποτε ο Μάθιου Άρνολντ, είναι η μόνη
αληθινή διανοητική διαδικασία. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ας υποθέσουμε, κύριε, ότι θέλετε να γίνετε δημοσιογράφος. Είναι
μικρό πράγμα να επιθυμείς τη δύναμη να επηρεάζεις μέρα με τη μέρα για να
αποκτήσουν καλύτερη ιθαγένεια έναν άγνωστο αριθμό ανθρώπων, χρησιμοποιώντας την
καλύτερη σκέψη και εφαρμόζοντάς την στην καλύτερη γλώσσα κατά την εντολή σου;…
Ή, μήπως, σε αγχώνει το έντυπο βιβλίο; Σε αυτό, επίσης, μπορεί να έχω
πολλά να πω ' αλλά προς το παρόν θα κρατούσα την ερώτηση όσο πιο πρακτική
μπορώ. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λοιπόν, μερικές φορές λέγεται ότι οι άνδρες της
Οξφόρδης γίνονται καλύτεροι δημοσιογράφοι από τους άνδρες του Κέιμπριτζ, και
κάποιοι το αποδίδουν στην πειθαρχία της σπουδαίας Σχολής των Ανθρωπιστικών
Γραμμάτων που τους υποχρεώνει να παραδώσουν ένα εβδομαδιαίο δοκίμιο στον δάσκαλό
τους, ο οποίος το συζητά ' αλλά αυτή δεν είναι μια απολύτως πειστική απάντηση. Διότι,
καταρχάς, οι άνδρες της Οξφόρδης δεν έχουν αλλάξει τη φύση τους από τότε που
άφησαν το σχολείο, αλλά είναι, περίπου οι ίδιοι ευχάριστοι λογικοί σύντροφοι
που θυμάστε. Και, στη συνέχεια, αν πραγματικά περιφρονείτε τη δημοσιογραφία,
γιατί τότε δεν την αφήνετε ήσυχη; Αλλά, σας παρακαλώ, μην την περιφρονείτε
εάν θέλετε να την εξασκήσετε, καθότι είναι μόνο ένα βήμα για κάτι
καλύτερο. Γιατί καθώς οι τρόποι της τέχνης είναι σκληροί στην καλύτερη
περίπτωση, θα σας τσακίσουν, αν δεν συντηρηθείτε από την πίστη σε αυτό που
προσπαθείτε να κάνετε. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ζητώντας σας να εξασκήσετε τον γραπτό λόγο,
ξεκίνησα με τόσο χαμηλά αλλά απαραίτητα πράγματα όπως η ευπρέπεια, η
οξυδέρκεια, η ακρίβεια. Αλλά <i>η πειθώ</i> —η υψηλότερη μορφή
πειθούς σε κάθε περίπτωση— δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την αίσθηση της
ομορφιάς. Και τώρα σας προτείνω έναν δεύτερο γρήγορο λόγο — <i>θέλω
να εξασκηθείτε στο στίχο και να το κάνετε επιμελώς</i>…. Είμαι αρκετά
σοβαρός. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι, αν υπήρξε ποτέ
ένα αρχαίο κράτος του οποίου εμείς οι Βρετανοί έχουμε μεγάλο δικαίωμα να
θεωρούμε τους εαυτούς μας πνευματικούς κληρονόμους του, αυτό το κράτος ήταν η Αυτοκρατορική Ρώμη. Και
για τους Ρωμαίους, έναν κατ' εξοχήν πρακτικό λαό, τίποτα δεν είναι πιο σίγουρο
από την αξία που έδωσαν στην απόκτηση του στίχου. Σε αυτούς βρίσκετε «ένα
εκπαιδευτικό σύστημα σκόπιμα και σταθερά προσανατολισμένο προς την ανάπτυξη του
ποιητικού ταλέντου. Οι Ρωμαίοι δεν ήταν ένας λαός για τον οποίο μπορούμε
να πούμε, όπως συνέβαινε με τους Έλληνες, ότι γεννήθηκαν για την τέχνη και τη
λογοτεχνία…. αλλά για τους θριάμβους ενός υλικού πολιτισμού». Ο ρόλος
της Ρώμης στον κόσμο ήταν «η απορρόφηση της απομακρυσμένης ιδιοφυΐας». Οι
ίδιοι ήταν μια φυλή χωρίς φαντασία, με μια γλώσσα που δεν ήταν πολύ προσιτή
στην ποίηση, έφτιαξαν μεγάλη ποίηση και την έκαναν με στόχο υπομονετικό, και σκληρή
πρακτική. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κανένα έθνος δεν πίστεψε ποτέ
στην ποίηση τόσο βαθιά όσο οι Ρωμαίοι. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ποια είναι τα μεγάλα ποιητικά ονόματα των
τελευταίων εκατό περίπου ετών; <span lang="EN-US">Coleridge, Wordsworth, Byron, Shelley, Landor, Keats, Tennyson,
Browning, Arnold, Morris, Rossetti, Swinburne —</span>μπορούμε να
σταματήσουμε εκεί<span lang="EN-US">. </span>Από αυτούς όλοι εκτός
από τον Κιτς, τον Μπράουνινγκ, τον Ροσέτι ήταν άνδρες του Πανεπιστημίου ' και
από αυτούς τους τρεις ο Keats, που πέθανε νέος, αποκομμένος στην ακμή του, ήταν
ο μόνος που δεν ήταν αρκετά ευκατάστατος. Μπορεί να φαίνεται βάναυσο να το
λες, και είναι λυπηρό να το λες<b>:</b>
αλλά, στην πραγματικότητα, η θεωρία ότι η ποιητική ιδιοφυΐα φυσά όπου θέλει,
και εξίσου σε φτωχούς και πλούσιους, έχει λίγη αλήθεια. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τι υποστηρίζω από αυτό; Υποστηρίζω ότι έως
ότου μπορέσουμε να φέρουμε περισσότερη πνευματική ελευθερία στο Κράτος μας,
περισσότερη «χαρά στην ευρύτερη εξάπλωση των κοινών», σε εσάς, μερικούς ευνοούμενους,
βαρύνει την υποχρέωση να φροντίσετε να μην αποτύχουν οι πηγές της αγγλικής
ποίησης. Θυμηθείτε ότι στην Ποίηση όπως και σε κάθε άλλη ανθρώπινη επιχείρηση,
όσο περισσότεροι είναι αυτοί που εξασκούνται τόσο μεγαλύτερη θα είναι η
πιθανότητα <i>κάποιου να </i>φτάσει στην τελειότητα. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τέλος, κύριοι, μη με κατατάσσετε ως κάποιον που θα
ζήσει ασκώντας επάνω σας, σωματικά παιχνίδια. Γιατί, πράγματι, θεωρώ ότι η
«γυμναστική» είναι απαραίτητη ως «μουσική» (χρησιμοποιώντας και τις δύο λέξεις
με την ελληνική έννοια) για την εκπαίδευση τέτοιων νέων που θέλουμε να
στείλουμε στον κόσμο από το Κέμπριτζ, αλλά παρακαλώ να είναι
ισορροπημένες. <i><o:p></o:p></i></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">«Αναληθής» η απόπειρα, λέτε; Λοιπόν, υπάρχει
αλήθεια τόσο για το συναίσθημα όσο και για το γεγονός ' και ποιος είναι
εκεί ανάμεσά σας αλλά θα ήταν σε θέση όχι μόνο να κερδίσει έναν τέτοιο που θα
ήταν ευχαρίστως πρόθυμος, αλλά να τον βάλει να ασκηθεί στην ποιητική
σκληραγώγηση; </div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Κύριοι, ας διατηρήσουμε τη γλώσσα μας ευγενή<b>: </b>γιατί έχουμε ακόμα ήρωες να
μνημονεύσουμε!</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b style="text-align: center;"> </b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Διάλεξη III<o:p></o:p></b></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Για τη Διαφορά Στίχου και Πεζογραφίας</b> </p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Θα με συγχωρήσετε, κύριοι, που στη δεύτερη διάλεξή
μου σας ενθάρρυνα στην εξάσκηση του στίχου αλλά και της πεζογραφίας, δράττομαι
την επόμενη ευκαιρία για να σας προειδοποιήσω να μην τα μπερδέψετε, αυτά τα
οποία διαφέρουν ουσιαστικά σε ορισμένα σημεία, και πάντα για να απαιτήσω
ξεχωριστούς κανόνες - ή μάλλον (εφόσον ντρέπομαι για τη λέξη «κανόνες») μια
διαφορετική έννοια του τι πρέπει να αποφεύγει ο συγγραφέας. Ξεκινήσαμε με
μια υπόσχεση να δοκιμάσουμε χωρίς επιστημονικούς ορισμούς. Και για να κάνω
ορισμένες διακρίσεις σήμερα μεταξύ στίχου και πεζογραφίας, που θα χρησιμοποιείται,
προς το παρόν, μόνο ως οδηγός εξάσκησης. </p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι, προχωρώ κάπως προς τον καθορισμό της
λογοτεχνίας όταν σας υπενθυμίζω ότι το ίδιο το όνομά της ( <i>litterae </i>—
γράμματα) υποδηλώνει τον γραπτό και όχι τον προφορικό λόγο ' έτσι, ο Συγγραφέας
–ο Άνθρωπος των Γραμμάτων– διαφέρει σήμερα από τον Ρήτορα. Υπήρξε μια
εποχή, όπως γνωρίζετε, που ο ποιητής και ο ιστορικός δεν είχαν τίποτα λιγότερο
από τον ρήτορα, και με την κυριολεκτική έννοια, να «αναλάβουν μια ακρόαση» ' γιατί
ο ρήτορας είχε τη σύγκλησή του ή το δικαστήριο του, ενώ ο Θέσπις έτρεχε στα
πανηγύρια με μια άμαξα, και η Μούσα της Ιστορίας, όπως κάθε ακροβάτης του
δρόμου, έπρεπε να μαζέψει το δικό της πλήθος. Ο Ηρόδοτος αναζητώντας ένα
κοινό μάζεψε την ιστορία του σε έναν μπόγο, τον πήγε στην Ολυμπία, βρήκε ένα
ευνοϊκό «πεδίο», όπως θα λέγαμε, και τον γοήτευσε πολύ το κοινό. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι συνθήκες του ιστορικού έχουν βελτιωθεί και
όπως κάθε άλλος λογικός άνθρωπος, έχει προωθήσει την αξίωσή του μαζί τους και
αναθεώρησε τη μέθοδό του. Γράφει στις μέρες μας με το μάτι στο έντυπο
βιβλίο. Η εφεύρεση της εκτύπωσης, φυσικά, έχει κάνει όλη ή σχεδόν όλη τη
διαφορά.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Δεν ξεχνώ ότι το έντυπο βιβλίο - ο γραπτός λόγος -
προϋποθέτει μια ομιλούσα φωνή και πρέπει πάντα να έχει στο πίσω μέρος του ο
συγγραφέας κάποια αίσθηση της φωνής που μιλάει. Αλλά γράφοντας πεζογραφία
στις μέρες μας, ενώ θυμόμαστε πάντα ότι η πεζογραφία έχει την προέλευσή της
στον λόγο -ακόμα κι αν μας αρμόζει να θυμόμαστε ότι ο Όμηρος έδωσε την Ιλιάδα
στην άρπα και η Σαπφώ έβγαλε το πάθος της από τη λύρα - πρέπει να πάρουμε τα
πράγματα όπως είναι. Εκτός από τον Burns, τον Heine, τον Béranger (με τον
Moore, αν θέλετε), και θα δυσκολευτείτε να συντάξετε σε όλη τη λυρική ποίηση
των τελευταίων 150 ετών έναν κατάλογο με μισή ντουζίνα βάρδους πρώτης ή και
δεύτερης κατηγορίας που έγραψαν κυρίως για να τραγουδηθούν. Μπορεί να σας
βοηθήσει να υπολογίσετε πόσο μακριά έχει ταξιδέψει ο λυρικός στίχος από τις
ρίζες του, αν θέλετε να υπενθυμίσετε στον εαυτό σας ότι ένα <i>σονέτο</i> και
μια <i>σονάτα</i> κάποτε ήταν το ίδιο πράγμα, και ότι η <i>μπαλάντα</i> σήμαινε
ένα τραγούδι συνοδευόμενο από χορό — η λέξη <i>ballata</i> είχε
ειδικευτεί, στη μία γραμμή μέχρι το <i>μπαλέτο</i> , και από την άλλη
στον «Σερ Πάτρικ Σπενς» ή στον «Κλερκ Σάντερς», «μπαλάντες» στις οποίες κανείς
με τις αισθήσεις του δεν θα ονειρευόταν να δείχνει το δάχτυλο του ποδιού. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι, με το Στίχο, η γραπτή (ή τυπωμένη) λέξη έχει
διώξει αρκετά καλά τη φωνή που μιλάει και τα βοηθητικά της στοιχεία - τη πίπα,
το λαούτο, το ταβόρ, το ρεφρέν με τις χορευτικές κινήσεις και τις ταλαντεύσεις
του σώματος. και με πιο ήσυχο τρόπο το ίδιο συμβαίνει και με την
πεζογραφία. Στο Δράμα, βεβαίως, γράφουμε (ή θα έπρεπε) ακόμα για τους
ηθοποιούς, υπολογίζουμε τους τονισμούς, τις χειρονομίες τους, λογοδοτούμε με τα
δάκρυα στα μάτια της ηρωίδας και την ορατή ομορφιά της: αν και στο σημερινό
Δράμα μπορεί να διακρίνεις μια τάση υποκατάστασης της διαλεκτικής με τη δράση
και παραγράφους για την Στιχομυθία. Υπέροχο, αληθινά! </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Αλλά πολύ συχνά διαφέρει η λογική εικασία από το μελαγχολικό γεγονός,</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Είναι γνωστό ότι η φιλοδοξία μπορεί να έρπει στο
έδαφος όσο και να εκτιναχθεί στα ύψη <span style="text-align: left;">με επαναλήψεις</span><b style="text-align: left;">: </b><span style="text-align: left;"> </span><span style="text-align: left;">Ποτέ, μα ποτέ, η Φύση δεν είπε ένα πράγμα και
η Σοφία άλλο… Η αξιοπρέπειά μας; Αυτό έχει φύγει. Δεν θα πω
περισσότερα για αυτό.</span></div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Από την πλευρά μου, λαχταρώ πολύ να δω την Αγγλική
Λογοτεχνία να επιστρέφει μέσα από αυτούς τους παλιούς τρόπους στην αρχή
της. Νομίζω, για παράδειγμα, ότι αν μελετούσαμε να γράφουμε στίχους που θα
μπορούσαν πραγματικά να τραγουδηθούν ή αν ήμασταν πιο μελετηροί να γράφουμε
πεζογραφία που θα μπορούσε να διαβαστεί δυνατά με ευχαρίστηση στο αυτί, θα
έπρεπε να ανοίγουμε τους πόρους στον αρχαίο χυμό ' αφού οι ρίζες είναι
πάντα οι ρίζες και μπορούμε μόνο να αναζωογονήσουμε την ανάπτυξή μας μέσω
αυτών.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Δυστυχώς, όμως, δεν μπορώ να το διακηρύξω ακόμα ' γιατί
στοχεύουμε στην πρακτική, και στο Cambridge (μου λένε) ενώ μιλάς καλά, γράφεις
λιγότερο επιδέξια. Ένας συνεργάτης του "The Cambridge Review",
πριν από ένα δεκαπενθήμερο, παραπονέθηκε εκτενώς για αυτό<b>: </b>έτσι δεν θα με κακολογήσετε, ούτε θα με κατηγορήσετε εάν αυτές οι
πρώτες διαλέξεις προσφέρουν πολύ επισήμως ένα είδος "Πρώτων Βοηθειών"<b>:</b> διότι, ενώ διαρκώς ανυπομονούσα να
αφυπνίσω τις συγγένειες του λόγου και της γραφής, μιλούσα καλά για τις <i>διαφορές</i> τους.
Ας παρατηρήσουμε τις ιδιαιτερότητες. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα ο Σαίξπηρ ζητά συγγνώμη για τις ελλείψεις του
παιχνιδιού του, γιατί ενώ χρησιμοποιεί σπουδαίες λέξεις για το κατώτερο θέμα,
επιδιώκει να τις κάνει κατάλληλες, ενώ σύγχρονοί μας λογοτέχνες ενώ γράφουν για
το πιο ψηλό θέμα, οι ίδιες ή παρόμοιες ιδιαίτερες λέξεις έχουν γίνει θολές,
ασαφείς;</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Γιατί; Η ρίζα του ζητήματος βρίσκεται σε ορισμένες
ουσιαστικές διαφορές μεταξύ στίχου και πεζογραφίας. Θα μείνουμε, αν
θέλετε, στους πρόχειρους πρακτικούς ορισμούς μας. Η λογοτεχνία - ο γραπτός
λόγος - είναι μια μόνιμη καταγραφή αξιομνημόνευτου λόγου ' ένα κατόρθωμα,
εν πάση περιπτώσει, που προορίζεται να είναι μόνιμο. Βάζουμε ένα πράγμα στο
χαρτί με μελάνι - το τυπώνουμε σε ένα βιβλίο - γιατί το νιώθουμε ότι είναι
αξέχαστο, πως αξίζει να το διατηρήσουμε. Αλλά, για να μειώσουμε αυτόν τον
αξιομνημόνευτο λόγο, πρέπει να επιλέξουμε μία από τις δύο μορφές, στίχο ή
πεζογραφία. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Παρατηρείτε ότι αποφεύγω τον όρο Ποίηση, και μιλώ
διαρκώς για τον στίχο, για τον οποίο οι κριτικοί έκαναν, και εξακολουθούν να
διεξάγουν, έναν πόλεμο που υπόσχεται να είναι ατελείωτος. Είναι το Άσμα Ασμάτων
(που δεν είναι του Σολομώντα) - είναι το Βιβλίο του Ιώβ - είναι οι Ψαλμοί - όλα
αυτά όπως αποδίδονται στην Εξουσιοδοτημένη Έκδοση της Αγίας Γραφής μας - είναι
όλα αυτά ποίηση; Λοιπόν «ναι», αν θέλετε τη γνώμη μου ' και πάλι
«ναι», είμαι σίγουρος. Αλλά πραγματικά σε αυτό το πεδίο, αν και δεκάδες
σπουδαίοι άνδρες έχουν παλέψει σε αυτό — Sidney, Shelley, Coleridge, Scaliger
(σας ρίχνω τα ονόματα τυχαία), Johnson, Wordsworth, οι δύο Schlegels, ο
Αριστοτέλης με τον Twining, τον μεταφραστή του, ο Corneille, ο Goethe, ο Warton,
ο Whately μας. Ας βάλουμε φρένο<b>: </b>γιατί
στην πράξη η διαμάχη είναι πολύ μικρή<b>:</b> αφού
η λογοτεχνία είναι τέχνη και αντιμετωπίζει τους επιστημονικούς ορισμούς όπως
συνέστησε ο JK Stephen. Από αυτούς<b>:</b></div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"> <i>Ανακαλύπτει
τι δεν μπορεί να κάνει,<br />
Και μετά πηγαίνει και το κάνει</i>.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν περιοριστούμε στους όρους «στίχος» και
«πεζογραφία», θα βρούμε τη γραμμή πολύ πιο εύκολο να ακολουθήσουμε. Ο στίχος
είναι αξιομνημόνευτος λόγος σε μέτρο με αυστηρούς ρυθμούς. Η πεζογραφία
είναι αξιομνημόνευτη ομιλία που εκτυλίσσεται χωρίς περιορισμούς μέτρου και σε
ρυθμούς τόσο χαλαρούς όσο και ποικίλους — τόσο χαλαρούς, τόσο διαφορετικούς,
που μέχρι πολύ πρόσφατα δεν έχει γίνει καμία πραγματική προσπάθεια να τους
περιορίσουν σε κυριαρχία. Όμως ο δρόμος ακόμα περιμένει να διανυθεί.
Αναζητώντας πρακτική καθοδήγηση, χωρίς να πλησιάσουμε κανέναν κανόνα εφαρμογής,
ας σεβόμαστε μια γνήσια προσπάθεια μάθησης, αν και μπορεί να μην εντοπίσουμε το
άμεσο κέρδος της. Ιδιαίτερα ας σεβαστούμε ό,τι γράφει ο καθηγητής
Saintsbury, ο οποίος έχει κάνει τόσο θαυμάσια δουλειά πάνω στον αγγλικό
στίχο-προσωδία, παραθέτοντας τον Walt Whitman<b>: </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i>«Είμαι ο
δάσκαλος των αθλητών. Αυτός που από εμένα απλώνει ένα φαρδύ στήθος μπροστά
από το δικό μου αποδεικνύει το πλάτος του δικού μου. Τιμά περισσότερο το
στυλ μου που μαθαίνει κάτω από αυτό να καταστρέφει τον δάσκαλο»</i>.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι εικασίες του μπορεί να οδηγήσουν σε πολλά στο
χρόνο ' αν και προς το παρόν μας δίνουν μικρές οδηγίες προσανατολισμού στο
μονοπάτι που αναζητούμε.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Είναι καιρός να επιστρέψουμε στις δικές μας
πινακίδες καθοδήγησης. Ο στίχος είναι γραμμένος με μέτρο και αυστηρό
ρυθμό. πρόζα, χωρίς μέτρο και με τον πιο ελεύθερο δυνατό ρυθμό. Αυτή
η διάκριση φαίνεται αρκετά απλή, αλλά έχει συνέπειες που δεν είναι απλές. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά θα ρωτήσετε, «<i>Γιατί</i> ο στίχος και η
πεζογραφία θα έπρεπε να χρησιμοποιούν τη λεξική τόσο διαφορετικά; <i>Γιατί</i> ο
ένας να αντιστρέφει τη σειρά των λέξεων με τρόπο που δεν επιτρέπεται στην άλλη;». Και
θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτά τα ερωτήματα μαζί με ένα τρίτο<b>: </b>γιατί να ξεκινήσουν οι άνθρωποι από
την πιο δύσκολη μορφή και να προχωρήσουν στην ευκολότερη; Δεν είναι ο
συνηθισμένος τρόπος τους. Όταν μαθαίνουν να κάνουν πατινάζ, για
παράδειγμα, δεν κόβουν φιγούρες πριν εξασκηθούν σε χαλαρή και εύκολη πρόωση.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η απάντηση είναι αρκετά απλή. Η λογοτεχνία
(για άλλη μια φορά) είναι μια καταγραφή αξιομνημόνευτου λόγου. Διατηρεί με
λόγια ένα αρχείο τέτοιων σκέψεων ή πράξεων που θεωρούμε ότι αξίζει να
διατηρηθούν. Τώρα, αν θα φανταστείτε τον εαυτό σας ως έναν πολύ πρωτόγονο
άνθρωπο, χωρίς χαρτί ή περγαμηνή ' ή ως ένα λίγο λιγότερο πρωτόγονο, αλλά
πολύ φτωχό, άνθρωπο για τον οποίο η τιμή της περγαμηνής και του μελανιού είναι
απαγορευτική, έχετε δύο τρόπους να κάνετε στη δουλειά. Μπορείτε να
χαράξετε τα λόγια σας πάνω σε δέντρα ή πέτρες (μια επίπονη διαδικασία) ή
μπορείτε να τα αφήσετε στη μνήμη και να τα μεταφέρετε στο κεφάλι σας, που
είναι φθηνότερο και πιο εύχρηστο ' αλλά
για να μην τρέχεις κάθε τόσο στο δέντρο ή στον μονόλιθο, εφευρίσκεις μια
φόρμουλα<b>:</b> τον <i>στίχο </i> για
τον απλούστατο λόγο ότι ο στίχος, με τις ετικέτες, τις αλλοιώσεις, τον ρυθμό
των συλλαβών, το κουδούνισμα των ομοιοκαταληξιών, έχει το ταλέντο, να σου
κολλάει στο κεφάλι, κάτι που δεν χαρακτηρίζει την πεζογραφία. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όχι, μου ψιθύρισαν, ορισμένοι κύριοι ' διότι σε
αυτό το Πανεπιστήμιο κάποια τέτοια διαδικασία απομνημόνευσης σε στίχους έχει
εφαρμοστεί από τολμηρούς κακούς ασεβείς άντρες. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό, θα πείτε, είναι απλός στίχος, και όχι ακόμη
συγκρίσιμος με την ποίηση. Αλλά περίμενε! Οι άντρες που έλεγαν τα
πιο αξιομνημόνευτα πράγματα ή τα τραγούδησαν -οι άντρες που διηγούνταν
κατορθώματα και γενεαλογίες ηρώων, πληγές και λιμούς, δολοφονίες, αποδράσεις
από αιχμαλωσία, περιπλανήσεις και κατακτήσεις της φυλής, πήγαν στη συνέχεια
στον άρχοντα ως μια επαγγελματική τάξη που είχε μεγάλη ανάγκη από ένα πλήρες
ρεπερτόριο σε μια χώρα, επιδιώκοντας να προσαρμόσουν τα στελέχη τους στη συγκεκριμένη
αίθουσα ψυχαγωγίας. Οπότε ήταν μια πολύ δύσκολη επιχείρηση, που χρειαζόταν
προσαρμοστικότητα, γρήγορο πνεύμα, ένα καλό απόθεμα τραγουδιών, μια
συγκρατημένη μνήμη και κάθε τεχνοτροπία για να το βοηθήσει. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λέω ότι η ανάμνηση τέτοιων ανδρών πρέπει να
χρειαζόταν κάθε τεχνούργημα για να τη βοηθήσει<b>: </b>και το κύριο τεχνούργημα στο χέρι τους ήταν αυτό που ευχαρίστησε
και τα αυτιά των ακροατών τους ' τραγουδούσαν ή δονούσαν την άρπα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ορίστε, κύριοι. Έχω σκόπιμα, σκουπίζοντας ένα
ευρύ θέμα, πετάξει πολύ έρμα ' οι πρώτοι ποιητές τραγούδησαν τα λόγια τους στην
άρπα ή σε κάποιο τέτοιο όργανο<b>:</b> και
ακριβώς εκεί βρίσκεται το μυστικό γιατί η ποίηση διαφέρει από την
πεζογραφία. Τη στιγμή που εισάγετε τη μουσική αφήνετε το συναίσθημα με όλη
του την επιρροή στην ομιλία. Από εκείνη τη στιγμή αλλάζετε τα πάντα, μέχρι
τη σειρά των λέξεων — προβάλλεται αυθόρμητα η <i>φυσική</i> σειρά των
λέξεων και, θυμηθείτε το<b>: </b>ακόμα και αν
και η άρπα αντικατασταθεί, η φωνή δεν την ξεχνά ποτέ.</div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Και αυτή η βασική διαφορά που πρέπει να έχετε
ξεκάθαρη στο μυαλό σας πριν, όταν ασχολείστε με την πεζογραφία ή τον στίχο, είναι ότι μπορείτε να εξασκηθείτε είτε με κέρδος είτε μόνο για να διαβάσετε είτε ως
έξυπνη απόλαυση.</p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><b>Διάλεξη XII<o:p></o:p></b></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Για το Ύφος (Στυλ) της Συν-Γραφής</b><b> </b></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">Τετάρτη 28 Ιανουαρίου
1914</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν η Περιφέρεια (Επαρχία), κύριοι, προορίσει
οποιονδήποτε από εσάς να γράψει βιβλία για να ζήσει, θα βρει πειραματικά
αληθινό αυτό που του υπόσχομαι εδώ, ότι λίγες απολαύσεις είναι περισσότερο
χαμένος χρόνος από το να διαβάσει κάποιος τι λένε οι κριτικοί. Αυτή την
υπόσχεση την παραδίδω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, αφού επικυρώθηκε για μένα
μια φορά σε μια συζήτηση από εκείνον τον εξαιρετικά καλό άνθρωπο, τον αείμνηστο
Henry Sidgwick, ο οποίος πρόσθεσε, ωστόσο, «Ίσως θα έπρεπε να κάνω μια
μοναδική εξαίρεση. Υπήρχε ένας κριτικός που αποκάλεσε ένα από τα βιβλία
μου «εποχικό». Όντας ανώνυμος, θα ήταν δύσκολο να τον βρούμε και να τον
ευχαριστήσουμε, ίσως ' αλλά θα έπρεπε να είχα κάνει την προσπάθεια».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μπορώ να συνεχίσω αυτήν την εμπειρία του με μια
δική μου, ως πρόλογο ή σύντομη συγγνώμη για αυτήν τη Διάλεξη; Μικρή όσο
είναι η χαρά του συγγραφέα στους κριτικούς του, δαπανηρή όσο η ελπίδα του για
φήμη, πένθιμη η συγκατάθεσή του με τον σερ Τόμας Μπράουν ότι «δεν υπάρχει
τίποτα αθάνατο εκτός από την αθανασία», δεν μπορεί να κρυφτεί από ορισμένους
αισιόδοξους επιχειρηματίες, οι οποίοι στην Αγγλία αυτοαποκαλούνται
«Press-Cutting Agencies», στην Αμερική, στην Αμερική ' υποθέτουν ακατάλληλα
μέσα του έναν σχεδόν παρθενικό τρόμο. «Στο βιβλίο σας», γράφουν ψευδώς,
«είναι συναρπαστικά πολλά σχόλια. Μπορούμε να συλλέξουμε και να σας
στείλουμε ειδοποιήσεις για την εμφάνισή του στον Παγκόσμιο
Τύπο; Υποβάλλουμε ένα δείγμα κοπής με τους όρους μας ' και είναι,
αγαπητέ κύριε, κ.λπ. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα, αν και δεν ανταποκρίνομαι σταθερά σε αυτό το
δόλο, μερικές φορές είμαι ένοχος που έκανα την εσωκλειόμενη ανασκόπηση του
δείγματος και το έβαλα για διατήρηση ανάμεσα στα ελάχιστα λιγότερο φυλλοβόλα φύλλα
του βιβλίου που γράφτηκε για αξιολόγηση. Έτυχε λοιπόν, έχοντας αυτές τις
διακοπές, να ξεσκονίσω —όχι για να διαβάσω— μια σειρά απαρχαιωμένων ή πεπαλαιωμένων
έργων σε ένα ράφι, συνέβη σε μια κριτική υπογεγραμμένη από έναν άνθρωπο όχι
μικρότερο από τον κ. Gilbert Chesterton και πληροφορώντας τον κόσμο ότι ο
συγγραφέας του απαρχαιωμένου βιβλίου μου ήταν γεμάτος καλές ιστορίες ως
ευγενικός θείος, αλλά ήθελε απρόσεκτο ή ανυπόμονο να μάθουν ποιος ήταν ο
τελευταίος τρόπος να διαβάσει. ή τι διάλεξε για να κάνει το τελευταίο κεφάλαιο,
αντί να τελειώσει και να πει «πώς έζησαν όλοι από τότε, καλά κι εμείς καλύτερα».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτή η κριτική με έχει στοιχειώσει στις
διακοπές. Κοιτάζοντας πίσω σε ένα μάθημα διαλέξεων που θεώρησα ότι είχε
ολοκληρωθεί η διόρθωσή τους σε έντυπη μορφή' αναθεωρώντας τα με όλη
τη νευρικότητα ενός αρχάριου. Φαίνεται ότι σας άκουσα να παραπονιέστε — «Μας
προέτρεψε να γράψουμε με ακρίβεια, καταλληλότητα ' να αποφύγουμε την
ορολογία ' να είμαστε τολμηροί και να δοκιμάζουμε τον Στίχο. Έχει
επιμείνει ότι η Λογοτεχνία είναι μια ζωντανή τέχνη που πρέπει να
εξασκηθεί. Αλλά αυτό που χρειαζόμασταν περισσότερο δεν το έχει
πει. Στην τελευταία πόρτα του μυστικού γύρισε την πλάτη του και μας άφησε
απ' έξω. Ακρίβεια, ευπρέπεια, οξυδέρκεια —αυτά μπορούμε να τα
πετύχουμε. Πού μας έχει βοηθήσει όμως να γράφουμε με ομορφιά, με γοητεία,
με διάκριση; Πού μας έχει δώσει κανόνες για αυτό που λέγεται <i>Στυλ</i> εν
συντομία; —έχοντας επιτύχει τους οποίους ένας συγγραφέας μπορεί να θεωρήσει ότι
πραγματικά έχει δημιουργήσει στην συγγραφική διαδικασία».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι, κύριοι, με το αυτί του μυαλού μου σας άκουσα
να με κατηγορείτε. Σας ικετεύω να δεχτείτε όσα ακολουθούν, για τη συγχώρεσή
μου.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Καταρχάς, <span style="background: yellow; mso-highlight: yellow;">ε</span>πιτρέψτε μου να σας παρακαλέσω ότι σας έχουν πει
ένα ή δύο πράγματα που <i>δεν είναι το Style</i>; που έχουν ελάχιστη
ή καθόλου σχέση με το Style, αν και μερικές φορές μπερδεύονται χυδαία με αυτό. Το
στυλ, για παράδειγμα, δεν είναι —δεν μπορεί ποτέ να είναι— εξωγενές στολίδι. Θυμάστε,
ίσως, τον Πέρση εραστή που σας παρέθεσα από τον Νιούμαν<b>:</b> πώς, δηλαδή, για να μεταδώσει το πάθος του αναζήτησε έναν
επαγγελματία επιστολογράφο και αγόρασε ένα λεξιλόγιο γεμάτο με στολίδια, με το
οποίο να προσελκύει τον ωραίο όπως με ένα καλάθι με κοσμήματα. Λοιπόν, σε
αυτό το ασυνήθιστο, επαγγελματικό, αγορασμένο διακοσμητικό, έχετε κάτι που δεν
είναι το Style<b>:</b> και αν εδώ ζητάτε
έναν πρακτικό κανόνα από εμένα, θα σας παρουσιάσω το εξής: «Όποτε αισθάνεστε
την παρόρμηση να διαπράξετε ένα κομμάτι εξαιρετικά ωραίας γραφής, υπακούστε το
—με όλη την καρδιά— και διαγράψτε το πριν στείλετε το χειρόγραφό σας για να
