Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023

Το έγκλημα της πολιτικής αδράνειας - Το δυστύχημα των Τεμπών

 


Δίδυμη Σήραγγα Τεμπών 
Σκέψεις και διαπιστώσεις "κατόπιν τραγωδίας":
Η στιγμή, όσο κι αν είναι ακατάλληλη, δυστυχώς προσφέρεται για μια απάνθρωπη αριθμολογία και έναν επίκαιρο πολιτικό σχολιασμό, σχετικά με τα αρνητικά αλλά και τα "θετικά" αποτελέσματα αυτού του τραγικού συμβάντος.
Αρχίζω, υποθέτοντας, πως αν η δεύτερη αμαξοστοιχία δεν ήταν εμπορική αλλά επιβατική, και η σύγκρουση λάμβανε χώρα στο ίδιο σημείο, οι νεκροί θα ήταν τουλάχιστον διπλάσιοι. Αν η σύγκρουση συνέβαινε λίγα μέτρα πιο πίσω -ακριβώς στο κέντρο της σήραγγας- η τεράστια δύναμη της αδράνειας από τη σύγκρουση δεν θα εκτονωνόταν μερικώς με τον εκτροχιασμό και θα μεταδιδόταν ακέραια έως και το τελευταίο βαγόνι του τρένου που μετέφερε επιβάτες. Οι καπνοί, η φωτιά αλλά και η πρόσκρουση στα τοιχώματα της σήραγγας, που θα ακολουθούσε, θα εξόντωνε και τους τελευταίους επιβιώσαντες της σύγκρουσης.
Ζητώ προκαταβολικά συγγνώμη, για την ασέβεια του σχολιασμού που θα ακολουθήσει -για λογαριασμό των υπευθύνων- αλλά οι ίδιοι στερούνται της απαραίτητης προσωπικής και κοινωνικής ευαισθησίας που θα έπρεπε να διαθέτουν και να δείξουν στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτού του εγκλήματος κι έτσι, προκύπτει η άμεση ανάγκη μιας ακόμα κραυγαλέας επισήμανσής (της δικής μου).
- Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με την τραγωδία των Τεμπών θα σταματήσουν με τον πιο άμεσο και απόλυτο τρόπο οι συμψηφισμοί των νεκρών από προηγούμενες τραγωδίες, δηλαδή, δεν θα ακουστεί ξανά το αλαζονικό επιχείρημα της κυβέρνησης προς την προηγούμενη κυβέρνηση: "Εσείς μετράτε νεκρούς -εννοούσαν τους 101 στο Μάτι- ' Εμείς (η τωρινή κυβέρνηση) μετράμε υλικές καταστροφές!!!" γιατί τώρα και οι κυβερνώντες "μετρούν" νεκρούς" στα Τέμπη, καθώς η ζωή επέβαλε αυτόν τον "ανίερο συμψηφισμό."
- Η τεράστια επικοινωνιακή και πολιτική, ελληνική επιτυχία της αποστολής της ΕΜΑΚ στους σεισμούς της Τουρκίας που προηγήθηκε του ατυχήματος και που εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο η κυβέρνηση, "συμψηφίστηκε" από την ίδια τη ζωή, με τον πιο αποτρόπαιο τρόπο, με τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη. Αν και τα μεγέθη του σεισμού και του ατυχήματος δεν είναι συγκρίσιμα, πάντως, βρίσκουν στο τιμόνι των δύο γειτονικών χωρών (Ελλάδας και Τουρκίας) έναν "πρόεδρο" (στρατιωτικό και πολιτικό δικτάτορα) και έναν "επιτελάρχη" (επικοινωνιακό μονάρχη). Όπως προκύπτει από την ιστορική εμπειρία, οι συγκεντρωτικές εξουσίες των ηγετών δεν ευνοούν τη δημοκρατική διακυβέρνηση των χωρών και αν προστεθεί σε αυτά και η κοινωνική αναλγησία, τότε οι δύο χώρες δεν φαίνεται να διαφέρουν ουσιαστικά στις εξουσιαστικές κοινωνικές πολιτικές που ασκούν.
- Η συμφορά των Τεμπών αφύπνισε τα πολιτικά και κοινωνικά κινήματα, παραμέρισε "οριστικά(;) " το "μούδιασμα" από την πανδημία και πρόσθεσε στο σκάνδαλο των υποκλοπών, τη μέγιστη πολιτική αδιαφορία του επιτελικού κράτους για τον απλό πολίτη και την προβληματική καθημερινή του διαβίωση όπως προκύπτει από το μέγιστο γεγονός της ακρίβειας των αγαθών.
