Απελευθέρωση μέσω του γρήγορου διαβάσματος

Γρήγορο διάβασμα: Συμβουλές για να κερδίζετε χρόνο

Δημοσίευση | 13 Απριλίου 2007

Έχετε ποτέ υπολογίσει πόσες λέξεις διαβάζετε το λεπτό; Μπορείτε να φανταστείτε πόσο χρόνο θα κερδίζατε αν διπλασιάζατε τον ταχύτητα του διαβάσματός σας; Ένας ορκισμένος γρήγορος αναγνώστης μας προτείνει 6 τεχνικές για να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί στον τομέα ”διάβασμα” και, αν μη τι άλλο, να εντυπωσιάσουμε τους γύρω μας.

Ο Scott Young είναι ένας 18χρονος Άγγλος φοιτητής και ένας από τους καλύτερους γρήγορους αναγνώστες. Πρόκειται για μία καινούργια έννοια, που μπορεί να σας ακούγεται αστεία, το γρήγορο διάβασμα όμως μπορεί να σας βοηθήσει να κερδίσετε πολύτιμο χρόνο στη δουλειά σας αλλά και να κατανοείτε αυτά που διαβάζετε πολύ καλύτερα. Το άρθρο του μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρον και πιστεύουμε πως θα σας χρησιμεύσει ιδιαίτερα:

Το διάβασμα είναι από τα σημαντικότερα εφόδια που μπορεί να έχει κανείς. Σχεδόν κάθε μορφή εκπαίδευσης συμπεριλαμβάνει –μερικές φορές αποκλειστικά- διάβασμα. Μπορεί κανείς ακόμα και να κάνει τον εαυτό του διανοούμενο πάνω σε ένα θέμα απλά και μόνο διαβάζοντας ενδελεχώς για αυτό. Αλλά παρά τη μεγάλη σημασία του διαβάσματος, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι τρομερά αντιπαραγωγικοί σε αυτό. Σαν ένα μικρό παιδί που μπουσουλάει, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αρκετά αναγνωστικά εφόδια για να κινούνται με άνεση αλλά απέχουν πολύ από το τρέξιμο.

Πριν από ένα χρόνο ανακάλυψα το βιβλίο Breakthrough Rapid Reading του Peter Kump, έναν ειδήμονα στον τομέα του γρήγορου διαβάσματος. Μετά από αυτή μου την αγορά βρήκα το χρόνο και την ενέργεια να μελετήσω και άλλους τρόπους που θα βελτίωναν την επιδεξιότητά μου στο διάβασμα. Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να ολοκληρώσω το βιβλίο του Eckhart Tolle, The Power of Now, και διάβασα το δεύτερο μισό του βιβλίου σε λιγότερο από σαράντα λεπτά.

Όταν έκανα το αρχικό τεστ, ξεκινώντας το βιβλίο, μπορούσα να διαβάσω μέχρι 450 λέξεις το λεπτό. Ήμουν λίγο παραπάνω από το μέσο όρο, που είναι 300 λέξεις, αλλά τίποτα θεαματικό. Χρησιμοποιώντας τις τεχνικές που θα περιγράψω σε αυτό το άρθρο κατάφερα να αυξήσω το ρυθμό ταχύτητάς μου στις 900 λέξεις το λεπτό, διαβάζοντας τα συνηθισμένα κείμενα, που είναι σχεδόν το διπλάσιο από τον μέχρι τότε ρυθμό μου. Τα βασικότερα, λοιπόν, ”κλειδιά” που θα σας βοηθήσουν να διαβάζετε πιο γρήγορα είναι τα εξής:

1) Θυμηθείτε, το διάβασμα δεν είναι γραμμικό.

Πώς διαβάζετε ένα βιβλίο; Από την αρχή μέχρι το τέλος, χωρίς να πηγαίνετε ποτέ πίσω και χωρίς να προσπερνάτε κάποια τμήματα; Αυτός είναι μάλλον ο λιγότερο αποτελεσματικός τρόπος να διαβάζει κανείς. Η ομορφιά ενός κειμένου είναι ότι δεν είναι γραμμικό. Μπορεί κανείς να μεταπηδήσει προς τα κάτω και να διαβάσει μόνο τους βασικούς υπότιτλους (όπως σε αυτό το κείμενο) ή να τους διαβάσει με οποιαδήποτε σειρά. Παρόλο που η πατέντα ”αρχή μέχρι τέλος” φαίνεται να είναι απλούστερη, δεν είναι πάντα η πιο αποδοτική.

