Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

Φιλοσοφική πράξη


 
Το βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων, του Σάιμον Κρίτσλεϋ, είναι μια εξαιρετική εισαγωγή στην κόσμο της φιλοσοφίας, παρόμοια και συμπληρωματική με αυτή που συναντήσαμε στο βιβλίο του Τζοστέιν Γκάαρντερ: Ο κόσμος της Σοφίας. 
Κάθε βιβλίο γράφεται με σκοπό να μεταδώσει τη σκέψη -και την όποια γνώση- του συγγραφέα του, στους αναγνώστες. Αν αρχικός σκοπός είναι να μεταδοθεί ολόκληρη και ακέραια η "γνώση" του "σοφού" συγγραφέα στον "αδαή" αναγνώστη, τότε αναφερόμαστε, π.χ. στο επιστημονικό εγχειρίδιο ενός ελληνικού παραδοσιακού πενεπιστημίου, παλαιότερης εποχής. Μπορεί και να μιλάμε για το βιβλίο ενός καθηγητή που πιέστηκε αφόρητα να "μάθει" στη διάρκεια της "εκπαιδευτικής" διαδικασίας και παρότι "έμαθε", δεν του το αναγνώρισαν, στο βαθμό τουλάχιστον που θεωρούσε πως το άξιζε και το δικαιούταν. Έτσι, συμβαίνει να αισθάνεται ως μια αγνοημένη μεγαλοφυία που, επιτέλους, βρήκε την ευκαιρία, γράφοντας ένα βιβλίο, το οποίο άλλοι καλούνται να "μάθουν", να "πάρει το αίμα του πίσω".
Τα δύο παραπάνω βιβλία, γράφτηκαν από συγγραφείς που δεν φέρουν στη συνείδησή τους πολιτισμικά ή ψυχικά απωθημένα, αξιοποιούν το χιούμορ ως διευκολυντή της επικοινωνίας της γνώσης, αγαπούν και σέβονται τους αναγνώστες και τους αντιμετωπίζουν ως φίλους με τους οποίους μοιράζονται σκέψεις και συναισθήματα με ηρεμία και καλή διάθεση. Το δεύτερο από τα βιβλία έχει γίνει και κινηματογραφική ταινία και είναι αρκετά γνωστό. Εδώ θα ασχοληθώ με την κεντρική ιδέα και την αίσθηση που αποπνέει το πρώτο βιβλίο.
Θεωρώ πως η "τελική" αποστολή των φιλοσόφων είναι να "κατανοήσουν" τον τρόπο λειτουργίας του κόσμου στο σύνολό του και να την εκφράσουν με όσο γίνεται πιο κατανοητό τρόπο ώστε να γίνει αντιληπτή από τον καθημερινό άνθρωπο. Αυτό, τουλάχιστον πιστεύω, εγώ. Άλλοι τα καταφέρνουν καλύτερα στην ανάλυση των πραγμάτων και άλλοι όχι και τόσο καλά. Η πρόθεση αλλά και τα μέσα παίζουν σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Τα προσωπικά χαρακτηριστικά κάθε φιλοσόφου -ως ανθρώπου- άλλοτε βοηθούν και άλλοτε εμποδίζουν την προσπάθεια ερμηνείας του κόσμου.
Ας υποθέσουμε ότι ένας φιλόσοφος έχει όλα τα απαραίτητα προσόντα για να καταλάβει και στη συνέχεια να μεταδώσει τη γνώση του -ή τη διαπίστωση της άγνοιάς του- στους άλλους. Πότε θα βεβαιωθούμε πως ολοκλήρωσε το έργο του; Μα, όταν θα έχει ήδη πεθάνει, απαντάει ο Κρίτσλεϋ, και ανάλογα με τον τρόπο που αντιμετώπισε το θάνατο. Πηγαίνουμε, δηλαδή, ένα βήμα παραπέρα από τη γνωστή ρήση του Σόλωνα, στον Κροίσο: "Μηδένα προ του τέλους, μακάριζε", στο: Άπαντες μετά το τέλος, αξιολόγησε!