- Πέρασε σε δεύτερο πλάνο ο αγώνας των καλλιτεχνών για κοινωνική και προσωπική καταξίωση των σπουδών και των πτυχίων τους, αλλά οι καλλιτέχνες ενώθηκαν με τους νέους στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για τη δολοφονία των 57 ανθρώπων στα Τέμπη, αυξάνοντας σημαντικά την κοινωνική συνοχή όσων συμμετέχουν στα κινήματα.
- Ο υπουργός μεταφορών παραιτήθηκε για να δείξει ευθιξία, αφού δεν μπόρεσε κατά τη διάρκεια της θητείας του να δείξει την απαραίτητη ικανότητα να διοικήσει ένα υπουργείο που βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση με την μετακίνηση και την ατομική ασφάλεια των πολιτών. Σημειώνεται το γεγονός πως η παραίτηση είναι προσχηματική αφού ο κύριος Κ.Κ. σκέπτεται να είναι πάλι υποψήφιος του κόμματός του στις επερχόμενες εκλογές. Όσοι εσωκομματικοί συνάδελφοί του έχουν τη στοιχειώδη πολιτική νοημοσύνη να μην εκτίθενται τόσο απροκάλυπτα απέναντι στο "λαϊκό αίσθημα", του "προτείνουν" με ευγένεια να αποφασίσει ο ίδιος να μην κατέβει στις εκλογές διευκολύνοντας έτσι το κόμμα να δείξει την όποια, έστω και ετεροχρονισμένη, κοινωνική ευαισθησία. Αλλά ο "πρώην" σωπαίνει καθώς φαίνεται πως έχει πάντα στο μυαλό την πολιτική του εξέλιξη -υπεράνω της τραγωδίας- που προκάλεσε η αβουλία και η ανεπάρκειά του ως υπουργού, που καταλήγει σε ηθική αυτουργία.  Εμφανίστηκε χθες ο υπουργός Επικρατείας, ένας από τους λίγους νοήμονες ανθρώπους αυτής της κυβέρνησης, να ζητήσει από τους ψηφοφόρους των Σερρών να δώσουν "μια δεύτερη ευκαιρία" στις εκλογές στον παραιτημένο υπουργό ' να δείξουν ότι τον συγχωρούν -παρακάμπτοντας έτσι την δημοσιογραφική επιτίμηση, την κοινωνική κατακραυγή και την λαϊκή αγανάκτηση- για το έγκλημα των Τεμπών με τον πιο λαϊκίστικο τρόπο. Άλλωστε η υποκρισία ανήκει σε ένα κόμμα που όπως όλα τα συντηρητικά κόμματα των χωρών του πρώην Τρίτου Κόσμου θέλει να λέγεται "λαϊκό", και νομίζει πως αποστασιοποιείται από τον λαϊκισμό κατηγορώντας άλλα κόμματα γι αυτό.
Ο πρώην πρωθυπουργός Κ.Κ., πάντως, δήλωσε προ ημερών, πως δεν θα συμμετάσχει στις εκλογές, ανοίγοντας τον πολιτικό δρόμο προς τον συγγενή του να ακολουθήσει τον δρόμο των συνονόματου Κωνσταντίνου Καραμανλή που ξεκίνησε κι εκείνος -αν γνωρίζετε- την μεγάλη πολιτική του καριέρα .ως υπουργός μεταφορών.
Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Η ανάλυση της πολιτικής αθλιότητας δεν πιστεύω πως συμβάλλει στην ανάδυση της κοινωνικής ευαισθησίας, αλλά παραμερίζει -έστω και στιγμιαία- τον πολιτικό φαρισαϊσμό και αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις των εκάστοτε κυβερνώντων.
Θεωρώ πως η περίοδος των εορτών του Πάσχα, που θα προηγηθεί των Εκλογών, θα κατευνάσει κάπως τη λαϊκή οργή, αλλά όχι την κοινωνική μνήμη, καθώς θα εντείνει τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας  των πολιτών. Από την άλλη πλευρά, δυστυχώς, για την Ελλάδα, νομίζω πως οι Έλληνες πολιτικοί αφοσιωμένοι στον προεκλογικό αγώνα, δεν θα δώσουν την πρέπουσα σημασία στο αποτέλεσμα των εκλογών στην Τουρκία, καθώς μια πιθανή εκλογή του Κιλιντσάρογλου, μετά από λίγους μήνες ύφεσης της έντασης, θα επηρεάσει, πιστεύω, δυσμενώς τις σχέσεις των δύο χωρών, καθώς προβλέπω πως ο Ερντογάν θα αποδειχθεί, τελικά, περισσότερο μετριοπαθής από τον πρώτο.   
Εύχομαι στα πολιτικά κόμματα καλά αποτελέσματα στις εκλογές και σε όσους πολιτικούς δίνουν την πρέπουσα σημασία στην κοινωνική αδράνεια έναν ήρεμο και μακάριο ύπνο.