Στα περισσότερα βιβλία συνήθως διαβάζω με τον παλιομοδίτικο τρόπο, από την αρχή μέχρι το τέλος. Αλλά συχνά ξαναδιαβάζω κομμάτια τα οποία θέλω να καταλάβω καλύτερα, ενώ προσπερνάω τελείως κομμάτια που μου φαίνονται περιττά ή αχρείαστα. Οι καλοί συγγραφείς, σε γενικές γραμμές, προσθέτουν ιστοριούλες ή μεταφορές για να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση μίας έννοιας, τα οποία μπορεί κανείς να προσπεράσει αν έχει ήδη καταλάβει την έννοια αυτή. Με τον ίδιο τρόπο, οι κακοί συγγραφείς συχνά είναι πολύ συνοπτικοί όταν εξηγούν πολύπλοκες λεπτομέρειες και έτσι το μυαλό χρειάζεται χρόνο να ξαναδιαβάσει το κείμενο για να σχηματίσει τις έννοιες.

Όχι μόνο το διάβασμα δεν είναι γραμμικό αλλά και δεν έχει προκαθορισμένο ρυθμό. Ενώ διαβάζω κάποια βιβλία με ταχύτητα περίπου 900 λέξεων το λεπτό, μπορεί να ελαττώσω στις 200 λέξεις αν το κείμενο που διαβάζω έχει ιδιαίτερα συμπυκνωμένες πληροφορίες ή είναι πολύπλοκο. Ακολούθως, μπορώ να φτάσω τις 1500 λέξεις το λεπτό αν διαβάζω κάτι ιδιαίτερα εύπεπτο.

Μερικοί άνθρωποι διαβάζουν ένα βιβλίο σαν να τους ζητήθηκε να διαβάσουν λόγο. Ακούν το συγγραφέα και ακολουθούν τα λεγόμενά του με απόλυτη αλληλουχία. Για να αποκτήσει κανείς ταχύτερο ρυθμό διαβάσματος πρέπει να αρχίσει να εγκαταλείπει αυτή την τακτική. Μπορείτε να κάνετε την αρχή με το να μη διαβάζετε δυνατά.

2) Σταματήστε να διαβάζετε δυνατά

Όταν πρωτομάθατε να διαβάζετε πιθανότατα το κάνατε διαβάζοντας δυνατά. Ο δάσκαλός σας στο δημοτικό σας έβαζε να διαβάζετε ένα βιβλίο και να προφέρετε τις λέξεις δυνατά. Όταν αποκτήσατε αυτό το εφόδιο, σας είπαν απλά να λέτε τις λέξεις μέσα στο κεφάλι σας και να διαβάζετε σιγά. Και εδώ περίπου τελειώνει η εκπαίδευσή σας ως προς την τέχνη του διαβάσματος.

Για να προχωρήσετε σε ένα νέο επίπεδο πρέπει να σταματήσετε να ακούτε τις λέξεις μέσα στο μυαλό σας και να μη διαβάζετε δυνατά. Η ανάγνωση προφέροντας τις λέξεις παίρνει χρόνο, περισσότερο χρόνο από αυτόν που χρειάζεται για να κατανοήσετε τις λέξεις που διαβάζετε. Είναι σχεδόν αδύνατο να ξεπεράσετε τις 400 ή 500 λέξεις αν διαβάζετε δυνατά. Αντίθετα, πρέπει να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας να διαβάζει χωρίς να ακούτε τις λέξεις μέσα στο κεφάλι σας.

Για τους περισσότερους όμως ανθρώπους, αυτό έχει γίνει μία τόσο βαθιά ριζωμένη συνήθεια, συνδεδεμένη με την κατανόηση. Αν διάβαζα περίπου χίλιες λέξεις το λεπτό, δεν θα υπήρχε καμία περίπτωση να μπορώ να ακούω τις λέξεις στο μυαλό μου ενώ προσπαθώ να τις επεξεργαστώ. Αντίθετα, βλέπω τη λέξη και το μυαλό μου αυτόματα σχηματίζει αυτό που έχει γραφτεί. Θα καταλάβω μία σειρά ενός κειμένου που κοίταξα σε ένα δευτερόλεπτο, παρόλο που μπορεί να μου πάρει τουλάχιστον 5 δευτερόλεπτα να πω τις λέξεις στο μυαλό μου.

