Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2011

Fair Trade: Αγοράστε προϊόντα, με συνείδηση και ηθική

άρθρο του Απόστολου Στάικου


Μια γυναίκα στην Ινδία ξεψύχησε πάνω σε ένα παπούτσι που θα πουληθεί στην Ευρώπη 250 ευρώ το ζευγάρι. Ένα αγόρι 12 ετών στο Μπαγκλαντές έχασε το χέρι του, την ώρα που προσπαθούσε να κόψει σε κομμάτια το δέρμα ενός ζώου. Τις εικόνες των στοιβαγμένων ανθρώπων που δουλεύουν μέρα νύχτα, κάτω από άθλιες συνθήκες για να γίνουν πλουσιότεροι οι μεγαλοεπιχειρηματίες της Δύσης, τις έχουμε δει. Τι κάνουμε όμως γι’ αυτό; Πόσο μάς αφορά;
Σίγουρα δεν είναι η πρώτη φορά που διαβάζετε για παιδιά και γυναίκες που δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες εργασίας για ατελείωτες ώρες και με ελάχιστα χρήματα. Η συμπόνια και οι όποιες ενοχές καλοδεχούμενες, αλλά δεν αρκούν. Η αγορά προϊόντων Fair Trade μπορεί να μη σώζει αυτούς τους ανθρώπους, αλλά δίνει το μήνυμα σε εκείνους που τους θυσιάζουν για το εύκολο κέρδος ότι όλοι εμείς νοιαζόμαστε.

Τι είναι το Fair Trade


Το Fair Trade είναι ένα κίνημα που προωθεί μια εναλλακτική διαδικασία εμπορίου. Δεν στοχεύει στο μέγιστο κέρδος αλλά στη μείωση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το Fair Trade είναι ένας εμπορικός συνεταιρισμός βασισμένος στο διάλογο, τη διαφάνεια και το σεβασμό, που αναζητά μεγαλύτερη δικαιοσύνη στο διεθνές εμπόριο. Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί και συνεταιρισμοί του αναπτυσσόμενου κόσμου προμηθεύονται προϊόντα από μικρούς παραγωγούς των αναπτυσσόμενων χωρών που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον. Τα προϊόντα αυτά διανέμονται σε μη κερδοσκοπικά καταστήματα, τα λεγόμενα "worldshops" σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σήμερα περισσότεροι από 1 εκατομμύριο μικροί παραγωγοί σε περισσότερες από 50 αναπτυσσόμενες χώρες συμμετέχουν στην Παγκόσμια Οργάνωση για το Δίκαιο Εμπόριο.


Η ιστορία του

Οι ρίζες του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου μπορούν να αναζητηθούν σε εγχειρήματα που ξεκίνησαν από εκκλησίες στα τέλη του 1940. Στόχος τους ήταν να προσφέρουν ανακούφιση σε πρόσφυγες και σε άλλες κοινότητες ανθρώπων χτυπημένες από τη φτώχεια, πουλώντας τις χειροτεχνίες τους στις Βόρειες αγορές. Το πρώτο επίσημο κατάστημα "δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου" άνοιξε το 1958 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του '60 και του '70, σε πολλές χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, αναγνωρίστηκε η ανάγκη για οργανώσεις δίκαιου μάρκετινγκ, οι οποίες θα παρείχαν υποστήριξη σε μη προνομιούχους παραγωγούς.