Αν δούμε εντελώς ρεαλιστικά το γεγονός του θανάτου του φιλοσόφου, θα συμφωνήσουμε πως πράγματι το έργο του, όπως και κάθε άλλου ανθρώπου, ολοκληρώνεται με το θάνατό του. Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στην προσέγγιση από τον αναγνώστη, του έργου ενός φιλοσόφου που έχει τερματίσει τη θνητή ζωή του, που δεν έχουμε, δυστυχώς, την ευκαιρία να διαπιστώσουμε σε έναν ζωντανό. Ο φιλόσοφος, όντας νεκρός, δε θα μπορεί πια να διαφωνήσει μαζί μας για το ακριβές νόημα των σκέψεων και των ανησυχιών του, που εμείς ερμηνεύαμε όπως μας βόλευε κατά τη διάρκεια της ζωής του. Είναι, πια, στο χέρι μας να παρακολουθήσουμε ολόκληρη την πνευματική πορεία του και έχουμε την ευκαιρία, αν συμφωνούμε μαζί του, να μιμηθούμε κάποιες σκέψεις, πράξεις ή συνήθειές του, με την προσδοκία μιας ανάλογης, προσωπικής μας ανέλιξης.
Είναι θλιβερό, αλλά πέρα για πέρα αληθινό, πως η γενική αντίληψη που είχα, μέχρι πριν μερικά χρόνια για τη φιλοσοφία, είναι πως οι φιλόσοφοι είναι μια παρέα ιδιόρρυθμων έως σαλεμένων τύπων. Οι άνθρωποι αυτοί, έβλεπα να συνωθούνται και να αλληλοκατηγορούνται για να προβάλλουν τις απόψεις τους' ήσαν κάτι, μεταξύ, πολιτικών, θεολόγων ή άνεργων επιστημόνων-ερευνητών  που υποφέρουν από την ιδεοληψία πως κατέχουν την απόλυτη αλήθεια -ως προνόμιο των λίγων- και αισθάνονται τη ζωτική ανάγκη να τη γνωστοποιήσουν στους πολλούς.
Από τη στιγμή που βεβαιώθηκα πως οι πιο γνωστοί φιλόσοφοι είναι πια νεκροί, πλησιάζω με σιγουριά τα κείμενά τους και υιοθετώ με αποφασιστικότητα θέσεις και απόψεις τους, που θεωρώ πως εξυπηρετούν αποτελεσματικότερα την ηθική του ατομικού μου συμφέροντος. Εφόσον πέθαναν, απέδειξαν, με το μόλις τετελεσμένο παράδειγμα ζωής τους, πως δεν πρόκειται πλέον να αλλάξουν γνώμη για τις θέσεις τους, να κατηγορήσουν, ίσως, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης πως παρερμήνευσαν τα λόγια τους και, εν τέλει, να εξαγοράσουν την αλήθειά τους για περισσότερα από 30 αργύρια.
Ο κοινός τόπος της συνάντησης των περισσότερων σημαντικών φιλοσόφων είναι η απελευθέρωση του ατόμου, σε  μεγάλο βαθμό, από τις καθημερινές, βασικές ανάγκες, δηλαδή, ο λιτός βίος, η αποστασιοποίηση από φόβους, παράλογα άγχη και εμμονές και η επακόλουθη κατάκτηση της ελευθερίας. Μια πρόγευση αυτής της μορφής ελευθερίας έχουν πάρει όσοι πλησίασαν πολύ κοντά στον θάνατο σε κάποια στιγμή της ζωής τους και μπόρεσαν να επιβιώσουν. Με αφετηρία τα λόγια του Μονταίν: "Όποιος έμαθε να πεθαίνει, ξέμαθε να είναι δούλος", ή με τα λόγια άλλων φιλοσόφων: "Ο θάνατος είναι ένα τίποτα", η φιλοσοφική ζωή προτείνεται ως η καλύτερη προετοιμασία για να πεθαίνουμε, "...μα πώς να ζούμε, ούτε κουβέντα..." που λέει και το γνωστό άσμα!
Αναμένω με μεγάλο ενδιαφέρον Το βιβλίο των ζωντανών φιλοσόφων, από τον ίδιο ή από άλλο συγγραφέα, δηλαδή μια φιλοσοφική ανθολογία που θα προβάλλει τις βιογραφίες όσων, μόνο, φιλοσόφων ήσαν ταπεινοί, ολιγαρκείς, αγάπησαν τον συνάνθρωπο και χάρηκαν το δώρο της ζωής, χωρίς να περιμένουν αντάλλαγμα για τις πράξεις τους είτε σ' αυτή τη ζωή είτε στην άλλη.
 