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

Εξ αφορμής της ημέρας

Ήταν 12 του Μάρτη........μ' ένα τρένο της γραμμής...τρίτη θέση σε βαγόνι...μ' αγαπάς και με θυμάσαι; 

Δύο νεκροί καλλιτέχνες αφιερώνουν σε 57 άλλους νέους ανθρώπους που έφυγαν στις 28 Φεβρουαρίου τη μουσική και τον λόγο τους.
Γ.Χ. 

 

Πέμπτη 9 Μαρτίου 2023

Γυναίκα: Το τέλος της καταπίεσης άρχισε....


Η γυναίκα -ιδιαίτερα όταν ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά την κάνουν θελκτική- συμπληρώνοντας την ανθρώπινη εικόνα της, είναι λουλούδι, είναι στολίδι ' κοιτάζουν να την υποτάξουν και όταν δεν τα καταφέρνουν δεν διστάζουν να την εξοντώσουν ' η γυναίκα χρειάζεται την προσοχή και τη φροντίδα όλων μας για να φέρει σε πέρας τον πολλαπλό ρόλο (μητέρα, σύζυγος, επαγγελματίας) που κλήθηκε να εκτελέσει από τη φύση και την κοινωνία. 
Ίσως, μια στιγμή στο άμεσο μέλλον, οι βίαιοι άντρες που αναζητούν ¨"αλλού" την εξουσία στην αγάπη, να καταλάβουν πως τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την αγάπη της γυναίκας στη συζυγική σχέση. Αυτά έλεγε η μητέρα μου όσο ζούσε μαζί μας.

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Τετάρτη 8 Μαρτίου 2023

"Μοντέρνο" και "μεταμοντέρνο" ' δύο επινοημένοι όροι


Σκέψεις με αφορμή το βιβλίο: Μοντέρνο και μεταμοντέρνο, εκδ. Σμίλη 1988, σ.σ. 276. Πρόκειται για έναν τόμο όπου περιλαμβάνονται εισηγήσεις και παρουσιάσεις που έγιναν στο ομώνυμο συμπόσιο το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών κατά το τριίμερο 26-28 Φεβρουαρίου 1988.

