Δοκιμές ανθρωπιάς

"Η ανθρωπιά δεν έχει όρια και αυτό ακριβώς απέδειξε ένας άγνωστος άντρας μέσα σε μετρό κάνοντας μια διπλά ευγενική χειρονομία. Όπως φαίνεται στο βίντεο που ανέβασε στο YouTube η χρήστης Maria Lopez, και μέχρι στιγμής έχει ξεπεράσει τα 9 εκατ. views, μια κοπέλα πουλούσε τριαντάφυλλα μέσα σε μετρό για να βγάλει τα προς το ζην. Κάποια στιγμή την πλησίασε ένας άντρας και τη ρώτησε πόσο κάνουν 15 τριαντάφυλλα. Αφού η πλανόδια πωλήτρια λουλουδιών έκανε τον υπολογισμό, ο άντρας της έκανε μια απίστευτη πρόταση: αγόρασε όλα τα λουλούδια που είχε στο πανέρι της, υπό τον όρο να τα μοιράσει στους επιβάτες. Η κοπέλα δεν μπόρεσε να κρατήσει τα δάκρυά της από τη συγκίνηση, καλώντας όλους να πάρουν δωρεάν ένα τριαντάφυλλο".

http://www.ethnos.gr/video/arthro/ti_ekane_kyrios_mesa>se_metro_kai_ksespase_se_klamata_h_planodia_politria_loyloudion_vid-64770087/

Οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούν για να κινηθούν τα μέσα σταθερής τροχιάς (Ηλεκτρικό, Μετρό, Τραμ). Συναντάμε στους συρμούς κάθε στιγμή μικροπωλητές, πλανόδιους μουσικούς (σπανιότερα), αμιγείς και επαγγελματίες ζητιάνους και ευκαιριακούς ζητιάνους (πρώην ή νυν χρήστες ναρκωτικών, φορείς του Aids, αποφυλακισθέντες κ.ά.). Τι κρύβει κανείς μέσα στην ψυχή του, μόνο ο Θεός γνωρίζει ' αμέσως μετά, προσεγγίζουν την ψυχή οι μεγάλοι ψυχολόγοι (Φρόυντ, Γιούνγκ, Άντλερ, Σκίνερ, Ράιχ, Φρομ και άλλοι) και τελευταίοι ακολουθούν λαχανιασμένοι οι σημερινοί ψυχολόγοι, όπως η αφεντιά μου. Η χαμηλή οικονομική μου κατάσταση δεν μου επιτρέπει να ξοδεύω ούτε το ελάχιστο και έτσι έχω εξασκηθεί, αναλύοντας συμπεριφορές, να αποφεύγω -κατά το δυνατόν- την εξαπάτηση, από επαγγελματίες ζητιάνους. Από την εποχή που ο Ανδρέας Καρκαβίτσας έγραφε τον Ζητιάνο  έως τις ημέρες μας, η επαιτεία ακολουθεί τους ίδιους επικοινωνιακούς και συμπεριφορικούς κώδικες. Στοχεύουν το συναίσθημα του "πελάτη" με αναφορές στην παρούσα κατάστασή τους (είμαι άρρωστος, είμαι άνεργος, είμαι άστεγος, διαθέτω πολυμελή οικογένεια, το παιδί μου είναι άρρωστο κτλ.). Οι μικροπωλητές είναι, συνήθως, έντιμοι άνθρωποι που παλεύουν να ζήσουν πουλώντας στυλό ή χαρτομάντιλα. Οι επαίτες, πολλές φορές, κρατούν μπροστά τους ένα αποδεικτικό στοιχείο (πιστοποιητικό νοσοκομείου ή κάτι παρόμοιο) για να πείσουν τους δύσπιστους επιβάτες του τρένου. 