3) Εξασκηθείτε στο διάβασμα

Η εξάσκηση του διαβάσματος δε σημαίνει διάβασμα. Η εξάσκηση του διαβάσματος σημαίνει να διαβάζετε γρηγορότερα από όσο πραγματικά μπορείτε. Το πιθανότερο είναι πως δε θα κατανοείτε τα περισσότερα από αυτά που θα διαβάζετε γιατί το μυαλό σας έχει συνηθίσει να πηγαίνει πολύ πιο αργά και να διαβάζει δυνατά. Ο σκοπός είναι να κοιτάτε το κείμενο γρηγορότερα από όσο μπορείτε να το διαβάσετε έτσι ώστε να ξεφύγετε από τη συνήθεια του να ακούτε τις λέξεις για να τις κατανοήσετε.

Μπορείτε να ξεκινήσετε να το κάνετε αυτό χρησιμοποιώντας ένα χρονόμετρο και απλά να κοιτάξετε όσο το δυνατό περισσότερο κείμενο σε ένα βιβλίο μέσα σε ένα λεπτό. Χρησιμοποιήστε ένα βιβλίο που δεν έχετε ξαναδιαβάσει για να είστε σίγουροι πως το μυαλό σας πραγματικά εξασκείται και δε βασίζεται στη μνήμη. Σημειώστε από πού ξεκινήσατε και πού σταματήσατε. Μετρήστε τον αριθμό των λέξεων σε κάθε γραμμή (χρησιμοποιήστε ένα σύντομο μέσο όρο) και μετά τον αριθμό των γραμμών που διαβάσατε στο βιβλίο για να υπολογίσετε τον ρυθμό εξάσκησης του διαβάσματός σας.

4) Χρησιμοποιήστε ένα δείκτη

Τα μάτια σας δε μένουν ακίνητα σε ένα σημείο όταν διαβάζετε. Η παρακολούθηση των κινήσεων των ματιών έχει δείξει πως τα μάτια μας τρεμοπαίζουν και κινούνται σε σημαντικό βαθμό. Και κάθε κίνηση που απομακρύνει το βλέμμα από το κείμενο απαιτεί μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου για να το επαναπροσαρμόσει. Αυτές οι αναπροσαρμογές των ματιών στο κείμενο, προστίθενται και αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρονοβόρες αν θέλει κανείς να διαβάσει γρήγορα.

Χρησιμοποιήστε τον δείκτη του χεριού σας για να εντοπίζετε πού βρίσκεστε κάθε στιγμή στη σελίδα. Θα πρέπει να ακολουθεί τη λέξη που διαβάζετε κάθε στιγμή, να προχωράει αργά στην επόμενη λέξη και να κατεβαίνει στην επόμενη γραμμή. Μπορεί να σας φανεί περίεργο στην αρχή, αλλά και να ελαττώσει προσωρινά το ρυθμό διαβάσματος μέχρι να προσαρμοστείτε, αλλά η χρήση του δείκτη είναι τελικά ιδιαίτερα χρήσιμη στη βελτίωση της ταχύτητάς σας.

Η χρήση του δείκτη είναι επίσης σημαντική αν θέλετε να εξασκηθείτε στο διάβασμα. Μετακινώντας το δείκτη σας γρηγορότερα από όσο πραγματικά μπορείτε να διαβάσετε, τα μάτια σας συνηθίζουν να κοιτούν ένα κείμενο ταχύτερα από όσο χρειάζεται το μυαλό για να επεξεργαστεί αυτό που είναι γραμμένο. Αυτό θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε την εξάρτησή σας να διαβάζετε δυνατά και, με κάποια εξάσκηση, μπορεί εύκολα να σας επιτρέψει να διπλασιάσετε την ταχύτητα του διαβάσματός σας.

5) Εξαλείψτε τους περισπασμούς

Σαν φοιτητής που ζει σε εστία, παρατήρησα πολλούς συμφοιτητές μου να ”διαβάζουν” με την τηλεόραση ανοιχτή. Δε μου κάνει εντύπωση ότι πρόκειται για τα ίδια άτομα που παραπονιούνται για το πόσο πολύ διάβασμα έχουν. Το διάβασμα δε μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα περιβάλλον με εξωτερικούς παράγοντες που διασπούν συνεχώς την προσοχή.

Αν χρειάζεστε διάλειμμα, κάντε διάλειμμα. Το να ξεκλέψετε μερικά λεπτά για να δείτε κάτι στην τηλεόραση, να ακούσετε λίγο μουσική ή απλά να κλείσετε τα μάτια σας, μπορεί τελικά να βοηθήσει την αυτοσυγκέντρωσή σας. Αλλά μην κάνετε και άλλα πράγματα ενώ διαβάζετε γιατί θα χάσετε όλα τα προνόμια που το γρήγορο διάβασμα μπορεί να προσφέρει. Ακόμα χειρότερα, επειδή τώρα έχετε σταματήσει να διαβάζετε δυνατά, μπορεί να προσπεράσετε αρκετές σελίδες μέχρι να αντιληφθείτε πως δεν έχετε καταλάβει τίποτα από αυτά που βλέπετε να είναι γραμμένα.

