Μέρες άνθισης

Ποιοι συνηθίζεται να γιορτάζουν; Οι άνθρωποι, θα μου πείτε, γιατί πιστεύουν πως αξίζει να χαίρονται την ημέρα της ονομαστικής τους εορτής, ή την ημέρα των γενεθλίων τους. Μετρώντας τον χρόνο έχουν την ψευδαίσθηση πως τον ελέγχουν και, επομένως, θέλουν να πιστεύουν πως κάποια στιγμή θα μπορέσουν να τον  σταματήσουν και να παραμείνουν αθάνατοι! Αν πάλι δεν τα καταφέρουν, να ζήσουν για πολλά χρόνια, θα έχουν την καλή δικαιολογία πως μπορεί να αποδείχθηκαν θνητοί αλλά χάρηκαν κάθε στιγμή της ζωής τους, με κορύφωση της ευτυχίας τις ημέρες των γιορτών. 

Οι άνθρωποι είναι σε κάποιες περιόδους της ιστορικής ζωής "ζωντανοί" και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο "δικαιούνται" να γιορτάζουν, εφόσον δέχθηκαν την τοποθέτηση του είδους τους -από τον Θεό-  στην κορυφή της Δημιουργίας και μάλλον χαίρονται γι αυτό. Δικαιούνται όμως και τα πρόσωπα της λογοτεχνικής μυθοπλασίας, δηλαδή οι πρωταγωνιστές και οι ήρωες των μυθιστορημάτων ή των θεατρικών έργων να γιορτάζουν;  Ασφαλώς και δικαιούνται, φαίνεται να απαντά, ο Τζέιμς Τζόυς! Δεν έχω διαβάσει ολόκληρο το έργο του και πιθανώς να έχει απαντήσει στην ερώτηση. Στην Ιρλανδία, λοιπόν και στις Αγγλόφωνες χώρες, κάθε 16η Ιουνίου, γιορτάζουν την ημέρα του Bloom (Boomsday). Ας πούμε πως ο Bloom είναι η μετεμψύχωση του Οδυσσέα στο εκτεταμένο, ομώνυμο έργο του Τζόυς. Τώρα, γιατί Μπλουμ και όχι ένα τυπικό Ιρλανδικό όνομα; Ο συγγραφέας "γράφοντας" και "ζώντας" έκανε ότι μπορούσε για να φανεί αναζητητής του τυχαίου, του φλύαρου, του άπιαστου και του απόλυτου, προσπαθώντας να περιγράψει και να βιώσει στο έργο του, το σύνολο της ανθρώπινης αγωνίας για την επιβίωση, την επικοινωνία και τη γνώση! 

Αν παίξουμε για λίγο το παιχνίδι των συνειρμών: bloom θα μπορούσε να είναι ο ήχος που κάνει ένα μεγάλο βότσαλο όταν πέφτει σε μια μέτρια λίμνη ' blooming (η άνθιση, η πρώτη μέρα της Άνοιξης και ευρύτερα, η αναγέννηση, η ανανέωση, η αναβάπτιση). Είναι φανερό πως ο Τζόυς είχε την ανάγκη να ερευνήσει, να ανασυνθέσει και να αναπλάσει τον κόσμο, γιατί η τότε όψη της κοινωνικής ζωής στις πόλεις ήταν πολύ άσχημη και αποκρουστική για να ζουν μέσα σ' αυτή τα παιδιά και όλοι οι ευαίσθητοι άνθρωποι που εντελώς συμπτωματικά συμβαίνει, σήμερα, να είναι και αναγνώστες των έργων της λογοτεχνίας. Όλα έπρεπε να γίνουν γρήγορα, γιατί η ζωή είναι πολύ άδικη και σκληρή και εξοντώνει τους ανθρώπους με χίλιους τρόπους, γι αυτό το έργο Οδυσσέας διαρκεί (μόλις) 24 ώρες, αλλά πρόκειται για συμπυκνωμένο / διεσταλμένο χρόνο και καταιγιστική βιωμένη αφήγηση. 