Την αλήθεια από το ψέμα, την πραγματική -έκτακτη ή διαρκή- ανάγκη επιβίωσης από την προσοδοφόρα επαγγελματική ενασχόληση με την επαιτεία, διαχωρίζουν ορισμένοι απλοί κανόνες συμπεριφοράς με κριτήρια : τη συνέπεια, τη συνέχεια, την απλότητα και την ισορροπία συναισθημάτων του ανθρώπου που ζητά βοήθεια.

Τι κάνει ο επαγγελματίας επαίτης; Πυροδοτεί με όπλο τη γλώσσα του τυποποιημένες φράσεις που επαναλαμβάνει συχνά, ασύντακτες σαν "σφαίρες", "στοχεύοντας" το πορτοφόλι, αν διαπιστώσει πως κάποιος συγκινήθηκε και έχει "ραγίσει" η καρδιά του. Επιμένει να στέκεται, κυρίως, μπροστά σε γυναίκες, αν διαισθανθεί πως του έχουν δώσει σημασία και ζητά φορτικά να ανταποκριθούν, ακόμη κι αν δεν έχουν συγκινηθεί με την κατάστασή του, μόνο και μόνο για να αποφύγουν την εντεινόμενη ψυχολογική πίεση που ασκεί. Αλλάζει απότομα συμπεριφορά αν δεν υπάρχει ανταπόκριση στην "παράσταση" που παίζει ' εγκαταλείπει το βαγόνι αν το τρένο δεν είναι ενοποιημένο ή κατεβαίνει σε σταθμούς με εκατέρωθεν πρόσβαση σε αντίρροπους συρμούς, σε αφετηρίες ή σε τερματικούς σταθμούς ' δεν επαιτεί στις αποβάθρες παρά μόνο μέσα στους συρμούς. Η κίνηση του τρένου τον ωθεί συναισθηματικά να ενεργοποιήσει τη "θεατρική" του παράσταση ' η εκκίνηση είναι η "αυλαία" και ο τερματικός ή ένας ενδιάμεσος σταθμός, η "λήξη" του δρώμενου! Ζητιάνος και επιβάτες πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση και φαίνεται να έχουν τον ίδιο σκοπό ' να φτάσουν στον προορισμό τους ' άρα θα πρέπει να έχουν και παρόμοια συμπεριφορά: οι επιβάτες να δίνουν και ο ζητιάνος να παίρνει! Παράλογο; Όχι, ακριβώς! Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που στερείται ενός αξιόπιστου Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, το κενό διάστημα των κρατικών κοινωνικών παροχών καλούνται να καλύψουν όλοι οι ενεργοί πολίτες με τις πρωτοβουλίες αλλά και τις "πυροσβεστικές" κινήσεις τους. Κάπως έτσι δεν θα πρέπει να εκδηλώνονται οι συμμετοχικές διαδικασίες;