πατήσετε. <i>Σκότωσε τα αγαπημένα σου. </i>'</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά επιτρέψτε μου να επικαλεστώ περαιτέρω ότι δεν
έχετε μείνει εντελώς χωρίς ιδέα για το μυστικό του τι είναι το Style. Το
ότι πρέπει να κατακτήσετε το μυστικό για τον εαυτό σας ήταν σιωπηρό στη
συμφωνία μας και δεν σας υποσχέθηκαν ποτέ ότι η εκπαίδευση ενός συγγραφέα θα ήταν
εύκολη. Ωστόσο, σίγουρα δόθηκε μια ιδέα στα χέρια σας όταν, έχοντας
επιμείνει ότι η Λογοτεχνία είναι μια ζωντανή τέχνη, πρόσθεσα ότι επομένως
πρέπει να είναι προσωπική και από την ουσία της προσωπική.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό είναι πολύ βαθύ: εξαρτάται όλη μας η κριτική
στην τέχνη. Ωστόσο, δεν κρύβει κανένα μυστήριο. Μπορείτε να δείτε το
νόημά του πιο εύκολα και ξεκάθαρα, ίσως, αντιπαραβάλλοντας την Επιστήμη και την
Τέχνη στα δύο άκρα τους — ας πούμε τα Καθαρά Μαθηματικά με την Υποκριτική. Η
επιστήμη κατά κανόνα ασχολείται με τα πράγματα, η τέχνη με τη σκέψη και το
συναίσθημα του ανθρώπου για τα πράγματα. Στα Καθαρά Μαθηματικά τα πράγματα
σπανίζουν, σε ιδέες, αριθμούς, έννοιες, αλλά ακόμα όλο και πιο μακριά από τον
μεμονωμένο άνθρωπο. Δύο και δύο κάνουν τέσσερα (ή ούτως ή άλλως τέσσερα
δεν είναι εννιά) είτε ο Αλκιβιάδης είτε ο Κλέων κρατούν τον
απολογισμό. Από την άλλη, στην Υποκριτική, σχεδόν τα πάντα εξαρτώνται από
την προσωπική ερμηνεία - από τη χειρονομία, το περπάτημα, το βλέμμα, τον τόνο
της φωνής, το<i> </i>χαμόγελο ενός Coquelin, τον εξαίσιο, τον ζωντανό τόνο ενός
προσώπου. 'Αγγλική Τέχνη;' αναφώνησε ο Γουίστλερ, «δεν υπάρχει
τέτοιο πράγμα! Η τέχνη είναι τέχνη και τα μαθηματικά είναι μαθηματικά
». Ο Γουίσλερ έκανε λάθος. Ακριβώς επειδή η Τέχνη είναι Τέχνη και τα
Μαθηματικά είναι Μαθηματικά και Επιστήμη, η Τέχνη ως Τέχνη μπορεί να είναι
αγγλική ή γαλλική ' και, περισσότερο από αυτό, πρέπει να είναι η προσωπική
έκφραση ενός Άγγλου ή ενός Γάλλου. Σίγουρα δεν χρειάζεται να το κάνω
αυτό. Αλλά αυτό που ισχύει για τα άκρα της Τέχνης και της Επιστήμης ισχύει
επίσης, αν και μερικές φορές λιγότερο αναγνωρίσιμα, για το μέσο<b>:</b> και όπου συναντώνται και φαίνεται να
συγκρούονται (όπως στην Ιστορία) ο αντίκτυπος είναι αυτός του προσωπικού ή του
ατομικού νου στην παγκόσμια αλήθεια, και το ερώτημα είναι αν αυτό που συνέβη
στη Σικελική Εκστρατεία. ή στη δίκη του Καρόλου Α', μπορεί να παρουσιαστεί
γυμνό ως ένα αλγεβρικό άθροισμα, γαλήνιο στη βεβαιότητά του, αδιάφορο για τη
γνώμη, άχρωμο στην αφήγηση όπως και στην ακρόαση από συμπάθεια ή αντιπάθεια,
από πάθος ή από χαρακτήρα. Αμφιβάλλω, ενώ θα έπρεπε να αγωνιζόμαστε στην
ιστορία όπως και σε όλα τα πράγματα να είμαστε δίκαιοι, αν η ιστορία μπορεί να
γραφτεί με αυτόν τον άχρωμο τρόπο, να ενδιαφέρει τους ανθρώπους για τις
ανθρώπινες πράξεις. Είμαι βέβαιος ότι τίποτα που να είναι πιο ευφάνταστο,
δημιουργικό, Τέχνη δεν μπορεί να γραφτεί με αυτόν τον τρόπο.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Επομένως, η Λογοτεχνία, όντας από τη φύση της
προσωπική, πρέπει να είναι από τη φύση της σχεδόν απείρως ποικίλη. «Δύο
άτομα δεν μπορούν να είναι οι δημιουργοί των ήχων που χτυπούν το αυτί
μας. Και καθώς δεν μπορούν να μιλούν έναν και τον ίδιο λόγο, ούτε μπορούν
να γράφουν μία και την ίδια Διάλεξη ή ομιλία». <i>Quot homines tot
sententiae. </i>Μπορείτε να μεταφράσετε ότι θέλετε, «Κάθε άνθρωπος από
εμάς κατασκευάζει τη φράση του διαφορετικά». και αν όντως υπάρξει κάποια
διαμάχη μεταξύ Λογοτεχνίας και Επιστήμης (όπως ποτέ δεν μπορώ να καταλάβω γιατί
θα έπρεπε να υπάρχει), θα χαρίσω στην Επιστήμη όλη της την ψυχρή υπεροχή, την
ευκολία της στη Σιόν με καθολικά δεδομένα, οπότε είναι δικό μου ζήτημα να
υπηρετήσω ανάμεσα στην πολυσχιδή φυλή που πρέπει να προσαρμοστεί, όσο καλύτερα
γίνεται.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Είναι δυνατόν, κύριοι, να έχετε διαβάσει ένα, δύο,
τρία ή περισσότερα από τα αναγνωρισμένα αριστουργήματα της λογοτεχνίας χωρίς να
σας επιβεβαιώνει ότι είναι σπουδαία γιατί είναι ζωντανά και δεν κυκλοφορούν με
ψυχρές ουράνιες βεβαιότητες, αλλά με μισές ελπίδες, έρωτες, αγάπες. Η δόξα
και η ματαιοδοξία της ανθρώπινης προσπάθειας, η παροδικότητα της ομορφιάς, η
ιδιότροπη αβέβαιη μίσθωση στην οποία κρατάμε τη ζωή εσύ κι εγώ, η σκοτεινή ακτή
στην οποία αναπόφευκτα κατευθυνόμαστε. όλα αυτά που διασκεδάζουν ή
ενοχλούν, όλα αυτά που χαροποιούν, λυπούν, τρελαίνουν εμάς τους άνδρες και τις
γυναίκες σε αυτή τη σύντομη και μεταβλητή διαδρομή που πρέπει να είναι για λίγο
σπίτι, το αγκυροβόλιο της καρδιάς μας; </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ή πάρτε έναν κριτικό —έναν κριτικό λογοτεχνίας—
όπως ο Samuel Johnson, για τον οποίο έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε άνθρωπο
τεχνητό στη φράση και παιδαγωγικό στην κρίση. Ζει και γιατί; Γιατί,
αν δοκιμάσεις την κριτική του, ποτέ δεν είδε τη λογοτεχνία αλλά ως μέρος της
ζωής, ούτε θα επέτρεπε στη λογοτεχνία ό,τι ήταν ψευδές στη ζωή, όπως το
έβλεπε. Θα μπορούσε να είναι λανθασμένος, διεστραμμένος. Θα μπορούσε
να ματώσει τον Μίλτον επειδή μισούσε την πολιτική του Μίλτον. για
οποιοδήποτε θέμα πάθους ή προκατάληψης θα μπορούσε να κάνει την αδικία την
καθημερινή του τροφή. Αλλά δεν μπορούσε, ούτε στον επιτάφιο φίλου του, να
αφήσει να περάσει μια φράση (όσο καλά γυρισμένη κι αν ήταν) που του φάνηκε κενή
ζωής ή ψευδής. Όλος ο Boswell το μαρτυρεί αυτό: και αυτός είναι ο λόγος
που ο Samuel Johnson επιζεί.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα επιτρέψτε μου να μεταφέρω αυτόν τον ισχυρισμό
- ότι όλη η Λογοτεχνία είναι προσωπική και επομένως ποικίλη - σε ένα πεδίο που
εκμεταλλεύεται πολύ ο παιδαγωγός και περιφραγμένο με πολλούς πίνακες
ανακοινώσεων και δημόσιες προειδοποιήσεις. <i>«Δεν επιτρέπονται οι
νεολογισμοί εδώ», «Όλα τα άτομα που χρησιμοποιούν αργκό ή παραβιάζουν
επιδιώκοντας την πρωτοτυπία…».</i></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λοιπόν, απαντώ σε αυτούς τους πίνακες ανακοινώσεων
λέγοντας ότι, καθώς η λογοτεχνία είναι προσωπική και οι άντρες ποικίλα - ακόμα
και το "<i>Oxford English Dictionary</i>"
δεν είναι Κανονικό βιβλίο - η χρήση ή η αχρησία του λεξικού από τον άνθρωπο δεν
εξαρτάται μόνο από την επιτυχία του<b>:</b>
προσθέτοντας ότι, εφόσον χρειάζονται όλα τα είδη για να φτιάξει έναν κόσμο ή
μια λογοτεχνία, η επιτυχία του θα εξαρτηθεί πιθανώς από την περίσταση. Πριν
από μερικούς μήνες βρέθηκα καθισμένος σε ένα δείπνο δίπλα σε ένα χαρούμενο
νεαρό που, προς το τέλος, μου πρότεινε σκεπτικά, καθώς σηκώθηκα για να κάνω μια
ομιλία, ότι, η φωτιά (που φυσικά ονόμασε «μπονέρ») επρόκειτο στις εννιά και
μισή, έμεινε λίγος περισσότερος από γυμνός χρόνος για «λάντζερ» και
θεούς. Μου κόστισε, που σκέφτομαι αργά, μερικά δευτερόλεπτα για να
ερμηνεύσει ότι με το «langers» εννοούσε «Auld Lang Syne» και με το «godders»
«God Save the King». Νόμιζα τότε, και εξακολουθώ να πιστεύω, και θα
υποστηρίζω εναντίον οποιουδήποτε δασκάλου, ότι οι νεολογισμοί του νεαρού
γείτονά μου, αν και δεν συνιστώνται για δοκίμια ή κηρύγματα, ταίριαζαν θαυμάσια
στον χρόνο, τον τόπο και την περίσταση.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Βλέποντας ότι στον ανθρώπινο λόγο, άπειρα
ποικιλόμορφος κι αν είναι, τόσα πολλά πρέπει να εξαρτώνται από το <i>ποιος</i> μιλάει
και σε <i>ποιον</i>, με ποια διάθεση και με ποια ευκαιρία. και
βλέποντας ότι η Λογοτεχνία πρέπει να λαμβάνει υπόψη κάθε είδους συγγραφείς,
κοινό, διαθέσεις, περιστάσεις. Θεωρώ αμαρτία ενάντια στο φως να
προειδοποιούμε για οποιαδήποτε λέξη που μας έρχεται με τον ορθό τρόπο χρήσης
και δεν συνηθίζει (όπως «σύρμα», για παράδειγμα, για ένα τηλεγράφημα), ακόμη
και με την ίδια βεβαιότητα που θα έπρεπε να προειδοποιούμε για υβρίδια ή
σκόπιμα παιδαγωγικούς απατεώνες, όπως «αντίσωμα» και «εικόνα-δρόμ». και
ότι, γενικά, είναι προτιμότερο να σφάλλουμε από την πλευρά της ελευθερίας παρά
με την πλευρά του λογοκριτή: αφού με τη χειραφέτηση νέων λέξεων εμφυσούμε νέο
αίμα σε μια γλώσσα της οποίας (ή δεν έχουμε μάθει τίποτα από το θράσος του
Σαίξπηρ) η πρώτη μας υπερηφάνεια θα πρέπει να είναι ότι είναι ευέλικτη,
ζωντανή, ικανή να ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις της ανθρώπινης
γνώσης. Όχι επειδή ήταν κάτι άσχημο, σου κατήγγειλα το Ακατάληπτη γλώσσα -
αργκό, αλλά επειδή ήταν ένα νεκρό πράγμα, που δεν οδηγούσε προς τα πουθενά, που
σημαίνει τίποτα. Υπάρχει <i>κακία</i> στην ανθρώπινη ομιλία,
μερικές φορές. Θα το εντοπίσετε πολύ καλύτερα επειδή έχετε αποκλείσει αυτό
που είναι <i>άτακτο</i>.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ας σφάλλουμε, λοιπόν, αν κάνουμε λάθος, με την
πλευρά της ελευθερίας. Ήρθα, τις προάλλες, σε αυτό το απόσπασμα στη μελέτη
του κ. Φρανκ Χάρις για το «The Man Shakespeare»<b>: </b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τα τελευταία εκατό χρόνια η γλώσσα του Μολιέρου
έχει τετραπλασιαστεί ' η αργκό των στούντιο και της υδρορροής και του
εργαστηρίου, της σχολής μηχανικών και του ανατομικού πίνακα, έχει λεηλατηθεί
για ειδικούς όρους για να εμπλουτιστεί και να ενισχυθεί η γλώσσα για να μπορεί
να αντιμετωπίσει εύκολα τις νέες σκέψεις. Τα γαλλικά είναι τώρα ένα
θαυμάσιο όργανο, ενώ τα αγγλικά είναι θετικά πιο φτωχά από ό,τι ήταν στην εποχή
του Σαίξπηρ, χάρη στη σύνεση της αγράμματης μεσαίας τάξης μας. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λοιπόν, ας μην χάσουμε το μυαλό μας γι' αυτό,
περισσότερο από άλλες προφητείες της εθνικής μας παρακμής. Το «Αγγλικό
Λεξικό της Οξφόρδης» δεν έχει ακόμη ξεδιπλώσει το τελευταίο από τα πηνία του,
τα οποία όμως είναι αρκετά άφθονα για να μας τυλίξουν σε επτά λέξεις για κάθε
τρεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας δραστήριος άνδρας. Ωστόσο, η
προειδοποίηση έχει νόημα, και ένα ιδιαίτερο σημείο, για όσους φιλοδοξούν να
γράψουν ποίηση. : όπως έχει σημειώσει ο Francis Thompson στο Δοκίμιό του για
τον Shelley<b>:</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Θεωρητικά, φυσικά, θα πρέπει πάντα να προσπαθεί
κανείς για την καλύτερη λέξη. Αλλά πρακτικά, η συνήθεια της υπερβολικής
προσοχής στην επιλογή λέξεων οδηγεί συχνά σε απώλεια του
αυθορμητισμού. Και, ακόμα χειρότερα, η συνήθεια να παίρνουμε πάντα την
καλύτερη λέξη πολύ εύκολα γίνεται συνήθεια να παίρνουμε πάντα την πιο περίτεχνη
λέξη, τη λέξη που απομακρύνεται περισσότερο από τη συνηθισμένη ομιλία. Ως
συνέπεια αυτού, το ποιητικό λεξικό έχει γίνει τελευταία ένα καλειδοσκόπιο, και
η κύρια περιέργεια είναι οι ακριβείς συνδυασμοί στους οποίους θα μετατοπιστούν
τα κομμάτια. Υπάρχει, στην πραγματικότητα, μια συγκεκριμένη ομάδα λέξεων,
οι πραιτωριανές κοόρτες της ποίησης, της οποίας το συνταγογραφικό βοήθημα
επικαλείται κάθε υποψήφιος για το ποιητικό μωβ…. Απέναντι σε αυτά είναι
καιρός να σηκωθεί κάποιο πανό….</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">και προσθέτει μια σημείωση ότι<b>:</b> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">αυτό είναι πιο περίεργο γι 'αυτόν, επειδή τόσοι
πολλοί βικτωριανοί ποιητές ήταν επίσης πεζογράφοι.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα, σύμφωνα με τη θεωρία μας, η πρακτική της
πεζογραφίας πρέπει να διατηρεί φρέσκια και περιεκτική τη λεξικό ενός ποιητή, να
τον σώζει από το να πέσει στα χέρια μιας αποκλειστικής σειράς ποιητικών
λέξεων. Θα πρέπει να αντιδράσει στο μετρικό του λεξιλόγιο στην ευεργετική
του επέκταση, βγάζοντάς τον έξω από τον αριστοκρατικό κύκλο της γλώσσας του και
κρατώντας τον σε επαφή με το μεγάλο κοινό, το προλεταριάτο του
λόγου. Γιατί είναι με τα λόγια όπως και με τους άντρες: η συνεχής
επιμειξία εντός των ορίων μιας πατρικιακής φυλής γεννά εφέ φινέτσας. Και
για να αναζωογονηθεί το απόθεμα, οι φλέβες του πρέπει να αναπληρωθούν από
ανθεκτικό πληβείο αίμα.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Στη λογοτεχνία, λοιπόν, ας αποκτήσουμε ό,τι
κατάστημα μπορούμε, απορρίπτοντας κανένα νόμισμα για την κοπή του αλλά μόνο αν
το μέταλλό του είναι βάση. Έτσι θα βγάλουμε από τα θησαυροφυλάκια μας νέα
πράγματα και παλιά.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το Diction, ωστόσο, δεν είναι παρά ένα μέρος του
Style, και ίσως όχι το πιο σημαντικό μέρος. Επιστρέφω λοιπόν στο ευρύτερο
ερώτημα, «Τι είναι το στυλ; Ποια είναι [ελληνικά: το τι εν είναι], η ουσία
του, ο νόμος της ύπαρξής του;».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα, καθώς κάθισα να γράψω αυτή τη Διάλεξη, η
μνήμη μου ξύπνησε μια σκηνή και με τη σκηνή μια τυχαία λέξη αγορίστικης αργκό,
που και τα δύο μπορεί να σας φαίνονται άσχετα έως ότου, ή εκτός αν μπορέσω να
σας κάνω να νιώσετε πώς μου κρατούν την καρδιά του θέματος.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Κάποτε έτυχε να στέκομαι σε μια γωνιά μιας αίθουσας
χορού όταν μπήκε η πιο όμορφη κοπέλα που έχουν δει ποτέ αυτά τα μάτια ή τώρα
–αφού θαμπώνουν– θα δουν ποτέ. Ήταν, πιστεύω, η πρώτη της μπάλα, και από
κάποιο φρικιό ή κατά κάποιο προαίσθημα φορούσε μαύρα: και όχι μαργαριτάρια —που,
όπως μου λένε, συνηθίζουν να φοράνε τα κορίτσια σε αυτές τις περιπτώσεις— αλλά
ένα μισοφέγγαρο με διαμάντια στα μαύρα μαλλιά της. <i><o:p></o:p></i></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πέθανε ένα ή δύο χρόνια αργότερα. Μπορεί να
ήταν πολύ όμορφη για να ζήσει πολύ. Έχω μια σκέψη ότι μπορεί επίσης να
ήταν πολύ καλή.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Διότι την είδα με το πλήθος γύρω της<b>: την </b>είδα οδηγημένη και παρουσίασα,
μεταξύ άλλων, τον άντρα που επρόκειτο να γίνει, για λίγους μήνες, ο σύζυγός
της: και μετά, καθώς οι άντρες υποκλίνονταν, με μολύβι στα προγράμματά τους,
πάνω από τους ώμους τους, είδα τα μάτια της να ταξιδεύουν σε έναν δύστροπο
νεαρό ναυτικό μαθητή (Θυμάστε τον Crossjay στο "The Egoist" της
Meredith. μακρινός πάγκος. Αμέσως με ένα γέλιο, προχώρησε, τον διεκδίκησε
και τον παρέσυρε στο πρώτο βαλς.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όταν τελείωσε, γύρισε, ένα ασήμαντο κοκκίνισε, και
τον χαιρέτισα. Η παρατήρησή μου (την οποία ξεχνώ) είναι αναμφίβολα «απλώς
το είδος της κοινοτοπίας, ξέρετε, βγαίνει κανείς» —καθώς ίσως το βρετανικό
ναυτικό διατήρησε την παλιά του ικανότητα να αποκόπτει. Αλλά με κοίταξε
σχεδόν δακρυσμένος και μου είπε: «Δεν είναι η ομορφιά της, κύριε.
Είδατε; Είναι — είναι — Θεέ μου, είναι το <i>στυλ</i> !».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τώρα μπορεί να σκεφτείτε ότι μια κάπως φτηνή, ή σε
κάθε περίπτωση ανεπαρκή, κραυγή της καρδιάς στον νεαρό ναυτικό μου. καθώς
μπορεί να το θεωρείς ανεπαρκές για μένα, και επιπλέον ιδιότροπο, να σε
διαβεβαιώσω (όπως και εγώ) ότι το πρώτο και τελευταίο μυστικό ενός καλού Στυλ
συνίσταται στο να σκέφτεσαι τόσο με την καρδιά όσο και με το κεφάλι.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ας φιλοσοφήσουμε όμως λίγο. Σας έχουν πει,
τολμώ να πω αρκετά συχνά, ότι η δουλειά της συγγραφής απαιτεί <i>δύο</i> —τον
συγγραφέα και τον αναγνώστη. Προσθέστε σε αυτό, αυτό που είναι εξίσου
προφανές, ότι η υποχρέωση της ευγένειας ανήκει πρώτα στον συγγραφέα, ο οποίος
προσκαλεί τη συνεδρία, και συνήθως την χρεώνει. Τι ακολουθεί, αλλά ότι
μιλώντας ή γράφοντας έχουμε υποχρέωση να μπαίνουμε στη θέση του ακροατή ή του
αναγνώστη; Είναι η άνεσή <i>του</i> , η ευκολία <i>του</i> ,
πρέπει να συμβουλευτούμε. Το να <i>εκφραζόμαστε</i> είναι ένα
πολύ μικρό μέρος της επιχείρησης: πολύ μικρό και σχεδόν ασήμαντο σε σύγκριση με
το <i>να εντυπωσιάζουμε</i> τον εαυτό μας: στόχος της όλης
διαδικασίας είναι να πείσουμε.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Κάθε ανάγνωση απαιτεί προσπάθεια. Η ενέργεια,
η καλή θέληση που φέρνει ο αναγνώστης στο βιβλίο είναι, και πρέπει, εν μέρει να
δαπανηθεί στον κόπο της ανάγνωσης, της επισήμανσης, της μάθησης, χωνεύοντας
εσωτερικά αυτό που εννοεί ο συγγραφέας. Όσο περισσότερες δυσκολίες,
λοιπόν, εμείς οι συγγραφείς του παραβλέπουμε με σκοτεινές ή απρόσεκτες γραφές,
τόσο περισσότερο αμβλύνουμε την προσοχή του: έτσι ώστε, αν και μόνο προς το
συμφέρον μας —αν και προτιμούσα να το κρατήσω για λόγους ευγένειας— να
μελετήσουμε για να προλάβουμε την άνεσή του.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ας πάω όμως λίγο πιο βαθιά. Όλοι γνωρίζετε ότι
ένα μεγάλο μέρος της επιχειρηματολογίας του Lessing στο "Laoköon"
του, για τα βασικά της Λογοτεχνίας σε αντίθεση με την Εικαστική Τέχνη ή τη
Γλυπτική, εξαρτάται από αυτό - ότι στην Εικαστική Τέχνη ή στη Γλυπτική το μάτι
βλέπει, το μυαλό αντιλαμβάνεται, το σύνολο σε μια στιγμή του χρόνου, με το
αντίστοιχο μειονέκτημα ότι αυτή η στιγμή του χρόνου είναι σταθερή και
σταθερή. ενώ στο γράψιμο, είτε σε πεζογραφία είτε σε στίχους, μπορούμε να
παράγουμε το αποτέλεσμά μας μόνο με μια σειρά διαδοχικών μικρών εντυπώσεων, που
στάζουν το νόημά μας (να το πούμε έτσι) στο μυαλό του αναγνώστη - με το αντίστοιχο
πλεονέκτημα, σε σημείο ζωηρότητας, ότι η εικόνα μας συνεχίζει να κινείται
συνεχώς. Τώρα προφανώς αυτό επιβαρύνει περισσότερο την υπομονή του στον
οποίο απευθυνόμαστε. Ο άνθρωπος στην καλύτερη περίπτωση είναι ένα μπουκάλι
με στενό στόμα. Μέσω του αγωγού του λόγου μπορεί να προφέρει —όπως
εσείς, οι ακροατές μου, μπορούν να λάβουν— μόνο μία λέξη τη
φορά. Γραπτά (όπως έλεγε ο παλιός φίλος μου ο καθηγητής Μίντο) είστε
διοικητής που ταξιδεύετε το τάγμα του μέσα από μια στενή πύλη που επιτρέπει
μόνο σε έναν άνδρα τη φορά να περάσει. και ο αναγνώστης σας, καθώς δέχεται
τα στρατεύματα, πρέπει να τα ξανασχηματίσει και να τα
ανακατασκευάσει. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή πόσο εμπλέκεται το θέμα,
μπορεί να επικοινωνηθεί μόνο με αυτόν τον τρόπο. Βλέπετε, λοιπόν, τι υποχρέωση
τάξης και διευθέτησης του έχουμε. και γιατί, εκτός από τις ευδαιμονίες και
τις περιέργειες της λεκτικής, οι παλιοί ρήτορες έδιναν τόση έμφαση στην
παραγγελία και τη διευθέτηση ως καθήκοντα που οφείλουμε σε όσους μας τιμούν με
την προσοχή τους. ' Γραπτά (όπως έλεγε ο παλιός φίλος μου ο καθηγητής
Μίντο) είστε διοικητής που ταξιδεύετε το τάγμα του μέσα από μια στενή πύλη που
επιτρέπει μόνο σε έναν άνδρα τη φορά να περάσει. και ο αναγνώστης σας,
καθώς δέχεται τα στρατεύματα, πρέπει να τα ξανασχηματίσει και να τα
ανακατασκευάσει. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή πόσο εμπλέκεται το θέμα,
μπορεί να επικοινωνηθεί μόνο με αυτόν τον τρόπο. Βλέπετε, λοιπόν, τι
υποχρέωση τάξης και διευθέτησης του έχουμε. και γιατί, εκτός από τις
ευδαιμονίες και τις περιέργειες της λεκτικής, οι παλιοί ρήτορες έδιναν τόση
έμφαση στην παραγγελία και τη διευθέτηση ως καθήκοντα που οφείλουμε σε όσους
μας τιμούν με την προσοχή τους. ' Γραπτά (όπως έλεγε ο παλιός φίλος
μου ο καθηγητής Μίντο) είστε διοικητής που ταξιδεύετε το τάγμα του μέσα από μια
στενή πύλη που επιτρέπει μόνο σε έναν άνδρα τη φορά να περάσει. και ο
αναγνώστης σας, καθώς δέχεται τα στρατεύματα, πρέπει να τα ξανασχηματίσει και
να τα ανακατασκευάσει. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή πόσο εμπλέκεται το
θέμα, μπορεί να επικοινωνηθεί μόνο με αυτόν τον τρόπο. Βλέπετε, λοιπόν, τι
υποχρέωση τάξης και διευθέτησης του έχουμε. και γιατί, εκτός από τις
ευδαιμονίες και τις περιέργειες της λεκτικής, οι παλιοί ρήτορες έδιναν τόση
έμφαση στην παραγγελία και τη διευθέτηση ως καθήκοντα που οφείλουμε σε όσους
μας τιμούν με την προσοχή τους. ' τι υποχρέωση τάξης και διευθέτησης
του χρωστάμε. και γιατί, εκτός από τις ευδαιμονίες και τις περιέργειες της
λεκτικής, οι παλιοί ρήτορες έδιναν τόση έμφαση στην παραγγελία και τη
διευθέτηση ως καθήκοντα που οφείλουμε σε όσους μας τιμούν με την προσοχή
τους. ' τι υποχρέωση τάξης και διευθέτησης του χρωστάμε. και
γιατί, εκτός από τις ευδαιμονίες και τις περιέργειες της λεκτικής, οι παλιοί
ρήτορες έδιναν τόση έμφαση στην παραγγελία και τη διευθέτηση ως καθήκοντα που
οφείλουμε σε όσους μας τιμούν με την προσοχή τους. '<i>Σαφήνεια</i>», λέει
ένας Γάλλος συγγραφέας.<i> </i>Χάρη και σαφήνεια, συνιστά ο
Λουκιανός. Πληρώστε τη θυσία σας στις Χάριτες, και στην — Διαύγεια — πρώτη
μεταξύ των Χαρίτων.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τι προτρέπω; «Αυτό το στυλ στη γραφή είναι
σχεδόν το ίδιο με τους καλούς τρόπους σε άλλες ανθρώπινες
συναναστροφές;» Λοιπόν, και γιατί όχι; Εν πάση περιπτώσει, φτάσαμε σε
ένα σημείο όπου η συχνά αναφερόμενη ρήση του Buffon ότι «Το στυλ είναι ο ίδιος
ο άνθρωπος» αγγίζει και συμπίπτει με το παλιό μότο του William of Wykeham ότι
«Manners makyth Man»: και προτού καταδικάσετε το δόγμα μου ως ανεπαρκές ακούστε
το από τον Coventry Patmore, έχοντας ακόμα κατά νου ότι ο συγγραφέας είναι το
κύριο αντικείμενο να εντυπωσιάσει τη σκέψη του ή το όραμά <i>του</i> .</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">«<i>Δεν υπάρχει
τίποτα συγκρίσιμο με την ηθική
δύναμη από τη γοητεία των αληθινά ευγενών τρόπων</i>…».</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Σας παραδέχομαι, να είστε βέβαιοι, ότι ο ισχυρισμός
της κατοχής ενός Στυλ πρέπει να παραχωρηθεί σε πολλούς συγγραφείς -η Carlyle
είναι ένας - που δεν φροντίζουν να διευκολύνουν τους ακροατές, αλλά βασίζονται
μάλλον στην εγγενή δύναμη της ιδιοφυΐας για να σοκάρουν και να
καταπλήξουν. Ούτε θα τους αρνηθώ τον θαυμασμό σου. Αλλά λέω ότι, όσο
όλο και περισσότερο εκτιμάς την αλήθεια και τη σεμνή χάρη της αλήθειας, ολοένα
και λιγότερο θα απευθύνεσαι σε τέτοιους συγγραφείς: και λέω με ακόμη μεγαλύτερη
σιγουριά ότι οι ιδιότητες του Στυλ που τους επιτρέπουμε δεν είναι οι ιδιότητες
που πρέπει να αναζητήσουμε ως κανόνας, γιατί προσβάλλουν το αληθινό αξίωμα της
Τέχνης να αποφεύγει την υπερβολή.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Και αυτό με φέρνει στα δύο μεγάλα <i>παράδοξα</i> του
Style. Για το πρώτο (1),—αν και το Style είναι τόσο περίεργο προσωπικό και
ατομικό, και παρόλο που οι άντρες είναι τόσο διαφορετικά χτισμένοι που κανένας
στον κόσμο δεν αφαιρεί τις ίδιες εντυπώσεις από μια παράσταση, υπάρχει πάντα
ένας κανόνας κάπου. στη λογοτεχνία και στην τέχνη, όπως και στην
ηθική. Ναι, ακόμα και στις πιο φοβερές, πιο ισχυρές εφευρέσεις του
ανθρώπου - όταν, για παράδειγμα, στον "Άμλετ" ή στον "Ληρ"
ο Σαίξπηρ φαίνεται να διαλύει τη στερεή γη κάτω από τα πόδια μας - υπάρχει
πάντα κάποιο σημείο και πρότυπο λογικής - ένας Κεντ ή ένας Οράτιο - στο οποίο
μπορούν να αναφέρονται όλες οι τεράστιες και παθιασμένες λάθη. στο οποίο ο
ταραγμένος νους του θεατή αποκαθίσταται σαν το κέντρο βάρους του, τον άξονα της
ανάπαυσής του.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">(2) Το δεύτερο παράδοξο, αν και είναι εξίσου
αληθινό, μπορεί να το βρείτε λίγο πιο λεπτό. Ωστόσο, ισχύει για την Τέχνη
η απλή αλήθεια του Ευαγγελίου, ότι αυτός που θα έσωζε την ψυχή του πρέπει πρώτα
να τη χάσει. Αν και η προσωπικότητα διαποτίζει το Στυλ και δεν μπορεί να
ξεφύγει, η πρώτη αμαρτία ενάντια στο Στιλ σε σχέση με τους καλούς τρόπους είναι
να παρακωλύσεις ή να εκμεταλλευτείς την προσωπικότητα. Το σπουδαιότερο
έργο στη Λογοτεχνία —η «Ιλιάδα», η «Οδύσσεια», το «Καθαρτήριο», «Η Τρικυμία»,
«Ο Χαμένος Παράδεισος», η «Δημοκρατία», ο «Δον Κιχώτης»— είναι όλα<b>:</b> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"> <i>Σεραφικά απαλλαγμένα<br />
από κηλίδες προσωπικότητας</i></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Και ο Φλομπέρ, αυτός ο μονομάχος μεταξύ των
καλλιτεχνών, υποστήριξε ότι, στο υψηλότερο επίπεδο, η λογοτεχνική τέχνη
μπορούσε να μεταφερθεί στην καθαρή επιστήμη. «Πιστεύω», είπε, «ότι η
μεγάλη τέχνη είναι επιστημονική και απρόσωπη. Θα πρέπει με μια πνευματική
προσπάθεια να μεταφερθείτε σε χαρακτήρες, όχι να <i>τους</i> τραβήξετε
μέσα <i>σας</i>. Αυτή τουλάχιστον είναι η μέθοδος ». Από την
άλλη πλευρά, λέει ο Γκαίτε, «Θα πρέπει να προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε λέξεις
που ανταποκρίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο με αυτό που νιώθουμε, βλέπουμε,
σκεφτόμαστε, φανταζόμαστε, βιώνουμε και συλλογίζουμε. Είναι μια προσπάθεια
που δεν μπορούμε να αποφύγουμε και πρέπει να την ανανεώνουμε καθημερινά
». Αποκαλώ τον καλύτερο σύμβουλο του Φλομπέρ, παρόλο που έχω αφιερώσει ένα
μέρος αυτής της Διάλεξης προσπαθώντας να αποδείξω ότι είναι
αδύνατο. Τουλάχιστον είναι ευγενές, μας ενθαρρύνει σε ότι είναι