Το ‘‘Δίκαιο Εμπόριο’’ στην Ελλάδα

H Fair Trade Hellas είναι μία Ελληνική Μη Κυβερνητική Οργάνωση που ιδρύθηκε το 2004 και προωθεί τη φιλοσοφία του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου, που στοχεύει στην καταπολέμηση της φτώχειας σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2006 άνοιξε στην Αθήνα το πρώτο μη κερδοσκοπικό κατάστημα με προϊόντα από ολόκληρο τον κόσμο που βρίσκεται μαζί με τα γραφεία της οργάνωσης στο κέντρο της Αθήνας, πολύ κοντά στην Ακρόπολη. Εκεί μπορεί να βρει κανείς καφέ από τους ζαπατιστικούς συνεταιρισμούς της Τσιάπας του Μεξικό η κακάο από την κοοπερατίβα El Ceibo της Βολιβίας. Τσάι από το κίνημα των Adivasi της Ινδίας, αλλά και ζάχαρη από συνεταιρισμούς στο Εκουαδόρ.
‘‘Προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, να τον κάνουμε να σκεφτεί πώς έφτασε αυτό το προϊόν στα χέρια του, ποια είναι η ιστορία του. Βεβαίως η εποχή είναι πολύ δύσκολη, θα ήταν ψέμα αν λέγαμε πως η κρίση δεν έχει επηρεάσει και εμάς. Άλλωστε το κατάστημά μας στη Θεσσαλονίκη υπήρξε θύμα της κρίσης, αφού έκλεισε πριν από περίπου ένα χρόνο’’, σημειώνει η Ειρήνη Καρέτα, εκπρόσωπος της οργάνωσης και προσθέτει: ‘‘οι άνθρωποι που αγοράζουν τα προϊόντα γνωρίζουν πως την ώρα εκείνη βοηθούν έναν άνθρωπο που βρίσκεται χιλιάδες μίλια μακριά, που δεν θα γνωρίσουν ποτέ. Αυτός ο άνθρωπος όμως δουλεύει σκληρά, παράγει καλά προϊόντα και χρειάζεται τη στήριξή μας’’.


Η ζωή του Gerando

Στην Κόστα Ρίκα, ο Gerando Arias Camacho καλλιεργεί καφέ και ζει με τη γυναίκα του και τα 3 τους παιδιά στο Llano Bonito, στο San Jose. Όπως λέει, το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο άλλαξε τη ζωή του, των παιδιών του και του χωριού του. ‘‘Το Fair Trade είναι το εμπόριο όπως πρέπει να είναι: δίκαιο, υπεύθυνο και βιώσιμο. Στο χωριό μας δεν είχαμε ούτε σχολείο, ούτε δρόμους, ούτε γέφυρες. Τώρα κερδίζουμε αρκετά χρήματα και φτιάχνουμε τη ζωή μας. Με τη βοήθεια του Fair Trade όλα τα παιδιά μου θα πάνε στο πανεπιστήμιο και δεν θα περάσουν παράνομα τα σύνορα από το Μεξικό στις ΗΠΑ, όπως εγώ, για να δουλέψω και να ζήσουμε’’.

Πόσο κοστίζει ένας καφές..