Simon Critchley (2012) Το βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων, μτφρ. Γιάννης Ε. Ανδρέου, εκδ. Πατάκη.
Jostein Gaarder (1994) Ο κόσμος της Σοφίας, μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη.
 
Γιώργος Δημητρίου Χ.


Τετάρτη 13 Μαΐου 2015

Ερωτική ανατομία

(από 46΄.00΄΄ έως 57΄.36΄΄) 

Η ατμόσφαιρα, το κλίμα και οι διαθέσεις παίζουν κύριο ρόλο στο ερωτικό παιχνίδι.  Η μουσική βελτιώνει τις διαθέσεις και σταθεροποιεί το καλό κλίμα. Η γυναίκα, όπως και ο άντρας, δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει να παίζει βιολί ή οποιοδήποτε άλλο όργανο -εκτός, ίσως, από άρπα- και είναι αναγκαίο να πιστεύει τουλάχιστον σε έναν θεό, τον Έρωτα. Οι εταίροι, καμιά φορά, χρειάζεται να προσέρχονται στην ερωτική τελετουργία μεταμφιεσμένοι -εννοώ ενδυματολογικά- αλλά πρέπει να είναι απόλυτα ειλικρινείς ως άνθρωποι ' διαφορετικά δε θα απολαύσουν το παιχνίδι σε όλη του την έκταση. Όταν το συναίσθημα της ερωτικής έλξης είναι ισχυρό, μικρή σημασία έχει αν οι ερωτευμένοι βρίσκονται μόνοι τους ή σε κάποιο πολυσύχναστο χώρο ' οι άλλοι έστω και παρά τη θέλησή τους θα μετατραπούν αργά και σταθερά σε ένα ζωντανό σκηνικό, όσο εξελίσσεται το ερωτικό παιχνίδι μεταξύ των πρωταγωνιστών.  
Οι σύντροφοι καλό είναι να γνωρίζουν να χορεύουν γιατί ο ερωτικός χορός είναι ουσιώδες βήμα τόσο ανάμεσα στους ανθρώπους όσο και ανάμεσα στα πουλιά πριν από την ερωτική πράξη. Οποιαδήποτε άλλη δεξιότητα διαθέτουν οι συμμετέχοντες στο παιχνίδι προστίθεται στο μεγαλείο της διαδικασίας και διανθίζει την εξέλιξή της. Αν ζωγραφίζουμε, αν γράφουμε καλά ποιήματα, αν έχουμε ευχέρεια λόγου, αν είμαστε καλλίφωνοι προσθέτουμε πόντους στο παιχνίδι. Επειδή ο χαρακτήρας του ερωτικού παιχνιδιού είναι βαθιά δραματικός, όσες επιπολαιότητες κι αν φαίνεται ότι μπορεί να αντέξει από την πιθανή ανωριμότητα των συμμετεχόντων, αποκτάει ιδιαίτερο συναισθηματικό βάρος όταν ο άντρας εκφράζει με πάθος και καθαρότητα τα συναισθήματά του και η γυναίκα αισθάνεται πως είναι ασφαλής και ελέγχει απόλυτα τη ροή του παιχνιδιού. Είναι συνηθισμένο το θέαμα ενός άντρα που αποθέτει όλα τα όπλα όπως τη μυική του δύναμη, τα πλούτη (αν έχει) ή την -ως τότε- κοινωνική εμπειρία του στα πόδια της γυναίκας που διεκδικεί, όχι από κάποιον αντίζηλο, αλλά από τον ίδιο τον εαυτό της.
Οι άνθρωποι που εκτιμούν εξαιρετικά τη ζωή και πολύ περισσότερο τον έρωτα, συμβαίνει να είναι όσοι και όσες σε κάποια στιγμή της ζωής τους έχουν πλησιάσει το θάνατο ή πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα, που λειτουργεί ως συναγερμός για να τους υπενθυμίζει διαρκώς την αξία της ύπαρξης. Το χρώμα του δέρματος, το σχήμα και το χρώμα των ματιών, το περπάτημα, κάποιο ελατωματάκι στην άρθρωση του λόγου ή ίσως η ξενική καταγωγή μιας γυναίκας είναι πολύτιμα κομμάτια που συμπληρώνουν μια θαυμαστή ερωτική