δύσκολο. Ο οξυδερκής Γκαίτε μας ενθαρρύνει να εκμεταλλευτούμε τον εαυτό
μας μέχρι την κορυφή της στροφής μας. Νομίζω ότι ο Flaubert θα είχε
χτυπήσει το σημείο αν για το "απρόσωπο" είχε αντικαταστήσει το "αδιάφορο".</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Γιατί —πιστέψτε με, κύριοι— όσο ο Handel στέκεται
πάνω από τον Chopin, όσο ο Velasquez πάνω από τον Greuze, ακόμη και μέχρι
στιγμής στέκονται οι μεγάλοι αρρενωποί αντικειμενικοί συγγραφείς πάνω από όλους
που σας απευθύνουν έκκληση με παρέλαση προσωπικότητας ή ιδιωτικού συναισθήματος.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η αναφορά αυτών των μεγάλων αρσενικών
«αντικειμενικών» συγγραφέων με φέρνει στην τελευταία μου λέξη: «Μπείτε μέσα
τους <i>:</i> συνήθως δοκιμάζετε τους πάντες <i>:</i> γιατί
ενώ δεν μπορείτε να ξεφύγετε από τη μοίρα κάθε στυλ, που είναι προσωπικό, όσο
περισσότερο καθολικό ανδρισμό κληρονομείτε από αυτές τις μεγάλες οσφυϊκές
πλευρές, σίγουρα θα αποκτήσετε».</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό τότε είναι το Στυλ. Όπως τεχνικά
εκδηλώνεται στη Λογοτεχνία, είναι η δύναμη να αγγίζεις με ευκολία, χάρη,
ακρίβεια, οποιαδήποτε νότα στη γκάμα της ανθρώπινης σκέψης ή συναισθήματος.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά ουσιαστικά μοιάζει με καλούς
τρόπους. Προέρχεται από το να προσπαθείς να κατανοήσεις τους άλλους, να
σκέφτεσαι για αυτούς και όχι για τον εαυτό σου—να σκέφτεσαι, δηλαδή, με την
καρδιά αλλά και με το κεφάλι. Δίνει παρά λαμβάνει. Είναι ευγενικά
απρόσεκτο από ευχαριστίες ή χειροκροτήματα, που δεν τροφοδοτείται από αυτά αλλά
μάλλον συντηρείται και ανανεώνεται συνεχώς από μια εσωτερική πίστη στους
καλύτερους. Ωστόσο, όπως ο «χαρακτήρας» έχει το βωμό του μέσα. σε
αυτό αποσύρεται για συμβουλή, από αυτό φέρνει τον φωτισμό του, να ακτινοβολεί
προς τα έξω. Καλλιεργήστε, κύριοι, αυτή τη συνήθεια να αποσύρεστε για να
σας συμβουλεύουν οι καλύτεροι. Έτσι, λέει ο Fénelon, «θα βρεθείς απείρως
πιο ήσυχος, τα λόγια σου θα είναι λιγότερα και πιο αποτελεσματικά ' και
ενώ κάνετε λιγότερη φασαρία, αυτό που κάνετε θα είναι πιο κερδοφόρο».</div><p class="MsoNormal">Πηγή<b>:</b> <a href="https://www.gutenberg.org/cache/epub/17470/pg17470.html">https://www.gutenberg.org/cache/epub/17470/pg17470.html</a></p><p class="MsoNormal" style="text-align: right;">(Επιλογή αποσπασμάτων, Διόρθωση μετάφρασης, Σχόλια<b>: </b> Γ. Χατζηαποστόλου) </p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-66299038900697082972023-07-31T16:07:00.007+03:002023-08-03T11:58:27.542+03:00Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής: Η τυραννία της πλειοψηφίας & η γενική ισότητα των συνθηκών <p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4ssNKzIKuQnJWA7X2rIspQj5iyhdBoaGUySdlzcJkwMUcokdhg80LJZqvJkdDTCaDqtDLHchXxDbsBKSPZU62BbvSvrNsiDt9DRlTlkKnSEmIAIDTcg3RakxLEq5fqXi58BIDg36IPqhh3QGrDAVzpyr7y-2VvPhPyJBu5aafyOYSvcDIs2xUpI83sOc/s239/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AF%CF%82%20%CE%9D%CF%84%CE%B5%20%CE%A4%CE%BF%CE%BA%CE%B2%CE%AF%CE%BB.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="239" data-original-width="193" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4ssNKzIKuQnJWA7X2rIspQj5iyhdBoaGUySdlzcJkwMUcokdhg80LJZqvJkdDTCaDqtDLHchXxDbsBKSPZU62BbvSvrNsiDt9DRlTlkKnSEmIAIDTcg3RakxLEq5fqXi58BIDg36IPqhh3QGrDAVzpyr7y-2VvPhPyJBu5aafyOYSvcDIs2xUpI83sOc/w258-h320/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AF%CF%82%20%CE%9D%CF%84%CE%B5%20%CE%A4%CE%BF%CE%BA%CE%B2%CE%AF%CE%BB.png" width="258" /></a></div><div style="text-align: center;"><span style="text-align: left;"><b>Alexis de Tocqueville</b><br /></span>(29 Ιουλίου 1805 – 16
Απριλίου 1859) </div><p style="text-align: left;"></p><div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<hr align="center" noshade="" size="2" style="width: 349.65pt;" width="466" />
</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Συγγραφέας<span lang="EN-US"> <b>:</b> Alexis de Tocqueville</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;"><span lang="EN-US"><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Τίτλος: Η Δημοκρατία στην Αμερική </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Γλώσσα: Αγγλικά</div><o:p></o:p></span>Μεταφραστής<span lang="EN-US"> <b>: </b>Henry Reeve<br /><o:p></o:p></span>Έτος πρώτης έκδοσης<b>: </b>1835 (Τόμος
Ι.) και 1840 (Τόμος ΙΙ.) </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Ηλεκτρονική Έκδοση<b>:</b> <span lang="EN-US">Project</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Gutenberg</span><span lang="EN-US"> <br /></span>Ημερομηνία κυκλοφορίας <b>:</b>
21 Ιανουαρίου 2006,<br />
Πιο πρόσφατες ενημερώσεις<b>: </b>21 Μαρτίου
2022 και 21 Μαρτίου 2013 (αντίστοιχα)<br />Παραγωγή<b><span lang="EN-US">:</span></b><span lang="EN-US"> David Reed </span>και<span lang="EN-US">
David Widger <o:p></o:p></span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<hr align="center" noshade="" size="2" style="width: 349.65pt;" width="466" />
</div><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 7.2pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 7.2pt; margin: 7.2pt 0cm; mso-outline-level: 1; text-align: center;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; mso-outline-level: 2;"><b>Βιβλίο Πρώτο<o:p></o:p></b></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; mso-outline-level: 2; text-align: center;"><b>Εισαγωγικό Κεφάλαιο <o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Ανάμεσα
στα νέα αντικείμενα που τράβηξαν την προσοχή μου κατά τη διάρκεια της παραμονής
μου στις Ενωμένες Πολιτείες, τίποτα δεν με εντυπωσίασε περισσότερο από τη
γενική ισότητα των συνθηκών. Ανακάλυψα εύκολα την τρομερή επιρροή που
ασκεί αυτό το πρωταρχικό γεγονός σε όλη την πορεία της κοινωνίας, δίνοντας μια
συγκεκριμένη κατεύθυνση στην κοινή γνώμη και μια ορισμένη σημασία στους νόμους
' μεταδίδοντας νέα αξιώματα στις κυβερνητικές δυνάμεις και ιδιόμορφες
συνήθειες στους κυβερνώμενους. Γρήγορα αντιλήφθηκα ότι η επιρροή αυτού
του γεγονότος εκτείνεται πολύ πέρα από τον πολιτικό χαρακτήρα και τους νόμους
της χώρας και ότι δεν έχει λιγότερη κυριαρχία στην κοινωνία των πολιτών παρά
στην κυβέρνηση ' δημιουργεί απόψεις, γεννά συναισθήματα, προτείνει τις
συνήθεις πρακτικές της ζωής και τροποποιεί οτιδήποτε δεν παράγει. Όσο
προχωρούσα στη μελέτη της αμερικανικής κοινωνίας, τόσο περισσότερο
αντιλαμβανόμουν ότι η ισότητα των συνθηκών είναι το θεμελιώδες γεγονός από το
οποίο φαίνεται να προέρχονται όλα τα άλλα και το κεντρικό σημείο στο οποίο
κατέληγαν συνεχώς όλες οι παρατηρήσεις μου. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Έπειτα έστρεψα τις σκέψεις μου στο δικό μας
ημισφαίριο, όπου φανταζόμουν ότι διέκρινα κάτι ανάλογο με το θέαμα που μου
παρουσίασε ο Νέος Κόσμος. Παρατήρησα ότι η ισότητα των συνθηκών προοδεύει
καθημερινά προς εκείνα τα ακραία όρια που φαίνεται να έχει φτάσει στις Ενωμένες
Πολιτείες και ότι η δημοκρατική νοοτροπία που διέπει τις αμερικανικές κοινότητες φαίνεται
να ανεβαίνει γρήγορα στην εξουσία στην Ευρώπη. Έτσι συνέλαβα την ιδέα του
βιβλίου που βρίσκεται τώρα ενώπιον του αναγνώστη. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Είναι προφανές σε όλους ότι μια μεγάλη
δημοκρατική επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσά μας ' αλλά υπάρχουν
δύο απόψεις ως προς τη φύση και τις συνέπειές του. Για κάποιους φαίνεται
ότι είναι ένα νέο ατύχημα, το οποίο ως τέτοιο μπορεί να ελέγχεται
ακόμη. Σε άλλους φαίνεται ακαταμάχητο, γιατί είναι η πιο ομοιόμορφη, η πιο
αρχαία και η πιο μόνιμη τάση που υπάρχει στην ιστορία. Ας θυμηθούμε την
κατάσταση της Γαλλίας πριν από επτακόσια χρόνια, όταν η επικράτεια μοιράστηκε
σε έναν μικρό αριθμό οικογενειών, που ήταν οι ιδιοκτήτες του εδάφους και οι
άρχοντες των κατοίκων' το δικαίωμα διακυβέρνησης προήλθε από την
οικογενειακή κληρονομιά που μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά· Η δύναμη ήταν το μόνο μέσο με
το οποίο ο άνθρωπος μπορούσε να ενεργήσει εναντίον του ανθρώπου και η
ιδιοκτησία γης ήταν η μοναδική πηγή δύναμης. Σύντομα όμως ιδρύθηκε η
πολιτική εξουσία του κλήρου, και άρχισε να ασκεί τον εαυτό του<b>:</b> ο κλήρος άνοιξε τις πόρτες του σε
όλες τις τάξεις, στους φτωχούς και στους πλούσιους, στους κακούς και στον
άρχοντα. Η ισότητα διείσδυσε στην κυβέρνηση μέσω της Εκκλησίας, και το ον
που ήταν ως τότε δουλοπάροικος και πρέπει να είχε φυτρώσει σε μια αέναη δουλεία πήρε τη
θέση του ως ιερέας ανάμεσα σε ευγενείς, και όχι σπάνια πάνω από τα κεφάλια των
βασιλιάδων.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Οι διαφορετικές σχέσεις των ανδρών έγιναν
πιο περίπλοκες και πολυάριθμες καθώς η κοινωνία σταδιακά έγινε πιο σταθερή και
πιο πολιτισμένη. Από εκεί έγινε αισθητή η έλλειψη αστικών νόμων ' και
η τάξη των νόμιμων λειτουργών σηκώθηκε σύντομα από την αφάνεια των δικαστηρίων
και των σκονισμένων θαλάμων τους, για να εμφανιστούν στην αυλή του μονάρχη, στο
πλευρό των φεουδαρχών βαρόνων με την ερμίνα και την αλληλογραφία τους. Ενώ
οι βασιλιάδες καταστρέφονταν από τις μεγάλες επιχειρήσεις τους και οι ευγενείς
εξάντλησαν τους πόρους τους με ιδιωτικούς πολέμους, οι κατώτερες τάξεις
πλούτιζαν τον εαυτό τους με το εμπόριο. Η επιρροή του χρήματος άρχισε να
γίνεται αντιληπτή στις κρατικές υποθέσεις. Οι επιχειρηματικές συναλλαγές
άνοιξαν έναν νέο δρόμο προς την εξουσία και ο χρηματοδότης ανέβηκε σε μια βαθμίδα πολιτικής επιρροής στην οποίο ήταν αμέσως κολακευμένος και
περιφρονημένος. Σταδιακά η εξάπλωση των ψυχικών κατακτήσεων, και η
αυξανόμενη γεύση για τη λογοτεχνία και την τέχνη, άνοιξε ευκαιρίες επιτυχίας
στο ταλέντο. Η επιστήμη έγινε μέσο διακυβέρνησης, η ευφυΐα οδήγησε στην
κοινωνική εξουσία και ο άνθρωπος των γραμμάτων πήρε μέρος στις υποθέσεις του
κράτους. Η αξία που αποδίδεται στα προνόμια γέννησης μειώθηκε με την
ακριβή αναλογία με την οποία χαράχτηκαν νέοι δρόμοι για την πρόοδο. Τον
ενδέκατο αιώνα η αριστοκρατία ήταν υπεράνω κάθε τιμής ' στον δέκατο τρίτο
θα μπορούσε να εξαγοραστεί. Έτσι, δόθηκε για πρώτη φορά το 1270 το δικαίωμα και η
ισότητα εισήχθη έτσι στην Κυβέρνηση από την ίδια την αριστοκρατία. Η αξία
που αποδίδεται στα προνόμια γέννησης μειώθηκε σύμφωνα με την ακριβή αναλογία
κατά την οποία χαράχτηκαν νέοι δρόμοι για την πρόοδο.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Κατά τη διάρκεια αυτών των επτακοσίων
χρόνων συνέβαινε μερικές φορές οι ευγενείς για να αντισταθούν στην εξουσία του
Στέμματος ή για να μειώσουν τη δύναμη των αντιπάλων τους, παραχώρησαν ένα
ορισμένο μερίδιο πολιτικών δικαιωμάτων στο λαό. Ή, πιο συχνά, ο βασιλιάς
επέτρεπε στα κατώτερα τάγματα να απολαμβάνουν κάποιο βαθμό εξουσίας, με σκοπό
να καταστείλει την αριστοκρατική αντίδραση. Στη Γαλλία οι βασιλιάδες ήταν πάντα οι
πιο δραστήριοι και οι πιο σταθεροί από τους ισοπεδωτές. Όταν ήταν δυνατοί
και φιλόδοξοι, δεν γλίτωναν κανέναν πόνο για να ανεβάσουν τους ανθρώπους στο
επίπεδο των ευγενών ' όταν ήταν εγκρατείς ή αδύναμοι επέτρεπαν στους
ανθρώπους να υψωθούν πάνω από τον εαυτό τους. Κάποιοι βοήθησαν τη
δημοκρατία με τα ταλέντα τους, άλλοι με τα ελαττώματά τους. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' και
ο Λουδοβίκος ΙΕ' μείωσαν κάθε βαθμό κάτω από τον θρόνο στην ίδια
υποταγή. Ο Λουδοβίκος XV κατέβηκε, ο ίδιος και όλη του η Αυλή, στη σκόνη. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Από τη στιγμή που η γη διατηρήθηκε σε
οποιαδήποτε άλλη εκτός από μια φεουδαρχική θητεία, και η προσωπική ιδιοκτησία
άρχισε με τη σειρά της να παρέχει επιρροή και δύναμη, κάθε βελτίωση που εισήχθη
στο εμπόριο ή τη βιομηχανία ήταν ένα νέο στοιχείο της ισότητας των
συνθηκών. Στο εξής, κάθε νέα ανακάλυψη, κάθε νέα επιθυμία που γεννούσε,
και κάθε νέα επιθυμία που λαχταρούσε την ικανοποίηση, ήταν ένα βήμα προς το
παγκόσμιο επίπεδο. Το απαιτητικό γούστο για την πολυτέλεια, η αγάπη για τον πόλεμο, η
ταλάντευση της μόδας και τα πιο επιφανειακά καθώς και τα βαθύτερα πάθη της
ανθρώπινης καρδιάς, συνεργάστηκαν για να πλουτίσουν τους φτωχούς και να
φτωχοποιήσουν τους πλούσιους.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Από την εποχή που η άσκηση της διανόησης
έγινε πηγή δύναμης και πλούτου, είναι αδύνατο να μη θεωρηθεί κάθε προσθήκη στην
επιστήμη, κάθε φρέσκια αλήθεια και κάθε νέα ιδέα ως μικρόβιο εξουσίας που
βρίσκεται στην προσιτότητα των ανθρώπων. Η ποίηση, η ευγλωττία και η
μνήμη, η χάρη της εξυπνάδας, η λάμψη της φαντασίας, το βάθος της σκέψης και όλα
τα χαρίσματα που χαρίζει η Πρόνοια με το ίδιο χέρι, στράφηκαν προς όφελος της
δημοκρατίας. Και ακόμη και όταν ήταν στην κατοχή των αντιπάλων της,
εξακολουθούσαν να υπηρετούν τον σκοπό της ανακουφίζοντας το φυσικό μεγαλείο
του ανθρώπου. Οι κατακτήσεις της εξαπλώθηκαν, επομένως, παράλληλα με εκείνες του
πολιτισμού και της γνώσης, και η λογοτεχνία έγινε ένα οπλοστάσιο όπου οι
φτωχότεροι και οι πιο αδύναμοι μπορούσαν πάντα να βρίσκουν όπλα στα χέρια τους.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Διαβάζοντας τις σελίδες της ιστορίας μας,
δύσκολα θα συναντήσουμε ένα μεγάλο γεγονός, στο πέρασμα των επτακοσίων χρόνων,
το οποίο δεν έχει στραφεί προς το πλεονέκτημα της ισότητας. Οι
Σταυροφορίες και οι πόλεμοι των Άγγλων αποδεκάτισαν τους ευγενείς και μοίρασαν
τις κτήσεις τους. Η ίδρυση κοινοτήτων εισήγαγε ένα στοιχείο δημοκρατικής
ελευθερίας στους κόλπους της φεουδαρχικής μοναρχίας. Η εφεύρεση των
πυροβόλων όπλων εξίσωσε τον κακοποιό και τον ευγενή στο πεδίο της μάχης. Η
εκτύπωση άνοιξε τους ίδιους πόρους στο μυαλό όλων των τάξεων. η ανάρτηση
οργανώθηκε έτσι ώστε να φέρει τις ίδιες πληροφορίες στην πόρτα του εξοχικού του
φτωχού και στην πύλη του παλατιού. και ο Προτεσταντισμός διακήρυξε ότι
όλοι οι άνθρωποι μπορούν να βρουν το δρόμο προς τον παράδεισο. Η ανακάλυψη
της Αμερικής πρόσφερε χίλιους νέους δρόμους προς την τύχη, και τοποθέτησε
τα πλούτη και τη δύναμη στην προσιτότητα των περιπετειωδών και των σκοτεινών
ανθρώπων. Αν εξετάσουμε τι συνέβη στη Γαλλία σε διαστήματα πενήντα ετών,
ξεκινώντας από τον ενδέκατο αιώνα, θα αντιληφθούμε πάντα ότι μια διπλή
επανάσταση έχει λάβει χώρα στην κατάσταση της κοινωνίας. Ο ευγενής έχει
κατέβει στην κοινωνική σκάλα, και ο ρήτορας έχει ανέβει ' το ένα
κατεβαίνει καθώς το άλλο ανεβαίνει. Κάθε μισός αιώνας τους φέρνει πιο
κοντά ο ένας στον άλλον και πολύ σύντομα θα συναντηθούν.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Ούτε αυτό το φαινόμενο είναι καθόλου
ιδιαίτερο στη Γαλλία. Όπου κι αν γυρίσουμε τα μάτια μας θα είμαστε
μάρτυρες της ίδιας συνεχούς επανάστασης σε ολόκληρο τον Χριστιανικό
κόσμο. Τα διάφορα γεγονότα της εθνικής ύπαρξης έχουν στραφεί παντού προς
όφελος της δημοκρατίας. Όλοι οι άνθρωποι το έχουν βοηθήσει με τις
προσπάθειές τους: εκείνοι που εργάστηκαν σκόπιμα για τον σκοπό του και εκείνοι
που το υπηρέτησαν άθελά τους. Αυτοί που πολέμησαν γι' αυτό και όσοι έχουν
δηλώσει ότι είναι αντίπαλοί του, όλοι οδηγήθηκαν στον ίδιο δρόμο, όλοι
εργάστηκαν προς ένα τέλος, άλλοι από άγνοια και άλλοι χωρίς να το
θέλουν. όλα ήταν τυφλά όργανα στα χέρια του Θεού.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Η σταδιακή ανάπτυξη της ισότητας των
συνθηκών είναι επομένως ένα προνοητικό γεγονός και έχει όλα τα χαρακτηριστικά
ενός θείου διατάγματος: είναι καθολική, είναι ανθεκτική, διαφεύγει συνεχώς κάθε
ανθρώπινη παρέμβαση και όλα τα γεγονότα καθώς και όλοι οι άνθρωποι συμβάλλουν
στην πρόοδό του. Θα ήταν, λοιπόν, σοφό να φανταστούμε ότι μια κοινωνική
παρόρμηση που χρονολογείται από τόσο παλιά μπορεί να ελεγχθεί από τις
προσπάθειες μιας γενιάς; Είναι αξιόπιστο ότι η δημοκρατία που έχει
εκμηδενίσει το φεουδαρχικό σύστημα και νίκησε τους βασιλιάδες θα σέβεται τον
πολίτη και τον καπιταλιστή; Θα σταματήσει τώρα που έχει γίνει τόσο δυνατή
και οι αντίπαλοί της τόσο αδύναμοι; Κανείς δεν μπορεί να πει προς ποια
κατεύθυνση βαδίζουμε, γιατί όλοι οι όροι σύγκρισης θέλουν: Η ισότητα των
συνθηκών είναι πιο πλήρης στις χριστιανικές χώρες της σημερινής εποχής από ό,τι
ήταν σε οποιαδήποτε στιγμή ή σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. έτσι ώστε η
έκταση αυτού που ήδη υπάρχει να μας εμποδίζει να προβλέψουμε αυτό που μπορεί να
είναι ακόμη μελλοντικό.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Ολόκληρο το βιβλίο που προσφέρεται εδώ στο
κοινό έχει γραφτεί με την εντύπωση ενός είδους θρησκευτικού τρόμου που
δημιουργείται στο μυαλό του συγγραφέα από την ενατένιση μιας τόσο ακαταμάχητης
επανάστασης, που έχει προχωρήσει για αιώνες παρά τα τόσο εκπληκτικά εμπόδια,
και που εξακολουθεί να προχωρά ανάμεσα στα ερείπια που έχει κάνει. Δεν είναι
απαραίτητο να μιλήσει ο ίδιος ο Θεός για να μας αποκαλύψει τα αδιαμφισβήτητα
σημάδια του θελήματός Του. μπορούμε να τους διακρίνουμε στη συνήθη πορεία
της φύσης και στην αμετάβλητη τάση των γεγονότων: Γνωρίζω, χωρίς ιδιαίτερη
αποκάλυψη, ότι οι πλανήτες κινούνται στις τροχιές που χαράσσονται από το
δάχτυλο του Δημιουργού. Αν οι άνθρωποι της εποχής μας οδηγούνταν με
προσεκτική παρατήρηση και με ειλικρινή προβληματισμό να αναγνωρίσουν ότι η
σταδιακή και προοδευτική ανάπτυξη της κοινωνικής ισότητας είναι ταυτόχρονα το
παρελθόν και το μέλλον της ιστορίας τους, αυτή η μοναχική αλήθεια θα προσέδιδε
τον ιερό χαρακτήρα ενός Θείου διατάγματος στην αλλαγή. Το να προσπαθήσουμε
να ελέγξουμε τη δημοκρατία θα ήταν σε αυτή την περίπτωση αντίσταση στο θέλημα
του Θεού. και τα έθνη θα αναγκάζονταν στη συνέχεια να κάνουν το καλύτερο
από τον κοινωνικό κλήρο που τους απονέμει η Πρόνοια.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Τα χριστιανικά έθνη της εποχής μας μου
φαίνεται ότι παρουσιάζουν ένα πολύ ανησυχητικό θέαμα. Η παρόρμηση που τους
κουβαλάει είναι τόσο δυνατή που δεν μπορεί να σταματήσει, αλλά δεν είναι ακόμα
τόσο γρήγορη ώστε να μην μπορεί να καθοδηγηθεί: η μοίρα τους είναι στα χέρια
τους. ακόμα λίγο και μπορεί να μην είναι πια. Το πρώτο καθήκον που
επιβάλλεται αυτή τη στιγμή σε αυτούς που διευθύνουν τις υποθέσεις μας είναι να
διαπαιδαγωγήσουν τη δημοκρατία. να θερμάνει την πίστη του, αν αυτό είναι
δυνατό. να εξαγνίσει τα ήθη του. να κατευθύνει τις ενέργειές
του. να αντικαταστήσει την απειρία της με τη γνώση της επιχείρησης και τις
τυφλές τάσεις της με τη γνωριμία με τα αληθινά της ενδιαφέροντα. να
προσαρμόσει την κυβέρνησή της στον χρόνο και τον τόπο και να την τροποποιήσει
σύμφωνα με τα φαινόμενα και τους παράγοντες της εποχής. Μια νέα επιστήμη
της πολιτικής είναι απαραίτητη για έναν νέο κόσμο. Αυτό,
ωστόσο, είναι αυτό που σκεφτόμαστε λιγότερο ' εκτοξευόμενοι στη μέση
ενός ορμητικού ρέματος, κοιτάμε επίμονα τα ερείπια που μπορούν να περιγραφούν
ακόμα στην ακτή που έχουμε αφήσει, ενώ το ρεύμα μας παρασύρει και μας οδηγεί
προς τα πίσω προς τον κόλπο.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Σε καμία χώρα της Ευρώπης η μεγάλη
κοινωνική επανάσταση που περιέγραψα δεν έκανε τόσο γρήγορη πρόοδο όσο στη
Γαλλία. αλλά πάντα συνέβαινε στην τύχη. Οι αρχηγοί του κράτους δεν
είχαν ποτέ προνοήσει για τις ανάγκες του και οι νίκες του επιτεύχθηκαν χωρίς τη
συγκατάθεσή τους ή εν αγνοία τους. Οι πιο ισχυρές, οι πιο έξυπνες και οι
πιο ηθικές τάξεις του έθνους δεν προσπάθησαν ποτέ να συνδεθούν μαζί του για να
το καθοδηγήσουν. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Κατά συνέπεια, ο λαός έχει εγκαταλειφθεί
στις άγριες τάσεις του, και έχει μεγαλώσει σαν εκείνους τους απόκληρους που
λαμβάνουν την εκπαίδευσή τους στους δημόσιους δρόμους και που δεν γνωρίζουν
τίποτα άλλο εκτός από τις κακίες και την αθλιότητα της κοινωνίας. Η ύπαρξη
μιας δημοκρατίας ήταν φαινομενικά άγνωστη, όταν ξαφνικά κατέλαβε την υπέρτατη
εξουσία. Όλα στη συνέχεια υποβλήθηκαν στις ιδιοτροπίες
τους. λατρευόταν ως το είδωλο της δύναμης. ώσπου, όταν αποδυναμώθηκε
από τις δικές του υπερβολές, ο νομοθέτης συνέλαβε το βιαστικό σχέδιο της
εκμηδένισης της εξουσίας του, αντί να το καθοδηγήσει και να διορθώσει τις κακίες
του. Δεν έγινε καμία προσπάθεια να προσαρμοστεί στη διακυβέρνηση, αλλά
όλοι ήταν αποφασισμένοι να το αποκλείσουν από την κυβέρνηση.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Συνέπεια αυτού ήταν ότι η δημοκρατική
επανάσταση έχει πραγματοποιηθεί μόνο στα υλικά μέρη της κοινωνίας, χωρίς αυτή τη
συνακόλουθη αλλαγή στους νόμους, τις ιδέες, τα έθιμα και τα ήθη που ήταν
αναγκαία για να καταστεί ευεργετική μια τέτοια επανάσταση. Έχουμε μια
δημοκρατία, αλλά χωρίς τις συνθήκες που μειώνουν τις κακίες της και καθιστούν
τα φυσικά της πλεονεκτήματα πιο εμφανή. και παρόλο που αντιλαμβανόμαστε
ήδη τα κακά που φέρνει, αγνοούμε τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Ενώ η δύναμη του Στέμματος, υποστηριζόμενη
από την αριστοκρατία, κυβερνούσε ειρηνικά τα έθνη της Ευρώπης, η κοινωνία
διέθετε, εν μέσω της αθλιότητας της, πολλά διαφορετικά πλεονεκτήματα που τώρα
δύσκολα μπορούν να εκτιμηθούν ή να συλληφθούν. Η δύναμη ενός μέρους των
υπηκόων του ήταν ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο στην τυραννία του πρίγκιπα. και ο
μονάρχης, που ένιωθε τον σχεδόν θεϊκό χαρακτήρα που απολάμβανε στα μάτια του
πλήθους, αντλούσε ένα κίνητρο για τη δίκαιη χρήση της εξουσίας του από τον
σεβασμό που ενέπνεε. Όσο ψηλά ήταν τοποθετημένοι πάνω από τους ανθρώπους,
οι ευγενείς δεν μπορούσαν παρά να δείξουν αυτό το ήρεμο και καλοπροαίρετο
ενδιαφέρον για τη μοίρα του που νιώθει ο βοσκός για το κοπάδι του. Και
χωρίς να αναγνωρίζουν τους φτωχούς ως ίσους τους, παρακολουθούσαν τη μοίρα
εκείνων των οποίων η πρόνοια είχε εμπιστευτεί τη φροντίδα τους. Οι
άνθρωποι, αφού δεν είχαν ποτέ συλλάβει την ιδέα μιας κοινωνικής συνθήκης
διαφορετικής από τη δική τους, και χωρίς να προσδοκούν ότι θα καταταγούν ποτέ
με τους αρχηγούς της, έλαβαν οφέλη από αυτούς χωρίς να συζητήσουν τα δικαιώματά
τους. Συνδέθηκε μαζί τους όταν ήταν ευγενικοί και δίκαιοι, και υποτάχθηκε
χωρίς αντίσταση ή δουλοπρέπεια στις απαιτήσεις τους, ως προς τις αναπόφευκτες
επισκέψεις του βραχίονα του Θεού. Τα έθιμα και τα ήθη της εποχής, επιπλέον
είχαν δημιουργήσει ένα είδος δικαίου εν μέσω βίας και είχαν θέσει ορισμένα όρια
στην καταπίεση. Καθώς ο ευγενής δεν υποψιάστηκε ποτέ ότι κάποιος θα
προσπαθούσε να του στερήσει τα προνόμια που πίστευε ότι ήταν θεμιτά, και καθώς
ο δουλοπάροικος έβλεπε τη δική του κατωτερότητα ως συνέπεια της αμετάβλητης
τάξης της φύσης, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι μια αμοιβαία ανταλλαγή
καλής θέλησης έλαβε χώρα μεταξύ δύο τάξεων τόσο διαφορετικά προικισμένων από τη
μοίρα. Η ανισότητα και η αθλιότητα θα βρισκόταν τότε στην
κοινωνία. αλλά οι ψυχές κανενός από τους ανθρώπους δεν
υποβιβάστηκαν. Οι άνθρωποι δεν διαφθείρονται από την άσκηση εξουσίας ούτε
ευτελίζονται από τη συνήθεια της υπακοής, αλλά από την άσκηση μιας εξουσίας που
πιστεύουν ότι είναι παράνομη και από την υπακοή σε έναν κανόνα που θεωρούν
σφετερισμένο και καταπιεστικό. Από τη μια πλευρά ήταν ο πλούτος, η δύναμη
και η αναψυχή, συνοδευόμενα από τις τελειοποιήσεις της πολυτέλειας, την
κομψότητα της γεύσης, τις απολαύσεις του πνεύματος και τη θρησκεία της
τέχνης. Από την άλλη ήταν η εργασία και μια αγενής άγνοια. αλλά μέσα
σε αυτό το χονδροειδές και ανίδεο πλήθος δεν ήταν ασυνήθιστο να συναντούσαμε
ενεργητικά πάθη, γενναιόδωρα συναισθήματα, βαθιές θρησκευτικές πεποιθήσεις και
ανεξάρτητες αρετές.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Αλλά το σκηνικό έχει αλλάξει τώρα, και
σταδιακά οι δύο τάξεις αναμειγνύονται. Οι διαιρέσεις που κάποτε διέλυσαν
την ανθρωπότητα μειώνονται, η ιδιοκτησία διαιρείται, η εξουσία διατηρείται από
κοινού, το φως της ευφυΐας εξαπλώνεται και οι ικανότητες όλων των τάξεων
καλλιεργούνται εξίσου. το κράτος γίνεται δημοκρατικό και η αυτοκρατορία
της δημοκρατίας εισάγεται αργά και ειρηνικά στους θεσμούς και στα ήθη του
έθνους. Μπορώ να συλλάβω μια κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα
δηλώνουν ίση προσκόλληση και σεβασμό στους νόμους της οποίας είναι οι κοινοί
δημιουργοί. στο οποίο η εξουσία του Κράτους θα γινόταν σεβαστή ως
αναγκαία, αν και όχι ως θεϊκή· και η πίστη του υπηκόου στον αρχιδικαστή
του δεν θα ήταν πάθος, αλλά ήσυχη και λογική πειθώ. Κάθε άτομο που έχει