Την πρώτη φορά που διάβασα το έργο, θυμάμαι, ήθελα να σταματήσω την δημόσια αφήγηση, να ψάξω να βρω στο κοινό τον Τζέιμς -γιατί όποιος είναι τόσο ζωντανός και δυνατός δε μπορεί να πέθανε- κάπου εκεί ήταν και κρυφογελούσε με τη σαστιμάρα και τη ζάλη που μας προκαλούσε ο ρυθμός της γραφής, να τον καλέσω κοντά μου και να του πω: "σε αγαπώ, βρε παππού, αλλά δείξε λίγο έλεος στους αναγνώστες σου ' βάλε και καμιά τελεία!" Μάλλον δε θα μ' άκουγε, θα με κοίταζε περίεργα και πιθανώς να απομακρυνόταν από κοντά μου. Έτσι, ξεροκατάπια, μουρμούρισα κάτι και συνέχισα την ανάγνωση! Ήταν τέτοια η χαλαρότητα της γραφής -σχεδόν απομαγνητοφωνημένος προφορικός λόγος- που φάνταζε ιεροσυλία να διακόψω την αφήγηση. Θα ήταν σαν να διακόπτεις -προσπαθώντας να τον βοηθήσεις- τον Ορέστη Μακρή στη σκηνή του Μεθύστακα την ώρα που παραπατάει, να ψιθυρίζεις στον Ηλιόπουλο να είναι πιο προσεκτικός στον Δράκο ή να προτρέπεις τον Βέγγο να μην είναι τόσο, ακατάσχετα, ανθρώπινος! Πράγματα αδύνατα!

Είναι τόσο όμορφο να γράφεις όπως σκέφτεσαι, να σκέφτεσαι όπως φαντάζεσαι και να φαντάζεσαι όπως ζεις! Όλοι θυμούνται με αγάπη όσους δασκάλους τους άφησαν να εκφραστούν, τους είπαν: "μιλήστε ' δεν πρόκειται να σας βάλουμε κακό βαθμό αν πείτε κάτι αντίθετο με όσα σας διδάσκουμε εμείς, αρκεί να το δικαιολογήσετε, κι εμείς (οι δάσκαλοι) δεν θα αμφισβητήσουμε την εγκυρότητα της δικαιολογίας σας ' είναι η γνώμη σας και είναι σεβαστή!" Κανένας δεν θυμάται ή θυμάται για λίγα δευτερόλεπτα τα σφιγμένα δόντια του καθηγητή -με την είσοδο στην τάξη- το άνοιγμα του καταλόγου (βαθμολογίου) και τη διερευνητική ματιά αν κάποιος κάνει θόρυβο ώστε να σηκωθεί πρώτος στον πίνακα για να πει το μάθημα, ως τιμωρία! Κάποιος πρέπει να τους μιλήσει για τους μεγάλους παιδαγωγούς που δεν ήταν αναγκαστικά και εκπαιδευτικοί, όπως ο Φρόυντ, ο Γιούνγκ, ο Πιαζέ, ο Ντιούι, η Μοντεσσόρι αλλά και ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο Σεφέρης και ο Παπανούτσος.

Όσο για την ανάγνωση βιβλίων, είναι γεγονός πως και σήμερα ένα βιβλίο είναι φτηνό -ειδικά τα δικαιωμένα βιβλία ' αυτά που έχουν διαβαστεί, δηλαδή τα μεταχειρισμένα- και προσφέρει τη χαρά της επαναληπτικής ανάγνωσης ενώ βρίσκεται τόσο μακριά  από την καθημερινή ενημέρωση που προωθεί ο καθημερινός τύπος.

Ένας "κούκος" δε φέρνει την άνοιξη, αλλά δύο και περισσότεροι μπορεί να ξεκινήσουν μιαν επανάσταση!  