εικόνα για τον ερωτευμένο άντρα. Η ιδανική γλώσσα στην οποία μπορεί να επικοινωνούν οι ερωτικοί συμμέτοχοι, θεωρούνται τα γαλλικά και δεν είναι τυχαίο ότι θεωρήθηκαν ως ένα από τα απαραίτητα εφόδια μαζί με το πιάνο στην κοινωνική αποκατάσταση των γυναικών κάθε αναπτυγμένης κοινωνίας -και της ελληνικής- στη Δύση, κατά τον περασμένο αιώνα. Τα γερμανικά θεωρούνται ως γλώσσα της ειλικρίνειας, της εντιμότητας και της καθαρότητας και, παρότι λιγότερο στρογγυλεμένα στην ερωτική έκφραση από τα γαλλικά, είναι εξίσου αποτελεσματικά στην περίπτωση των ορθολογικών και σύγχρονων γυναικών. Τα ελληνικά είναι η γλώσσα της τέχνης του έρωτα. Ο πληθυντικός είναι υποχρεωτικός ανάμεσα σε ανθρώπους που γνωρίζονται ελάχιστα έως καθόλου και δεν διευκολύνει την ερωτική επικοινωνία παρά μόνο όταν αντικατασταθεί από τον ενικό -με κοινή συμφωνία.
Τα κριτήρια ερωτικής ελκυστικότητας και αμοιβαίας αποδοχής διαφέρουν σημαντικά για τα δύο φύλα. Έτσι, ενώ για τον ερωτευμένο άντρα, γυναίκα θεωρείται ότι περιέχεται σε μια θήκη όμορφων ρούχων, μυρίζει όμορφα και έχει λεπτή φωνή, για μια γυναίκα τα πράγματα είναι αρκετά πιο πολύπλοκα. Μια γυναίκα θεωρεί τον εαυτό της ελκυστικό και επιθυμητό όταν γίνεται αντιληπτή από τον άντρα ως ένα σύνολο όμορφων και χαριτωμένων, κληρονομικών και επίκτητων, αντίστοιχα, χαρακτηριστικών. Δεν αρκεί να έχει κατάλευκο δέρμα, φροντίζει να το ντύνει με κατάμαυρα φορέματα για να το αναδείξει σε υπέρτατο βαθμό -αν είναι αποφασισμένη να αρέσει μια συγκεκριμένη στιγμή. Προσέχει και αξιολογεί αυστηρά τους τρόπους συμπεριφοράς καθώς και την ευρηματικότητα, την τόλμη και την ευγένεια του άντρα που θα την προσεγγίσει ερωτικά. Η γυναίκα διαλέγει τον άντρα και όχι το αντίθετο, όσο κι αν πιστεύεται το ανάποδο από πολλούς που έχουν σηκώσει πολύ ψηλά το λάβαρο του κυνηγού. Αλλά το πιο απαιτητικό δεν είναι να προσεγίσει κάποιος μια γυναίκα, αλλά να συνεχίσει να την ενδιαφέρει εφόσον βρεθεί κοντά της.
Αφετηρία μιας επιτυχημένης σχέσης, είναι ο άντρας να τα πηγαίνει καλά, πρώτα με τον εαυτό του, να έχει μια μέση (και πάνω) πνευματική καλλιέργεια και να τον ενδιαφέρει η γυναίκα ως σύνολο και όχι μόνο ως ερωτικό αντικείμενο. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει να βλέπει, να ακούει, να μυρίζει, να σκέφτεται και ύστερα να αγγίζει και να γεύεται αυτό το αριστούργημα που λέγεται Γυναίκα! Πρέπει να παρατηρεί και να αξιολογεί -όχι αναγκαστικά θετικά, αλλά πάντως, αμερόληπτα- τα καινούργια ρούχα και παπούτσια της συντρόφου του, να ακούει μέχρι να τον παίρνει ο ύπνος τις αναλύσεις της για πρόσωπα και καταστάσεις της καθημερινότητας, να μυρίζει -αν δεν είναι βαριά συναχωμένος- το νέο της άρωμα, να σκέφτεται πως θα διευκολύνει τη ζωή της (με τη συμπεριφορά και τις πρωτοβουλίες του) και να χαίρεται με τις υπόλοιπες αισθήσεις του τον έρωτα, τρελά και παράλογα!   
 