στην κατοχή του δικαιώματα που είναι βέβαιο ότι θα διατηρήσει, ένα είδος
αντρικής εμπιστοσύνης και αμοιβαίας ευγένειας θα προέκυπτε μεταξύ όλων των
τάξεων, εξίσου απαλλαγμένες από υπερηφάνεια και κακία. Οι άνθρωποι,
γνωρίζοντας καλά τα πραγματικά της συμφέροντα, θα επέτρεπαν ότι για να
επωφεληθούν από τα πλεονεκτήματα της κοινωνίας είναι απαραίτητο να
ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της. Σε αυτή την κατάσταση πραγμάτων, η
εθελοντική ένωση των πολιτών θα μπορούσε να παρέχει τις ατομικές προσπάθειες
των ευγενών και η κοινότητα θα ήταν εξίσου προστατευμένη από την αναρχία και
την καταπίεση.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Παραδέχομαι ότι, σε ένα δημοκρατικό κράτος
που συγκροτείται έτσι, η κοινωνία δεν θα είναι στάσιμη. αλλά οι
παρορμήσεις του κοινωνικού σώματος μπορούν να ρυθμίζονται και να κατευθύνονται
προς τα εμπρός. Αν υπάρχει λιγότερη λαμπρότητα από ό,τι στις αίθουσες μιας
αριστοκρατίας, η αντίθεση της δυστυχίας θα είναι επίσης λιγότερο συχνή. Οι
απολαύσεις της απόλαυσης μπορεί να είναι λιγότερο υπερβολικές, αλλά αυτές της
άνεσης θα είναι πιο γενικές. Οι επιστήμες μπορεί να καλλιεργούνται
λιγότερο τέλεια, αλλά η άγνοια θα είναι λιγότερο συχνή. Η ορμητικότητα των
συναισθημάτων θα καταπιεστεί και οι συνήθειες του έθνους θα μαλακώσουν. θα
υπάρξουν περισσότερες κακίες και λιγότερα εγκλήματα. Ελλείψει ενθουσιασμού
και ένθερμης πίστης, μεγάλες θυσίες μπορούν να επιτευχθούν από τα μέλη
μιας κοινοπολιτείας με την έκκληση στην κατανόηση και την εμπειρία
τους. Κάθε άτομο θα νιώσει την ίδια ανάγκη να ενωθεί με τους συμπολίτες
του για να προστατεύσει τη δική του αδυναμία. και καθώς γνωρίζει ότι αν
είναι να βοηθήσουν πρέπει να συνεργαστεί, θα αντιληφθεί εύκολα ότι το προσωπικό
του συμφέρον ταυτίζεται με το συμφέρον της κοινότητας. Το έθνος, στο
σύνολό του, θα είναι λιγότερο λαμπρό, λιγότερο ένδοξο και ίσως λιγότερο
δυνατό. αλλά η πλειοψηφία των πολιτών θα απολαύσει μεγαλύτερο βαθμό
ευημερίας και ο κόσμος θα παραμείνει ήσυχος, όχι επειδή απελπίζεται από τη
βελτίωση, αλλά επειδή έχει συνείδηση των πλεονεκτημάτων της κατάστασής
του. Αν όλες οι συνέπειες αυτής της κατάστασης δεν ήταν καλές ή
χρήσιμες, Η κοινωνία τουλάχιστον θα είχε οικειοποιηθεί όλα όσα ήταν
χρήσιμα και καλά. Και έχοντας αποκηρύξει μια για πάντα τα κοινωνικά
πλεονεκτήματα της αριστοκρατίας, η ανθρωπότητα θα αποκτούσε όλα τα οφέλη που
μπορεί να προσφέρει η δημοκρατία.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Αλλά εδώ μπορεί να τεθεί το ερώτημα τι
έχουμε υιοθετήσει στη θέση αυτών των θεσμών, εκείνων των ιδεών και εκείνων των
εθίμων των προγόνων μας που έχουμε εγκαταλείψει. Το ξόρκι της βασιλείας
έχει σπάσει, αλλά δεν το διαδέχτηκε το μεγαλείο των νόμων. ο λαός έχει
μάθει να περιφρονεί κάθε εξουσία, αλλά ο φόβος αποσπά τώρα ένα μεγαλύτερο φόρο
υπακοής από εκείνον που προηγουμένως πληρωνόταν με ευλάβεια και αγάπη.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Αντιλαμβάνομαι ότι έχουμε καταστρέψει
εκείνα τα ανεξάρτητα όντα που μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν την τυραννία μόνα
τους. αλλά είναι η κυβέρνηση που έχει κληρονομήσει τα προνόμια των οποίων
οι οικογένειες, οι εταιρείες και τα άτομα έχουν στερηθεί. Επομένως, η
αδυναμία ολόκληρης της κοινότητας διαδέχθηκε αυτή την επιρροή ενός μικρού
σώματος πολιτών, που, αν ήταν μερικές φορές καταπιεστική, ήταν συχνά
συντηρητική. Η κατανομή της περιουσίας μείωσε την απόσταση που χώριζε τους
πλούσιους από τους φτωχούς. αλλά φαίνεται ότι όσο πλησιάζουν ο ένας τον
άλλον, τόσο μεγαλύτερο είναι το αμοιβαίο μίσος τους και τόσο πιο έντονος ο
φθόνος και ο τρόμος με τον οποίο αντιστέκονται ο ένας στις διεκδικήσεις
εξουσίας του άλλου. Η έννοια της Δεξιάς είναι εξίσου απαρατήρητη και για
τις δύο τάξεις, και η Δύναμη παρέχει τόσο το μόνο επιχείρημα για το παρόν όσο
και τη μόνη εγγύηση για το μέλλον. Ο φτωχός διατηρεί τις προκαταλήψεις των
προπατόρων του χωρίς την πίστη τους και την άγνοιά τους χωρίς τις αρετές
τους. έχει υιοθετήσει το δόγμα του ατομικού συμφέροντος ως κανόνα των
πράξεών του, χωρίς να κατανοεί την επιστήμη που το ελέγχει, και ο εγωισμός του
δεν είναι λιγότερο τυφλός από ό,τι ήταν προηγουμένως η αφοσίωσή του. Εάν η
κοινωνία είναι ήρεμη, δεν είναι επειδή βασίζεται στη δύναμή της και στην
ευημερία της, αλλά επειδή γνωρίζει την αδυναμία και τις αδυναμίες της. μια
και μόνο προσπάθεια μπορεί να του κοστίσει τη ζωή. Όλοι αισθάνονται το
κακό, αλλά κανείς δεν έχει τόλμη ή ενέργεια αρκετά για να αναζητήσει τη
θεραπεία. Οι επιθυμίες, οι τύψεις, οι λύπες και οι χαρές της εποχής δεν
παράγουν τίποτα ορατό ή μόνιμο, όπως τα πάθη των ηλικιωμένων που καταλήγουν σε
ανικανότητα. και η άγνοιά τους χωρίς τις αρετές τους. έχει υιοθετήσει
το δόγμα του ατομικού συμφέροντος ως κανόνα των πράξεών του, χωρίς να κατανοεί
την επιστήμη που το ελέγχει, και ο εγωισμός του δεν είναι λιγότερο τυφλός από
ό,τι ήταν προηγουμένως η αφοσίωσή του. Εάν η κοινωνία είναι ήρεμη, δεν
είναι επειδή βασίζεται στη δύναμή της και στην ευημερία της, αλλά επειδή
γνωρίζει την αδυναμία και τις αδυναμίες της. μια και μόνο προσπάθεια
μπορεί να του κοστίσει τη ζωή. Όλοι αισθάνονται το κακό, αλλά κανείς δεν
έχει τόλμη ή ενέργεια αρκετά για να αναζητήσει τη θεραπεία. Οι επιθυμίες,
οι τύψεις, οι λύπες και οι χαρές της εποχής δεν παράγουν τίποτα ορατό ή μόνιμο,
όπως τα πάθη των ηλικιωμένων που καταλήγουν σε ανικανότητα. και η άγνοιά
τους χωρίς τις αρετές τους. έχει υιοθετήσει το δόγμα του ατομικού
συμφέροντος ως κανόνα των πράξεών του, χωρίς να κατανοεί την επιστήμη που το
ελέγχει, και ο εγωισμός του δεν είναι λιγότερο τυφλός από ό,τι ήταν
προηγουμένως η αφοσίωσή του. Εάν η κοινωνία είναι ήρεμη, δεν είναι επειδή
βασίζεται στη δύναμή της και στην ευημερία της, αλλά επειδή γνωρίζει την
αδυναμία και τις αδυναμίες της. μια και μόνο προσπάθεια μπορεί να του
κοστίσει τη ζωή. Όλοι αισθάνονται το κακό, αλλά κανείς δεν έχει τόλμη ή
ενέργεια αρκετά για να αναζητήσει τη θεραπεία. Οι επιθυμίες, οι τύψεις, οι
λύπες και οι χαρές της εποχής δεν παράγουν τίποτα ορατό ή μόνιμο, όπως τα πάθη
των ηλικιωμένων που καταλήγουν σε ανικανότητα. και ο εγωισμός του δεν
είναι λιγότερο τυφλός από ό,τι ήταν προηγουμένως η αφοσίωσή του. Εάν η
κοινωνία είναι ήρεμη, δεν είναι επειδή βασίζεται στη δύναμή της και στην ευημερία
της, αλλά επειδή γνωρίζει την αδυναμία και τις αδυναμίες της. μια και μόνο
προσπάθεια μπορεί να του κοστίσει τη ζωή. Όλοι αισθάνονται το κακό, αλλά
κανείς δεν έχει τόλμη ή ενέργεια αρκετά για να αναζητήσει τη θεραπεία. Οι
επιθυμίες, οι τύψεις, οι λύπες και οι χαρές της εποχής δεν παράγουν τίποτα
ορατό ή μόνιμο, όπως τα πάθη των ηλικιωμένων που καταλήγουν σε
ανικανότητα. και ο εγωισμός του δεν είναι λιγότερο τυφλός από ό,τι ήταν
προηγουμένως η αφοσίωσή του. Εάν η κοινωνία είναι ήρεμη, δεν είναι επειδή
βασίζεται στη δύναμή της και στην ευημερία της, αλλά επειδή γνωρίζει την
αδυναμία και τις αδυναμίες της. μια και μόνο προσπάθεια μπορεί να του
κοστίσει τη ζωή. Όλοι αισθάνονται το κακό, αλλά κανείς δεν έχει τόλμη ή
ενέργεια αρκετά για να αναζητήσει τη θεραπεία. Οι επιθυμίες, οι τύψεις, οι
λύπες και οι χαρές της εποχής δεν παράγουν τίποτα ορατό ή μόνιμο, όπως τα πάθη
των ηλικιωμένων που καταλήγουν σε ανικανότητα.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Έχουμε, λοιπόν, εγκαταλείψει τα
πλεονεκτήματα που παρείχε η παλιά κατάσταση των πραγμάτων, χωρίς να λάβουμε καμία
αποζημίωση από την παρούσα κατάστασή μας. καταστρέψαμε μια αριστοκρατία
και φαίνουμε διατεθειμένοι να ερευνήσουμε τα ερείπιά της με αυταρέσκεια και να
φτιάξουμε την κατοικία μας ανάμεσά τους.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Τα φαινόμενα που παρουσιάζει ο πνευματικός
κόσμος δεν είναι λιγότερο αξιοθρήνητα. Η δημοκρατία της Γαλλίας,
ελεγχόμενη στην πορεία της ή εγκαταλειμμένη στα παράνομα πάθη της, έχει
ανατρέψει ό,τι πέρασε από το δρόμο της και έχει κλονίσει ό,τι δεν έχει
καταστρέψει. Η αυτοκρατορία της στην κοινωνία δεν έχει εισαχθεί σταδιακά
ούτε εδραιώθηκε ειρηνικά, αλλά προχωρούσε συνεχώς εν μέσω αταξίας και
αναταραχής μιας σύγκρουσης. Στον πυρετό του αγώνα, κάθε κομματικός
βιάζεται πέρα από τα όρια των απόψεών του από τις απόψεις και τις υπερβολές
των αντιπάλων του, ώσπου χάνει το τέλος των προσπαθειών του και κρατά μια
γλώσσα που συγκαλύπτει τα πραγματικά του αισθήματα ή τα μυστικά του
ένστικτα. Ως εκ τούτου προκύπτει η περίεργη σύγχυση που βλέπουμε. Δεν
μπορώ να θυμηθώ στο μυαλό μου ένα απόσπασμα της ιστορίας πιο άξιο λύπης και οίκτου
από τις σκηνές που συμβαίνουν κάτω από τα μάτια μας. Είναι σαν να έχει
σπάσει ο φυσικός δεσμός που ενώνει τις απόψεις του ανθρώπου με τα γούστα του
και τις πράξεις του με τις αρχές του. η συμπάθεια που πάντα αναγνωρίζονταν
ανάμεσα στα συναισθήματα και τις ιδέες της ανθρωπότητας φαίνεται να διαλύεται
και όλοι οι νόμοι της ηθικής αναλογίας να καταργούνται.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Μπορούν να βρεθούν ανάμεσά μας ζηλωτές
Χριστιανοί των οποίων το μυαλό γαλουχείται με την αγάπη και τη γνώση μιας
μελλοντικής ζωής, και που υποστηρίζουν πρόθυμα την υπόθεση της ανθρώπινης
ελευθερίας ως πηγή κάθε ηθικού μεγαλείου. Ο Χριστιανισμός, ο οποίος έχει
δηλώσει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι ενώπιον του Θεού, δεν θα αρνηθεί να
αναγνωρίσει ότι όλοι οι πολίτες είναι ίσοι στα μάτια του νόμου. Αλλά, από
μια μοναδική σειρά γεγονότων, η θρησκεία είναι μπλεγμένη σε εκείνους τους
θεσμούς τους οποίους η δημοκρατία επιτίθεται, και όχι σπάνια αναγκάζεται να
απορρίψει την ισότητα που αγαπά και να καταριέται αυτή την υπόθεση της
ελευθερίας ως εχθρό που θα μπορούσε να αγιάσει με τη συμμαχία της.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Στο πλευρό αυτών των θρησκευόμενων ανδρών
διακρίνω άλλους που το βλέμμα τους είναι περισσότερο στραμμένο στη γη παρά στον
ουρανό. Είναι οι οπαδοί της ελευθερίας, όχι μόνο ως πηγή των ευγενέστερων
αρετών, αλλά κυρίως ως η ρίζα όλων των στέρεων πλεονεκτημάτων. και
επιθυμούν ειλικρινά να επεκτείνουν την κυριαρχία του και να μεταδώσουν τις
ευλογίες του στην ανθρωπότητα. Είναι φυσικό να βιάζονται να επικαλεστούν
τη βοήθεια της θρησκείας, γιατί πρέπει να γνωρίζουν ότι η ελευθερία δεν μπορεί
να εδραιωθεί χωρίς ηθική, ούτε ηθική χωρίς πίστη. Αλλά έχουν δει τη
θρησκεία στις τάξεις των αντιπάλων τους, και δεν ρωτούν περαιτέρω. μερικοί
από αυτούς του επιτίθενται ανοιχτά, και οι υπόλοιποι φοβούνται να το
υπερασπιστούν.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Στους προηγούμενους αιώνες, η δουλεία
υποστηρίχθηκε από τους μοχθηρούς και τους δουλοπρεπείς, ενώ οι ανεξάρτητοι και
οι εγκάρδιοι πάλευαν χωρίς ελπίδα να σώσουν τις ελευθερίες της
ανθρωπότητας. Αλλά τώρα πρέπει να συναντηθούν άντρες υψηλών και
γενναιόδωρων χαρακτήρων, των οποίων οι απόψεις είναι αντίθετες με τις κλίσεις
τους και που επαινούν αυτή τη δουλοπρέπεια που οι ίδιοι δεν γνώρισαν
ποτέ. Άλλοι, αντίθετα, μιλούν στο όνομα της ελευθερίας, σαν να μπορούσαν
να νιώσουν την ιερότητα και το μεγαλείο της, και διεκδικούν δυνατά για την
ανθρωπότητα εκείνα τα δικαιώματα που πάντα αρνούνταν. Υπάρχουν ενάρετα και
φιλήσυχα άτομα των οποίων η καθαρή ηθική, οι ήρεμες συνήθειες, η ευμάρεια και
τα ταλέντα τους ταίριαζαν να είναι οι ηγέτες του γύρω πληθυσμού. Η αγάπη
τους για τη χώρα τους είναι ειλικρινής και είναι έτοιμοι να κάνουν τις
μεγαλύτερες θυσίες για την ευημερία της,<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Όχι πολύ μακριά από αυτή την τάξη
βρίσκεται ένα άλλο κόμμα, του οποίου ο στόχος είναι να υλοποιήσει την
ανθρωπότητα, να χτυπήσει ό,τι είναι σκόπιμο χωρίς να προσέχει το δίκαιο, να
αποκτήσει γνώση χωρίς πίστη και ευημερία εκτός από την αρετή. παίρνοντας
τον τίτλο των πρωταθλητών του σύγχρονου πολιτισμού και τοποθετώντας τους
εαυτούς τους σε έναν σταθμό που σφετερίζονται με αυθάδεια και από τον οποίο
τους διώχνει η δική τους αναξιοκρατία. Πού είμαστε τότε; Οι
θρησκευόμενοι είναι οι εχθροί της ελευθερίας και οι φίλοι της ελευθερίας
επιτίθενται στη θρησκεία. Οι υψηλοί και ευγενείς συνήγοροι της υποταγής,
και τα πιο άθλια και πιο δουλοπρεπή μυαλά κηρύττουν την ανεξαρτησία. Οι
έντιμοι και φωτισμένοι πολίτες είναι αντίθετοι σε κάθε πρόοδο, ενώ οι άνθρωποι
χωρίς πατριωτισμό και χωρίς αρχές είναι οι απόστολοι του πολιτισμού και της
ευφυΐας. Τέτοια ήταν η μοίρα των αιώνων που προηγήθηκαν της δικής
μας; Και ο άνθρωπος κατοικούσε πάντα σε έναν κόσμο όπως ο σημερινός, όπου
τίποτα δεν είναι συνδεδεμένο, όπου η αρετή είναι χωρίς ιδιοφυΐα και η ιδιοφυΐα
χωρίς τιμή. όπου η αγάπη για την τάξη συγχέεται με τη συναίσθηση της καταπίεσης
και οι ιερές τελετές της ελευθερίας με την περιφρόνηση του νόμου. όπου το
φως που ρίχνει η συνείδηση στις ανθρώπινες πράξεις είναι αμυδρό, και όπου
τίποτα δεν φαίνεται πλέον να είναι απαγορευμένο ή επιτρεπόμενο, τιμητικό ή
επαίσχυντο, ψευδές ή αληθινό; Δεν μπορώ, ωστόσο, να πιστέψω ότι ο
Δημιουργός δημιούργησε τον άνθρωπο για να τον αφήσει σε έναν ατελείωτο αγώνα με
τις πνευματικές δυστυχίες που μας περιβάλλουν: ο Θεός προορίζει ένα πιο ήρεμο
και σίγουρο μέλλον για τις κοινότητες της Ευρώπης. Δεν γνωρίζω τα σχέδιά
Του, αλλά δεν θα πάψω να πιστεύω σε αυτά επειδή δεν μπορώ να τα καταλάβω,<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Υπάρχει μια χώρα στον κόσμο όπου η μεγάλη
επανάσταση για την οποία αναφέρομαι φαίνεται ότι έχει φτάσει σχεδόν στα φυσικά
της όρια. έχει πραγματοποιηθεί με ευκολία και απλότητα, ας πούμε μάλλον
ότι αυτή η χώρα έχει επιτύχει τις συνέπειες της δημοκρατικής επανάστασης που
υποστούμε χωρίς να έχουμε βιώσει την ίδια την επανάσταση. Οι μετανάστες
που καθηλώθηκαν στις ακτές της Αμερικής στις αρχές του δέκατου έβδομου αιώνα
αποκόπτουν τη δημοκρατική αρχή από όλες τις αρχές που την κατέστειλαν στις
παλιές κοινότητες της Ευρώπης και τη μεταφύτευσαν χωρίς κράμα στον Νέο
Κόσμο. Έχει επιτραπεί εκεί να εξαπλωθεί με απόλυτη ελευθερία και να
προβάλει τις συνέπειές του στους νόμους επηρεάζοντας τα ήθη της χώρας.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Μου φαίνεται χωρίς αμφιβολία ότι αργά ή
γρήγορα θα φτάσουμε, όπως οι Αμερικανοί, σε μια σχεδόν πλήρη ισότητα
συνθηκών. Αλλά δεν συμπεραίνω από αυτό ότι θα οδηγηθούμε αναγκαστικά στο
να έχουμε τις ίδιες πολιτικές συνέπειες που άντλησαν οι Αμερικανοί από μια
παρόμοια κοινωνική οργάνωση. Απέχω πολύ από το να υποθέσω ότι έχουν
επιλέξει τη μόνη μορφή διακυβέρνησης που μπορεί να υιοθετήσει μια
δημοκρατία. αλλά η ταυτότητα της αποτελεσματικής αιτίας των νόμων και των
τρόπων στις δύο χώρες αρκεί για να εξηγήσει το τεράστιο ενδιαφέρον που έχουμε
να γνωρίσουμε τα αποτελέσματά της σε καθεμία από αυτές.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Δεν είναι, λοιπόν, απλώς για να
ικανοποιήσω μια θεμιτή περιέργεια που εξέτασα την Αμερική. Η επιθυμία μου
ήταν να βρω μια οδηγία από την οποία θα μπορούσαμε να επωφεληθούμε. Όποιος
θα έπρεπε να φανταστεί ότι είχα σκοπό να γράψω ένα πανηγυρικό, θα αντιληφθεί
ότι αυτό δεν ήταν το σχέδιό μου. Ούτε ήταν ο στόχος μου να υποστηρίξω
συγκεκριμένα κάποια μορφή διακυβέρνησης, γιατί πιστεύω ότι η απόλυτη αριστεία
σπάνια βρίσκεται σε οποιαδήποτε νομοθεσία. Δεν έχω καν θίξει να συζητήσω
εάν η κοινωνική επανάσταση, που πιστεύω ότι είναι ακαταμάχητη, είναι επωφελής ή
επιζήμια για την ανθρωπότητα. Αναγνώρισα αυτή την επανάσταση ως γεγονός
που έχει ήδη ολοκληρωθεί ή στις παραμονές της ολοκλήρωσής της. και επέλεξα
το έθνος, μεταξύ αυτών που το υπέστησαν, στο οποίο η ανάπτυξή του ήταν η πιο
ειρηνική και η πιο ολοκληρωμένη, προκειμένου να διακρίνει τις φυσικές του
συνέπειες και, αν είναι δυνατόν, να διακρίνει τα μέσα με τα οποία μπορεί να
καταστεί κερδοφόρο. Ομολογώ ότι στην Αμερική είδα περισσότερα από την
Αμερική. Αναζήτησα την εικόνα της ίδιας της δημοκρατίας, με τις κλίσεις,
τον χαρακτήρα, τις προκαταλήψεις και τα πάθη της, για να μάθω τι πρέπει να
φοβόμαστε ή να ελπίζουμε από την πρόοδό της.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Στο πρώτο μέρος αυτής της εργασίας
προσπάθησα να δείξω την τάση που δίνει στους νόμους η δημοκρατία της Αμερικής,
η οποία εγκαταλείπεται σχεδόν χωρίς περιορισμό στις ενστικτώδεις τάσεις της,
και να δείξω την πορεία που ορίζει στην κυβέρνηση και την επιρροή που ασκεί
στις υποθέσεις. Αναζήτησα να ανακαλύψω τα κακά και τα πλεονεκτήματα που
παράγει. Εξέτασα τις προφυλάξεις που χρησιμοποίησαν οι Αμερικανοί για να
το κατευθύνουν, καθώς και εκείνες που δεν έχουν υιοθετήσει, και έχω αναλάβει να
επισημάνω τις αιτίες που του επιτρέπουν να κυβερνά την κοινωνία. Δεν ξέρω
αν κατάφερα να κάνω γνωστά αυτά που είδα στην Αμερική, αλλά είμαι βέβαιος ότι
αυτή ήταν η ειλικρινής μου επιθυμία και ότι ποτέ, εν γνώσει μου, δεν διαμόρφωσα
γεγονότα σε ιδέες, αντί ιδέες σε γεγονότα.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Όποτε μπορούσε να καθοριστεί ένα σημείο με
τη βοήθεια γραπτών εγγράφων, χρησιμοποιούσα το αρχικό κείμενο και τα πιο
αυθεντικά και εγκεκριμένα έργα. Έχω αναφέρει τις αρχές μου στις σημειώσεις
και οποιοσδήποτε μπορεί να αναφερθεί σε αυτές. Όποτε αφορούσε μια άποψη,
ένα πολιτικό έθιμο ή μια παρατήρηση για τα ήθη της χώρας, προσπαθούσα να
συμβουλευτώ τους πιο διαφωτισμένους ανθρώπους που γνώρισα. Εάν το επίμαχο
σημείο ήταν σημαντικό ή αμφίβολο, δεν αρκέστηκα σε μία μαρτυρία, αλλά διατύπωσα
τη γνώμη μου για τις καταθέσεις πολλών μαρτύρων. Εδώ ο αναγνώστης πρέπει
απαραίτητα να με πιστέψει στον λόγο μου. Θα μπορούσα συχνά να αναφέρω
ονόματα που είτε είναι γνωστά σε αυτόν, είτε που άξιζε να είναι έτσι, ως
απόδειξη αυτού που υποστηρίζω. αλλά απείχα προσεκτικά από αυτή την
πρακτική. Ένας άγνωστος ακούει συχνά σημαντικές αλήθειες στη φωτιά του
οικοδεσπότη του, που ίσως το τελευταίο θα έκρυβε από το αυτί της
φιλίας. παρηγορείται με τον καλεσμένο του για τη σιωπή στην οποία
περιορίζεται, και η σύντομη παραμονή του ταξιδιώτη αφαιρεί κάθε φόβο για την
αδιακρισία του. Σημείωσα προσεκτικά κάθε συνομιλία αυτού του είδους μόλις
συνέβη, αλλά αυτές οι σημειώσεις δεν θα φύγουν ποτέ από τη συγγραφική μου
υπόθεση. Προτιμούσα να βλάψω την επιτυχία των δηλώσεών μου παρά να
προσθέσω το όνομά μου στη λίστα εκείνων των αγνώστων που ανταποδίδουν τη
γενναιόδωρη φιλοξενία που έτυχαν με την επακόλουθη θλίψη και
ενόχληση. αλλά αυτές οι σημειώσεις δεν θα φύγουν ποτέ από τη συγγραφική
μου υπόθεση. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Γνωρίζω ότι, παρά τη φροντίδα μου, τίποτα
δεν θα είναι ευκολότερο από το να ασκήσω κριτική σε αυτό το βιβλίο, αν κάποιος
επιλέξει ποτέ να το επικρίνει. Όσοι αναγνώστες μπορούν να το εξετάσουν
προσεκτικά θα ανακαλύψουν τη θεμελιώδη ιδέα που συνδέει τα διάφορα μέρη μεταξύ
τους. Αλλά η ποικιλομορφία των θεμάτων που χρειάστηκε να ασχοληθώ είναι
εξαιρετικά μεγάλη, και δεν θα είναι δύσκολο να αντιταχθεί ένα μεμονωμένο
γεγονός στο σύνολο των γεγονότων που παραθέτω, ή μια μεμονωμένη ιδέα στο σύνολο
των ιδεών που έθεσα. Ελπίζω να με διαβαστεί με το πνεύμα που καθοδήγησε
τους κόπους μου και ότι το βιβλίο μου μπορεί να κριθεί από τη γενική εντύπωση
που αφήνει, καθώς έχω σχηματίσει τη δική μου κρίση όχι για κανένα λόγο, αλλά με
βάση τα πλήθη των αποδεικτικών στοιχείων. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι ο
συγγραφέας που θέλει να γίνει κατανοητός είναι υποχρεωμένος να ωθήσει όλες τις
ιδέες του στις άκρως θεωρητικές τους συνέπειες. και συχνά στα όρια αυτού
που είναι ψευδές ή ανέφικτο. Διότι, αν μερικές φορές είναι απαραίτητο να
εγκαταλείψουμε τους κανόνες της λογικής στην ενεργό ζωή, αυτό δεν συμβαίνει
στον λόγο, και ένας άνθρωπος διαπιστώνει ότι σχεδόν τόσες δυσκολίες πηγάζουν
από την ασυνέπεια της γλώσσας, όσες συνήθως προκύπτουν από την ασυνέπεια
συμπεριφοράς. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt; margin: 3pt 0cm; text-align: justify; text-indent: 12pt;">Ολοκληρώνω επισημαίνοντας ο ίδιος αυτό που
πολλοί αναγνώστες θα θεωρήσουν το κύριο ελάττωμα του έργου. Αυτό το βιβλίο
είναι γραμμένο για να μην ευνοεί ιδιαίτερες απόψεις, και κατά τη σύνθεσή του
δεν έχω φιλοδοξήσει να υπηρετήσω ή να επιτεθώ σε κανένα μέρος. Έχω
αναλάβει να μην δω διαφορετικά, αλλά να κοιτάξω πιο μακριά από τα πάρτι, και
ενώ είναι απασχολημένοι για το αύριο, έστρεψα τις σκέψεις μου στο Μέλλον.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Βιβλίο δεύτερο</b><b><br /></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Πρόλογος του Ντε Τοκβίλ στο δεύτερο μέρος </b><span style="font-size: 13pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι Αμερικανοί ζουν σε μια δημοκρατική κοινωνία, η
οποία φυσικά τους έχει προτείνει ορισμένους νόμους και έναν συγκεκριμένο
πολιτικό χαρακτήρα. Αυτή η ίδια κατάσταση της κοινωνίας έχει, επιπλέον,
γεννήσει ανάμεσά τους ένα πλήθος συναισθημάτων και απόψεων που ήταν άγνωστα
στις παλαιότερες αριστοκρατικές κοινότητες της Ευρώπης<b>:</b> κατέστρεψε ή τροποποίησε όλες τις σχέσεις που υπήρχαν πριν και
καθιέρωσε άλλες νέου είδους. Η πλευρά της κοινωνίας των πολιτών δεν έχει
επηρεαστεί λιγότερο από αυτές τις αλλαγές από αυτή του πολιτικού
κόσμου. Το πρώτο θέμα έχει εξεταστεί στο έργο για τη Δημοκρατία της Αμερικής,
το οποίο δημοσίευσα πριν από πέντε χρόνια. Η εξέταση του τελευταίου είναι
το αντικείμενο του παρόντος βιβλίου. αλλά αυτά τα δύο μέρη συμπληρώνουν το
ένα το άλλο και σχηματίζουν ένα και το αυτό έργο.<span style="font-size: 13pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πρέπει να προειδοποιήσω αμέσως τον αναγνώστη για ένα
λάθος που θα ήταν εξαιρετικά επιζήμιο για μένα. Όταν διαπιστώνει ότι
αποδίδω τόσες πολλές διαφορετικές συνέπειες στην αρχή της ισότητας, μπορεί από
εκεί να συμπεράνει ότι θεωρώ ότι αυτή η αρχή είναι η μόνη αιτία όλων όσων
συμβαίνουν στην παρούσα εποχή<b>:</b> αλλά
αυτό θα ήταν να μου καταλογίσει μια πολύ στενή άποψη. Υπάρχει τώρα ένα
πλήθος απόψεων, συναισθημάτων και τάσεων, που οφείλουν την προέλευσή τους σε
περιστάσεις που δεν συνδέονται ή ακόμη και αντιβαίνουν στην αρχή της
ισότητας. Έτσι, αν επέλεγα τις Ενωμένες Πολιτείες ως παράδειγμα, θα
μπορούσα εύκολα να αποδείξω ότι η φύση της χώρας, η καταγωγή των κατοίκων της,
η θρησκεία των ιδρυτών της, η αποκτηθείσα γνώση και οι προηγούμενες συνήθειές
τους, άσκησαν και εξακολουθούν να ασκούν, ανεξάρτητα από τη δημοκρατία,
μια τεράστια επιρροή στις σκέψεις και τα συναισθήματα αυτού του
λαού. Διαφορετικές αιτίες, αλλά όχι λιγότερο διαφορετικές από την
περίσταση της ισότητας των συνθηκών, θα μπορούσαν να εντοπιστούν στην Ευρώπη
και θα εξηγούσαν ένα μεγάλο μέρος των περιστατικών που συμβαίνουν ανάμεσά μας. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αναγνωρίζω την ύπαρξη όλων αυτών των διαφορετικών
αιτιών και τη δύναμή τους, αλλά το θέμα μου δεν με οδηγεί να τις
αντιμετωπίσω. Δεν έχω αναλάβει να ξεδιπλώσω το λόγο όλων των κλίσεων και
όλων μας των αντιλήψεων<b>:</b> ο μόνος μου
στόχος είναι να δείξω από ποιες απόψεις η αρχή της ισότητας έχει τροποποιήσει
τόσο την πρώτη όσο και τη δεύτερη.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μερικοί αναγνώστες μπορεί να εκπλαγούν που –με την
πεποίθηση μου ότι η δημοκρατική επανάσταση που παρακολουθούμε είναι ένα
ακαταμάχητο γεγονός ενάντια στο οποίο δεν θα ήταν ούτε επιθυμητό ούτε σοφό να
αγωνιστούμε– θα είχα συχνά την ευκαιρία σε αυτό το βιβλίο να απευθύνω γλώσσα
τέτοιας αυστηρότητας σε εκείνες τις δημοκρατικές κοινότητες που αυτή η
επανάσταση έχει δημιουργήσει. Η απάντησή μου είναι απλά, ότι επειδή δεν
είμαι αντίπαλος της δημοκρατίας, επιδίωξα να μιλήσω για δημοκρατία με κάθε
ειλικρίνεια. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι άνθρωποι δεν θα δεχτούν την αλήθεια στα χέρια
των εχθρών τους, και η αλήθεια σπάνια τους προσφέρεται από τους φίλους τους<b>:</b> γι' αυτό το λόγο την είπα. Ήμουν
πεπεισμένος ότι πολλοί θα αναλάμβαναν να ανακοινώσουν τις νέες ευλογίες που
υπόσχεται η αρχή της ισότητας στην ανθρωπότητα, αλλά ότι λίγοι θα τολμούσαν να
επισημάνουν από μακριά τους κινδύνους με τους οποίους τους απειλεί. Σε
αυτούς τους κινδύνους, λοιπόν, έστρεψα την κύρια προσοχή μου, και πιστεύοντας
ότι τους είχα ανακαλύψει ξεκάθαρα, δεν είχα τη δειλία να τους αφήσω ανείπωτους.