Γιώργος Χατζηαποστόλου

   

Ακούτε καλά;

10 χρήσιμες τεχνικές ενεργητικής ακρόασης

Η ενεργητική ακρόαση είναι το κλειδί για την κατανόηση κάθε συζήτησης. Είναι τρόπος επικοινωνίας και αντίληψης του κόσμου γύρω μας. Κάποιος πολύ εύστοχα έκανε λόγο για ακρόαση με «ενσυναίσθηση» ^. όπου δεν ακούει κάποιος μηχανικά, στο πλαίσιο ενός διαλόγου αλλά ακούει με πρόθεση να καταλάβει. Είναι αυτή η ακρόαση που αποτελεί ιδιαίτερο προνόμιο των πολύ αποτελεσματικών ανθρώπων. Δείτε έναν πολύ χρηστικό πίνακα με 10 τεχνικές ενεργητικής ακρόασης που θα πρέπει να έχει υπόψη του κάθε διαμεσολαβητής κατά την προσέγγιση των δύο μερών (ομιλητή-ακροατή).

ACTIVE LISTENING

HOW TO BE A GREAT LISTENER

Source/Copyright: Whitney Quesenbery, Kevin Brooks, Storytelling for user experience, Crafting Stories for Better Design

10 SKILLS FOR ACTIVE LISTENING
Skill	Behavior	Do	Avoid
Attending, acknowledging	Provide verbal on non verbal awareness of the other person	Face the speaker and maintain eye contact, nod, etc.	Looking around the room or fidgeting
Restating	Respond to the person’s basic verbal message	Repeat the phrase you would like clarified	Changing the subject
Reflecting	Reflect perceptions of content that are heard or perceived through cues	Listen for what is not said. Respond with phrases such as, “So you feel that…”	Discounting or downplaying the speaker’s feelings
Interpreting	Offer a tentative interpretation about the person’s feelings, desires, or meaning	Keep an open mind about what you are hearing; try to picture what the speaker is saying	Assuming you know what the speaker is trying to communicate without listening
Summarizing, synthesizing	Bring together feelings and experiences to provide a focus	Repeat back what you heard briefly but accurately; paraphase	Elaborating on what the people is saying
Probing	Question the speaker in a supportive way to request more information or clean up any confusion	Wait the speaker to pause to ask clarifying questions; try “dangling” or open-ended questions	Interrogating or challenging the speaker
Giving feedback	Share perceptions of person’s ideas or feelings, disclosing relevant personal information	Wait three seconds, and then respond with phrases such as: “So you feel that…”, or “I felt that way when…”.	Interrupting or offering solutions; preaching or teaching
Supporting	Show warmth and caring in one’s own individual way	Pay attention to what isn’t said -to feelings, facial expressions, gestures, posture, and other nonverbal cues	Judging the speaker or rehearsing your response in your head while they are speaking
Checking perceptions	Find out if our interpretations and perceptions are valid and accurate	Check the accuracy of your perceptions with phrases such as, “I think that you are saying…”	Making assumptions or jumping to conclusions
Being quiet	Give the person the time to think as well as to talk	Try to understand what the speaker is feeling and have empathy for the speaker	Filling pauses; instead, let the speaker set the pace