Γιώργος Δημητρίου Χ.  

Τόμας Μαν Το μαγικό βουνό (τ. Α΄), μτφρ. Άρης Δικταίος, εκδ. Δίφρος, Αθήναι 1956 (σ.σ. 402-417)
Το μαγικό βουνό - audio-book. Διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο: https://www.youtube.com/watch?v=C6DEOONwDNY

Σάββατο 2 Μαΐου 2015

Αντι-παράδειγμα

 
 
Ένα κείμενο και μια εικόνα: Βιρτζίνια Γουλφ (Ένα δικό σου δωμάτιο), η ανακοίνωση της επαναλειτουργίας μετά από 15 χρόνια- ενός από τα πιο επικίνδυνα μονοπάτια στον κόσμο (El Camino del Ray).[1]  Στην ανάβαση συμμετέχει ένα ζευγάρι ορειβατών όπου ο ένας προηγείται ακολουθώντας στηρίγματα στους βράχους και βάζοντας σκοινιά για να ασφαλιστεί η διαδρομή και ακολουθεί η άλλη. Είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη ανάβαση γιατί το λεπτό στρώμα μπετού που έχει τοποθετηθεί πάνω σε έναν αραιά δομημένο σκελετό που κατασκευάστηκε -μεταξύ του 1901 και του 1905- με ατσάλινες ράβδους, έχει υποχωρήσει σε πολλά σημεία και κάτω του χάσκει το χάος!
Παρόλα αυτά, ήδη από την πρώτη εντύπωση, είχα την περίεργη αίσθηση πως υπάρχουν πιο επικίνδυνα "πράγματα" από τα καταφανή και τα ολοφάνερα όπως αυτή η τρομακτική "βόλτα". Είναι πράγματα που έχουν να κάνουν όχι τόσο με το σώμα, αλλά με το νου, τις στάσεις και τις πεποιθήσεις μας. Οι τοίχοι του σπιτιού σου μπορεί  να είναι κατασκευασμένοι από τούβλα και σοβά, ενώ τα τοιχώματα ενός άλλου ζωτικού χώρου, όπως του παραπάνω φαραγγιού, για τους ορειβάτες, συμβαίνει να είναι σμιλεμένα σε βράχο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι, όπου κι αν βρίσκεται ο προσωπικός σου χώρος, να υπάρχει ανεμπόδιστη θέα. Μοιάζουν ιδιαίτερα, τα δύσβατα μονοπάτια της φύσης, με τις διαδρομές της ελεύθερης σκέψης. Επανέρχεται στη σκέψη μου ένα θεμελιώδες ερώτημα: άραγε, οι πεποιθήσεις σας, διαφέρουν από την κυριαρχούσα άποψη; και αν, ναι, τολμάτε να τις εκφράσετε δημόσια, αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις όποιες και όσο επώδυνες κι αν είναι αυτές για εσάς; Οι πλέον ριζοσπαστικοί -κυρίως οι γυναίκες- θα απαντήσετε αμέσως, ναι, αλλά μετά τη δεύτερη σκέψη, νομίζω ότι θα "κουμπωθείτε". Τι μας φοβίζει πιο πολύ: οι ελεύθερες σκέψεις μας, οι τολμηρές σκέψεις των άλλων ή και τα δύο; Πώς μεταδίδονται σ' εμάς οι σκέψεις των άλλων; Θα μου πείτε: με τη γραφή και με το λόγο! Πώς πραγματοποιείται αυτό; άμεσα και αυτόματα; Κατ' αρχάς, ναι, με τη "γλώσσα του σώματος" που δεν ψεύδεται ποτέ. Όταν όμως πρόκειται να εκφραστούν ποικίλα και πολύπλοκα νοήματα, όχι! Η γνώση μεταδίδεται με την ανάγνωση και τη γραφή. Μάλιστα!  Άλλη μια φορά συλλαμβάνω τον εαυτό μου να σκέπτεται μεγαλόφωνα! Είναι η ίδια πρακτική με αυτή των παιδιών που τραγουδούν δυνατά περπατώντας στα σκοτεινά για να μειώσουν τον φόβο του αγνώστου και να μετατρέψουν το άγχος της μοναξιάς σε επιβεβαίωση αυτοκυριαρχίας. Διαβάζοντας το βιβλίο της Γουλφ, προσπάθησα να κρύψω κάποιες προσωπικές αδυναμίες αλλά η ανάγκη μου να φανερωθώ με οδήγησε να γράψω ένα μάλλον άχαρο και μακροσκελές ανέκδοτο ζωής[2] ' ένα αντι-παράδειγμα!
Ήθελα, λέει, να αισθάνομαι ασφαλής, κοντά στον κόσμο αλλά μακριά από επιβουλές κάθε είδους, θορύβους έντονους κι εφηβική αναίδεια. Το σπίτι μου δε θα ήτανε μεγάλο . ένα δωμάτιο αρκούσε, μ’ ένα ευρύ παράθυρο για να μπορώ να βγαίνω πετώντας κάθε πρωί και μια πόρτα που να βλέπει σε κήπο για όσους θέλουν μόνο να περπατάνε και περιμένουν -μια ζωή- τη μέρα που θα αξιωθούν να περάσουν από «μεγάλη πόρτα» όπως λένε οι χαρτορίχτρες. Για να γράψει ένας άνδρας πρέπει να έχει λεφτά, ένα δικό του δωμάτιο μια γυναίκα -μούσα- για να τον εμπνέει και τουλάχιστον άλλη μια γυναίκα -συνήθως ένα ανώριμο κοριτσόπουλο, γύρω στα τριάντα, με όνειρο να γίνει καλλιτέχνιδα και πολύ μέτρια νοημοσύνη, που να δείχνει ότι τον θαυμάζει απεριόριστα μέχρι αυτός να τη γνωρίσει σε κάποιο φίλο του, καλλιτεχνικό πράκτορα .  μετά, δε χρειάζεται!
Οι ανθρωπολόγοι και οι κοινωνικοί ερευνητές υπολογίζουν πως το ανθρωπογενές περιβάλλον - ως μέγεθος - κατασκευάστηκε για να αισθάνεται άνετα μέσα σ’ αυτό, ένας άνδρας ύψους γύρω στα 1,75 μέτρα, μάλλον κάτοικος πόλης, μέτριας έως ανώτερης μόρφωσης και ηλικίας μεταξύ 30 και 40 ετών. Οι κατοικίες και οι χώροι εργασίας και διασκέδασης κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετούν έναν τέτοιο άνθρωπο ώστε να μπορεί να περνάει από πόρτες χωρίς να χρειάζεται να σκύβει, να κάθεται σε κανονικά καθίσματα, να κοιμάται σε κρεβάτια διαστάσεων 90Χ1,90 μέτρων περίπου, να βολεύεται άνετα σε θέσεις αυτοκινήτων και να μη χρειάζεται να παραγγείλει στο εξωτερικό τα παπούτσια του, γιατί νούμερα μέχρι και 45 υπάρχουν σε όλα τα καταστήματα υποδημάτων στην Ελλάδα.
Αν ο εν λόγω άνθρωπος τα έχει όλα, ή, πάντως, τα περισσότερα από τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και είναι υγιής, είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος, αν είναι άνδρας.  Αν είναι γυναίκα, ακόμη κι αν διαθέτει τα απαραίτητα στοιχεία, θα πρέπει πρώτα να δείξει ότι δεν είναι «γυναίκα», δηλαδή ένα άτομο εξαρτώμενο από την οικονομική δύναμη του συντρόφου της και ύστερα να αποδείξει ότι είναι «άνδρας», δηλαδή ανεξάρτητη και αυτόνομη. Αν καταφέρει να αποδείξει ότι είναι άνδρας, μετά μπορεί άφοβα να παραδεχθεί πως είναι γυναίκα χωρίς καθόλου συνέπειες! Θα γίνει εξαιρετικά αποδεκτή κοινωνικά και θα αναγνωρίζεται ως απόλυτα επιτυχημένη επαγγελματικά. Δεν κρίνεται απαραίτητο να καλύψει το όποιο συναισθηματικό κενό, πιθανότατα έχει προκύψει, τα προηγούμενα χρόνια, από το κυνήγι της καριέρας. Είναι γνωστό ότι το «κενό μας», μας ανήκει!