</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πιστεύω ότι οι αναγνώστες μου θα βρουν σε αυτό το
Δεύτερο Μέρος εκείνη την αμεροληψία που φαίνεται να έχει επισημανθεί στο
προηγούμενο έργο. Τοποθετημένος καθώς βρίσκομαι ανάμεσα στις
αντικρουόμενες απόψεις μεταξύ των οποίων χωριζόμαστε, προσπάθησα να καταπνίξω
μέσα μου για λίγο τις ευνοϊκές συμπάθειες ή τα δυσμενή συναισθήματα με τα οποία
με εμπνέει το καθένα από αυτά. Εάν αυτοί που διαβάζουν αυτό το βιβλίο
μπορούν να βρουν μια και μόνο φράση που προορίζεται να κολακεύσει οποιοδήποτε
από τα μεγάλα κόμματα που έχουν ταράξει τη χώρα μου, ή οποιαδήποτε από αυτές
τις μικροπαρατάξεις που τώρα την παρενοχλούν και την αποδυναμώνουν, ας υψώσουν
τη φωνή τους για να με κατηγορήσουν. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το θέμα που επιδίωξα να αγκαλιάσω είναι τεράστιο,
γιατί περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των συναισθημάτων και των απόψεων που
γέννησε η νέα κατάσταση της κοινωνίας. Ένα τέτοιο θέμα είναι αναμφίβολα
πάνω από τις δυνάμεις μου και δεν κατάφερα να το αντιμετωπίσω. Αλλά, εάν
δεν κατάφερα να φτάσω τον στόχο που είχα στο νου μου, οι αναγνώστες μου θα με
κάνουν τουλάχιστον να αναγνωρίσω το δίκαιο ότι συνέλαβα και συνέχισα το
εγχείρημά μου με πνεύμα όχι ανάξιο επιτυχίας. </p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">Α. Ντε Τ.<br />Μάρτιος, 1840</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο Ι: Η Φιλοσοφική μέθοδος μεταξύ των Αμερικανών </b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Νομίζω ότι σε καμία χώρα του πολιτισμένου κόσμου
δεν δίνεται λιγότερη προσοχή στη φιλοσοφία όσο στις Ενωμένες Πολιτείες. Οι
Αμερικανοί δεν έχουν δική τους φιλοσοφική σχολή. και νοιάζονται ελάχιστα για
όλες τις σχολές στις οποίες είναι χωρισμένη η Ευρώπη, τα ίδια τα ονόματα των
οποίων είναι ελάχιστα γνωστά σε αυτούς. Ωστόσο, είναι εύκολο να γίνει
αντιληπτό ότι σχεδόν όλοι οι κάτοικοι των Ενωμένων Πολιτειών συμπεριφέρουν την
κατανόησή τους με τον ίδιο τρόπο και τη διέπουν με τους ίδιους
κανόνες. Δηλαδή, χωρίς να έχουν κάνει ποτέ τον κόπο να ορίσουν τους
κανόνες μιας φιλοσοφικής μεθόδου, έχουν στην κατοχή τους έναν, κοινό κανόνα για
ολόκληρο τον λαό. Για να αποφύγει τη δουλεία του συστήματος και της
συνήθειας, των αρχών της οικογένειας, των ταξικών απόψεων και, σε κάποιο
βαθμό, των εθνικών προκαταλήψεων· να αποδεχόμαστε την παράδοση μόνο
ως μέσο ενημέρωσης και τα υπάρχοντα γεγονότα μόνο ως μάθημα που χρησιμοποιείται
για να κάνουμε διαφορετικά και να κάνουμε καλύτερα ' να αναζητήσει τον
λόγο των πραγμάτων για τον εαυτό του και μόνο στον εαυτό του ' να τείνεις
προς τα αποτελέσματα χωρίς να δεσμεύεσαι από τα μέσα και να στοχεύεις στην
ουσία μέσω της μορφής· — τέτοια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά αυτού που θα
ονομάσω φιλοσοφική μέθοδο των Αμερικανών. Αλλά αν προχωρήσω παραπέρα, και
αν αναζητήσω ανάμεσα σε αυτά τα χαρακτηριστικά αυτό που υπερισχύει και
περιλαμβάνει σχεδόν όλα τα υπόλοιπα, ανακαλύπτω ότι στις περισσότερες από τις
λειτουργίες του νου, κάθε Αμερικανός επικαλείται την ατομική άσκηση της δικής
του κατανόησης και μόνο. Η Αμερική είναι επομένως μια από τις χώρες στον
κόσμο όπου η φιλοσοφία μελετάται λιγότερο, και όπου εφαρμόζονται καλύτερα
οι επιταγές του Ντεκάρτ. Ούτε αυτό προκαλεί έκπληξη. Οι Αμερικανοί
δεν διαβάζουν τα έργα του Ντεκάρτ, γιατί η κοινωνική τους κατάσταση, τους
αποτρέπει από κερδοσκοπικές μελέτες ' αλλά ακολουθούν τα αξιώματά του
γιατί αυτή ακριβώς η κοινωνική συνθήκη διαθέτει φυσικά την κατανόησή τους να τα
υιοθετήσουν. Εν μέσω του συνεχούς κινήματος που ταράζει μια δημοκρατική
κοινότητα, ο δεσμός που ενώνει τη μια γενιά με την άλλη χαλαρώνει ή
σπάει. κάθε άνθρωπος χάνει εύκολα τα ίχνη των ιδεών των προγόνων του ή δεν
ενδιαφέρεται γι' αυτές. Ούτε οι άνθρωποι που ζουν σε αυτή την κατάσταση
της κοινωνίας μπορούν να αντλήσουν την πίστη τους από τις απόψεις της τάξης
στην οποία ανήκουν, γιατί, ας πούμε, δεν υπάρχουν πλέον τάξεις, ή αυτές που
υπάρχουν ακόμη αποτελούνται από τέτοια κινητά στοιχεία, ότι το σώμα τους
δεν μπορεί ποτέ να ασκήσει πραγματικό έλεγχο στα μέλη του. Όσον αφορά την
επιρροή που έχει η νοημοσύνη ενός ανθρώπου σε αυτήν ενός άλλου, πρέπει απαραίτητα
να είναι πολύ περιορισμένη σε μια χώρα όπου οι πολίτες, τοποθετημένοι στη βάση
μιας γενικής ομοιότητας, βλέπονται όλοι στενά μεταξύ τους. και όπου, καθώς
δεν γίνονται αντιληπτά σημάδια αδιαμφισβήτητου μεγαλείου ή ανωτερότητας σε
κανένα από αυτά, επανέρχονται συνεχώς στη δική τους λογική ως η πιο προφανής
και κοντινή πηγή αλήθειας. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον
τον άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη
συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και
επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο. Όσον αφορά την επιρροή
που έχει η νοημοσύνη ενός ανθρώπου σε αυτήν ενός άλλου, πρέπει απαραίτητα να
είναι πολύ περιορισμένη σε μια χώρα όπου οι πολίτες, τοποθετημένοι στη βάση μιας
γενικής ομοιότητας, βλέπονται όλοι στενά μεταξύ τους. και όπου, καθώς δεν
γίνονται αντιληπτά σημάδια αδιαμφισβήτητου μεγαλείου ή ανωτερότητας σε κανένα
από αυτά, επανέρχονται συνεχώς στη δική τους λογική ως η πιο προφανής και
κοντινή πηγή αλήθειας. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον τον
άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη
συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και
επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο. Όσον αφορά την επιρροή
που έχει η νοημοσύνη ενός ανθρώπου σε αυτήν ενός άλλου, πρέπει απαραίτητα να
είναι πολύ περιορισμένη σε μια χώρα όπου οι πολίτες, τοποθετημένοι στη βάση
μιας γενικής ομοιότητας, βλέπονται όλοι στενά μεταξύ τους. και όπου, καθώς
δεν γίνονται αντιληπτά σημάδια αδιαμφισβήτητου μεγαλείου ή ανωτερότητας σε
κανένα από αυτά, επανέρχονται συνεχώς στη δική τους λογική ως η πιο προφανής
και κοντινή πηγή αλήθειας. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον
τον άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη
συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και
επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο. τοποθετούνται στη βάση
μιας γενικής παρομοίωσης, όλα φαίνονται στενά μεταξύ τους. και όπου, καθώς
δεν γίνονται αντιληπτά σημάδια αδιαμφισβήτητου μεγαλείου ή ανωτερότητας σε
κανένα από αυτά, επανέρχονται συνεχώς στη δική τους λογική ως η πιο προφανής
και κοντινή πηγή αλήθειας. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον
τον άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη
συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και
επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο. τοποθετούνται στη βάση
μιας γενικής παρομοίωσης, όλα φαίνονται στενά μεταξύ τους. και όπου, καθώς
δεν γίνονται αντιληπτά σημάδια αδιαμφισβήτητου μεγαλείου ή ανωτερότητας σε
κανένα από αυτά, επανέρχονται συνεχώς στη δική τους λογική ως η πιο προφανής
και κοντινή πηγή αλήθειας. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον
τον άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη
συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και
επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο. Δεν είναι μόνο η
εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον τον άνθρωπο που καταστρέφεται, αλλά η γεύση του
να εμπιστεύεσαι την άψογη συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας
κλείνεται στο στήθος του και επηρεάζει από εκείνο το σημείο να κρίνει τον
κόσμο. Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη σε αυτόν ή εκείνον τον άνθρωπο που
καταστρέφεται, αλλά η γεύση του να εμπιστεύεσαι την άψογη συμπεριφορά
οποιουδήποτε ανθρώπου. Ο καθένας κλείνεται στο στήθος του και επηρεάζει
από εκείνο το σημείο να κρίνει τον κόσμο.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η πρακτική που επικρατεί μεταξύ των Αμερικανών να
καθορίζουν το πρότυπο της κρίσης τους μόνο στον εαυτό τους, τους οδηγεί σε
άλλες συνήθειες του νου. Καθώς αντιλαμβάνονται ότι καταφέρνουν να λύσουν
χωρίς βοήθεια όλες τις μικρές δυσκολίες που παρουσιάζει η πρακτική τους ζωή,
συμπεραίνουν εύκολα ότι τα πάντα στον κόσμο μπορούν να εξηγηθούν και ότι τίποτα
σε αυτόν δεν ξεπερνά τα όρια της κατανόησης. Έτσι πέφτουν στο να αρνηθούν
αυτό που δεν μπορούν να κατανοήσουν. που τους αφήνει λίγη πίστη για
οτιδήποτε είναι εξαιρετικό, και μια σχεδόν ανυπέρβλητη αποστροφή για οτιδήποτε
είναι υπερφυσικό. Καθώς είναι από τη δική τους μαρτυρία που συνηθίζουν να
βασίζονται, Τους αρέσει να διακρίνουν το αντικείμενο που προσελκύει την
προσοχή τους με εξαιρετική καθαρότητα. Απογυμνώνουν λοιπόν όσο το δυνατόν
περισσότερο ό,τι το καλύπτει, απαλλάσσονται από ό,τι τους χωρίζει, αφαιρούν
ό,τι το κρύβει από τα μάτια τους, για να το δουν πιο προσεκτικά και στο φως της
ημέρας. Αυτή η διάθεση του νου τους οδηγεί σύντομα σε μορφές περιφρόνησης,
τις οποίες θεωρούν ως άχρηστα και άβολα πέπλα που τοποθετούνται μεταξύ τους και
της αλήθειας.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι Αμερικάνοι τότε δεν απαιτούσαν να εξαγάγουν τη
φιλοσοφική τους μέθοδο από βιβλία. το έχουν βρει στον εαυτό τους. Το
ίδιο μπορεί να παρατηρηθεί σε όσα έχουν συμβεί στην Ευρώπη. Αυτή η ίδια
μέθοδος καθιερώθηκε και έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη μόνο αναλογικά καθώς η
κατάσταση της κοινωνίας έγινε πιο ισότιμη και οι άνδρες μοιάζουν περισσότερο
μεταξύ τους. Ας εξετάσουμε για λίγο τη σύνδεση των περιόδων στις οποίες
μπορεί να εντοπιστεί αυτή η αλλαγή. Τον δέκατο έκτο αιώνα οι
Μεταρρυθμιστές υπέβαλαν ορισμένα από τα δόγματα της αρχαίας πίστης στον έλεγχο
της ιδιωτικής κρίσης. αλλά ακόμα απέκρυψαν από αυτήν την κρίση όλων των
υπολοίπων. Τον δέκατο έβδομο αιώνα, ο Μπέικον στις φυσικές επιστήμες και ο
Ντεκάρτ στη μελέτη της φιλοσοφίας με τη στενή έννοια του όρου, κατάργησε
τις αναγνωρισμένες φόρμουλες, κατέστρεψε την αυτοκρατορία της παράδοσης και
ανέτρεψε την εξουσία των σχολείων. Οι φιλόσοφοι του δέκατου όγδοου αιώνα,
γενικεύοντας εκτενώς την ίδια αρχή, ανέλαβαν να υποβάλουν στην ιδιωτική κρίση
του καθενός όλα τα αντικείμενα της πίστης του.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ποιος δεν αντιλαμβάνεται ότι ο Λούθηρος, ο
Καρτέσιος και ο Βολταίρος χρησιμοποίησαν την ίδια μέθοδο και ότι διέφεραν μόνο
στη μεγαλύτερη ή μικρότερη χρήση που δήλωναν ότι έπρεπε να γίνει; Γιατί οι
Μεταρρυθμιστές περιορίστηκαν τόσο στενά στον κύκλο των θρησκευτικών
ιδεών; Γιατί ο Ντεκάρτ, επιλέγοντας να εφαρμόσει τη μέθοδό του μόνο σε
ορισμένα ζητήματα, αν και την είχε καταστήσει κατάλληλη να εφαρμόζεται σε όλα,
δήλωσε ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να κρίνουν μόνοι τους σε ζητήματα φιλοσοφικά
αλλά όχι σε πολιτικά ζητήματα; Πώς συνέβη που τον δέκατο όγδοο αιώνα αυτές
οι γενικές εφαρμογές αντλήθηκαν ταυτόχρονα από την ίδια μέθοδο, την οποία ο
Ντεκάρτ και οι προκάτοχοί του είτε δεν είχαν αντιληφθεί είτε είχαν
απορρίψει; Σε ποιο, τέλος, πρέπει να αποδοθεί το γεγονός, ότι αυτή
την περίοδο η μέθοδος για την οποία μιλάμε αναδύθηκε ξαφνικά από τα σχολεία,
για να διεισδύσει στην κοινωνία και να γίνει το κοινό πρότυπο
νοημοσύνης. και ότι, αφού έγινε δημοφιλής στους Γάλλους, φαινομενικά υιοθετήθηκε
ή ακολουθήθηκε κρυφά από όλα τα έθνη της Ευρώπης;</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η φιλοσοφική μέθοδος που περιγράφεται εδώ μπορεί να
δημιουργήθηκε τον δέκατο έκτο αιώνα — μπορεί να ορίστηκε με μεγαλύτερη ακρίβεια
και να εφαρμόστηκε εκτενέστερα τον δέκατο έβδομο. αλλά ούτε στο ένα ούτε στο
άλλο θα μπορούσε να υιοθετηθεί κοινώς. Οι πολιτικοί νόμοι, η κατάσταση της
κοινωνίας και οι συνήθειες του νου που πηγάζουν από αυτές τις αιτίες, ήταν
ακόμη σε αντίθεση με αυτό. Ανακαλύφθηκε σε μια εποχή που οι άνδρες άρχιζαν
να εξισώνουν και να αφομοιώνουν τις συνθήκες τους. Θα μπορούσε γενικά να
ακολουθηθεί μόνο σε ηλικίες που αυτές οι συνθήκες είχαν γίνει επί μακρόν σχεδόν
ίσες, και οι άνδρες σχεδόν το ίδιο.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η φιλοσοφική μέθοδος του δέκατου όγδοου αιώνα δεν
είναι μόνο γαλλική, αλλά είναι και δημοκρατική. Και αυτό εξηγεί γιατί
έγινε τόσο εύκολα δεκτό σε όλη την Ευρώπη, όπου συνέβαλε τόσο δυναμικά στην
αλλαγή του προσώπου της κοινωνίας. Δεν είναι επειδή οι Γάλλοι άλλαξαν τις
προηγούμενες απόψεις τους και άλλαξαν τα προηγούμενα ήθη τους, που συνέτριψαν
τον κόσμο. αλλά επειδή ήταν οι πρώτοι που γενίκευσαν και έφεραν στο φως
μια φιλοσοφική μέθοδο, με τη βοήθεια της οποίας έγινε εύκολο να επιτεθεί σε όλα
τα παλιά και να ανοίξει ένα μονοπάτι σε ό,τι ήταν νέο.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν ρωτηθεί γιατί, σήμερα, αυτή η ίδια μέθοδος
ακολουθείται αυστηρότερα και εφαρμόζεται συχνότερα από τους Γάλλους παρά από
τους Αμερικανούς, αν και η αρχή της ισότητας δεν είναι λιγότερο πλήρης και
παλαιότερης χρονολογίας μεταξύ των τελευταίων ανθρώπων, το γεγονός μπορεί να
αποδοθεί σε δύο περιστάσεις, τις οποίες είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε
ξεκάθαρα σε πρώτη φάση. Δεν πρέπει ποτέ να λησμονείται ότι η θρησκεία
γέννησε την αγγλοαμερικανική κοινωνία. Επομένως, στις Ενωμένες Πολιτείες η
θρησκεία αναμειγνύεται με όλες τις συνήθειες του έθνους και όλα τα αισθήματα
πατριωτισμού. απ' όπου αντλεί μια ιδιόμορφη δύναμη. Σε αυτόν τον
ισχυρό λόγο μπορεί να προστεθεί ένας άλλος όχι μικρότερης έντασης: στην
αμερικανική θρησκεία, όπως λέγαμε, έχει θέσει τα δικά της όρια. Οι
θρησκευτικοί θεσμοί παρέμειναν εντελώς διαφορετικοί από τους πολιτικούς
θεσμούς, έτσι ώστε οι προηγούμενοι νόμοι να αλλάζουν εύκολα, ενώ η προηγούμενη
πίστη έχει παραμείνει ακλόνητη. Ως εκ τούτου, ο Χριστιανισμός έχει
διατηρήσει μια ισχυρή δύναμη στο κοινό μυαλό στην Αμερική. Και, θα ήθελα
να παρατηρήσω πιο συγκεκριμένα, ότι η επιρροή της δεν είναι μόνο αυτή ενός
φιλοσοφικού δόγματος που έχει υιοθετηθεί κατόπιν έρευνας, αλλά μιας θρησκείας
που πιστεύεται χωρίς συζήτηση. Στις Ενωμένες Πολιτείες οι χριστιανικές
αιρέσεις είναι απείρως διαφοροποιημένες και διαρκώς τροποποιημένες. αλλά ο
ίδιος ο Χριστιανισμός είναι ένα γεγονός τόσο ακαταμάχητα καθιερωμένο, που
κανείς δεν αναλαμβάνει ούτε να τον επιτεθεί ούτε να τον υπερασπιστεί. Οι
Αμερικανοί, έχοντας παραδεχτεί τα κύρια δόγματα της χριστιανικής θρησκείας χωρίς
έρευνα, είναι υποχρεωμένοι να αποδεχτούν με τον ίδιο τρόπο έναν μεγάλο
αριθμό ηθικών αληθειών που προέρχονται από αυτό και συνδέονται με αυτό. Ως
εκ τούτου, η δραστηριότητα της ατομικής ανάλυσης περιορίζεται εντός στενών
ορίων και πολλές από τις πιο σημαντικές ανθρώπινες απόψεις απομακρύνονται από
το εύρος της επιρροής της.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η δεύτερη περίσταση στην οποία αναφέρθηκα είναι η
εξής: η κοινωνική κατάσταση και το σύνταγμα των Αμερικανών είναι δημοκρατικό,
αλλά δεν είχαν δημοκρατική επανάσταση. Έφτασαν στο έδαφος που
καταλαμβάνουν σχεδόν στην κατάσταση στην οποία τους βλέπουμε σήμερα. και
αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Δεν υπάρχουν επαναστάσεις που να μην κλονίζουν τις
υπάρχουσες πεποιθήσεις, να αναζωπυρώνουν την εξουσία και να δημιουργούν
αμφιβολίες για τις κοινώς αποδεκτές ιδέες. Επομένως, το αποτέλεσμα όλων
των επαναστάσεων είναι, λίγο-πολύ, να παραδίδουν τους ανθρώπους στη δική τους
καθοδήγηση και να ανοίγουν στο μυαλό κάθε ανθρώπου ένα κενό και σχεδόν
απεριόριστο φάσμα εικασιών. Όταν η ισότητα των συνθηκών διαδέχεται μια
παρατεταμένη σύγκρουση μεταξύ των διαφορετικών τάξεων από τις οποίες
αποτελούνταν η ηλικιωμένη κοινωνία, ο φθόνος, το μίσος και η έλλειψη φιλοδοξίας,
η υπερηφάνεια και η υπερβολική αυτοπεποίθηση είναι ικανά να κατακτήσουν την
ανθρώπινη καρδιά και να φυτέψουν την επιρροή τους εκεί για λίγο. Αυτό,
ανεξάρτητα από την ίδια την ισότητα, τείνει δυναμικά να διχάζει τους ανθρώπους
- να τους οδηγεί να μην εμπιστεύονται την κρίση των άλλων και να αναζητούν το
φως της αλήθειας πουθενά παρά μόνο στη δική τους κατανόηση. Ο καθένας
προσπαθεί τότε να είναι ο επαρκής οδηγός του εαυτού του και καυχιέται να
σχηματίζει τις δικές του απόψεις για όλα τα θέματα. Οι άνδρες δεν
συνδέονται πλέον με ιδέες, αλλά από συμφέροντα. και φαινόταν σαν να μειώνονταν
οι ανθρώπινες απόψεις σε ένα είδος πνευματικής σκόνης, διασκορπισμένες σε κάθε
πλευρά, ανίκανες να συλλέξουν, ανίκανες να συνενωθούν.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι, αυτή η πνευματική ανεξαρτησία που υποτίθεται
ότι υπάρχει η ισότητα, δεν είναι ποτέ τόσο μεγάλη, ούτε φαίνεται ποτέ τόσο
υπερβολική, όσο τη στιγμή που αρχίζει να εδραιώνεται η ισότητα και κατά τη
διάρκεια αυτής της επίπονης προσπάθειας με την οποία εδραιώνεται. Αυτό το
είδος πνευματικής ελευθερίας που μπορεί να δώσει η ισότητα θα πρέπει, επομένως,
να διακρίνεται πολύ προσεκτικά από την αναρχία που φέρνει η
επανάσταση. Καθένα από αυτά τα δύο πράγματα πρέπει να εξεταστεί χωριστά,
για να μην συλλάβουμε υπερβολικές ελπίδες ή φόβους για το μέλλον.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πιστεύω ότι οι άνδρες που θα ζήσουν κάτω από τις
νέες μορφές κοινωνίας θα κάνουν συχνά χρήση της προσωπικής τους
κρίσης. αλλά απέχω πολύ από το να σκεφτώ ότι συχνά θα το κάνουν
κατάχρηση. Αυτό αποδίδεται σε μια αιτία γενικότερης εφαρμογής σε όλες τις
δημοκρατικές χώρες, και η οποία, μακροπρόθεσμα, πρέπει να περιορίσει σε αυτές
την ανεξαρτησία της ατομικής κερδοσκοπίας εντός καθορισμένων, και μερικές φορές
στενών, ορίων. Θα προχωρήσω στην επισήμανση αυτής της αιτίας στο επόμενο
κεφάλαιο.</p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b>Κεφάλαιο II: Από την κύρια πηγή πίστης μεταξύ των δημοκρατικών
εθνών</b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Σε διαφορετικές περιόδους οι δογματικές πεποιθήσεις
είναι περισσότερο ή λιγότερο άφθονες. Προκύπτει με διαφορετικούς τρόπους
και μπορεί να αλλάξει το αντικείμενο ή τη μορφή του. αλλά σε καμία
περίπτωση η δογματική πεποίθηση δεν θα πάψει να υφίσταται, ή, με άλλα λόγια, οι
άνθρωποι δεν θα πάψουν ποτέ να έχουν κάποιες σιωπηρές απόψεις χωρίς να τις
δοκιμάσουν με ουσιαστική συζήτηση. Αν ο καθένας αναλάμβανε να σχηματίσει
τις δικές του απόψεις και να αναζητήσει την αλήθεια από μεμονωμένα μονοπάτια
που είχε χαράξει μόνος του, δεν πρέπει να υποτεθεί ότι κάποιος σημαντικός
αριθμός ανθρώπων θα ενωνόταν ποτέ σε οποιαδήποτε κοινή πεποίθηση. Αλλά
προφανώς χωρίς μια τέτοια κοινή πεποίθηση καμία κοινωνία δεν μπορεί να
ευημερήσει — μάλλον καμία κοινωνία δεν μπορεί να επιβιώσει. γιατί χωρίς
κοινές ιδέες, δεν υπάρχει κοινή δράση, και χωρίς κοινή δράση, μπορεί να
υπάρχουν ακόμα άνδρες, αλλά δεν υπάρχει κοινωνικό σώμα. Για να υπάρξει η
κοινωνία και, κατά μείζονα λόγο, να ευημερήσει μια κοινωνία, απαιτείται να
συσπειρωθεί και να συγκρατηθεί όλο το μυαλό των πολιτών από ορισμένες κυρίαρχες
ιδέες. Και αυτό δεν μπορεί να συμβεί, εκτός εάν ο καθένας από αυτούς
αντλεί μερικές φορές τις απόψεις του από την κοινή πηγή και συναινεί να
αποδεχθεί ορισμένα ζητήματα πίστης στα χέρια της κοινότητας.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν τώρα θεωρώ τον άνθρωπο στην απομονωμένη του
ιδιότητα, διαπιστώνω ότι η δογματική πίστη δεν είναι λιγότερο απαραίτητη για
αυτόν για να ζήσει μόνος του, παρά για να του δώσει τη δυνατότητα να
συνεργάζεται με τους συνανθρώπους του. Αν ο άνθρωπος αναγκαζόταν να δείξει
στον εαυτό του όλες τις αλήθειες που χρησιμοποιεί καθημερινά, το έργο του δεν
θα τελείωνε ποτέ. Θα εξάντλησε τις δυνάμεις του σε προπαρασκευαστικές
ασκήσεις, χωρίς να προχωρήσει πέρα από αυτές. Καθώς, λόγω της σύντομης
ζωής του, δεν έχει το χρόνο, ούτε από τα όρια της ευφυΐας του, την ικανότητα να
το πετύχει, περιορίζεται στο να εμπιστευτεί μια σειρά γεγονότων και απόψεων που
δεν είχε ούτε τον χρόνο ούτε τη δύναμη να επαληθεύσει ο ίδιος, αλλά τα οποία
άντρες μεγαλύτερης ικανότητας έχουν αναζητήσει ή που υιοθετεί ο κόσμος. Σε
αυτό το θεμέλιο θέτει για τον εαυτό του τη δομή των δικών του
σκέψεων. ούτε οδηγείται να προχωρήσει με αυτόν τον τρόπο από επιλογή τόσο
όσο περιορίζεται από τον άκαμπτο νόμο της κατάστασής του. Δεν υπάρχει
φιλόσοφος τόσο σπουδαίων μερών στον κόσμο, αλλά ότι πιστεύει ένα εκατομμύριο
πράγματα στην πίστη των άλλων ανθρώπων και υποθέτει πολλές περισσότερες
αλήθειες από ό,τι αποδεικνύει. Αυτό δεν είναι μόνο απαραίτητο αλλά και
επιθυμητό. Ένας άνθρωπος που θα έπρεπε να αναλάβει να ερευνά τα πάντα για
τον εαυτό του, θα μπορούσε να αφιερώσει σε κάθε πράγμα, αλλά λίγο χρόνο και
προσοχή. Το καθήκον του θα κρατούσε το μυαλό του σε διαρκή αναταραχή, που
θα τον εμπόδιζε από το να διεισδύσει στο βάθος οποιασδήποτε αλήθειας ή να
καταπιαστεί αδιάλυτα με οποιαδήποτε πεποίθηση. Η διάνοιά του θα ήταν
ταυτόχρονα ανεξάρτητη και ανίσχυρη. Πρέπει επομένως να κάνει την επιλογή
του ανάμεσα στα διάφορα αντικείμενα της ανθρώπινης πίστης και πρέπει να
υιοθετήσει πολλές απόψεις χωρίς συζήτηση, προκειμένου να ψάξει το καλύτερο σε
αυτόν τον μικρότερο αριθμό που ξεχωρίζει για έρευνα. Είναι αλήθεια ότι
όποιος λαμβάνει γνώμη για τον λόγο του άλλου, μέχρι τώρα υποδουλώνει το μυαλό
του. αλλά είναι μια σωτήρια δουλεία που του επιτρέπει να κάνει καλή χρήση
της ελευθερίας. σκλαβώνει μέχρι στιγμής το μυαλό του? αλλά είναι μια
σωτήρια δουλεία που του επιτρέπει να κάνει καλή χρήση της
ελευθερίας. σκλαβώνει μέχρι στιγμής το μυαλό του ' αλλά είναι μια
σωτήρια δουλεία που του επιτρέπει να κάνει καλή χρήση της ελευθερίας.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μια αρχή της εξουσίας πρέπει τότε να υπάρχει πάντα,
κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, σε κάποιο μέρος του ηθικού και πνευματικού
κόσμου. Η θέση του είναι μεταβλητή, αλλά μια θέση που έχει
αναγκαστικά. Η ανεξαρτησία των μεμονωμένων μυαλών μπορεί να είναι
μεγαλύτερη ή μπορεί να είναι μικρότερη: απεριόριστη δεν μπορεί να
είναι. Επομένως, το ερώτημα δεν είναι να γνωρίζουμε αν υπάρχει κάποια
πνευματική εξουσία στους αιώνες της δημοκρατίας, αλλά απλώς πού κατοικεί και με
ποιο πρότυπο πρέπει να μετρηθεί.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έχω δείξει στο προηγούμενο κεφάλαιο πώς η ισότητα
των συνθηκών οδηγεί τους ανθρώπους να διασκεδάζουν με ένα είδος ενστικτώδους
δυσπιστίας για το υπερφυσικό και μια πολύ υψηλή και συχνά υπερβολική άποψη για
την ανθρώπινη κατανόηση. Επομένως, οι άνθρωποι που ζουν σε μια περίοδο
κοινωνικής ισότητας δεν οδηγούνται εύκολα στο να τοποθετήσουν αυτή την
πνευματική εξουσία στην οποία υποκλίνονται είτε πέρα είτε πάνω από την
ανθρωπότητα. Συνήθως αναζητούν τις πηγές της αλήθειας στον εαυτό τους ή σε
αυτούς που μοιάζουν με τον εαυτό τους. Αυτό θα ήταν αρκετό για να
αποδείξει ότι σε τέτοιες περιόδους δεν θα μπορούσε να καθιερωθεί νέα θρησκεία
και ότι όλα τα σχέδια για έναν τέτοιο σκοπό θα ήταν όχι μόνο ασεβή αλλά
παράλογα και παράλογα. Μπορεί να προβλεφθεί ότι ένας δημοκρατικός λαός δεν
θα δώσει εύκολα πίστη σε θείες αποστολές. ότι θα μετατρέψουν τους
σύγχρονους προφήτες σε ένα έτοιμο αστείο. και αυτοί που θα επιδιώξουν να
ανακαλύψουν τον κύριο κριτή της πίστης τους μέσα και όχι πέρα από τα όρια του
είδους τους.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όταν οι τάξεις της κοινωνίας είναι άνισες, και οι
άντρες δεν μοιάζουν μεταξύ τους σε κατάσταση, υπάρχουν μερικά άτομα που έχουν
επενδύσει όλη τη δύναμη της ανώτερης ευφυΐας, της μάθησης και της φώτισης, ενώ
το πλήθος βυθίζεται στην άγνοια και την προκατάληψη. Ως εκ τούτου, οι
άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις αριστοκρατικές περιόδους παρακινούνται φυσικά να
διαμορφώνουν τις απόψεις τους με βάση το ανώτερο επίπεδο ενός ατόμου ή μιας
τάξης προσώπων, ενώ δεν αναγνωρίζουν το αλάθητο της μάζας του λαού.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το αντίθετο συμβαίνει σε εποχές ισότητας. Όσο
πιο κοντά έρχονται οι πολίτες στο κοινό επίπεδο μιας ίσης και παρόμοιας
κατάστασης, τόσο λιγότερο επιρρεπής γίνεται κάθε άνθρωπος να πιστεύει σιωπηρά
σε έναν συγκεκριμένο άνθρωπο ή σε μια συγκεκριμένη τάξη ανθρώπων. Αλλά η
ετοιμότητά του να πιστέψει το πλήθος αυξάνεται και η γνώμη είναι περισσότερο
από ποτέ ερωμένη του κόσμου. Όχι μόνο η κοινή γνώμη είναι ο μόνος οδηγός
που διατηρεί η ιδιωτική κρίση μεταξύ ενός δημοκρατικού λαού, αλλά μεταξύ ενός
τέτοιου λαού κατέχει μια δύναμη απείρως πέρα από αυτή που έχει αλλού. Σε
περιόδους ισότητας οι άνθρωποι δεν πιστεύουν ο ένας στον άλλον, λόγω της κοινής
τους ομοιότητας. Αλλά αυτή ακριβώς η ομοιότητα τους δίνει σχεδόν
απεριόριστη εμπιστοσύνη στην κρίση του κοινού. </p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όταν ο κάτοικος μιας δημοκρατικής χώρας συγκρίνει
τον εαυτό του ατομικά με όλους αυτούς που τον αφορούν, νιώθει με περηφάνια ότι
είναι ίσος με οποιονδήποτε από αυτούς. αλλά όταν έρχεται να ερευνήσει το
σύνολο των συντρόφων του και να βάλει τον εαυτό του σε αντίθεση με ένα τόσο
τεράστιο σώμα, κυριεύεται αμέσως από την αίσθηση της δικής του ασημαντότητας
και αδυναμίας. Η ίδια ισότητα που τον καθιστά ανεξάρτητο από τον καθένα
από τους συμπολίτες του, τον εκθέτει μόνο και απροστάτευτο στην επιρροή του
μεγαλύτερου αριθμού. Το κοινό έχει επομένως μεταξύ ενός δημοκρατικού λαού
μια μοναδική δύναμη, για την οποία τα αριστοκρατικά έθνη δεν θα μπορούσαν ποτέ
να συλλάβουν μια ιδέα. γιατί δεν πείθει σε ορισμένες απόψεις, αλλά τις
επιβάλλει,</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Στις Ενωμένες Πολιτείες η πλειοψηφία αναλαμβάνει να
παράσχει πληθώρα έτοιμων απόψεων προς χρήση ατόμων, τα οποία έτσι απαλλάσσονται
από την ανάγκη να σχηματίσουν δικές τους απόψεις. Όλοι εκεί υιοθετούν
μεγάλο αριθμό θεωριών, για τη φιλοσοφία, τα ήθη και την πολιτική, χωρίς έρευνα,
για την εμπιστοσύνη του κοινού. Και αν το δούμε πολύ στενά, θα γίνει
αντιληπτό ότι η ίδια η θρησκεία ασκεί την επιρροή της εκεί, πολύ λιγότερο ως
δόγμα αποκάλυψης παρά ως κοινή γνώμη. Το γεγονός ότι οι πολιτικοί νόμοι
των Αμερικανών είναι τέτοιοι που η πλειοψηφία κυβερνά την κοινότητα με κυρίαρχη
επιρροή, αυξάνει ουσιαστικά την εξουσία που ασκεί φυσικά αυτή η πλειοψηφία στο
μυαλό. Γιατί τίποτα δεν είναι πιο συνηθισμένο στον άνθρωπο από το να
αναγνωρίζει ανώτερη σοφία στο πρόσωπο του καταπιεστή του. Αυτή η πολιτική
παντοδυναμία της πλειοψηφίας στις Ενωμένες Πολιτείες αναμφίβολα αυξάνει την
επιρροή που θα αποκτούσε η κοινή γνώμη χωρίς αυτήν στο μυαλό κάθε μέλους της
κοινότητας. αλλά τα θεμέλια αυτής της επιρροής δεν στηρίζονται σε
αυτήν. Πρέπει να αναζητηθούν στην ίδια την αρχή της ισότητας, όχι στους
περισσότερο ή λιγότερο δημοφιλείς θεσμούς που οι άνθρωποι που ζουν υπό αυτές
τις συνθήκες μπορούν να δώσουν στον εαυτό τους. Η πνευματική κυριαρχία του
μεγαλύτερου αριθμού θα ήταν πιθανώς λιγότερο απόλυτη μεταξύ ενός δημοκρατικού
λαού που κυβερνάται από έναν βασιλιά παρά στη σφαίρα μιας καθαρής
δημοκρατίας, αλλά θα είναι πάντα εξαιρετικά απόλυτο. Και με όποιους
πολιτικούς νόμους και αν διέπονται οι άνθρωποι στους αιώνες της ισότητας,
μπορεί να προβλεφθεί ότι η πίστη στην κοινή γνώμη θα γίνει είδος θρησκείας
εκεί, και η πλειονότητα θα γίνει ο προφήτης της υπηρέτησης.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι, η πνευματική εξουσία θα είναι διαφορετική,
αλλά δεν θα μειωθεί. Και μακριά από το να πιστεύω ότι θα εξαφανιστεί,
υποψιάζομαι ότι μπορεί εύκολα να αποκτήσει υπερβολική κυριαρχία και να περιορίσει
τη δράση της ιδιωτικής κρίσης σε στενότερα όρια από αυτά που αρμόζουν είτε στο
μεγαλείο είτε στην ευτυχία της ανθρώπινης φυλής. Στην αρχή της ισότητας
διακρίνω πολύ ξεκάθαρα δύο τάσεις. ο ένας οδηγούσε το μυαλό κάθε ανθρώπου
σε άπειρες σκέψεις, ο άλλος έτεινε να του απαγορεύσει καθόλου να
σκέφτεται. Και αντιλαμβάνομαι πώς, υπό την κυριαρχία ορισμένων νόμων, η