‘‘Τα προϊόντα δίκαιου εμπορίου ίσως είναι λίγο πιο ακριβά, αλλά αυτά τα χρήματα μοιράζονται δικαιότερα και δεν πηγαίνουν όλα στον μεσάζοντα. Άλλωστε υπάρχουν και φθηνά προϊόντα διατροφής και βεβαίως πιο ακριβά, όπως χειροτεχνίες και κατασκευές’’, υποστηρίζει η Σέβη Παπαδοπούλου, διευθύντρια του καταστήματος της Fair Trade. Μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις αφορά τις τσέπες που καταλήγουν τα χρήματα ‘‘και πώς είμαι σίγουρος πως ο παραγωγός κερδίζει τα χρήματα αυτά, ποιος μου εγγυάται πως δεν χάνονται κάπου στην πορεία;’’ ρωτούν κυρίως όσοι μπαίνουν για πρώτη φορά στο κατάστημα της Fair Trade.‘‘Διεθνείς οργανισμοί εγγυώνται ότι ένας παραγωγός είναι όντως Fair Trade, που σημαίνει ότι σέβεται όλα τα κριτήρια του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου, αλλά και ότι λαμβάνει μια δίκαιη τιμή για τα προϊόντα που παράγει. Παράλληλα με τον έλεγχο των προϊόντων, υπάρχει εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος για την απόδοση των χρημάτων στους παραγωγούς’’, ξεκαθαρίζει η Σέβη Παπαδοπούλου, που αναλαμβάνει να λύσει απορίες και να δώσει απαντήσεις.
Εκτός από το κατάστημα της Fair Trade, προϊόντα μπορείτε να βρείτε και στα Εξάρχεια στο κατάστημα Σπόρος, που πειραματίζεται σε ένα διαφορετικό, εναλλακτικό μοντέλο εμπορίου. Ο Σπόρος απόκτησε πρόσβαση σε προϊόντα οργανωμένων παραγωγών του παγκόσμιου «Νότου» που αγωνίζονται ν’ απεξαρτηθούν από τους τοπικούς μεσάζοντες και τις μεγάλες εταιρείες, και τα προσφέρει σε λογικές τιμές. Πολλοί αγρότες και παραγωγοί που δεν συμμετέχουν σε κάποιο πρόγραμμα δίκαιου εμπορίου δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα και πολλές φορές το κόστος παραγωγής ξεπερνάει τα έσοδά τους, κάτι που τους οδηγεί στο να τα παρατούν και να αναζητούν την τύχη τους μακριά από την πατρίδα τους. Αντίθετα, συνεταιρισμοί και κοινότητες που ανήκουν στην οικογένεια του Fair Trade, έχουν βελτιώσει σημαντικά την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και τις υποδομές της περιοχής τους χτίζοντας σχολεία, φτιάχνοντας δρόμους και ιατρεία. Όταν ψωνίζουμε τρόφιμα, όπως ο καφές και η σοκολάτα, με την διαπίστευση Fair Trade, βοηθάμε φτωχούς αγρότες να ξεφύγουν από την εξαθλίωση και την εκμετάλλευση. Ακόμη γνωρίζουμε πως οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή δεν έβλαψαν κανέναν. Ούτε ανθρώπους ούτε ζώα ούτε τον πλανήτη μας. Επιλέγοντας αυτά τα προϊόντα λέμε ουσιαστικά «ευχαριστώ» στους ανθρώπους των φτωχών χωρών που με την εργατικότητά τους ταΐζουν όλους εμάς που βρίσκουμε τα τρόφιμα στο σούπερ μάρκετ. Το Fair Trade δεν είναι φιλανθρωπία. Είναι συνειδητή επιλογή να ζήσουμε σε έναν δικαιότερο, καλύτερο κόσμο.

Κριτήρια του Fair Trade

Πληρωμή μιας δίκαιης τιμής: Μία δίκαιη τιμή στο εθνικό ή τοπικό πλαίσιο είναι αυτή που έχει συμφωνηθεί μέσα από διάλογο και συμμετοχή των παραγωγών στη διαπραγμάτευση. Διαφάνεια και υπευθυνότητα: Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο προϋποθέτει διαφανείς διοικήσεις, οι οποίες φέρονται δίκαια και με σεβασμό προς τους εμπορικούς συνεργάτες τους. Ισότητα των φύλων: Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο σημαίνει ότι η εργασία των γυναικών εκτιμάται κατάλληλα και ανταμείβεται. Αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας: Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο σημαίνει ασφαλές και υγιές περιβάλλον για τους παραγωγούς. Προστασία του περιβάλλοντος: Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο ενθαρρύνει ενεργά τη χρήση των καλύτερων περιβαλλοντικών πρακτικών και την εφαρμογή υπεύθυνων μεθόδων παραγωγής. Χτίσιμο ικανοτήτων: Οι παραγωγοί δίνουν μεγάλη σημασία στην επανεπένδυση μέρους του κέρδους του για τη βελτίωση των δομών και των συνθηκών στην τοπική κοινωνία. Δημοκρατία: Στους συνεταιρισμούς μικρών αγροτών η δημοκρατική δομή επιτρέπει σε όλα τα μέλη να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του συνεταιρισμού.


Fair Trade Hellas

Τα γραφεία και το κατάστημα της οργάνωσης βρίσκονται στην οδό Βεΐκου 2, πολύ κοντά στη στάση μετρό Ακρόπολη.

Ωράριο λειτουργίας καταστήματος “altromercato”:

Δευτέρα - Tετάρτη - Σάββατο: 9:30-15:30Τρίτη - Πέμπτη - Παρασκευή :9.30-20:30

Τηλέφωνο (και fax): 210 36 14 070




(για πληροφορίες και διευκρινήσεις για προϊόντα και παραγγελίες)
Αναδημοσίευση από τη διεύθυση: http://www.naturanrg.gr/default.aspx?pid=292&catid=6&arid=221

Δεν υπάρχουν σχόλια: