Η Ελλάδα της εποχής που ακολούθησε την επανάσταση του 1821, γλωσσικά, ήταν ένα ασύνδετο σύνολο από ντοπιολαλιές περιορισμένων κοινωνιών όπου κυριαρχούσαν στον καθημερινό λόγο λέξεις με ιταλική, τουρκική, αρβανίτικη, σλαβική, αλλά και αρχαιοελληνική ρίζα.
Μια από τις λέξεις λόγιας προέλευσης ήταν και το ρήμα παιζογελώ.
Στην αναζήτησή μου στο βικιλεξικό δεν βρήκα ούτε ορισμό, ούτε ετυμολογία της λέξης. Θα μου πείτε: "δεν είναι έγκυρο λεξικό" αλλά θα σας αντιτείνω πως είναι ένα ελεύθερο -όπως επιγράφεται- λεξικό, και στο κάτω-κάτω απευθύνεται σε ημιμαθείς επισκέπτες όπως οι περισσότεροι από εμάς που δεν έχουν μεγάλες γλωσσολογικές απαιτήσεις ούτε ιδιαίτερες πνευματικές ανησυχίες.
Πάντως, απ' όσο θυμάμαι, η λέξη ακουγόταν τακτικά στο σπίτι, από τους γονείς μου και μου φέρνει στο μυαλό μια χαριτωμένη ατάκα από την παλιά ελληνική κωμωδία "Όταν λείπει η γάτα" που ο Γιώργος Γαβριηλίδης με μεγάλη άνεση διαπίστωνε: "Ενίοτε οι άνθρωποι καταλαμβάνονται από μια φιλοπαίγμονα διάθεση...και παρουσιάζονται ως άλλοι από αυτό που είναι στην πραγματικότητα" Πλάκα δεν έχει η καθαρεύουσα; Αν δεν την είχε κακοποιήσει τόσο βάναυσα η χούντα, θα μπορούσα μέχρι και να τη συμπαθήσω!
Από εκείνη την εποχή έχουν περάσει πολλά χρόνια, οι άνθρωποι άλλαξαν, η ζωή έγινε αγνώριστη, μόνο οι γάτες παρέμειναν σταθερές στις συνήθειές τους. Δεν λένε να κουνήσουν από τη θέση τους όταν καταλάβουν πως κάποιο ποντίκι όπου νά 'ναι θα κάνει την εμφάνισή του ' και όταν γίνει αυτό θα παίξουν μαζί του και θα το περιγελάσουν πριν το καταπιούν.
Το ρήμα έχει περάσει και στην ελληνική δισκογραφία με αμυδρές παραλλαγές'
"Παίζω και γελώ κι άλλην αγαπώ' μάθε κι άλλη μια πως δεν σε θέλω πια..."
"Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε - γέλασε" και άλλες εμφανίσεις που μου διαφεύγουν.
θα μου πείτε: " Γιατί τα λες όλα αυτά και μας κουράζεις χωρίς λόγο;
Θα σας απαντήσω: "Υπάρχει λόγος σοβαρός που ήμουν νέος χλιαρός", μόνο αν δεν βρω κάποια καλύτερη δικαιολογία.
Δείτε ' το πρόβλημά μου είναι πως το ρήμα χρησιμοποιείται στον καθημερινό λόγο, κατά κόρον, στο δεύτερο και το τρίτο ενικό και πληθυντικό πρόσωπο.
παιζογελάς, παιζογελά,....παιζογελάτε, παιζογελούν, όπως επίσης δεν χρησιμοποιείται με την κατάλληλη για την εποχή μας ορθογραφικά αδόκιμη παραλλαγή του: πεζογελάς, ...πεζογελάτε....
Αν δεν με/μας αφορά προσωπικά, δεν βλέπω για ποιό λόγο θα μπορούσε να μας ενδιαφέρει να το χρησιμοποιήσουμε στον προσωπικό μας λόγο.
Και επειδή εσείς οι πολιτικοί, είστε και χοντροκέφαλοι και δεν διαπερνούν το δέρμα σας κάτι τέτοια μικρά τσιμπήματα όπως τα λόγια μου, θα είμαι ρεαλιστής για να γίνω απόλυτα κατανοητός.
Η Αγορά παραμένει κλειστή, εδώ και 12 μήνες' γιατί όχι και για 14, 15, 16 μήνες; Για εσάς μια παράταση της καραντίνας δεν είναι παρά μια ανώδυνη απόφαση. Εσείς εργάζεστε κανονικά, πληρώνεστε κανονικά, κυκλοφορείτε ελεύθερα, άλλοτε φοράτε μάσκα, άλλοτε τη βγάζετε, άλλοτε αποφεύγετε τον συνωστισμό, άλλοτε τον επιδιώκετε' στις κομματικές σας παρέες ' κανείς δεν πρόκειται να σας τιμωρήσει με πρόστιμο, όπως και αν φερθείτε. Επομένως είναι εύλογο να αναρωτηθώ: "Γιατί να ανοίξει το λιανεμπόριο στις 22 ή στις 29 Μαρτίου; Τι βιασύνες είναι αυτές; Να ανοίξει στις 29 Μαρτίου και γιατί όχι, λίγες μέρες αργότερα και ακόμα καλύτερα μια εβδομάδα πριν από το Πάσχα" . Γούστο έχει η εναλλακτική ημερομηνία που μας δίνετε ' εντάσσεται στο πνεύμα: "εμείς (η κυβέρνηση) σας αγαπάμε και σας νοιαζόμαστε, αλλά βλέπετε η πανδημία μας εμποδίζει να σας δείξουμε ολόκληρη την αγάπη μας!"
Ευτυχώς που εμποδίζεστε να μας δείξετε ολόκληρο το μέγεθος της αγάπης σας γιατί διαφορετικά θα έπρεπε να πάρουμε ειδικές προφυλάξεις για να μπορέσουμε να κυκλοφορήσουμε ασφαλείς.
Αν δεν κατάφερα, ούτε τώρα να γίνω κατανοητός, δεν υπάρχει ελπίδα' εγκαταλείπω την προσπάθεια....
Εντάξει ' μας 'δουλεύετε' επανειλημμένα και απροκάλυπτα. Θα μπορούσα ακόμα και να ανεχθώ τον εμπαιγμό από έναν ευφυή συγγραφέα ή έναν χαρισματικό καλλιτέχνη, αλλά όχι από τον κύριο υπουργό της υπανάπτυξης.... ούτε από την άλλη πονηρορόγατα ' τον υπουργό αγροτικής χρεωκοπίας.
Σημείωση: Δεν μπορώ να βλέπω ' πραγματικά στενοχωριέμαι να αντικρίζω μια γυναίκα με προσωπικότητα και γοητεία όπως την τωρινή κυβερνητική εκπρόσωπο -που αντικατέστησε δύο ανεκδιήγητους προκατόχους- να εκφωνεί κακογραμμένα κείμενα, κάνοντας απεγνωσμένες προσπάθειες να τους προσδώσει εγκυρότητα.
Λοιπόν,
καλή συνέχεια και ήρεμα'
μην κάνετε βίαιες κινήσεις
γιατί μπορεί να ξυπνήσουμε...
Γιώργος Χατζηαποστόλου