δημοκρατία θα έσβησε εκείνη την ελευθερία του νου για την οποία ευνοεί μια
δημοκρατική κοινωνική συνθήκη. έτσι ώστε, αφού έσπασε όλη τη δουλεία που
της είχαν επιβάλει κάποτε οι τάξεις ή οι άνδρες,</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν η απόλυτη εξουσία της πλειοψηφίας έπρεπε να
αντικατασταθεί από δημοκρατικά έθνη, για όλες τις διαφορετικές δυνάμεις που
έλεγξαν ή καθυστέρησαν υπερβολικά την ενέργεια των επιμέρους μυαλών, το κακό θα
είχε αλλάξει μόνο τα συμπτώματά του. Οι άνδρες δεν θα είχαν βρει τα μέσα
της ανεξάρτητης ζωής. απλά θα είχαν εφεύρει (δεν είναι εύκολο έργο) ένα
νέο φόρεμα για υποτέλεια. Υπάρχει — και δεν μπορώ να το επαναλαμβάνω πολύ
συχνά— υπάρχει σε αυτό το θέμα για βαθύ προβληματισμό για όσους βλέπουν την
ελευθερία ως ιερό πράγμα και που μισούν όχι μόνο τον δεσπότη, αλλά και τον
δεσποτισμό. Για τον εαυτό μου, όταν νιώθω το χέρι της εξουσίας να
βρίσκεται βαρύ στο μέτωπό μου, με ενδιαφέρει λίγο να ξέρω ποιος με καταπιέζει. και
δεν είμαι πιο διατεθειμένος να περάσω κάτω από τον ζυγό, γιατί μου τον απλώνουν
τα χέρια ενός εκατομμυρίου ανδρών.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;"> Πηγές<b>: </b>Η εικόνα του Alexis de Tocqueville προέρχεται από την <span lang="EN-US">wikipedia</span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;"> (Τόμος Ι.) <a href="https://www.gutenberg.org/cache/epub/815/pg815-images.html">https://www.gutenberg.org/cache/epub/815/pg815-images.html<br /></a> (Τόμος ΙΙ.) <a href="https://www.gutenberg.org/cache/epub/816/pg816-images.html"><span lang="EN-US">https</span>://<span lang="EN-US">www</span>.<span lang="EN-US">gutenberg</span>.<span lang="EN-US">org</span>/<span lang="EN-US">cache</span>/<span lang="EN-US">epub</span>/816/<span lang="EN-US">pg</span>816-<span lang="EN-US">images</span>.<span lang="EN-US">html</span></a></div><p style="text-align: right;">
(Επιλογή αποσπασμάτων,Διόρθωση μετάφρασης, Σχόλια<b>:</b> Γ. Χατζηαποστόλου)</p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-1796829303753886572023-07-28T22:18:00.003+03:002023-07-28T22:30:14.948+03:00Όσα θα ήθελε να μάθουμε, για τη ζωή της, η Σιμόν Ντε Μπωβουάρ<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtX7LiGSmE0UHFLPx6BSdNjhuWaZxItoPAR3gxgzt-4NGBCRjMUDchXqbWMkY4SztoRMZoZOyVyJpwP8iLOqPIdkw5vFdYii4e-PMUAxJGmyXTJ2goKQ_HFZKYQb9qTYQok_yFhccYpmyUoXQV3ShbTLOiuWOldfdso66Lniu0xrWE-GM1yNmRFMBreyw/s239/%CF%8C%CF%83%CE%B1%20%CE%B5%CE%AF%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%B5%20%CE%BA%CE%B9%20%CF%8C%CF%83%CE%B1%20%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B5%20-%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="239" data-original-width="159" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtX7LiGSmE0UHFLPx6BSdNjhuWaZxItoPAR3gxgzt-4NGBCRjMUDchXqbWMkY4SztoRMZoZOyVyJpwP8iLOqPIdkw5vFdYii4e-PMUAxJGmyXTJ2goKQ_HFZKYQb9qTYQok_yFhccYpmyUoXQV3ShbTLOiuWOldfdso66Lniu0xrWE-GM1yNmRFMBreyw/w213-h320/%CF%8C%CF%83%CE%B1%20%CE%B5%CE%AF%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%B5%20%CE%BA%CE%B9%20%CF%8C%CF%83%CE%B1%20%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B5%20-%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.png" width="213" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ζαν - Πωλ Σάρτρ και Σιμόν Ντε Μπωβουάρ.' ένα ζευγάρι εκρηκτικής πνευματικής ενέργειας και ιδιοσυγκρασιακής συνάφειας. Είχα διαβάσει πριν από χρόνια το γνωστό βιβλίο του πρώτου τις <i>Λέξεις </i>και είχα βρει με χαρά, αλλά και συγκίνηση, αρκετά στοιχεία από τη δική μου περιπέτεια, στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας -λίγο πριν από τη σχολική περίοδο- με την ανακάλυψη της γλώσσας. Τη δεύτερη την γνώρισα με το <i>Δεύτερο Φύλο </i>αλλά τη αναγνώρισα πραγματικά με το αυτοβιογραφικό της βιβλίο: <i>Όσα είπαμε κι όσα κάναμε.</i>Τα αποσπάσματα που ακολουθούν περιγράφουν με ζωντάνια και σαφήνεια, αλλά και κάποιες αφανείς, ιδιαίτερες πτυχές της αυστηρά προσωπικής της ζωής που δεν φαίνεται διατεθειμένη να μοιραστεί μαζί μας. Δεν έχουμε δικαίωμα να είμαστε αδιάκριτοι και, την ίδια στιγμή καλό θα ήταν να φανούμε υποχρεωμένοι απέναντί της για το θάρρος, την τόλμη και την ευκρίνεια με την οποία μας παρουσιάζει όλα όσα θέλει να μάθουμε.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Να, πως αρχίζει<b>:</b> "... γεννήθηκα στις 9 Γενάρη 1909 στο Παρίσι από τον Ζωρζ και τη Φρανσουάζ Μπωβουάρ. (σ. 11) " ... ήταν δυο νέοι αστοί που έτσι συμμορφωνόντουσαν στα ήθη του περιβάλλοντος και της εποχής τους. "Η γέννησή μου με κατέτασσε αυτόματα λόγω υπηκοότητας γαλλικής, αστικής τάξης και καθολικού θρησκεύματος στα κοινωνικά προνομιούχα άτομα σε αντίθεση με ότι θα ίσχυε αν ήμουν κόρη αγροτικής ή εργατικής οικογένειας". (σ, 12) "Το παιδί είναι ένα αλλοτριωμένο υποκείμενο. Ο κόσμος, ο χρόνος, ο χώρος, όπου ζει, το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί, όλα καθορίζονται από τους ενήλικους" (σ. 13) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Κατά τα πρώτα χρόνια μου, τα συναισθήματά μου απέναντι στους γονείς μου και στη Λουΐζ (αδελφή μου) ήταν υπαγορευμένα από την ελευθερία μου αφού τη ζούσα...(σ. 15). Ο πατέρας μου σκέφτηκε ότι θα ήταν προτιμότερο να με εγγράψει σε δημόσιο σχολείο, γιατί θα μάθαινα περισσότερα, αλλά παρέμεινα στην ιδιωτική εκπαίδευση διατηρώντας την αληθινή ελευθερία μου που σε συνδυασμό με την ηθική προώθηση των γονιών μου, με οδήγησαν στην αμφισβήτηση.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Στην παιδική και τη νεανική ηλικία μου, η ζωή μου είχε μια καθαρή έννοια ' η ωριμότητα ήταν ο σκοπός και η δικαίωσή τους". (σ. 23) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Ακόμα πιο τυφλή ήμουνα σε σχέση με το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο χτιζόταν η ζωή μου". (σ. 27) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Πριν βγει ο χειμώνας του '39 κατάφερα να πάω να δω τον Σαρτρ στη Βρούμαχτ και τότε δεν έκανα τίποτα άλλο απ' το να μιμιθώ πολλές γυναίκες που ξεκινούσαν κι αυτές να βρουν τους άντρες τους". (σ. 33) "Βασικά όμως η χρήση της ελευθερίας που έκανα στον τομέα της λογοτεχνικής δημιουργίας, η συγγραφή ξεκινάει από ένα άτομο που σίγουρα άλλωστε το έχουν φτιάξει τέτοιο που είναι, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το γράψιμο δεν αποτελεί μια πράξη γι αυτό". (σ. 36) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Γεννιόμαστε πολύπλευροι και καταλήγουμε να γίνουμε ένα ενιαίο πράγμα". Αυτή ήταν η ουσία των όσων είπε ο Βαλερύ. (σ. 38)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Όταν ήμουνα παιδί κατέτασσα χοντρικά του ενηλίκους κατά γενιές, υπήρχε η γενιά των γονιών μου - οι μεγάλοι ' η γενιά των παππούδων μου - οι ηλικιωμένοι .... οι σαραντάρηδες μου φαίνονταν ηλικιωμένα άτομα. [...] Στα τριανταπέντε μου χρόνια σοκαριζόμουνα όταν οι μεγαλύτερες από εμένα γυναίκες έκαναν μπροστά μου κανέναν υπαινιγμό για τις συζυγικές τους απολαύσεις". (σ. 43) Για άλλους το μέλλον είναι βάρος ' για εμένα ίσχυε το εντελώς αντίθετο ' προχωρούσα με χαρά προς τη συνάντηση με τη γυναίκα που θα γινόμουνα αύριο... (. 44)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Μια φίλη γραφολόγος μου είπε πράγματα που με κολάκεψαν σε σχέση με την αποδοχή που έχω για τον εαυτό μου και περιλάμβαναν θέληση, αντοχή, υπομονή". "Θα μπορούσε αυτά να τα προσάψει κανείς στον τρόπο που ολοκληρώνω πάντα και διεκπεραιώνω τη δουλειά μου". (σ. 47) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Η στάση μου στο θέμα του θανάτου είναι κάπως ιδιαίτερη. Από βιολογική πλευρά ο θάνατος είναι ένα είδος τέλους του προγραμματισμού της ύπαρξης ενός ζωντανού όντος που είτε προλαβαίνει είτε όχι να ολοκληρώσει τον 'σκοπό του' στη γη" (σ. 111)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"> ------------------</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">""Όταν κυκλοφόρησαν οι <i>Λέξεις </i>η χαρά μου ήταν μεγάλη" (σ. 106) "Το γράψιμο έχει παραμείνει η μεγάλη υπόθεση της ζωής μου" (σ. 130) Είτε πρόκειται για μυθιστόρημα, για αυτοβιογραφία, για δοκίμιο, για ιστορικό έργο, ο συγγραφέας επιζητεί να επικοινωνήσει με τον αναγνώστη μέσα από τη δική του, βιωμένη εμπειρία ... μέσα από το στυλ, τον τόνο, το ρυθμό της αφήγησής του". (σ. 131) </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Στην παιδική και την εφηβική μου ηλικία το διάβασμ αποτελούσε για μένα όχι μόνο την αγαπημένη μου απασχόληση αλλά και το κλειδί που μου άνοιγε τις πόρτες προς τον κόσμο. Μου ανήγγειλε το μέλλον μου". (σ. 156)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Το μυθιστόρημα μπορεί να μου μεταβιβάσει μια ξένη εμπειρία στον ίδιο βαθμό που μπορεί να μου το κάνουν τα Απομνημονεύματα, τα γράμματα ή τα εσωτερικά ημερολόγια". (σ. 175)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">"Δεν ασχολούμαι πολύ με την ποίηση<b>: </b>κι όμως αποτελεί ένα προνομιούχο μέσο επικοινωνίας ". (σ. 192) "Σπάνια γυρίζω σε παλιά βιβλία που δεν διάβασα ποτέ". (σ. 194)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Σε πλήρη αντίθεση με τη συγγραφέα, γυρίζω σχεδόν πάντα στα παλιά βιβλία για να μάθω την "αρχή" τόσο του παραμυθιού, όσο και της ιστορίας, γιατί η αρχή δεν είναι παρά η "πρώτη αλήθεια" που μας παρέχεται ως βασική γνώση.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">(το διάβασμα συνεχίζεται από τον αναγνώστη)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Πηγή<b>:</b> Σιμόν ντε Μπωβουάρ, Όσα είπαμε και όσα κάναμε, μτφρ. Εβελίνα Χατζηδάκη, Εκδ. Γλάρος 1972, σ.σ. 512.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><b><br /></b></div>(Επιλογή αποσπασμάτων, Εισαγωγικό σχόλιο<b>: </b>Γιώργος Χατζηαποστόλου)<p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-648951629116226662023-07-22T18:43:00.005+03:002023-07-23T08:53:57.197+03:00Περπατώντας και μαθαίνοντας<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfPo00y7mLM-XyfTQNtxPfu0eyZFpZD-OJcgG50IT0pHyxzMbcvNwSHuhSdS2NGn_p_4PlWcY-5UnweRxawegD3I-KvYxb-BIkjJrTMruQYWppnFjwIte9WK-VgqoA7cRv27M4RTWBc-wM0-BqF9qRsjhSwhvjppHc_1QeAaXXGRpVW3lKAtwg5BK7ZQI/s891/The%20Footpathway%20-%20cover.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="891" data-original-width="555" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfPo00y7mLM-XyfTQNtxPfu0eyZFpZD-OJcgG50IT0pHyxzMbcvNwSHuhSdS2NGn_p_4PlWcY-5UnweRxawegD3I-KvYxb-BIkjJrTMruQYWppnFjwIte9WK-VgqoA7cRv27M4RTWBc-wM0-BqF9qRsjhSwhvjppHc_1QeAaXXGRpVW3lKAtwg5BK7ZQI/w249-h400/The%20Footpathway%20-%20cover.jpg" width="249" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Λέγεται πως μόνο όταν ζήσεις, δηλαδή, περπατήσεις σε έναν τόπο τον γνωρίζεις. Τα αξιοθέατα που προγραμματίζεται, από τους ιστορικούς ή τους ξεναγούς και τα γραφεία ταξιδίων, να επισκεφθεί ένας τουρίστας είναι σημαντικά αλλά δεν καλύπτουν, κατά τη γνώμη μου, την ουσιαστική γνώση ενός τόπου. Η πραγματική γνώση ενός τόπου είναι η γνώση των καθημερινών ανθρώπων όπως μπορεί να την παρατηρήσει ο επισκέπτης, μελετώντας τη συμπεριφορά τους. Πως φέρονται στους ξένους, ποιά αντίληψη έχουν για τους ξένους, με ποιά κριτήρια κατηγοριοποιούν τους επισκέπτες (χρώμα δέρματος, φυλή, εισόδημα, πνευματική καλλιέργεια, κοινωνική αγωγή). </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Και το ερώτημα προκύπτει αυθόρμητα<b>: </b>ποιός θα μπορούσε να μας οδηγήσει καλύτερα στην απόκτηση της γνώσης για έναν τόπο από τους ποιητές και τους λογοτέχνες που μαζί με τους ψυχολόγους εμβαθύνουν στην ψυχοσύνθεση και την πνευματική συγκρότηση των ανθρώπων ενός τόπου.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Το βιβλίο που παρουσιάζω είναι ένα παλιό βιβλίο, αλλά ιδιαίτερα γοητευτικό, θεωρώ, για τους περιπατητές που, αρχικά, θέλουν να γνωρίσουν έναν τόπο, αλλά στην πραγματικότητα επιδιώκουν να συνειδητοποιήσουν με ποιό τρόπο διαμορφώνεται η προσωπική τους αντίληψη για τον τόπο αυτό.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Πρόκειται για μια συλλογή στην οποία ανθολογούνται αποσπάσματα των<b>: </b><span face="Calibri, "sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; text-align: left;">George
Borrow, John Brown, John Burroughs, Thomas De Quincey, Charles Dickens</span><span face="Calibri, "sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; text-align: left;">,
William Hazlitt, Walter Scott, Sydney Smith, Leslie Stephen, Robert Louis
Stevenson, Henry David Thoreau, Izaak Walton, Walt Whitman, William Wordsworth.</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span face="Calibri, "sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; text-align: left;"><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;"><b>Εισαγωγή<o:p></o:p></b></p>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Εφόσον ο άνθρωπος δεν ασχολείται με το τι είναι ή από πού ήρθε ή πού
πηγαίνει, το όλο θέμα φαίνεται τόσο απλό όσο να διαχειριστεί ικανοποιητικά την
υποτακτική του ρήματος "<span lang="EN-US">to</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">be</span>"
(να είσαι) ' και μπορεί να πείτε ότι τη στιγμή που κάποιος αρχίζει να
σκέφτεται τι είναι (που είναι κάτι περισσότερο από το να πιστεύει ότι πράγματι είναι)
και από πού ήρθε, και πού πηγαίνει, περνάει από πολλούς δρόμους που δεν οδηγούν
πουθενά. Υπάρχει ένα είδος γνώσης που αποκτά ένας άνθρωπος όταν σκέφτεται τι
είναι, από πού ήρθε και πού πηγαίνει, που είναι το εξής<b>:</b> ότι είναι η μόνη σημαντική ερώτηση που μπορεί να κάνει στον εαυτό
του. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Από την εποχή του Ομήρου<b>:</b> "Πολλών ανθρώπων ίδεν άστεα και <b>νόον έγνω</b>", του Παυσανία, των περιηγητών του Μεσαίωνα και των ξένων
περιηγητών στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, έως τώρα, τη στιγμή που ένας άνθρωπος
αρχίζει να κάνει στον εαυτό του αυτές τις ερωτήσεις (και όλοι οι άνθρωποι
ξεκινούν σε κάποια χρονική στιγμή να αναρωτιούνται, αν τους δώσεις αρκετό περιθώριο) ο άνθρωπος
βρίσκει στον εαυτό του έναν πολύ αινιγματικό τύπο. Υπήρχε μια σχολή —που δύσκολα
μπορεί να ονομαστεί φιλοσοφική σχολή— και τώρα είναι νεκρή σαν το γερασμένο
μαύρο πρόβατο, αλλά ούτως ή άλλως <i>υπήρχε </i>ένα σχολείο που εξήγησε
την επιχείρηση με την πολύ απλή μέθοδο που είναι γνωστή στους μαθητευόμενους ως
ταυτολογία (Α=Α) — δηλαδή λέγοντας το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Εμείς που
ακολουθούμε αυτούς τους επιστήμονες συνεχίζουμε να αναρωτιόμαστε και αν δεν
υπάρχει απάντηση σε αυτό το παλιό ερώτημα,, τόσο το χειρότερο ' γιατί το αναζητάμε,
όπως μας λέει κάθε ένστικτο της φύσης μας, ως κάτι που ικανοποιεί τη σωστή
περιέργεια του ανθρώπου. </div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Από τα πολλά πράγματα που κάνει ο άνθρωπος και τα οποία δεν πρέπει ή
δεν χρειάζεται να κάνει, αν εξηγούνταν πλήρως από το ρήμα «να είναι», μπορείτε
να συνυπολογήσετε το περπάτημα. Φυσικά, αν δημιουργήσετε μια μεγάλη σειρά
εικασιών σχετικά με τα βήματα με τα οποία έμαθε να περπατά, και το
αποκαλείτε </span><i style="font-size: 11pt;">εξήγηση</i><span style="font-size: 11pt;"> , δεν υπάρχει τίποτα άλλο να ειπωθεί ' είναι
σαν να σας ρωτούσα γιατί [και πως] πήγε ο κύριος Παπαδόπουλος στη Λάρισα, και
εσείς θα απαντούσατε δίνοντάς μου μια λίστα με όλους τους σταθμούς μεταξύ της
Αθήνας και της Λάρισας, με την ακριβή τους σειρά. Τουλάχιστον έτσι θα ήταν,
αν οι εικασίες σας ήταν ακριβείς, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τη δήλωσή τους και την
αναλογία τους, αλλά και τη σειρά τους. Είναι εκατομμύρια προς ένα που οι
εικασίες σας δεν είναι τίποτα τέτοιο. Αλλά ακόμα και από θαύμα όταν τα
έχεις κάνει όλα σωστά (κάτι που είναι κάτι περισσότερο από ό,τι θα έδινε ο πιο
άγριος φανατικός στον πιο αγαπημένο από τους γεωλόγους του) δεν μου λέει
τίποτα.</span></div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τι στο καλό έπεισε το ζώο να συνεχίσει έτσι<b>; </b>Ή δεν ήταν τίποτα που
υπάρχει στη γη παρά κάτι στον ουρανό;</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Απλώς παρακολουθήστε έναν άνθρωπο να περπατά, αν είναι σωστός άνθρωπος,
και δείτε τη δουλειά του<b>: </b>πώς εκφράζει την περηφάνια του, ή την
αποφασιστικότητά του, ή την επιμονή του, ή την περιέργειά του, ή ίσως τον ίδιο
τον σκοπό του στο βηματισμό του! Λοιπόν, όλη αυτή η δουλειά με το περπάτημα
που εξετάζετε είναι ένα κομμάτι εξαιρετικά επιδέξιας τεχνοτροπίας, τέτοιο που
αν το ζώο δεν ήταν γνωστό να το κάνει, θα ορκιζόσασταν ότι δεν θα μπορούσε ποτέ
να εκπαιδευτεί σε αυτό με οποιαδήποτε διαδικασία, όσο χρονοβόρα, ή όσο λεπτή, ή
όσο αυστηρή'. Αυτό συμβαίνει όταν ένας άνθρωπος περπατά: πρώτα απ 'όλα
βρίσκεται σε σταθερή ισορροπία, αν και το τόξο σταθερότητας είναι
λεπτό. Αν σταθεί με τα πόδια του μακριά, το κέντρο βάρους του (το
οποίο είναι περίπου στα μισά του δρόμου ή λίγο περισσότερο) μπορεί να
ταλαντώνεται μέσα σε ένα τόξο περίπου πέντε μοιρών εκατέρωθεν της σταθερότητας
και τείνει να επιστρέψει σε ηρεμία. Αλλά αν ταλαντωθεί πέρα από αυτές
τις πέντε μοίρες περίπου, η σταθερότητα της ισορροπίας του χάνεται και πέφτει
κάτω. Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι κοιμούνται όρθιοι χωρίς στήριγμα,
ειδικά στη στρατιωτική θητεία, που είναι το πιο κουραστικό πράγμα στον κόσμο ' αλλά
είναι εξαιρετικά σπάνιο, και μπορείτε να πείτε για έναν άνδρα τόσο όρθιο, ακόμη
και με τον κατάλληλο διασκελισμό, που κάνει ήδη ένα καλό αθλητικό κατόρθωμα.</p>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αλλά περίμενε λίγο: θέλει να πάει, να προχωρήσει, να φτάσει σε ένα
μακρινό σημείο, και αντί να πάει στα τέσσερα, όπου η ισορροπία θα ήταν πράγματι
σταθερή, τι κάνει; Σηκώνει επίτηδες ένα από τα στηρίγματα του από το
έδαφος και χάνει την ισορροπία του. Ταυτόχρονα γέρνει λίγο προς τα εμπρός για
να πέσει προς το αντικείμενο που θέλει να φτάσει. Δεν ξέρεις ότι το κάνει
αυτό, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή είσαι άνθρωπος και η άγνοιά σου γι' αυτό
μοιάζει με την άγνοια στην οποία πολλοί πραγματικά υγιείς άνθρωποι
αντιστέκονται στη θρησκεία ή την άγνοια ενός παιδιού που πιστεύει ότι η
οικογένειά του έχει εδραιωθεί για πάντα. στην άνεση, τον πλούτο και την
ασφάλεια. Τι κάνεις πραγματικά, φίλε, όταν θέλεις να φτάσεις σε εκείνο το
μακρινό μέρος (και ας είναι αυτό μια παραβολή όλων των περιπετειών και επιθυμία
όλων) είναι να πάρεις ένα τεράστιο ρίσκο, τον κίνδυνο να κατέβεις και να
σπάσεις κάτι: σηκώνεις το ένα πόδι από το έδαφος και, σαν να μην έφτανε αυτό,
πετάς σκόπιμα το κέντρο βάρους σου προς τα εμπρός, ώστε να αρχίσεις να πέφτεις
.</div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτή είναι η πρώτη πράξη της κωμωδίας.</p>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η δεύτερη πράξη είναι ότι ελέγχετε την πτώση σας φέρνοντας το πόδι που
είχατε σηκώσει στον αέρα, μπροστά από το άλλο, ξανά στο έδαφος.</div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αυτό θα έλεγες ότι ήταν αρκετός αγώνας. Σύρετε το άλλο πόδι προς
τα πάνω, ξεκουραστείτε, πάρτε ξανά την ανάσα σας και δοξάστε το κατόρθωμά σας. Αλλά τίποτα λιγότερο! Τη στιγμή που έχετε το χαλαρό σας πόδι στη γη, χρησιμοποιείτε
την ώθηση της πρώτης σας πτώσης για να ξεκινήσετε μια άλλη. Παίρνεις το κέντρο
βάρους σου από την ορμή του να πας καλά μπροστά από το πόδι που βρήκε το
έδαφος, σηκώνεις το άλλο πόδι χωρίς φροντίδα, το αφήνεις να αιωρείται με τον
τρόπο του εκκρεμούς και ελέγχεις τη δεύτερη πτώση σου μέσα με τον ίδιο τρόπο
που ελέγχατε το πρώτο σας ' και ακόμα και μετά από αυτή τη δεύτερη έξυπνη
μικρή επιτυχία, δεν φέρνετε τα πόδια σας και τα δύο γερά στο έδαφος για να
ανακτήσετε τον εαυτό σας πριν από το επόμενο εγχείρημα<b>:</b> συνεχίζετε την επιχείρηση, φέρνετε το κέντρο βάρους σας μπροστά
από το πόδι που είναι τώρα στο έδαφος, κουνώντας τον άλλο πέρα από αυτό σαν
εκκρεμές, να σταματήσετε την τρίτη σας καταστροφή και ούτω καθεξής ' και
εσύ ήρθαν να τα κάνουν όλα αυτά για να το θεωρείς το πιο φυσικό πράγμα στον
κόσμο!</p><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Όχι μόνο τα καταφέρνεις, αλλά μπορείς να τα καταφέρεις με χίλιους
τρόπους, καθώς ένας πραγματικά έξυπνος ακροβάτης θα καταπλήξει το κοινό του όχι
μόνο περπατώντας στο σφιχτό σχοινί αλλά τρώγοντας το δείπνο του σε
αυτό. Μπορείτε να περπατήσετε γρήγορα ή αργά, ή να κοιτάξετε πάνω από τον
ώμο σας καθώς περπατάτε, ή να πυροβολήσετε αρκετά με ακρίβεια καθώς περπατάτε ' μπορείς
να κολυμπήσεις, μπορείς να πιέσεις τον ρυθμό σου, μπορείς να στρίψεις από την
πλευρά που θέλεις. Σίγουρα δεν μάθατε εσείς να κάνετε αυτό το θαύμα, ούτε
η νοσοκόμα σας. Υπήρχε ένα πνεύμα μέσα σου που σε δίδαξε και σε έβγαλε
έξω. Και όπως συμβαίνει με το περπάτημα, έτσι είναι και με την ομιλία, και
έτσι επιτέλους με το χιούμορ και με την ειρωνεία, και με τη στοργή, και με την
αίσθηση του χρώματος και της μορφής, ακόμη και με την τιμή, και επιτέλους με
την προσευχή.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Με όλα αυτά μπορείτε να δείτε ότι ο άνθρωπος είναι πολύ αξιόλογος, και
αυτό πρέπει να σας κάνει ταπεινούς, όχι περήφανους ' γιατί έχετε σχεδιαστεί
παρά τον εαυτό σας για κάποια εκπληκτική μοίρα, της οποίας αυτές οι θανάσιμες
υπερβολές με τόση ακρίβεια άρπαξαν και τόσο καλά διαμορφωμένα στην ύπαρξή σας
δεν είναι παρά τα σύμβολα.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το περπάτημα, όπως και το να μιλάς (που είναι ομοιοκατάληκτα στα Αγγλικά,
χαίρομαι που το λέω), [<span lang="EN-US">walk</span>
/ <span lang="EN-US">talk</span>] είναι τόσο
φυσικό πράγμα για τον άνθρωπο, τόσο ποικίλο και τόσο ασυλλόγιστο, είναι αναγκαστικά
όχι μόνο ανάμεσα στα κύρια επαγγέλματά του, αλλά και στα πιο διασκεδαστικά
θέματα του κοινού τόπου και της άσκησης.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Έτσι το να περπατάς χωρίς αντικείμενο είναι έντονο βάρος, όπως είναι
και να μιλάς χωρίς αντικείμενο. Το να περπατάς επειδή είναι καλό για σένα
παραμορφώνει την ψυχή, όπως παραμορφώνει την ψυχή να μιλάει ένας άνθρωπος με
μισθό ή επειδή το θεωρεί καθήκον του. Από την άλλη πλευρά, το περπάτημα με
ένα αντικείμενο αναδεικνύει όλα όσα υπάρχουν σε έναν άνθρωπο, όπως ακριβώς
κάνει και η συζήτηση με ένα αντικείμενο. Και όσοι καταλαβαίνουν το
ανθρώπινο σώμα, όταν περιορίζονται σε αυτά που ξέρουν και επομένως είναι θεμιτά
ενδιαφέροντα, μας λένε αυτό το πολύ ενδιαφέρον πράγμα που αποδεικνύεται αληθινό<b>:</b> ότι το περπάτημα όπως και κάθε μορφής
άσκησης είναι το πιο γενικό και το πιο ολοκληρωμένο, και ότι ενώ ένας άνθρωπος
μπορεί να κινδυνεύσει με την ιππασία ή το τρέξιμο ή το κολύμπι, ή ενώ ένας άνθρωπος
μπορεί εύκολα να υπερβάλλει σε οποιαδήποτε βίαιη κίνηση, το περπάτημα θα είναι
πάντα προς όφελός του — αυτό είναι, φυσικά, αρκεί να μην παραμορφώνει την
ψυχή του με την απεχθή συνήθεια να περπατά χωρίς αντικείμενο παρά μόνο για
άσκηση. Διότι έχει διευθετηθεί έτσι ώστε τη στιγμή που ξεκινάμε
οποιοδήποτε μικρό και επίγειο πράγμα ως αντικείμενο από μόνο του, ή απλώς με
την προώθηση κάποιου άλλου υλικού πράγματος, βλάπτουμε το εσωτερικό μας μέρος
που κυβερνά τα πάντα. Αλλά περπατήστε για δόξα ή για περιπέτεια ή για να
δείτε νέα αξιοθέατα, ή να πληρώσεις έναν λογαριασμό ή να ξεφύγεις από τα ίδια,
και πολύ σύντομα θα βρεις πόσο σύμφωνο είναι να περπατάς με όλο σου το
είναι. Η κύρια απόδειξη αυτού (και πόσοι άνθρωποι το έχουν δοκιμάσει, και
σε πόσα βιβλία δεν λάμπει αυτή η αλήθεια!) είναι ο τρόπος με τον οποίο ένας άνδρας
που περπατά γίνεται ξάδερφος ή αδερφός όλων των γύρω.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν κοιτάξετε πίσω στη ζωή σας και σκεφτείτε ποια τοπία παραμένουν
σταθερά στη μνήμη σας, κάποια ίσως ανακαλύψετε ότι σας χτύπησαν [στο μάτι] στο
τέλος μιας μεγάλης διαδρομής ή αφότου σας σέρνει για ώρες ένα ζώο ή μια
μηχανή. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα οράματα έχουν έρθει σε εσάς όταν
κάνατε αυτό το μικρό θαύμα με μια περιγραφή του οποίου ξεκίνησα την εξής: και
επιπλέον, τα οράματα που λαμβάνετε όταν περπατάτε, συγχωνεύονται ευχάριστα το ένα
με το άλλο. Κάποια είναι μεγαλύτερα, άλλα μικρότερα και αποτελούν ένα
συνεχές σύνολο. Οι μεγάλες στιγμές οδηγούνται και πλαισιώνονται κατάλληλα.</div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Δεν υπάρχει ώρα ή καιρός, τουλάχιστον στην Ελλάδα, που ένας άνθρωπος
που περπατά να μην αισθάνεται αυτή τη στενή συγγένεια με τα
πάντα. Υπάρχουν καιρικές συνθήκες που είναι αφόρητες αν κάνεις οτιδήποτε
άλλο εκτός από το περπάτημα: αν σκύβεις ακίνητος ενάντια σε μια καταιγίδα ή αν
οδηγείς ενάντια σε αυτήν. ή αν οδηγείτε σε υπερβολικό κρύο. ή αν
τρέχετε πολύ γρήγορα σε υπερβολική ζέστη ' αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με
το περπάτημα. Μπορείς να περπατάς τη νύχτα ή τη μέρα, το καλοκαίρι ή το
χειμώνα, με καλό καιρό ή με άσχημο καιρό, με ηρεμία ή με θύελλα, και σε κάθε
περίπτωση κάνεις κάτι φυσικό για τον εαυτό σου και πηγαίνεις με τον καλύτερο
τρόπο που θα μπορούσες να ακολουθήσεις. Όλοι οι άνθρωποι το έχουν νιώσει
αυτό.</span></div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Το περπάτημα, επίσης από αυτήν την ίδια φυσική ποιότητα που έχει, σας
συστήνει ιδιαίτερα αξιοθέατα στη σωστή τους αναλογία. Ένας άνθρωπος
μπαίνει στο αυτοκίνητό του, ή πιο πιθανό σε κάποιο άλλο, και διανύει πολλά
μίλια σε πολύ λίγες ώρες. Και αυτό που του μένει στο τέλος του, όταν
κοιτάζει προσεκτικά τις εικόνες του μυαλού του, είναι ένα περίεργο και μη
ικανοποιητικό πράγμα</span><b style="font-size: 11pt;">: </b><span style="font-size: 11pt;">υπάρχουν
μπαλώματα θολού τίποτα σαν έναν ανήσυχο ύπνο, ένα ή δύο έντονα κομμάτια
εντύπωσης, αποσυνδεμένα, ένας βίαια ζωηρός και τρελός, ένας κόκκινος μανδύας,
μια λαμπερή λωρίδα νερού και πιο συγκεκριμένα ένα σημείο κινδύνου. Σε όλη
αυτή την κορδέλα με αξιοθέατα, το καθένα είτε πολύ ελαφρά είτε πολύ βαριά
εντυπωμένο, είναι τυχερός [κανείς] αν υπάρχει μια υπέροχη θέα που για μια
στιγμή άρπαξε και κράτησε από ένα ύψος καθώς στροβιλιζόταν κατά
μήκος. Ολόκληρος ο δίσκος είναι σαν ένα κομμάτι στεγνού σημείου που έχει
γίνει από ένα χέρι που δεν είναι σίγουρο για τον εαυτό του πάνω σε ένα πιάτο
που έτρεμε, τώρα οδοντωτό σμιλευμένο κομμάτι στο μέταλλο ' τώρα θολή ή
σχεδόν δεν το εντυπωσίασε καθόλου: μόνο μέσα σε κάποια σπάνια στιγμή αυτοκατοχής
ή συγκριτικής ανάπαυσης έκανε το χέρι ό,τι ήθελε και μετέφερε τη δύναμή του.</span></div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Μπορείτε να πείτε ότι η ιππασία πάνω σε ένα άλογο έχει καλύτερες
πιθανότητες. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά τελικά κάποιος είναι απασχολημένος
με ιππασία. Κοιτάξτε πίσω τις πάρα πολλές φορές που έχετε καβαλήσει, και
παρόλο που θα θυμάστε πολλά πράγματα, δεν θα τα θυμάστε με αυτή την ήρεμη και
τέλεια σειρά με την οποία παρουσιάστηκαν σε εσάς όταν ήσασταν επί
ποδός. Όσο για έναν άνθρωπο που τρέχει, αν είναι για οποιαδήποτε απόσταση
η προσπάθεια είναι τόσο αφύσικη ώστε να συγκεντρώνει πάνω του όλες τις δυνάμεις
του ανθρώπου και είναι σχεδόν τυφλός στα εξωτερικά πράγματα. Οι άνθρωποι
στο τέλος τέτοιων προσπαθειών είναι στην πραγματικότητα και σωματικά
τυφλοί. πέφτουν αβοήθητοι.</span></div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Έπειτα, υπάρχει ο τρόπος να δεις τον κόσμο που οι πλούσιοι φαντάζονται
ότι μπορούν να αγοράσουν με χρήματα όταν χτίζουν ένα υπέροχο σπίτι με θέα —
αλλά δεν είναι στον ίδιο δρόμο με το μονοπάτι για το περπάτημα! Βλέπεις το
θέαμα εννέα στις δέκα φορές όταν δεν είσαι συντονισμένος μαζί του, όταν το αίμα
σου είναι αργό και δυσκίνητο και όταν το μηχάνημα δεν λειτουργεί. Όταν