Οι  άνεργοι φιλόσοφοι ή οι  αργόσχολοι θεωρητικοί της τέχνης συνηθίζουν να δίνουν ονόματα σε νέα ρεύματα ή τάσεις της τέχνης, υπαρκτά ή ανύπαρκτα, μόνο και μόνο για να δικαιολογήσουν τον ρόλο και τη λειτουργία τους ως εργαζόμενοι ή μάλλον υπο-απασχολούμενοι στον ιδιωτικό, επαγγελματικό τους χώρο ' χωρίς, κατά τη γνώμη μου, να υπηρετούν καμιά ουσιαστική αισθητική ανάγκη του μελετητή ή έστω του απλού θεατή, του ακροατή ή του αναγνώστη. Σε αυτή την κατηγορία των θεωρητικών τοποθετώ τους "νονούς" της έννοιας "μοντέρνο" και ακόμα περισσότερο της έννοιας "μεταμοντέρνο".
Τίποτα δεν με δυσαρέστησε περισσότερο, θυμάμαι, στη σχολική μελέτη μου, από το να παρακολουθώ τα βήματα ανάπτυξης της θεωρίας κάθε φιλοσόφου. Ήδη από τα χρόνια της προεφηβικής μου ζωής είχα διαμορφώσει μια προ-δομή του μικρού ανθρώπινου  "σύμπαντος" που είχα πλάσει και περίμενα από τους φιλοσόφους και τους θεωρητικούς της τέχνης να ξεκαθαρίσουν, να φωτίσουν και να διευκολύνουν με αυτό τον τρόπο, να διορθώσω τα λάθη, τις παρερμηνείες και τις αυθαιρεσίες της πρώιμης διανοητικής μου αναζήτησης που αφορούσε την ουσία του ανθρώπου, του κόσμου και του Θεού. 
Αντί γι αυτό, κάθε φορά βρισκόμουν μπροστά στη σκέψη ενός "φιλοσόφου" που είχα της αίσθηση πως μονολογούσε ' δεν απευθυνόταν σε κανέναν, αλλά χαμένος σε έναν ιδιωτικό κόσμο που κατασκεύασε ο ίδιος, φαινόταν να δίνει προφορικές εξετάσεις σε ένα Ανώτερο Όν -έναν Θεό- και μάλιστα έχοντας μια εντελώς αφύσικη βεβαιότητα πως "έχει δίκιο σε όλα όσα ισχυρίζεται" και δεν αναμένει από τον Απόλυτο Κριτή τίποτα πέρα από την -εντελώς τυπική- πλήρη αναγνώριση της "έγκυρης" και "αντικειμενικής" του θεώρησης του "Κόσμου". 
Ο πρώτος τίτλος που έδωσα σε αυτό το σύντομο κείμενο ήταν Φιλοσοφικά και αισθητικά ρεύματα: Η ονοματοδοσία του ανύπαρκτου ή του επινοημένου.
Κύρια επιδίωξή μου είναι η αποφυγή της κατηγοριοποίησης των διανοητών σε φιλοσόφους, θεωρητικούς της τέχνης, πολιτικούς ηγέτες και κοινωνικούς διαμορφωτές. Μοναδικό μου κριτήριο, είναι ο βαθμός στον οποίο η "φιλοσοφία" τους έχει εφαρμογή, πλήρη ή έστω μερική, στην καθημερινή πραγματικότητα και ζωή. Η θεωρία της τέχνης, όπως την αντιλαμβάνομαι, είναι ενιαία ' δεν υπάρχουν φιλοσοφικές ή καλλιτεχνικές τάσεις ' οι διαχωρισμοί σε ρεύματα και τάσεις γίνονται όταν αλλάζει κάθε φορά μορφή η κοινωνία και οι ανάγκες της. Τότε, για να γίνει ευκολότερη η μελέτη της τέχνης εξετάζονται περίοδοί της που συμβαίνει να έχουν κάποια κοινά -όχι μοναδικά, ούτε πρωτότυπα- χαρακτηριστικά.
"Η λέξη "μεταμοντέρνο" γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1975, μέσα από ορισμένα περιοδικά στον χώρο της αρχιτεκτονικής". (σ. 11).. Κάθε σύγχρονος "καλλιτέχνης" σε μια αέναη επιδίωξη να παράγει πρωτότυπο έργο ή απλά επειδή συναισθάνεται πως δεν αντέχει τη σύγκριση με την προηγούμενη υψηλή μορφή της τέχνης είτε αρχαιοελληνική, είτε ρωμαϊκή είτε σύγχρονη ονομάζεται, επινοεί μια "νέα" τάση της τέχνης και της δίνει ένα όνομα -τελευταία, επίσημα αποδεκτά ονόματα τα: "μοντέρνο" και "μεταμοντέρνο"- μην παραλείποντας, βέβαια, να τοποθετήσει το έργο του στην κορυφή αυτής της νέας τάσης. Σύμφωνα με την κοινή λογική αν μια ιδέα ή ένα αντικείμενο έχει ένα όνομα, σημαίνει πως υπάρχει, χωρίς, βέβαια, η ονοματοδοσία αυτή να δικαιολογεί πως αυτό το κάτι έχει και πραγματικό λόγο ύπαρξης. 
Γιώργος Χατζηαποστόλου.