Η ψυχή των ανθρώπων - φαντασμάτων

 

Γυρεύοντας μια πρόφαση, τώρα στο τέλος της χρονιάς, για να μιλήσω για βιβλία και ανθρώπους, ηλικιωμένους και νεότερους, επιχείρησα μια αντιστοίχιση ανάμεσα στους τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στη συμπαράσταση των ανθρώπων της τρίτης (;) ηλικίας, δηλαδή, το ίδρυμα (οίκος ευγηρίας), οι ίδιοι οι εξυπηρετούμενοι και το νοσηλευτικό προσωπικό, σε σχέση με τρία κείμενα: της Nellie Bly, του Νίκου Εγγονόπουλου και του Μανόλη Κορρέ, αντίστοιχα. 

Το ίδρυμα (Μανόλης Κορρές)

Ο οίκος ευγηρίας (συνήθως ένα ιδιωτικό ίδρυμα) είναι ένας θεσμός που έρχεται να συμπληρώσει την ανυπαρξία ανάλογων δημόσιων ιδρυμάτων φιλοξενίας και ιατρικής παρακολούθησης των ηλικιωμένων. Είναι αναπόφευκτο, όπως συμβαίνει άλλωστε σε όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, στις επιδιώξεις του ιδρύματος να προέχει το κέρδος και οι ηλικιωμένοι φιλοξενούμενοι να αντιμετωπίζονται σαν ενοχλητικοί επισκέπτες που ήρθαν απρόσκλητοι σε μια γιορτή και επιμένουν να γίνουν δεκτοί ως επίσημοι καλεσμένοι. Το προσωπικό σε αναλογία ένας/μία νοσοκόμος για 40 νοσηλευόμενους κάνει υπεράνθρωπες προσπάθειες να εξυπηρετήσει τους ανθρώπους. 

Οι ηλικιωμένοι ένοικοι (Νίκος Εγγονόπουλος)

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι δεν είναι υποχρεωτικά και γερασμένοι. Όσοι δεν πάσχουν από άνοια και έχουν μόνο κινητικά προβλήματα μπορούν να συνεννοηθούν με το νοσηλευτικό προσωπικό και τους συγγενείς και φίλους που τους επισκέπτονται. Έχουν ευφυΐα, χιούμορ και οξύτατη αντίληψη και όλα αυτά τα χαρίσματα βγαίνουν στην επιφάνεια, εφόσον οι γύρω δείχνουν το ανάλογο ενδιαφέρον γι αυτούς.

Αν οι άλλοι αδιαφορούν γι αυτούς, κλείνονται βαθμιαία και σταθερά στον εαυτό τους και μετατρέπονται σε λίγο καιρό σε ανθρώπινες ψυχές - φαντάσματα που υπάρχουν αλλά δεν ζουν.

Η υπηρέτρια (Nellie Bly)

Αναζητώντας -υποτίθεται- εργασία υπηρέτριας σε γραφεία ευρέσεως εργασίας η πρωταγωνίστρια του αφηγήματος  περιγράφει με χαριτωμένο τρόπο τι σκέφτεται, πως ενεργεί και γιατί δεν ολοκληρώνει την ερευνητική της απόπειρα.

Ο υπηρέτης (Γιώργος Χατζηαποστόλου)

Η απόκτηση της ιδιότητας του υπηρέτη, όταν δεν έχει προηγηθεί η εκούσια επιλογή αυτού του ρόλου, από ένα άτομο -κυρίως γυναίκα, χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση ενός άντρα- είναι μια δύσκολη απόφαση.  Η υπηρέτηση μπορεί όμως να εξελιχθεί, στην πορεία, σε μία άσκηση πειθαρχίας σε κανόνες, ενδυνάμωσης της θέλησης και, τελικά σε μια ιδιαίτερη μορφή ικανοποίησης από το ίδιο το άτομο που υπηρετεί, εφόσον, με τα χρόνια, κατανοήσει πόσο χρήσιμο μπορεί να φανεί στην ανακούφιση των ηλικιωμένων από πόνους και, τελικά, στην παράταση της ζωής τους.

 

Βιβλιογραφία

Nellie Bly, «Προσπαθώντας να γίνω υπηρέτρια». 1887. Quotidiana . Εκδ. Πάτρικ Μάντεν. 24 Jun 2008. 30 Dec 2023. Πηγή: http://essays.quotidiana.org/bly/trying_to_be_a_servant/

Νίκος Εγγονόπουλος, Ημερολόγιο 2007, ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος. Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής - (Η ψυχανάλυσις των φαντασμάτων), Έκδ. Εριέττα Εγγονοπούλου & Ύψιλον βιβλία 2006, σ.σ. 317.

Μανόλης Κορρές, Οίκος Ευγηρίας - "Η Ευτυχισμένη Δύσις", Εκδ. Κέδρος 1979, σ.σ. 144. Πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=bSO8ZIzac_A

Ειρήνη - Ισότητα - Ανάπτυξη

Καλημέρα και καλό μήνα φίλες και φίλοι! 

Πριν από μερικές ώρες βρέθηκα στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Δεν πρόλαβα την αρχή της εκδήλωσης (έφτασα στις 6). Μέτρησα 45 γυναίκες και 4 άνδρες (μαζί με τους ομιλητές). Από τις παρουσίες των ομιλητριών και των ομιλητών αναφέρω τις κυρίες Λογιάδου (Ε.Γ.Ε.) και Ιωαννίδη, την κυρία Δημαδάμα, την Ρωξάνη Βέη (πρώτη σε ψήφους δημοτική σύμβουλο στις πρόσφατες εκλογές), την Δώρα Χρυσικού (ηθοποιό), την κυρία Χατζηγιάννη (σκηνοθέτιδα) και από τους ελάχιστους κυρίους τον επικεφαλής της Επιθεώρησης Εργασίας (ανεξάρτητης πλέον αρχής) και τον κύριο Γιάννη Μαρκάτο. Συνταρακτική (από τις παρευρισκόμενες στο κοινό) η κυρία Σπαθιά που μας εξομολογήθηκε το πρόβλημά της με το αυτιστικό παιδί της και την αδιαφορία της πολιτείας γι αυτό. Από το τρίπτυχο: Ισότητα- Ειρήνη - Ανάπτυξη (διαρκή στόχο των εργαζόμενων ανδρών και -κυρίως- γυναικών) δεν νοείται ανάπτυξη χωρίς εξάλειψη της βίας. Δεν νοείται καλός μήνας με γυναίκες βιασμένες -με κάθε τρόπο- ή νεκρές. 

Γιώργος Χατζηαποστόλου