Αν ένας άνθρωπος -ανεξαρτήτως φύλου- έχει «όλα του κόσμου τα καλά» που λέει ο λαός και θέλει επιπλέον και να γράφει, έε ... τότε ... είναι ανίατη περίπτωση, με βγάζει έξω από τα ρούχα μου! Ακούς εκεί, να θέλουν να γράφουν! Τι θράσος απύθμενο να απαιτούν από τους άλλους να διαβάσουν όσα έγραψαν! Τι απίστευτη ματαιοδοξία να θεωρούν πως τα λόγια τους μπορούν να επηρεάσουν, μέχρι και να αλλάξουν τους άλλους! Κι αν κάνουν τους αναγνώστες να επανασταστήσουν; Να είστε σίγουροι πως αυτό θα συμβεί αν οι άνθρωποι γνωρίσουν τον εαυτό τους και τους άλλους και θελήσουν να αλλάξουν τον κόσμο. Μα δεν καταλαβαίνουν σε τι κίνδυνο μας βάζουν όλους; Αν αρχίσουμε να διαβάζουμε και να γράφουμε το επόμενο βήμα θα είναι να σκεφτόμαστε και αμέσως μετά δεν απομένει παρά να αντιδράσουμε σε ότι μας εμποδίζει να ζήσουμε με ειρήνη και ασφάλεια. Όλοι γνωρίζουν πως όποιος κάνει φασαρία είναι ταραχοποιό στοιχείο, συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και το κράτος καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να τον σωφρονίσει!  Και για όλα αυτά φταίνε οι γονείς και οι δάσκαλοι που επιδίωξαν να διαμορφώσουν τον χαρακτήρα μας! Ευτυχώς, εμείς, δεν έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε ούτε -βέβαια- να γράφουμε και αποφύγαμε τον κίνδυνο να αλλοτριωθούμε από τη γνώση και να εκτραπούμε σε αντιδραστικές πράξεις! Αυτούς που γράφουν και -κυρίως- αυτούς που διαβάζουν, λυπάμαι!  
Όταν κάτι τέτοιοι άνδρες και γυναίκες μεγαλώσουν αρκετά, ώστε να εισέλθουν απερίσπαστοι στην τρίτη ηλικία και στραβολαιμιάσουν κοιτάζοντας διαρκώς πίσω τους τη δεύτερη ηλικία -που δεν έζησαν- θα αρχίσουν να ψάχνουν για ένα δωμάτιο όπου θα αποθηκεύσουν όσα βιβλία τους παρέμειναν απούλητα και θα σπάσουν το κεφάλι τους αναζητώντας τρόπους να αξιοποιήσουν τον άπειρο ελεύθερο χρόνο που θα διαθέτουν. Τι πρόβλημα κι αυτό ' να έχεις απεριόριστο χρόνο και να μην ξέρεις τι να τον κάνεις!
Αν φθάσουν σε αυτό το σημείο, δηλώνω ρητά, πως δε θα βρίσκομαι εκεί για να τους βοηθήσω! Όχι πως έχει σημασία τι πιστεύω ' έτσι, που λέει ο λόγος!
Εδώ που τα λέμε,
μετά βίας αυτοεξυπηρετούμαι!
 
                                                                                                     Γιώργος Δημητρίου Χ.

[1] Πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=ZmDhRvvs5Xw
[2] Σκέψεις με αφορμή την ανάγνωση του βιβλίου της Βιρτζίνια Γουλφ: Ένα δικό σου δωμάτιο Μετάφραση: Μίνα Δαλαμάγκα. Εκδόσεις Οδυσσέας, 2005