10 [ΧΡΗΣΙΜΕΣ] ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Δεξιότητα	Πώς να συμπεριφερθείτε	Τι να κάνετε	Τι να αποφύγετε
Παρακολούθηση, αναγνώριση	Παρέχετε λεκτική ή μη λεκτική επίγνωση του άλλου προσώπου	Αντικρίστε το πρόσωπο του ομιλητή και να διατηρείτε επαφή με τα μάτια, νεύμα, κ.λπ.	Να κοιτάτε γύρω το δωμάτιο ή να κάνετε νευρικές κινήσεις ανυπομονησίας
Αναδιατύπωση	Ανταποκριθείτε στο κύριο λεκτικό μήνυμα του ατόμου	Επαναλάβετε τη φράση που θα θέλατε να ξεκαθαριστεί	Να αλλάζετε το θέμα (της συζήτησης)
Αντανάκλαση	Αντικατοπτρίστε τις αντιλήψεις του περιεχομένου που έχουν ακουστεί ή έχουν γίνει αντιληπτές μέσω των συνθημάτων	«Ακούστε» ότι δεν έχει ειπωθεί. Ανταποκριθείτε με φράσεις όπως: «Έτσι, αισθάνεσαι ότι...»	Να προεξοφλείτε ή να υποβαθμίζετε τα συναισθήματα του ομιλητή
Ερμηνεία	Προσφέρετε μια δοκιμαστική ερμηνεία για τα συναισθήματα, τις επιθυμίες, ή το νόημα του πρόσωπου	Κρατήστε ανοιχτό το μυαλό σας σχετικά με ότι ακούτε ' προσπάθησε να μετατρέψεις σε εικόνες ότι ο ομιλητής λέει	Να υποθέτετε ότι ξέρετε τι προσπαθεί να επικοινωνήσει ο ομιλητής χωρίς να τον ακούσετε
Σύνοψη, σύνθεση	Φέρτε μαζί τα συναισθήματα και τις εμπειρίες για να παρέχετε μια επικέντρωση	Επαναλάβετε ό, τι προηγουμένως έχετε ακούσει σε συντομία, αλλά με ακρίβεια '  παραφράστε	Να εξειδικεύετε σε ό, τι οι άνθρωποι σας λένε
Ανίχνευση	Αμφισβητήστε τον ομιλητή με έναν υποστηρικτικό τρόπο για να ζητήσετε περισσότερες πληροφορίες ή για να ξεκαθαρίσετε οποιαδήποτε σύγχυση	Περιμένετε τον ομιλητή να σταματήσει για να κάνετε διασαφηνιστικές ερωτήσεις'  δοκιμάστε "εκκρεμείς" ή ανοιχτές ερωτήσεις	Να ανακρίνετε ή να προκαλείτε τον ομιλητή
Παροχή ανατροφοδότησης	Μοιραστείτε τις αντιλήψεις των ιδεών ή των συναισθημάτων του ατόμου, αποκαλύπτοντας σχετικές προσωπικές πληροφορίες	Περιμένετε τρία δευτερόλεπτα και στη συνέχεια απαντήστε με φράσεις όπως: «Έτσι αισθάνεστε ότι ...» ή «ένιωσα με αυτόν τον τρόπο, όταν ...».	Να διακόπτετε ή να προσφέρετε λύσεις [στον ομιλητή] '  κάνοντας κήρυγμα ή διδασκαλία
Υποστήριξη	Δείξτε ζεστασιά και φροντίδα [προσαρμοζόμενοι] στον δικό του [προσωπικό] τρόπο κάποιου	Δώστε προσοχή σε αυτά που δεν λέγονται : στα συναισθήματα, στις εκφράσεις του προσώπου, στις χειρονομίες, στη στάση του σώματος, και σε άλλες μη λεκτικές ενδείξεις	Να κρίνετε τον ομιλητή ή να προβάρετε την απάντησή σας στο κεφάλι σας, ενώ μιλούν
Έλεγχος αντιλήψεων	Εξακριβώστε αν οι ερμηνείες και οι αντιλήψεις σας είναι έγκυρες και ακριβείς	Ελέγξτε την ακρίβεια των αντιλήψεών σας με φράσεις όπως: «Νομίζω ότι λέτε...»	Να κάνετε υποθέσεις ή [να καταλήγετε με] άλματα σε συμπεράσματα
Κατάσταση ηρεμίας	Δώστε στο πρόσωπο τον χρόνο να σκεφτεί, όπως, και να μιλήσει	Προσπαθήστε να καταλάβετε τι αισθάνεται ο ομιλητής και να έχετε συμπάθεια για τον ομιλητή	Να «γεμίζετε» [με λέξεις] τις παύσεις ' αντί να αφήνετε τον ομιλητή, να κανονίζει τον ρυθμό [της ομιλίας]

Πηγές:

http://www.odreurope.com/assets/site/content/skills-active-listening.pdf
http://www.odreurope.com/el/des-diavase/praktikes-symvoules/diamesolavisi/1094-10-xrhsimes-texnikes-energhtikhs-akroashs

                                                                                                               
Μετάφραση: Γιώργος Χατζηαποστόλου