Οι εξωτερικοί περισπασμοί μπορούν να αποτελέσουν πρόβλημα, αλλά και οι εσωτερικοί περισπασμοί μπορεί να αποδειχθούν πολύ χειρότεροι. Προκύπτουν όταν στη μέση του διαβάσματός σας θυμάστε μία συζήτηση που είχατε πριν λίγο με ένα φίλο, μία ταινία που θέλετε να δείτε ή το αν πρέπει να βάλετε πλυντήριο. Ο τρόπος με τον οποίο αφαιρείτε τους εσωτερικούς περισπασμούς έρχεται αν πραγματικά προσδιορίσετε ένα σκοπό και ένα κίνητρο.

6) Βρείτε το κίνητρό σας

Αν υπήρχε μία μόνο συμβουλή που θα μπορούσα να σας δώσω για να βελτιώσετε το ρυθμό διαβάσματός σας, θα ήταν απλά να απορροφηθείτε σε αυτό που διαβάζετε. Αν μπορέσετε να συνδέσετε αυτό που διαβάζετε με ένα ειλικρινές κίνητρο, και να προσδιορίσετε τον πραγματικό σκοπό του διαβάσματός σας, μπορείτε να παραμείνετε σε ένα στάδιο ιδιαίτερης επαγρύπνησης και συγκέντρωσης.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το κάνουν αυτό. Αντίθετα πιέζουν τον εαυτό τους να μελετήσει το βιβλίο που πρέπει και καταλήγουν να προσπαθούν να συγκεντρωθούν κάθε τριάντα δευτερόλεπτα, ή όποτε το μυαλό τους αποφασίζει πως αυτό το βιβλίο είναι βαρετό και θα έπρεπε να βρίσκονται κάπου αλλού.

Αρχικά, βρείτε ένα γενικό κίνητρο. Με αυτό τον τρόπο αυτό που διαβάζετε μπορεί να συσχετισθεί με τα πραγματικά κίνητρα και πάθη στη ζωή σας. Όταν διαβάζω το βιβλίο της ψυχολογίας συγκεντρώνομαι στο γεγονός ότι πολλές αρχές προσωπικής εξέλιξης προέρχονται από την κατανόηση της ανθρώπινης ψυχολογίας και ότι αν κοιτάξω προσεκτικά μπορεί να ανακαλύψω νέες ιδέες.

Το γενικό κίνητρο θα πρέπει να σας κάνει να θέλετε να διαβάσετε το βιβλίο. Αν δεν θέλετε πραγματικά να διαβάσετε ένα βιβλίο, προσπαθήστε να βρείτε άλλους λόγους για τους οποίους αυτό το βιβλίο συνδέεται με τα βαθύτερα ενδιαφέροντά σας ή γιατί σας είναι τόσο δύσκολο να προχωρήσετε σε αυτό. Μπορείτε να βρείτε ένα γενικό κίνητρο για να διαβάσετε οποιοδήποτε βιβλίο αν είστε αρκετά δημιουργικοί, μη μου πείτε ότι δε μπορείτε να βρείτε ούτε ένα.

Το δεύτερο συστατικό είναι να προσδιορίσετε το συγκεκριμένο κίνητρό σας για διάβασμα. Τι ακριβώς ψάχνετε όταν διαβάζετε ένα βιβλίο; Νέες ιδέες; Μία πρακτική λύση σε ένα πρόβλημα; Την κατανόηση μίας έννοιας; Μία ευκαιρία να εκγυμνάσετε τους μύες του εγκεφάλου σας; Ανακαλύψτε τι θέλετε να αποκομίσετε από κάθε αναγνωστική δραστηριότητα ώστε το μυαλό σας να είναι έτοιμο να απορροφήσει αυτή τη γνώση.

Πηγή: https://www.in2life.gr/everyday/howto/article/127221/grhgoro-diavasma-tips-gia-na-kerdizete-hrono.html

Προτεινόμενο συμπληρωματικό βιβλίο: Δημήτρης Παπαδόπουλος, Η τέχνη του γρήγορου διαβάσματος, Θεσσαλονίκη (χ.χ.), σ. 56.

Γ.Χ.