περπατάτε, το μηχάνημα κινείται πάντα, και κάθε λογική μέσα του σας κάνει αυτό
που πρέπει με τη σωστή έμφαση και με τη δέουσα πειθαρχία για να κάνει μια
τέλεια καταγραφή όλων αυτών.</span></div><div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Σκεφτείτε πώς ένας άνθρωπος που περπατά πλησιάζει μια μικρή πόλη
' τη βλέπει πολύ μακριά πάνω σε ένα λόφο ' βλέπει την ενότητά της,
έχει χρόνο να τη σκεφτεί πολύ. Στη συνέχεια κρύβεται από αυτήν πίσω από
έναν ξύλινο κορμό, ή καλύπτεται από ένα εξόγκωμα της γης. Το ξεπερνάει και
ξαναβλέπει τη μικρή πόλη, τώρα πολύ πιο κοντά, και σκέφτεται πιο συγκεκριμένα
τα σπίτια της, τον τρόπο με τον οποίο στέκονται όλα και τι έχει περάσει μέσα
τους. Ο ουρανός, ειδικά αν έχει μεγάλα λευκά σύννεφα μέσα του και είναι
για τους υπόλοιπους ηλιόλουστος και γαλάζιος, φτιάχνει κάτι με το οποίο μπορεί
να δείξει τη μικρή πόλη και της δίνει ζωή. Έπειτα, είναι στα περίχωρα,
και δεν το καταλαβαίνει ξαφνικά ούτε με μια κραυγή ή μια βιασύνη, ούτε απλώς το
συλλογίζεται, όπως ένας άνθρωπος αεικίνητος από ένα παράθυρο. Μπαίνει
μέσα. Περνάει υγιής κουρασμένος, ανθρώπινες πόρτες και πινακίδες ' μπορεί να
σημειώσει όλα τα ονόματα των ανθρώπων και το επάγγελμα στο οποίο εργάζονται ' έχει
χρόνο να δει τα πρόσωπά τους. Η πλατεία διευρύνεται μπροστά του, ή η
αγορά, και έτσι πολύ φυσικά και σωστά έρχεται στο ξενοδοχείο του και έχει εκπληρώσει
έναν από τους μεγάλους σκοπούς του ανθρώπου.</span></div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Κύριε, πόσο μπαίνει κανείς στον πειρασμό εδώ να κάνει μια λίστα με όλα εκείνα τα τέρατα που είναι εχθροί των ξενοδοχείων!</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Υπάρχει το τέρας σας που το σκέφτεται ως ένα μέρος στο οποίο ένας
άνθρωπος δεν περπατά, αλλά στο οποίο γλιστράει για να μπει ' και υπάρχει
το δικό του τέρας που το σκέφτεται ως ένα μέρος για να το φτάσει κανείς σε
ένα σιδηροδρομικό τρένο και εκεί φτάνει για να φορέσει ωραία ρούχα για δείπνο
και να τον περιμένουν οι <span lang="EN-US">Eagles</span><span lang="EN-US"> </span>όπως στο <span lang="EN-US">Hotel</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">California</span>. Υπάρχει
το πιο φιλικό σας τέρας, που λέει: "Άκουσα ότι υπάρχει ένα καλό ξενοδοχείο
στην πόλη της Ξάνθης ή στην Κομοτηνή. Αφήστε μας να πάμε
εκεί." Περιμένει μέχρι να αρχίσει να πεινάει και κατευθύνεται εκεί με
ένα τεράστιο λεωφορείο. Υπάρχει ένα ακόμα πιο φιλόξενο τέρας σας, που εργάζεται
σε μια πόλη και πετάει σπόρους ριζιού στον περιηγητή άνθρωπο με ένα καλαμάκι
στο στόμα όπως τα παιδιά, και νιώθει, αδέρφια μου, ότι κάνει κάτι όπως κάποιος χαρακτήρας
σε ένα βιβλίο. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, είτε μισούν ειλικρινά είτε
προσποιούνται ότι αγαπούν, είναι εχθροί των ξενοδοχείων, και οι εχθροί των ξενοδοχείων
είναι καταραμένοι μπροστά στον Δημιουργό τους και στο είδος τους. </p>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι παρηγοριά για την Εδέμ και που
αποδεικνύουν ξεκάθαρα στη βαριά φορτωμένη φυλή του Αδάμ ότι έχει διατηρήσει μια
μνήμη μαντικών πραγμάτων. Όλοι μας έχουμε κάνει το κακό. Επιτρέψαμε
στις σύγχρονες πόλεις να μεγαλώσουν και είπαμε τέτοια ψέματα που τώρα αυτά μας
καταριούνται με τις εφημερίδες. Και αγαπήσαμε τόσο τον πλούτο που είμαστε
όλοι χρεωμένοι, και έτσι οι φτωχοί είναι βάρος για εμάς και οι πλούσιοι είναι
προσβολή. Αλλά πρέπει να κρατάμε ψηλά την καρδιά μας και να μην
απελπιζόμαστε, γιατί μπορούμε ακόμα όλοι μας να προσευχόμαστε όταν υπάρχει
απόλυτη ανάγκη να το πράξουμε, και έχουμε ζουλήξει τον τρόπο οικοδόμησης αυτού
του υπέροχου πράγματος που σε όλο τον Χριστιανικό κόσμο γνωρίζουν οι άνθρωποι
με πολλά ονόματα και που ονομάζεται, στην Ελλάδα, Ξενοδοχείο .</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Μερικές φορές αναρωτιόμουν όταν κάθισα σε ένα από αυτά τα μέρη,
φτιάχνοντας την ψυχή μου, αν το ξενοδοχείο θα χανόταν έξω από την
Ευρώπη. Είμαι πεπεισμένος ότι ο τρόμος δεν ήταν παρά ο τρόμος που νιώθουμε
πάντα για οτιδήποτε είναι εξαιρετικά αγαπημένο. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Υπάρχει ένα ξενοδοχείο στην πόλη της Τήνου στο οποίο περπάτησα κάποτε
ενώ ήμουν ακόμα γεμάτος αθανασία, και εκεί βρήκα τόσο καλούς συντρόφους και
τόσο μάρμαρο, δωμάτια τόσο μεγάλα και άδεια και τόσο παλιά και μαγειρική τόσο
εξαιρετική, που βεβαιώθηκα ότι θα επιζούσα ακόμη και από εκείνη την αθανασία
που, λέω, ήταν παντού. Αλλά όχι! Ήρθα εκεί οκτώ χρόνια αργότερα,
έχοντας ήδη ακούσει τον θόρυβο του Υπόγειου Ποταμού και έχοντας
συνειδητοποιήσει καλά τη θνησιμότητα. Το σκέφτηκα σαν φίλο, και το
θηριώδες είχε αλλάξει! Στη θέση των μεγάλων πέτρινων θυρών υπήρχε ένα
είδος στροβιλισμού σαν αυτά που σε άφηναν να μπεις στον ζωολογικό κήπο, όπου
πληρώνεις ένα σελίνι, και μέσα υπήρχαν διακοσμήσεις φτιαγμένες από καμπύλες
χωρίς νόημα, όπως αυτές με τις οποίες οι δαίμονες τιμώρησαν την πόλη του
Βερολίνου ' το αλάτι στο τραπέζι ήταν τεχνητό και σε μεγάλο βαθμό φτιαγμένο
από κιμωλία, και τα πρόσωπα του οικοδεσπότη και της οικοδέσποινας δεν ήταν
πλέον ευγενικά.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Θυμάμαι πολύ καλά ένα άλλο ξενοδοχείο που ήταν εγγενές στη Θεσσαλονίκη. Αυτό
το μέρος είχε παράθυρα πλώρης, τα οποία χωρίζονταν σε μεσαίου μεγέθους τζάμια,
καθένα από τα τζάμια λίγο στρογγυλεμένα και αυτά τα τζάμια ήταν φτιαγμένα
από αυτό το είδος γυαλιού που θα λατρεύω μέχρι να πεθάνω, και που έχει την
ιδιότητα να παραμορφώνει εξωτερικά αντικείμενα: από τέτοιο γυαλί
κατασκευάζονταν τα παράθυρα των σχολικών αιθουσών και των
νηπιαγωγείων. Ήρθα σε αυτό το μέρος μετά από πολλά χρόνια τυχαία, και
βρήκα ότι η πόλη, που έχει καταβροχθίσει όλα τα υπέροχα πράγματα, το είχε
καταβροχθίσει και αυτό. Το ξενοδοχείο ονομαζόταν "ένα
ξενοδοχείο", το μπροστινό του μέρος ξαναχτίστηκε, το παράθυρο είχε μόνο
δύο τζάμια, το καθένα αρκετά τεράστιο και επίπεδο, ένα πάνω και ένα κάτω, και
το γυαλί ήταν τόσο χοντρό, διαφανές γυαλί μέσα από το οποίο δεν ήταν χρήσιμο
για να ψάξετε, γιατί μπορεί να το κοιτάτε και από τον αέρα. Όλα τα πρόσωπα
ήταν παράξενα εκτός από αυτό ενός ηλικιωμένου υπηρέτη στον στάβλο. Τον
ρώτησα αν μετάνιωσε για το παλιό μέτωπο, και είπε "Όχι, Κύριε!" Μετά
μου είπε με μεγάλη λεπτομέρεια πόσο ευγενικοί ήταν οι ζυθοποιοί με τον αφέντη
του και πόσο πρόθυμα είχαν ξαναχτίσει ολόκληρο το μέρος. Αυτά τα πράγματα
συμφιλιώνουν κάποιον με τον τάφο. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λοιπόν, αν το περπάτημα, που με οδήγησε σε αυτή την παρέκβαση,
προετοιμάζει κάποιους για τα ξενοδοχεία όπου είναι άξιοι, έχει άλλο χαρακτήρα
τόσο σπουδαίο και τόσο συμβολικό όσο και ισάξιο του ανθρώπου. Διότι
θυμηθείτε ότι από τους πολλούς τρόπους περπατήματος υπάρχει ένας τρόπος που
είναι ο μεγαλύτερος όλων, και αυτός είναι να φύγετε μακριά. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Καλύψτε με το χέρι σας μπροστά στα μάτια σας και θυμηθείτε, εσείς που
περπατήσατε, τα μέρη από τα οποία φύγατε και την ερημιά στην οποία άνανδρα
απομακρύνατε τα βήματα της εγκατάλειψής σας.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Υπάρχει ένα μέρος πάνω από τα Μακρά Τείχη πέρα από τον ποταμό Κηφισό
όπου μπορεί κανείς να κάνει αυτό το πράγμα. Πίσω από το ένα κρύβεται η
φιλοξενία και ο ανθρώπινος θόρυβος που κατοικούν στην πόλη της κοιλάδας του
ποταμού για σίγουρα δύο χιλιάδες χρόνια. Πριν από τη μία είναι η τελική
γραμμή του δρόμου, και αυτό το πλήρες κενό των ελικοειδών μονοπατιών καθώς
ανεβαίνουν προς τον Πειραιά από τη μια πλευρά και τον σιδηρόδρομο από την
άλλη. Η γη εδώ ήταν τότε εντελώς έρημη και μόνη<b>:</b> βγαίνεις μέσα της γιατί είναι δουλειά σου να φύγεις<b>: </b>φεύγεις. Όσο για τις αναμνήσεις
σας, δεν σας ωφελούν παρά μόνο για να σας δανείσουν την αξιοπρέπεια που μπορεί
πάντα να υποστηρίξει έναν άνθρωπο με μνήμη' σίγουρα θα ξεχάσεις και είναι
δική σου δουλειά να αφήσεις πίσω σου όλα όσα γνώριζες και κανένας άνθρωπος δεν
έχει μάτια στο πίσω μέρος του κεφαλιού του — "πήγαινε μπροστά ' πάνω του ψυχή
μου." Νομίζω ότι ο καλύτερος τρόπος να περπατάω, τώρα που το σκέφτομαι το
θέμα, ή τώρα που έπεσα πάνω του, είναι, η ώρα που θα φεύγω. </div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;">H. Belloc</p></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span face="Calibri, "sans-serif"" lang="EN-US" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; text-align: left;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Hilaire Belloc (εισαγωγή-επιμ.), <i>The Footpath Way</i><b>: </b><i>An Anthology for Walkers</i>, Sidgwick & Jackson Ltd. (London) 1911, p.p. 240. <span style="text-align: left;">Ημερομηνία κυκλοφορίας<b>:</b> 25 Ιουνίου 2019 [eBook #59813] </span><span style="text-align: left;">Πιο πρόσφατη ενημέρωση<b>:</b> 30 Δεκεμβρίου 2020.</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="text-align: left;"><div style="text-align: left;">Πηγή: <a href="https://www.gutenberg.org/cache/epub/59813/pg59813-images.html">https://www.gutenberg.org/cache/epub/59813/pg59813-images.html</a></div></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-size: 14.6667px; text-align: left;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-size: 14.6667px; text-align: left;">(Στην Εισαγωγή άλλαξα τα Αγγλικά τοπονύμια με Ελληνικά, τις λέξεις "άντρας" με "άνθρωπος" και "πανδοχείο" με "ξενοδοχείο" και διόρθωσα τη μετάφραση).</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: right;"><span style="text-align: left;">Γιώργος Χατζηαποστόλου</span></div><p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-54590492864038135562023-07-04T00:27:00.018+03:002023-07-09T18:52:18.743+03:00Ένας αυτο-καταστροφικός, νέος κόσμος<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/Wlb1bdU-G7o" width="320" youtube-src-id="Wlb1bdU-G7o"></iframe></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>ΑΛΝΤΟΥΣ ΧΑΞΛΕΫ: Θαυμαστός
Καινούργιος Κόσμος* (Γενναίος, Νέος Κόσμος)<o:p></o:p></b></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">(* Η φράση προέρχεται από το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ<b>:</b> "Τρικυμία")</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ένα σπουδαίο λογοτεχνικό έργο που παρουσιάζει μια εφιαλτική, πιθανή,
μελλοντική -αλλά, και, ήδη παρούσα, σε σημαντικό βαθμό, σήμερα- εικόνα της ανθρώπινης κοινωνίας, που δείχνει
να βαδίζει ηθελημένα προς την ολοκληρωτική καταστροφή για να αποφύγει να
πιστέψει στον Θεό. Το έργο μοιάζει με μια σύγχρονη εκδοχή της Πολιτείας του Πλάτωνα. Η "Δίκη" του Κάφκα, το "1984" του Όργουελ, και η ταινία "Φαρενάιτ 451" του Τρυφώ, παρουσιάζουν παρόμοιες εκδοχές του απάνθρωπου μέλλοντος της κοινωνίας.</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Ο Μύθος και η πραγματικότητα<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">
</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Η ιστορία της ταινίας εξελίσσεται κυρίως στις εγκαταστάσεις ενός παγκόσμιου
οργανισμού που περιλαμβάνει και
συνδυάζει επιστήμη (βιολογία-γενετική), τέχνη (κινηματογράφο, βίντεο, εσωτερικά
κυκλώματα τηλεόρασης) και μια κοινωνία που βρίσκεται σε συνεχές πειραματικό
στάδιο και είναι διαρκώς ελεγχόμενη και καθοδηγούμενη. Οι αρχικοί δότες ωαρίων και σπερματοζωαρίων στη μονάδα γονιμοποίησης, δεν έρχονται σε καμία συναισθηματική επαφή με τους απογόνους τους. Οι έννοιες "πατέρας" και "μητέρα" είναι αλλόκοτα και ανεδαφικά αστεία για τους απογόνους τους. Τα βιβλία και η ανάγνωσή τους είναι μια παλιομοδίτικη, άχρηστη και, τελικά, απαγορευμένη συνήθεια. Η μοναξιά του ατόμου ως επιλογή απαγορεύεται επίσης, γιατί διευκολύνει την ανεξάρτητη από εξωτερικούς επηρεασμούς σκέψη του ατόμου. <br />Ένα ζευγάρι δύο νεαρών
ηγετικών στελεχών ενός άντρα και μιας γυναίκας αποφασίζουν να πάνε μια σύντομη
βόλτα στον χώρο έξω από τον οργανισμό όπου κατοικούν πάμφτωχοι άνθρωποι που
μένουν σε τρώγλες, τρέφονται με σκουπίδια και έχουν αφεθεί στη μοίρα τους από
τη διοίκηση του οργανισμού. Συμβαίνει ένα ατύχημα στη γυναίκα και ο άντρας
θεωρεί πως έχει χάσει τη ζωή της. Μετά από χρόνια διαπιστώνει πως η γυναίκα ζει
και μάλιστα έχουν αποκτήσει και έναν γιό ' τον Τζων, που επειδή δεν έχει
επώνυμο ο Άρχοντας του Οργανισμού τον
ονομάζει Τζων Άγριο. Ο Τζων αντιπροσωπεύει το σύμβολο της υγείας, της πίστης
στη χριστιανική θρησκεία και της λατρείας του ουσιαστικού νοήματος της
ελεύθερης, από εξωτερικό έλεγχο και ψυχολογικούς εξαναγκασμούς, ζωής.</div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο 1<o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ανάλογα με την επεξεργασία ανάπτυξης και τους οικονομικούς και
κοινωνικούς ρόλους που καλούνται να υπηρετήσουν οι άνθρωποι τους χωρίσαμε σε
πέντε κατηγορίες: Άλφα, Βήτα, Γάμα, Δέλτα και Έψιλον. Οι άνθρωποι της κατηγορίας
Α προ-εκπαιδεύονται κατάλληλα ώστε να λειτουργούν ως ηγέτες και διευθυντικά
στελέχη, ενώ όσοι, και όσες, για παράδειγμα, ανήκουν στις κατηγορίες Δ και Ε,
για να απασχολούνται ως εργάτες και βοηθητικό προσωπικό. Οι τύποι Άλφα και Βήτα
παραμένουν στους εκκολαπτήρες, μέχρις οριστικής εμφιαλώσεως, ενώ οι τύποι Γάμα,
Δέλτα και Έψιλον ξανα-αποσύρονται μέσα σε τριάντα έξι ώρες, για να υποστούν τη
μέθοδο Μποκανόφσκι. Η μέθοδος αυτή παράγει πολλαπλάσιο αριθμό, δίδυμων, γονιμοποιημένων
ωαρίων, σε σχέση με τις έως τώρα αργές και χρονοβόρες παραδοσιακές μεθόδους γονιμοποίησης. Αλλά, ενώ η μέθοδος Μποκανόφσκι, συνίσταται βασικά σε αναστολή της κανονικής
ανάπτυξης, παραδόξως, το ωάριο αντιδρά πολλαπλασιαζόμενο.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Και ποιό είναι το όφελος;»
τόλμησε να ρωτήσει ένας αφελής φοιτητής.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Η μέθοδος Μποκανόφσκι» φώναξε
αγανακτισμένος ο Διευθυντής «είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες κοινωνικής
σταθερότητας! Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, τώρα, γνωρίζουμε
επιτέλους που βρισκόμαστε<b>:</b> <b>Κοινότητα</b>,
<b>Ταυτότητα</b>, <b>Σταθερότητα</b>».</div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο 2<o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Διευθυντής με τους φοιτητές μπήκαν στην αίθουσα που έγραφε ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟ
- ΘΑΛΑΜΟΙ ΝΕΟΠΑΥΛΟΒΙΑΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Σκοπός του προγραμματισμού ήταν τα οκτάμηνα βρέφη να απωθηθούν από την
έλξη που θα μπορούσαν να τους ασκήσουν στο μέλλον τα λουλούδια και τα βιβλία,
που όπως είναι γνωστό αποτελούν μεγάλο κίνδυνο τόσο για τη δημιουργία μιας
κοινωνικής ταυτότητας όσο, ασφαλώς, και για την σταθερότητα.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Μερικές νοσοκόμες, μετά από εντολή του Διευθυντή αράδιαζαν στο πάτωμα
μια σειρά από βάζα με τριαντάφυλλα ' πάμπολλα τριαντάφυλλα, χιλιάδες
ροδοπέταλα. Με την είσοδο του διευθυντή, οι νοσοκόμες στάθηκαν σε προσοχή.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Απλώστε τα βιβλία», είπε
αυστηρά.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ανάμεσα στα βάζα με τα ροδοπέταλα, τοποθετήθηκαν τα βιβλία, μεγάλα
παιδικά βιβλία, ανοιγμένα σε διάφορες σελίδες, με ελκυστικές χρωματιστές
εικόνες, ζώων, πουλιών, ψαριών.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Και τώρα, φέρτε τα παιδιά.
Βάλτε τα στο πάτωμα. Γυρίστε τα ώστε να μπορούν να αντικρίζουν τα βιβλία και τα
λουλούδια».</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Τα μωρά σώπασαν βλέποντας τα βιβλία και τα λουλούδια και ύστερα άρχισαν
να μπουσουλάνε προς αυτά και σε λίγο τα έφτασαν. Εκείνη τη στιγμή ο ήλιος βγήκε
από τα σύννεφα, τα χρώματα των λουλουδιών και των εικόνων στα βιβλία ζωντάνεψαν
και τα παιδιά έβγαλαν χαρούμενες κραυγές θαυμασμού και χαράς. Τότε ο Διευθυντής έκανε νόημα σε μια νοσοκόμα να κατεβάσει έναν μοχλό
στον ηλεκτρικό πίνακα και φώναξε: «Προσέξτε τι θα γίνει τώρα».</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ακούστηκε μια απότομη έκρηξη. Μια σειρήνα στρίγκλιζε ' άρχισαν να
χτυπάνε ξέφρενα τα κουδούνια του κινδύνου. Τα μωρά τραντάχτηκαν και άρχισαν να ξεφωνίζουν.
Τα προσωπάκια τους είχαν παραμορφωθεί από τον τρόμο. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Και τώρα», κραύγασε ο
Διευθυντής θα ολοκληρώσουμε την πρώτη φάση της μαθησιακής μας άσκησης με ένα ελαφρύ
ηλεκτροσόκ. Έκανε πάλι νόημα στη νοσοκόμα ' εκείνη κατέβασε έναν άλλο διακόπτη
που φόρτιζε το δάπεδο με ηλεκτρισμό. Οι κραυγές των μωρών άλλαξαν ξαφνικά τόνο
και τα κορμάκια σπαράζανε ενώ τα χέρια και τα πόδια τινάζονταν σαν νά 'ταν
μαριονέτες. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Αρκεί» είπε ο Διευθυντής. «Προσφέρετέ τους πάλι τα
βιβλία και τα λουλούδια».</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Τα μωρά, αυτή τη φορά, στη θέα των τριαντάφυλλων και των ωραίων εικόνων
των βιβλίων οπισθοχωρούσαν και γρύλλιζαν τρομαγμένα. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Προσέξτε τα», είπε
θριαμβευτικά ο Διευθυντής «οι έννοιες έχουν συζευχθεί: βιβλία ίσον πανδαιμόνιο
και λουλούδια ίσον ηλεκτρική εκκένωση». Και συμπλήρωσε ήρεμος «Ύστερα από διακόσιες επαναλήψεις του ίδιου ή
παρόμοιου μαθήματος οι έννοιες θα ήταν πια άρρηκτα συνδεδεμένες». Θα μεγαλώσουν με αυτό που οι ψυχολόγοι έλεγαν
κάποτε, ενστικτώδες μίσος για τα βιβλία και τα λουλούδια, δηλαδή, θα αποκτήσουν
αρνητική ευαισθητοποίηση και εξαρτημένη μάθηση. Θα έχουν αποκτήσει ανοσία και
στα δύο και έτσι η κοινωνική σταθερότητα δεν θα κινδυνεύει.</div><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο 3<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Το πρόγραμμα <i>Κοινότητα</i>, <i>Ταυτότητα</i>, <i>Σταθερότητα</i> προχωρούσε κανονικά, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις
υπήρχαν απρόβλεπτες αντιδράσεις. Οι δέκα Άρχοντες που κυβερνούσαν τον κόσμο,
ένας από τους οποίους ήταν και ο Μουσταφά Μοντ, αντιλήφθηκαν πως η βία δεν
αποδίδει, και, τότε, άρχισαν να εφαρμόζονται απλούστερες, ασφαλέστερες μέθοδοι.
Η Εξω-γέννεση, η Νεο-Παυλοβιανή καλλιέργεια, η Υπνοπαιδεία.</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Η εκστρατεία ολοκληρώθηκε με μια πλήρη εξόντωση του Τύπου, με το
κλείσιμο των Μουσείων, με την ανατίναξη όλων των ιστορικών Μνημείων, (όσων δεν
είχαν καταστραφεί κατά τη διάρκεια του ... Πολέμου) και με την απαγόρευση όλων
των βιβλίων που είχαν εκδοθεί πριν από το (ΣΕΑΘΜ) Σωτήριο Έτος 150 Από Θεοποιήσεως
Μηχανής.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Που να σας τα λέω», πρόσθεσε ο
Μοντ. «Υπήρχαν κάτι πράγματα που τα έλεγαν Πυραμίδες του Χέοπος ή ένας άνθρωπος
που τον έλεγαν Σαίξπηρ. Ασφαλώς δεν τα έχετε ακούσει όλ' αυτά, και δεν πρέπει
να τα έχετε ακούσει. Αυτά είναι τα οφέλη μιας πραγματικά επιστημονικής
εκπαίδευσης... ».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Και συνέχισε<b>: </b>«Η Νέα Εποχή
ανέτειλε με ένα συνταρακτικό γεγονός<b>: </b> την καθιέρωση ενός ενιαίου τύπου αυτοκινήτου υπό
του προφήτου Χένρυ Φορντ. Υπήρχε, βέβαια, τότε και κάτι άλλο, που ελέγετο
Χριστιανισμός, αλλά εβασίζετο στην ηθική και τη φιλοσοφία της υποκαταναλώσεως.
Μια τέτοια φιλοσοφία ήταν αναγκαία σε μια εποχή υποπαραγωγής. Αλλά η λιτότητα
στην Εποχή της Μηχανής και της Ακμής του Αζώτου, είναι έγκλημα εναντίον του
Κοινωνικού Συνόλου. Το Παγκόσμιο Κράτος ετίμησε τον Χένρυ Φορντ και η Φόρντειος
Ημέρα πανηγυρίζεται με Συλλογικές Ψαλμωδίες και Λειτουργίες Αλληλεγγύης».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Βέβαια, την εποχή εκείνη οι άνθρωποι πίστευαν ακόμα στην Άλλη Ζωή,
αλλά όσο ζούσαν, κατέβαζαν τόννους αλκοόλ. Βέβαια, υπήρχε κάτι που λεγόταν
"ψυχή" και κάτι άλλο που λεγόταν "αθανασία", αλλά,
ταυτόχρονα παίρνανε και τα σκονάκια τους, μορφίνη, ηρωίνη, κοκαΐνη. Ο κίνδυνος
και πάλι ήταν μεγάλος. Οι άνθρωποι έπρεπε να γιατρευτούν από το αλκοόλ και τα
ναρκωτικά» ' όχι για τους ίδιους, αλλά για χάρη της εύρυθμης λειτουργίας της κοινωνικής
σταθερότητας. «Το Σωτήριο Έτος 178
Α.Θ.Μ. δύο χιλιάδες φαρμακολόγοι και βιοχημικοί επιστρατεύθηκαν και στρώθηκαν
στη δουλειά για να παράγουν το ιδανικό υποκατάστατο».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Μέσα σε έξι χρόνια είχε κιόλας διατεθεί στην παγκόσμια αγορά. Το
βάφτισαν<b>:</b> <i>Σόμα</i>. Ευφορικό ναρκωτικό, ευχάριστα παραισθησιακό. Επιτρέπει στον
άνθρωπο να απομακρύνεται από την πραγματικότητα, κάθε φορά που το επιθυμεί,
χωρίς να ξυπνάει το άλλο πρωί με πονοκέφαλο ή, ακόμα χειρότερα με έναν
εδραιωμένο Μύθο».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Η Σταθερότητα πια είχε εξασφαλισθεί. Το μόνο που απέμενε τώρα ήταν να
κατανικηθεί το γήρας. Και κατενικήθη. Γοναδαλική ορμόνη, μεταγγίσεις νεανικού αίματος,
άλατα μαγνησίου και, να, που κάποια στιγμή, το γήρας εξαλείφεται και μαζί του,
βέβαια, όλες οι νοητικές ιδιοτυπίες του γεροντισμού. Οι χαρακτήρες παραμένουν
σταθεροί, όσο διαρκεί η ζωή και στα εξήντα έχει κανείς την έφεση και τη δύναμη
για εργασία και αναψυχή που είχε στα δεκαεφτά. Ενώ στον παλιό, εκείνο, φριχτό
καιρό, οι γέροι αποτραβιόνταν από τη ζωή, τό 'ριχναν στη θρησκεία και στο διάβασμα
και στη σκέψη - άκου πράγματα ΄ στη
σκέψη».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Αυτό είναι πολιτισμός!»</div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο 17 <o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Θυσιάσατε την τέχνη. Θυσιάσατε και την επιστήμη. Με άλλα λόγια
πληρώσατε ένα αρκετά ακριβό τίμημα για τη διασφάλιση της ευτυχίας» είπε ο Τζων (Άγριος)
όταν μείνανε μόνοι. «Χρειάστηκε να θυσιάσετε, άραγε, και τίποτε άλλο;».</p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Και βέβαια, τη θρησκεία» είπε ο Άρχοντας (Μουσταφά Μοντ). «Πριν από
τον ... Πόλεμο οι άνθρωποι πίστευαν στον Θεό. Αλλά, βέβαια» συνέχισε «εσείς
ξέρετε τα πάντα σχετικά με τον Θεό».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άγριος δίστασε ' κάτι ήθελε να πει, αλλά δεν εύρισκε λόγια να
εκφρασθεί ' ούτε καν από τον Σαίξπηρ. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Στο μεταξύ ο Άρχοντας είχε πάει στην άλλη άκρη του σπουδαστηρίου και
ξεκλείδωσε ένα μεγάλο χρηματοκιβώτιο, από όπου έβγαλε έναν παχύ μαύρο τόμο.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Φαντάζομαι πως δεν έχετε διαβάσει αυτό το βιβλίο».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Τζων το πήρε στα χέρια του. «Η Αγία Βίβλος» διάβασε τον τίτλο φωναχτά
«Περιέχουσα την τε Παλαιάν και Καινήν Διαθήκη».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ούτε αυτό». «Χριστού Μίμησις».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ούτε αυτό». Του έδωσε ένα τρίτο. «Ποικιλία Θρησκευτικών Εμπειριών
του Ουίλιαμ Τζαίημς». Και έχω κάμποσα ακόμη...</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Αφού γνωρίζετε, λοιπόν, και σεις, την ύπαρξη του Θεού, γιατί δεν
τους το λέτε ' γιατί δεν τους δίνετε μερικά από αυτά τα βιβλία;», ρώτησε ο
Άγριος οργισμένος.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Για τον ίδιο λόγο που δεν τους δίνουμε τον Οθέλλο. Είναι παλαιά
βιβλία. Αναφέρεται στον Θεό όπως τον πίστευαν αιώνες τώρα. Όχι στον σημερινό
Θεό».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Μα ο Θεός δεν αλλάζει»</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Αλλάζουν όμως οι άνθρωποι».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Τι σημασία έχει αυτό;»</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Μια σημασία που δεν υποπτεύεσθε»</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ξαναπήγε στο χρηματοκιβώτιο πάντα μιλώντας: «Υπήρχε κάποτε, κάποιος,
που ονομαζόταν Καρδινάλιος Νιούμαν ' ένα είδος αρχιψαλμωδού της εποχής».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ναι, ξέρω» είπε ο Τζων «Τό 'χω διαβάσει στον Σαίξπηρ».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ήταν φιλόσοφος αν ξέρετε τι πράγμα είναι αυτό».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Κάποιος που ονειρεύεται λιγότερα απ' όσα εμπεριέχονται σε ουρανό και
γη μαζί», είπε ο Άγριος.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Θα σας διαβάσω, λοιπόν, ένα από τα όσα ονειρεύτηκε εκείνη τη στιγμή»
είπε ο Άρχοντας. «Δεν ανήκουμε στον εαυτό μας εφόσον δεν φτιάξαμε εμείς τον
εαυτό μας, αλλά στον Θεό που μας κατασκεύασε». «Μόνο οι νέοι και οι πλούσιοι
μπορούν να φαντάζονται πως τα πάντα οφείλονται στη δική τους βούληση». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Μουσταφά Μοντ σταμάτησε, απόθεσε το βιβλίο που διάβαζε και άρχισε να
ξεφυλλίζει το άλλο : «Οι άνθρωποι γερνούν ' νιώθουν μέσα τους εκείνο το
συναίσθημα της αδυναμίας, της αβουλίας και της αρρώστιας που δεν είναι άλλη από
τα ίδια τα γηρατειά ' τότε, όσο προχωρούν τα χρόνια, καταφεύγουν για να
ενισχύσουν τον εαυτό τους στη θρησκεία». «Τώρα, λοιπόν, αισθανόμαστε την ανάγκη
να βασιστούμε σε κάτι σταθερό, δηλαδή στον Θεό». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άρχοντας έκλεισε το βιβλίο ακούμπησε στην πλάτη της πολυθρόνας του
και είπε: «Κι όμως, ένα από τα πολλά
χαρακτηριστικά είτε του ουρανού είτε της γης, που αυτοί οι φιλόσοφοι ποτέ δεν
ονειρεύτηκαν, είμαστε εμείς. Ναι εμείς, ο σύγχρονος κόσμος». « Αυτή τη στιγμή
έχουμε πετύχει και παράταση της νεότητας και παράταση της ευημερίας ' γιατί
λοιπόν να αναζητούμε την ουράνια βοήθεια εφόσον έχουμε τηνκατακτήσει κοινωνική σταθερότητα;». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Δηλαδή, δεν πιστεύετε ότι υπάρχει Θεός;» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Κατά πάσα πιθανότητα, υπάρχει» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Πώς το εννοείτε;</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ο Θεός εκφράζεται κατά
διαφορετικούς τρόπους στον κάθε άνθρωπο» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Πως εκφράζεται τώρα;» ρώτησε ο Τζων </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Τώρα εκφράζεται σαν απουσία. Σαν να μην
υπήρχε» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Μα αυτό είναι δικό σας σφάλμα»</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ας πούμε πως είναι σφάλμα του
πολιτισμού. Η έννοια του Θεού δεν συμβιβάζεται με την έννοια της Μηχανής, της
επιστημονικής ιατρικής και της παγκόσμιας ευτυχίας. Γι αυτό και πρέπει να
κρατάμε κλειδωμένα όλα αυτά τα βιβλία στα χρηματοκιβώτια», γιατί αν τα αφήναμε
ελεύθερα προσβάσιμα από όλους «θα μοιάζανε αισχρά ' θα σοκάρανε.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- « Ναι, μα δεν είναι φυσικό να
αισθάνεται κανείς πως υπάρχει Θεός; » τον διέκοψε ο Τζων.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Δεν είναι καθόλου φυσικό» ούτε, βέβαια, αυτονόητο, «να αισθάνεται
κανείς πως υπάρχει Θεός. Αλήθεια μου θυμίζετε έναν άλλο από εκείνους τους
παλιούς φιλοσόφους που τον έλεγαν Μπράντλεϋ και έλεγε πως η φιλοσοφία είναι η
αναζήτηση εσφαλμένων βάσεων για τα όσα πιστεύει κανείς από ένστικτο. Οι
άνθρωποι πιστεύουν στον Θεό γιατί έχουν προκαλλιεργηθεί να πιστεύουν». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Κι όμως» επιμένει ο Άγριος «είναι
φυσικό το να πιστεύει κανείς στον Θεό όταν είναι μόνος, απόλυτα μόνος και
σκέφτεται τον θάνατο...» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Γι αυτό και φροντίζουμε να
μην είναι ποτέ μόνοι οι άνθρωποι και κατασκευάζουμε με τέτοιο τρόπο τη ζωή
τους, ώστε να τους είναι απολύτως αδύνατο να αισθανθούνε μόνοι». - Ο
Τζων κούνησε το κεφάλι σκεφτικός. «Και η
αυτοθυσία;» είπε «Αν πιστεύατε στο Θεό
θα είχατε κάποιο λόγο να προβαίνατε σε αυτοθυσίες;» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ο μηχανικός πολιτισμός είναι
δυνατός μόνον όταν δεν υπάρχει αυτοθυσία. Αντίθετα πρέπει κανείς να απολαμβάνει
τα πάντα μέχρι το ακρότατο σημείο που επιτρέπει η υγιεινή και η οικονομία.
Αλλιώς οι τροχοί παύουν να κινούνται». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Θα είχατε, όμως, κάποια αιτία για να διατηρήστε αγνοί» είπε ο
Άγριος, κοκκινίζοντας λίγο, καθώς πρόφερε τη λέξη. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Η αγνότητα προϋποθέτει πάθη '
η αγνότητα οδηγεί σε νευρασθένεια. και τα πάθη και η νευρασθένεια επιφέρουν
αστάθεια κοινωνική και η κοινωνική αστάθεια σημαίνει τέλος του πολιτισμού. Δεν
μπορείς να έχεις έναν βιώσιμο πολιτισμό χωρίς ένα σωρό ευχάριστα πάθη.» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Κι όμως, ο Θεός είναι η μόνη
βάση για κάθε ευγενές και ωραίο και ηρωικό. Άν πιστεύατε στον Θεό ....» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Νεαρέ μου φίλε» είπε ο
Μουσταφά Μοντ «Ο πολιτισμός δεν έχει
ανάγκη ούτε από γενναιοφροσύνη ούτε από ηρωισμό. Αυτά είναι συμπτώματα
πολιτικής ανεπάρκειας και παρουσιάζονται μόνον όπου υπάρχουν ασταθείς
κοινωνικές συνθήκες. Σήμερα, όμως, δεν
έχουμε πολέμους ή προσήλωση σε διαφορετικά είδωλα ή πειρασμούς που πρέπει
να κατανικηθούν και κάνουμε το παν να
αποτρέψουμε τους ανθρώπους να αγαπούν υπερβολικά οτιδήποτε. Δεν υπάρχει καν
διχασμός αφοσιώσεως αφού όλοι είναι προεκπαιδευμένοι να κάνουν αυτό που πρέπει
και το κάνουν με ευχαρίστηση, προσφέροντας στον εαυτό τους την ικανοποίηση της
δημιουργικότητας, χωρίς να μπορούν να κάνουν διαφορετικά.» </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Εμένα μ' αρέσουν οι
περιπλοκές».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Σ' εμάς δεν αρέσουν» είπε ο Άρχοντας. «Μας αρέσει να πράττουμε
καθετί με άνεση».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Μα, δεν τη θέλω την άνεση.
Θέλω τον Θεό. Θέλω την ποίηση. Θέλω τους πραγματικούς κινδύνους. Θέλω την
ελευθερία. Θέλω την καλοσύνη. Θέλω την αμαρτία». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Με άλλα λόγια» είπε ο
Μουσταφά Μοντ «διεκδικείς το δικαίωμα να είσαι δυστυχής». - «Ακριβώς»
είπε ο Άγριος, «διεκδικώ το δικαίωμα να
είμαι δυστυχής». </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Αλλά, και το δικαίωμα να
γεράσεις και να είσαι άσχημος και ανίκανος και νά 'χεις καρκίνο και κάθε άλλη κληρονομική
και μεταδοτική αρρώστια, νά 'σαι μιαρός και πεινασμένος, να ζεις με τον
διαρκή φόβο του Αύριο, και να
βασανίζεσαι από ανείπωτους πόνους κάθε είδους».
</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ακολούθησε μια μεγάλη σιωπή.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ναι ' τα διεκδικώ όλα αυτά» είπε
ο Άγριος.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Μουσταφά Μοντ σήκωσε τους ώμους.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Με γειά σου, με χαρά σου» αποκρίθηκε. </div>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><b>Κεφάλαιο 18<o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Η πόρτα του λουτρού ήταν μισάνοιχτη όταν μπήκαν μέσα ο Μπέρναρντ και ο
Χέλμχολτς. </p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Τζων», φώναξαν.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Κανείς δεν αποκρίθηκε. Κάποια στιγμή η πόρτα του λουτρού άνοιξε κι ο
Άγριος εμφανίστηκε κατάχλωμος. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Πήγα να δω τον Άρχοντα,
σήμερα το πρωί» είπε ο Άγριος. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Γιατί;» </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Για να τον ρωτήσω αν θα
μπορούσα να έρθω κι εγώ στα νησιά μαζί σας»
</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Τι σου είπε;» ρώτησε ο Χέλμχολτς με ενδιαφέρον. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Ο Άγριος κούνησε το κεφάλι
«Δεν μου το επιτρέπει»</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Μου είπε ότι θέλει να
συνεχίσω το πείραμα. Αλλά δεν πρόκειται να τους αφήσω να πειραματίζονται πάνω
μου. Ό,τι και να πουν όλοι οι Άρχοντες του κόσμου, θα φύγω κι εγώ αύριο». </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Για που;» </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άγριος κούνησε το κεφάλι «Για οπουδήποτε. Δε με νοιάζει. Αρκεί να
είμαι μόνος» </div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">***</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Από το Γκίλφορντ ο αεροδιάδρομος μετάβασης έφτανε στο Πόρτσμουθ. Ο
Άγριος είχε διαλέξει για ερημητήριό του το παλιό φαρόσπιτο, στην κορφή του
λόφου, ανάμεσα στο Πάτενχαμ και το Έλστεντ. Το φυλάκιο. φτιαγμένο από σιδηρο-σκυρόδεμα,
ήταν σε άριστη κατάσταση. Ο Άγριος το είχε βρει πολύ πιο αναπαυτικό από ό,τι θα
ήθελε, όταν ήρθε να το επισκεφτεί για πρώτη φορά, με την πολυτέλεια εκείνου,
ακριβώς του πολιτισμού, που ήθελε να αποφύγει. Ησύχασε τη συνείδησή του
τάζοντας στον εαυτό του μια πιο αποδοτική, σκληρή αυτοπειθαρχία, και μια σειρά
από ενδελεχείς και απόλυτους εξιλασμούς. Την πρώτη νύχτα, σκόπιμα, δεν
κοιμήθηκε. Την πέρασε γονατιστός ζητώντας συγχώρεση πρώτα από τον Θεό του
ένοχου Κλαύδιου, ύστερα από τον Χριστό και τέλος από το δικό του ζώο -
προστάτη, τον αετό. Στη διάρκεια της προσευχής άπλωνε τα χέρια του στο σχήμα
του σταυρού και τα κρατούσε τεντωμένα μέχρι να λιποθυμήσει, παρακαλώντας τον
Θεό «Συγχώρεσέ με! Εξάγνισέ με! Βοήθησέ με να είμαι καλός!»</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Σαν ήρθε η αυγή ένιωσε πως είχε πια αποκτήσει το δικαίωμα να μένει στο
φαρόσπιτο, παρότι μέσα στην καρδιά του θεωρούσε πως θα του άξιζε να ζει σε ένα
βρώμικο χοιροστάσιο, μια σκοτεινή τρύπα σκαμμένη στη γη. Αυτό που τον
καθησύχαζε ήταν πως κυρίως υπήρχε η μοναξιά. </p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Τις πρώτες μέρες ο Τζων τις πέρασε μόνος και ανενόχλητος. Περάσανε
μέρες ολόκληρες χωρίς να αντικρύσει έστω και ένα ανθρώπινο ον. Από τα χρήματα που
του είχαν καταβάλλει πριν φύγει από το Λονδίνο, είχε ξοδέψει τα περισσότερα για
εξοπλισμό. Αγόρασε κουβέρτες, σκοινί και
σπάγγο, καρφιά, κόλλα, μερικά εργαλεία, σπίρτα (αν και είχε σκοπό, με τον
καιρό, να ανάβει φωτιά χωρίς να χρησιμοποιεί σπίρτα), μερικά τσουκάλια και
τηγάνια, δυο ντουζίνες πακέτα σπόρων και δέκα κιλά αλεύρι «Όχι, υποκατάστατο
αλευριού από συνθετικό άμυλο, έστω κι αν ήταν πιο θρεπτικό». </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Μέτρησε την περιουσία του. Ό,τι είχε απομείνει θα τού 'φτανε, καθώς
ήλπιζε, για να βγάλει τον χειμώνα. Ως την άνοιξη ο λαχανόκηπος θα ήταν μια χαρά
κι έτσι δεν θα είχε ανάγκη από τον έξω κόσμο. Στο μεταξύ υπήρχε και το κυνήγι.
Είχε δει αρκετούς λαγούς και πάπιες στις λιμνούλες. Άρχισε αμέσως να ετοιμάζει
ένα τόξο και βέλη. Κοντά στο φαρόσπιτο υπήρχαν φλαμουριές και για βέλη ολόκληρο
σύδεντρο από όμορφες φουντουκιές. Η δουλειά του έδινε μια απέραντη ευχαρίστηση.
Είχε, κιόλας, τελειώσει το τόξο, όταν, για πρώτη φορά κατάλαβε, ξαφνιασμένος
πως τραγουδούσε. </div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">***</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Λίγο αργότερα, τρεις εργάτες τύπου Δ- από τις ομάδες εργασίας
Μποκανόφσκι του Πάτενχαμ έτυχε να περνάνε παρακάτω από το σπίτι του.
Κοιτάζοντας, είδαν κατάπληκτοι στην κορυφή του λόφου, έναν νεαρό όρθιο έξω από
το εγκαταλειμμένο φαρόσπιτο, γυμνωμένο ως τη μέση, να αυτομαστιγώνεται με ένα
μαστίγιο φτιαγμένο από κομποσκοίνια. Ο Οδηγός του φορτηγού σταμάτησε στην άκρη
του κόσμου και μαζί με τους δύο συντρόφους του άρχισαν να μετράνε τα
μαστιγώματα ' μετά το όγδοο, ο νεαρός σταμάτησε ' έτρεξε ως το κοντινό δάσος '
έκανε εμετό και ξαναγύρισε για να συνεχίσει: εννέα, δέκα, έντεκα, δώδεκα... </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Ω αγία Μηχανή» αναφώνησε ο
οδηγός. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Όπως ήταν φυσικό, τρεις μέρες αργότερα, σαν τα κοράκια πάνω από ψοφίμι,
πλάκωσαν οι δημοσιογράφοι.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άγριος, στο μεταξύ, είχε τελειώσει το τόξο και τώρα έφτιαχνε τριάντα
βέλη από ξύλο φουντουκιάς, ενισχυμένα στη μύτη με καρφιά. Τότε, τον πλησίασε ο
πρώτος δημοσιογράφος, πατώντας αθόρυβα στα λαστιχένια παπούτσια του και στάθηκε
πίσω του. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Καλημέρα σας, κύριε Άγριε» είπε.
«Είμαι απεσταλμένος της Ώρας». </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Σαν να τον δάγκωσε φίδι, ο 'Αγριος πετάχτηκε όρθιος σκορπίζοντας
τριγύρω φτερά, κόλλες και πινέλα.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Με συγχωρείτε», είπε ο ρεπόρτερ, με γνήσια συντριβή. «Δεν είχα την πρόθεση να ....». Άγγιξε το
αλουμινένιο καπέλο του, όπου έκρυβε τον πομπό και τον δέκτη του ασυρμάτου.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Με συγχωρείτε που δεν το βγάζω εντελώς, αλλά είναι λίγο βαρύ» εξομολογήθηκε.
</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Τι θέλεις;» ούρλιαξε ο Άγριος.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Καθώς καταλαβαίνετε, οι
αναγνώστες της εφημερίδας μας πολύ θα ενδιαφέρονταν ... »
μουρμούρισε ο δημοσιογράφος με ένα από τα πιο πειστικά και σαγηνευτικά
του χαμόγελα. «Ελάτε κύριε Άγριε! Πέστε στους αναγνώστες μας γιατί φθάσατε ως
εδώ. Τι σας έκανε να εγκαταλείψετε το Λονδίνο τόσο ξαφνικά» και συμπλήρωσε: «Άν
μπορούσατε να μας πείτε τίποτε για κείνο το μαστίγιο».</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Τζων πετάχτηκε πάνω. (Που στην ευχή είχανε μάθει για κείνο το
μαστίγιο)</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «όλοι φλεγόμαστε από
ανυπομονησία να μάθουμε για κείνο το μαστίγιο. Ίσως θα μπορούσατε να προβείτε
σε μερικές ανακοινώσεις, σχετικά με τον Πολιτισμό, στο σύνολό του. Ξέρετε τι
εννοώ. "Πως βλέπω το Πολιτισμένο Κορίτσι της Εποχής μας". Κάτι
τέτοιο. Μην φοβάστε! Μόνο μερικά λόγια! Ελάχιστα ... Πέντε-έξι όλα κι όλα».</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Τζων τον κοίταξε και έδειξε να συμφωνούσε.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Πέντε-έξι λόγια δεν ήθελε; Πέντε-έξι, όλα-όλα θα είχε ' και ξεστόμισε
πέντε λέξεις σε μια άγνωστη, για τον ρεπόρτερ, γλώσσα. Ύστερα, άρπαξε τον
ρεπόρτερ από τους ώμους τον στριφογύρισε με την πλάτη προς το μέρος του, και
σαν παλιός, καλός ποδοσφαιριστής, του έδωσε μια γερή κλωτσιά στα πισινά. </div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">***</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Οχτώ λεπτά αργότερα η είδηση κυκλοφορούσε σε ολόκληρο το Λονδίνο:
Μυστηριώδης Άγριος λακτίζει τον απεσταλμένο μας στον κόκκυγα. Ήταν μια
συνταρακτική επιτυχία, αλλά επιτυχία οδυνηρή για τον δημοσιογράφο που εξασφάλιση
τη σύντομη συνέντευξη, για τί αργότερα, όταν πήγε να τσιμπήσει κάτι στο
εστιατόριο, δεν μπόρεσε να καθίσει, γιατί πονούσαν τα πισινά του. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Απτόητοι από το προειδοποιητικό λάκτισμα που είχε υποστεί ο κόκκυγας
(κοινώς ¨η ουρά") του συναδέλφου τους, τέσσερις άλλοι δημοσιογράφοι που
εκπροσωπούσαν μεγάλες εφημερίδες της Νέας Υόρκης, της Φρανκφούρτης και του
Λονδίνου, φτάσανε εκείνο το απομεσήμερο στο φαρόσπιτο και δέχτηκαν, με ανοδική
βιαιότητα, τα λακτίσματα της υποδοχής του Τζων. Τρίβοντας τα πισινά του ένας
από αυτούς, του φώναξε: «Αρχιηλίθιε!
Γιατί δεν παίρνεις μερικά χάπια ηρεμιστικού;».
</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Στρίβε» αποκρίθηκε ο Άγριος, δείχνοντας τη γροθιά του</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Θυμήσου! Ο πόνος είναι μια
ψευδαίσθηση!», τόλμησε να συμπληρώσει ο απεσταλμένος.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Αυτό νομίζετε;», ρώτησε ο
Άγριος και, αρπάζοντας μια χοντρή βέργα φουντουκιάς, όρμησε μπροστά. Ο
απεσταλμένος, έτρεξε πανικόβλητος προς το ελικόπτερο που τον περίμενε. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Από εκείνη τη μέρα κάτι ελικόπτερα εμφανίζονταν κάπου-κάπου, μέχρι,
που, κάποια μέρα ένα δικό του βέλος, τρύπησε το πάτωμα ενός από αυτά που ήταν
φτιαγμένο από αλουμίνιο, οπότε, συνέχισαν πια να τον παρατηρούν από ασφαλή
απόσταση. Έτσι, φαίνεται πως τα μηχανικά αυτά έντομα βαρέθηκαν και πέταξαν πέρα
για τα καλά.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Τώρα, άλλο τριγύρω δεν ακουγόταν εκτός από τους κορυδαλλούς.</div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">***</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Οι μεγάλοι, όμως, "δημοσιογραφικοί οργανισμοί", όπως θα
ονομάζαμε σήμερα τις εταιρείες αναμετάδοσης ειδήσεων, δεν παραιτούνται τόσο
εύκολα, όσο θα μπορούσε να φανταστεί ο καλός μας Άγριος. Εδώ, χρειαζόταν όχι
ένας δημοσιογράφος της σειράς, αλλά ένας ικανός κινηματογραφιστής. Αυτός
βρέθηκε, και τον έλεγαν Δαρβίνο Βοναπάρτη ' ήταν, αν μη τι άλλο, ένα
ονοματεπώνυμο που συνδύαζε την βιολογία και την πολιτική.</p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ήταν ο πιο πεπειραμένος κινηματογραφιστής άγριων ζώων του Οργανισμού
Παραγωγής Αισθησιοταινιών. Αυτά που τον χαρακτήριζαν ήταν υπομονή, επιμονή και
δεξιοτεχνία.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Παραμόνευε, τώρα, στην προσεκτικά κατασκευασμένη κρυψώνα του, καμιά
τρακοσαριά μέτρα από τον Άγριο και παρακολουθούσε, με άκρα προσοχή όσα
συνέβαιναν στον Άγριο.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Τρεις ολόκληρες μέρες είχε περάσει μέσα στην κουφάλα μιας τεχνητής
βελανιδιάς ' τρεις ολόκληρες νύχτες είχε μπουσουλήσει μέσ' στα θυμάρια,
κρύβοντας μικρόφωνα στους θάμνους, θάβοντας σύρματα στην απαλή γκρίζα άμμο.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Εβδομήντα ώρες κακουχίας, και, τώρα, οι τηλεσκοπικές φωτογραφικές
μηχανές ήταν άριστα ρυθμισμένες -καρφωμένες στον κινητό του στόχο. Με φακούς υψηλής
απόδοσης, μπορούσε να συλλάβει, από κοντά, την μανιακά παραμορφωμένη μορφή του
Άγριου, ενώ από τα ακουστικά , συνελάμβανε όλους τους ήχους, τις γροθιές, τις
οιμωγές, τα άγρια μανιασμένα λόγια, που καθώς καταγράφονταν στη μαγνητοταινία
μπορούσαν να τονιστούν και να δώσουν μια ολότελα φρέσκια απόδοση στην παραγωγή
της ταινίας.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">***<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Δώδεκα μέρες
αργότερα η ταινία ο «<i>Άγριος του Σάρεϋ</i>»
παίχτηκε, ακούστηκε, και μεταδόθηκε με τα αισθησιακά της σύμβολα, σ' όλα τα
αισθησιοθέατρα πρώτης τάξεως της Δυτικής Ευρώπης. Η καταπληκτική απήχηση της
ταινίας είχε σαν άμεσο αποτέλεσμα την ξαφνική διαταραχή της πρωτόγονης ζωής του
Τζων, με την άφιξη ενός μεγάλου αριθμού ελικοπτέρων. Τη στιγμή που συνέβαιναν
αυτά, ο Τζων σκεφτόταν «Ο θάνατος...θάνατος, ύπνος, τίποτ' άλλο, ίσως όνειρα!
Αλλά σ' αυτόν τον ύπνο του θανάτου, τι όνειρα θα 'ρθουν...». Οι αλήθειες του,
που ήταν πιο πραγματικές κι απ' την αλήθεια, στην απεραντοσύνη του θανάτου και
των θεών.<o:p></o:p></p>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Το βουητό στον
ουρανό είχε γίνει μπουμπουνητό. Ο Τζων σήκωσε τα μάτια ξαφνιασμένος κι
αντίκρυσε ένα σμήνος ελικοπτέρων που σαν ακρίδες αιωρούνταν και προσγειώνονταν,
γύρω του, στην απλωσιά. Από τα σωθικά αυτών των γιγάντιων ακρίδων έβγαιναν
άνθρωποι ντυμένοι με ψηλή άσπρη φανέλα και γυναίκες με σορτ ή με μεγάλα
ντεκολτέ (γιατί ο καιρός ήταν ζεστός) ΄ ένα ζευγάρι από κάθε ελικόπτερο,
ολόκληρες ντουζίνες. Και κύκλωσαν το φαρόσπιτο, και χάζευαν, και γέλαγαν, και
φωτογράφιζαν και έριχναν στον Τζων φυστίκια, σαν να ήταν μαϊμού και πακετάκια
με τσίκλες από σεξουαλικές ορμόνες, και μπισκοτάκια με αδενικά εκχυλίσματα. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άγριος είχε οπισθοχωρήσει, με την πλάτη στον τοίχο και κοιτούσε
αμίλητος με τρόμο, σαν άνθρωπος που έχει χάσει πια τα λογικά του. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Όμως βρήκε τη δύναμη να φωνάξει: «Φύγετε!».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Η μαϊμού είχε μιλήσει! Γύρω ακούστηκαν γέλια και χειροκροτήματα. </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Γειά σου, Άγριε! Ζήτω! Ζήτω!
Το μαστίγιο - το καμτσίκι! Το μαστίγιο - το καμτσίκι!» </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ξεκρέμασε τότε ο Τζων το μαστίγιο από το καρφί, πίσω απ' την πόρτα, κι
άρχισε να απειλεί με αυτό τους βασανιστές του</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Πάλι ακούστηκαν σαρκαστικά χειροκροτήματα. Ο Τζων προχώρησε απειλητικά
προς το πλήθος, αλλά σε κάποια στιγμή
σταμάτησε, μόλις συνειδητοποίησε πως η αριθμητική υπεροχή έδινε σ' όλους αυτούς
τους χαζολόγους μια τόλμη την οποία ο Τζων δεν είχε προβλέψει. Ξαφνιασμένος ο
Τζων σταμάτησε και κοίταξε γύρω.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Γιατί δεν μ' αφήνετε ήσυχο;» ρώτησε,
μ' ένα παράπονο στην οργισμένη του φωνή. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">«Τι θέλετε από μένα;» «Τι
θέλετε από μένα;» </div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Το μαστίγιο» φώναξαν εκατό φωνές μαζί «Την αυτομαστίφωση!
Θέλουμε να σε δούμε να αυτομαστιγώνεσαι!»
</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Σαν παπαγάλοι, όλοι στο πλήθος λέγανε και ξανάλεγαν το μαγικό σύστημα,
όλο και γρηγορότερα, όλο και δυνατότερα «Το μαστίγιο - το καμτσίκι!». Μα στην
εικοστή πέμπτη, περίπου επανάληψη κάτι συνέβη που τους διέκοψε. </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ένα άλλο ελικόπτερο είχε φτάσει και από αυτό βγήκε πρώτα ένας ξανθός
κοκκινοπρόσωπος νέος , και ύστερα μια νέα γυναίκα με πράσινο σορτ, άσπρο πουκάμισο και ένα μικρό
κασκέτο.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ο Άγριος βλέποντας τη γυναίκα ταράχτηκε. Στο νεανικό, κουκλίστικο
πρόσωπό της είδε ένα χαμόγελο αβέβαιο, ικετευτικό, σχεδόν ταπεινό και μια
παράτονη έκφραση απελπισίας. Ήταν
φανερό΄ ήταν ένα ερωτικό κάλεσμα!</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Ο Τζων είχε ορμήσει πάνω στη
γυναίκα σαν τρελός και άρχισε να φωνάζει «Γύναιο! Γύναιο!» χτυπώντας τη με το
μαστίγιο, όπου την πετύχαινε.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ύστερα ο Άγριος έτριξε τα δόντια του, φώναξε «Ω σάρκα!» και τούτη τη φορά, κατέβασε το μαστίγιο πάνω
στους δικούς του ώμους, μονολογώντας «Σκότωσε τη σάρκα! Σκότωσέ τη!».</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Ήταν ένα πλήθος που είχε προεκπαιδευτεί σε μαζική συνεργασία, και τώρα με κίνητρο τη
φρίκη του πόνου άρχισαν όλοι να μιμούνται τη φρενίτιδα των χειρονομιών του
Άγριου και να χτυπάνε ο ένας τον άλλον, όπως ο Άγριος χτύπαγε τη δική του
επαναστατημένη σάρκα αλλά και τη σάρκα της γυναίκας που σφάδαζε στα πόδια του,
πάνω στ' αγκάθια.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Περασμένα μεσάνυχτα έφυγε και το τελευταίο ελικόπτερο. Ο ήλιος ήταν
κιόλας ψηλά όταν ο Άγριος ξύπνησε πάνω στα θυμάρια όπου τον είχε πάρει ο ύπνος
μετά τα ηρεμιστικά χάπια που είχε καταναλώσει.</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Εκείνο το βράδυ, τα ελικόπτερα
που ξανάρθανε ήταν πάμπολλα. Η περιγραφή του οργίου εξιλέωσης που συνέβη το
προηγούμενο βράδυ ήταν σε όλες τις εφημερίδες.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- «Άγριε!» φώναξαν οι πρώτοι που αποβιβάστηκαν. «Κύριε
Άγριε, που είσαι;»</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Κανείς δεν αποκρίθηκε. Η πόρτα του φαρόσπιτου ήταν μισάνοιχτη και στα
πρώτα σκαλοπάτια της σκάλας, σε μια κόχη, στην άκρη της κάμαρας, είδαν να
αιωρούνται δύο πόδια.</div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"> Με αυτή τη φράση τελειώνει η ταινία: " <i>Είμαστε κατασκευασμένοι από
το ίδιο υλικό που είναι φτιαγμένα και τα όνειρα, και οι μικρή ζωή μας
περιβάλλεται από ύπνο</i>". </div>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Πηγές<b>: </b></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">Βιβλία<b>:</b></div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b>- </b>Άλντους Χάξλεϋ<b>,</b> Θαυμαστός, Νέος Κόσμος,
μτφρ. Β. Λ. Καζαντζής, Εκδοτική Εταιρεία Πάπυρος 1974, σ.σ. 204, Κεφάλαια 1, 2, 3, 17, 18, (σ.σ. 17-18, 27-30, 51-52, 54, 182-204). </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Άλντους Χάξλεϋ, Θαυμαστός καινούργιος κόσμος, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Εκδ. Μέδουσα 1988 - [ΤΟ ΒΗΜΑ 2013], σ.σ. 337..</div>
<div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span lang="EN-US">Videos<b>:</b> </span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span lang="EN-US">- Brave New
World(1980)-Full Length Movie.mp4<b> </b></span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span lang="EN-US"> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=Wlb1bdU-G7o">https://www.youtube.com/watch?v=Wlb1bdU-G7o</a><o:p></o:p></span></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">- Brave New World (1956) - Aldous Huxley as Narrator </div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=q0FDwfNE6YE">https://www.youtube.com/watch?v=q0FDwfNE6YE</a> </div>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">(Επιλογή αποσπασμάτων, Σημειώσεις<b>:</b> Γιώργος Χατζηαποστόλου)</p></div><p><br /> </p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2397451971011758972.post-46197320315435719432023-06-29T00:34:00.003+03:002023-06-29T00:41:19.977+03:00Ιστορία της Ιατρικής - Ανατομία<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjR1F-H-hJ3AOPKBmWnUP0PKGvPlShZwlSYm7kNs1ds09N-UcYdH9SQh6xovQh8DJCGjQ4-B9fU7i8HoyYn5ZrA7I00_0a68i3YWuuI-aQUuR56sswEfurQ0t88aup3-jB3AnYJVboxhB6WFzdGf2P6JQSFc4W22VQGC7O4vh1ur2Thp72qOiD6TciLH_Y/s270/%CE%91%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="270" data-original-width="187" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjR1F-H-hJ3AOPKBmWnUP0PKGvPlShZwlSYm7kNs1ds09N-UcYdH9SQh6xovQh8DJCGjQ4-B9fU7i8HoyYn5ZrA7I00_0a68i3YWuuI-aQUuR56sswEfurQ0t88aup3-jB3AnYJVboxhB6WFzdGf2P6JQSFc4W22VQGC7O4vh1ur2Thp72qOiD6TciLH_Y/w222-h320/%CE%91%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1.jpg" width="222" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><p></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><div style="text-align: center;">ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΩΤΟΤΥΠΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ</div><div style="text-align: center;">ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ «<i>ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ</i>»</div><div style="text-align: center;">(Από την έκδοση: <span lang="EN-US">LUGDUNI</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">BATAVORUM</span>. <span lang="EN-US">APUD PHILLIPUM BONK, 1744)</span></div><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πάρα πολύ πρώιμα η Ελληνική Επιστήμη είχε αποκτήσει
γεύση Ανατομίας. Έτσι από τον Όμηρο σημειώνονται εκατόν πενήντα ανατομικοί
όροι. Από τους πριν από τον Ιπποκράτη Έλληνες γιατρούς σημειώνεται το έργο του
Αλκμέωνος «Περί κατασκευής του οφθαλμού». Παρομοίως το έργο του Δημόκριτου «Περί
σαρκός» και του Κτησία «Περί άρθρων» [αρθρώσεων]. Σχετικά με τις ανατομικές
γνώσεις της Ιπποκράτειας Σχολής έγραψε ο μαθητής μου Π. Ν. Δημακόπουλος τη
διδακτορική του διατριβή. Μετά τον Ιπποκράτη ο Διοκλής ο Καρύστιος ασχολήθηκε
με την ανατομία και έγραψε το πρώτο ανατομικό σύγγραμμα. Πολλές ανατομικές
γνώσεις περιλαμβάνονται στα έργα του μεγάλου Σταγιρίτη.<br /> Παρά όλα αυτά χρειάστηκε να φτάσουμε στην Αλεξανδρινή
Εποχή για να συναντήσουμε τους αληθινούς εργάτες της Ανατομίας στο πρόσωπο του
Ερασίστρατου με τον οποίο ασχοληθήκαμε αναλυτικά και του Ηρόφιλου ' αυτούς τους
δύο ηγέτες της Αλεξανδρινής Σχολής. Από τους μαθητές τους συνέχισαν, την έρευνα
και την προαγωγή της ανατομίας, ο Εύδημος και ο Ζήνων από τη Σχολή του Ηρόφιλου
και ο Ξενοφών από τη Σχολή του Ερασίστρατου. Σε αυτούς θα προσθέσουμε καθώς
ασχολήθηκαν με τα ανατομικά [θέματα] τον Στράτωνα, τον Καλλισθένη, τον
Πρημιγένη, τον Πραξαγόρα και οποιονδήποτε άλλον. Μετά τη Σχολή των Αλεξανδρινών
θα σημειώσουμε τους έξοχους ανατόμους Ρούφο και Μαρίνο που έχαιραν μεγάλης
εκτίμησης από τον Γαληνό. Μια τέλεια ανατομία των θηλυκών γεννητικών οργάνων
έγραψε ο Σωρανός. Ο τελευταίος όμως μεγάλος ανατόμος της αρχαιότητας είναι ο
Γαληνός, επάνω στα έργα του οποίου βασίζονται κυρίως οι Βυζαντινοί γιατροί
Ορειβάσιος, Αέτιος, Παύλος, Θεόφιλος κλπ. για τις ανατομικές τους περιγραφές.</div><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNI2sf_ATvB_MNFJar_nmcg5x4BsheKDbS_cZlJjSF_UDn6WeTWKV60e0JFoO6UQmzQ4lVaa7GxOrIveS7sKvY6tYlCy48OjzgYCyWFt0eK4zxVBblXlhWt790BmfJKs5znClhfFzrYfrolVt-IxPrbZTGVONQnTPmukOagqkFWM7T9htY47ugpbu80C0/s504/%CE%91%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CE%95%CF%83%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="504" height="318" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNI2sf_ATvB_MNFJar_nmcg5x4BsheKDbS_cZlJjSF_UDn6WeTWKV60e0JFoO6UQmzQ4lVaa7GxOrIveS7sKvY6tYlCy48OjzgYCyWFt0eK4zxVBblXlhWt790BmfJKs5znClhfFzrYfrolVt-IxPrbZTGVONQnTPmukOagqkFWM7T9htY47ugpbu80C0/w400-h318/%CE%91%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%85%20-%20%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CE%95%CF%83%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" width="400" /></a></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο Ανώνυμος συγγραφέας της Εισαγωγής της Ανατομικής
στηρίζεται ιδίως επάνω στα Αριστοτελικά κείμενα. Δεν γνωρίζουμε σε ποιά εποχή
ανήκει αλλά πάντως είναι Βυζαντινός γιατρός ή μοναχός γιατρο-φιλόσοφος κάποιου
Ξενώνα μονής του Βυζαντίου. Αγνοούμε το
όνομά του. Διαφορετικά όμως έχει το πράγμα όταν πρόκειται για τη συνεκδιδόμενη «Ερμηνεία
περί του σώματος μερών» από τον Ύπατο. Γιατί, όπως αποδείξαμε στο έργο μας «Συμβολή
εις την Ιστορίαν της Βυζαντινής Ιατρικής» (Αθήναι 1942, σελ. 61-63) Ύπατος
είναι τίτλος τιμής του Μιχαήλ Ψελλού ο οποίος ονομαζόταν Υπέρτιμος και ύπατος
των φιλοσόφων. Η ερμηνεία του Ψελλού διάνυσε αληθινή οδύσσεια αφού αποδόθηκε από
τη μια πλευρά στον επινοημένο γιατρό Ύπατο, στον Ιπποκράτη, και τέλος στον
Κύπριο γιατρό Γεώργιο Σαγγινάτιο (15ος αιώνας). Αλλά ο χειρόγραφος κώδικας με
αριθμό 1630 της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Παρισιού και χρονολογείται έναν αιώνα
πριν από την εποχή κατά την οποία έζησε ο Σαγγινάτιος και περιέχει και άλλα
έργα του Μιχαήλ Ψελλού μαρτυρά για τον αληθινό συγγραφέα, τον πανεπιστήμονα του
Ενδέκατου αιώνα, αληθινό πρόδρομο των λογίων και των σοφών της Αναγέννησης. Σχετικά
με όλα αυτά ανακοινώσαμε στην Ελληνική Εταιρεία Ιστορίας της Ιατρικής (Συνεδρία
29-11-1965. Πρακτικά σελ. 129-141). σχετικά με τον (ανύπαρκτο) γιατρό Ύπατο
γράφει στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, παραλαμβάνοντας με καλή πίστη από
τις ξένες εγκυκλοπαίδειες και ο αείμνηστος ακαδημαϊκός καθηγητής Αρ. Π. Κούζης
(τόμος ΚΓ, σελ. 654). Στον Σαγγινάτιο αποδίδει την Ερμηνεία και ο καθηγητής της
Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευλόγιος Κουρίλας,
μητροπολίτης Κορυτσάς, λέγοντας ότι Ύπατος είναι ο Σαγγινάτιος. Ο κύριος Γ.
Κρούστης αξίζει πολλούς επαίνους για τη φωτοτυπική επανέκδοση αυτών των έργων
τα οποία, κατά τον Σάθα, έχουν το πλεονέκτημα ότι ανήκουν στα αρχαιότερα, από
τη δημοτική μας γλώσσα, κείμενα. <br /><br /></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1973
Γ. Κ. ΠΟΥΡΝΑΡΟΠΟΥΛΟΣ<br /><o:p><br /></o:p></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><o:p> </o:p>(Μεταφορά στη δημοτική γλώσσα από τον Γ.
Χατζηαποστόλου)</div> <p></p>Γιώργος Χατζηαποστόλουhttp://www.blogger.com/profile/01925925451345774189noreply@blogger.com0