Οι περιστασιακοί επαίτες ή οι άνθρωποι που ασκούν την επαιτεία λόγω ανάγκης, έχουν ανθρώπινη συμπεριφορά. Κινούνται αργά, χωρίς να σταματούν και να στοχεύουν συγκεκριμένους ανθρώπους, δεν φωνάζουν, μιλούν χαμηλόφωνα έως ψιθυριστά, αποφεύγουν να κοιτάζουν κατάματα τους επιβάτες, παρά μόνο τη στιγμή που θέλουν να ευχαριστήσουν κάποιον για τη συνεισφορά του. Παραμένουν στον ίδιο χώρο του τρένου με τους υπόλοιπους επιβάτες -ανεξάρτητα από την ανταπόκριση του κοινού στις παρακλήσεις τους- και πολλές φορές σωριάζονται σε ένα άδειο κάθισμα στην άκρη του βαγονιού ή σκύβουν το κεφάλι ξεσπώντας σε ένα βουβό κλάμα! Βγαίνουν στον σταθμό που μάλλον βρίσκεται πλησιέστερα στην κατοικία τους, χωρίς να κοιτάζουν γύρω τους ' βαδίζουν με τον δικό τους ρυθμό μέσα στο πολύβουο πλήθος, αλλά δεν δείχνουν να επικοινωνούν με κανέναν γιατί δεν υπάρχουν άνθρωποι ' μόνο "άτομα!" Το "απόλυτο" κριτήριο που διακρίνει, κατά τη γνώμη μου, τον επαγγελματία επαίτη από τον άπορο, είναι -πέρα από την συνολική συμπεριφορά- ο τρόπος που δέχεται την μικρή, όσο και απροσδόκητη, αλλά όχι ανέλπιστη, βοήθεια από τους ανθρώπους που έχουν μάθει να αναγνωρίζουν τη μία αλήθεια ανάμεσα σε χίλια ψέματα. Παρακολουθώ χωρίς ανάσα το τέλος της όλης διαδικασίας της επαιτείας και δεν είναι λίγες οι φορές που έχω ακολουθήσει άνθρωπο, που ζητούσε βοήθεια, έξω από τον συρμό για να τον βοηθήσω ' το βλέμμα του όταν τον αγγίζω ελαφρά στον ώμο για να γυρίσει να κοιτάξει και να του δώσω τα λίγα που μπορώ, δεν περιγράφεται με λόγια. Δείχνει να μην είναι συμπτωματικό ότι πηγαίνω λίγες φορές στην εκκλησία καθώς βλέπω παντού ανθρώπους που έχουν ανάγκη από βοήθεια και κάνω κι εγώ κάτι ελάχιστο γι αυτούς. Η Εκκλησία είναι οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη ' όχι μόνο το κτίριο που τη στεγάζει!

Ειδικά αυτές τις ημέρες των γιορτών, με το μεγάλο συναισθηματικό φορτίο που τις συνοδεύει, θα κάνω ότι μπορώ για να αισθανθούν καλύτερα ακόμα και άνθρωποι για τους οποίους δεν είμαι "απόλυτα βέβαιος" πως υποκρίνονται τους αναξιοπαθούντες ' ας με κοροϊδέψουν ' χαλάλι τους!

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Δεν είναι καλό σημάδι!

Μια ανάρτηση έκτασης μισής σελίδας δε μπορεί κατά τη γνώμη μου να θεωρηθεί μεγάλη, όπως γράφει μια φίλη, όσο λιγόλογοι κι αν είμαστε. Έτσι, μάλλον δεν θα αποφύγω να σας κουράσω λίγο περισσότερο. 

Πράγματι, όλοι θα περάσουμε αρκετές δύσκολες στιγμές στη ζωή μας, αλλά ήθελα να πιστεύω πως τις δυσκολίες θα μας τις έχουν προκαλέσει άνθρωποι που μας γνωρίζουν ελάχιστα και δεν ανήκουν με κανένα τρόπο στον στενό φιλικό μας κύκλο, ούτε έχουν κοινό τόπο καταγωγής μ' εμάς. Οι πραγματικά δυνατοί άνθρωποι, κατά τη γνώμη μου δεν επιδεικνύουν με κανένα τρόπο τη δύναμή τους και πάντως, Ποτέ με χειρονομίες, χονδροειδείς αστεϊσμούς και σωματική επαφή ' όποιος απλώνει χέρι, θα το μετανιώσει! Σκοπός της συμπεριφοράς μας δεν είναι ούτε να εντυπωσιάσουμε τους άλλους, ούτε να μας θαυμάσουν, ούτε να βρούμε μια περιστασιακή παρέα, αλλά να μας γνωρίσουν πραγματικά ως ανθρώπους. Γιατί, μην ξεχνάτε πως όλοι έχουμε χέρια και μπορεί να τα χρησιμοποιήσουμε είτε για να ανταποδώσουμε τις "αστείες χειρονομίες", με τις οποίες γελούν όλοι εκτός από αυτόν που τις "δέχεται" είτε για να σηκώσουμε το τηλέφωνο και να κάνουμε δυό-τρία επώνυμα τηλεφωνήματα.

Ο ρόλος του διαιτητή-ειρηνοποιού σε μια διένεξη δεν μπορεί να είναι αμερόληπτος ανάμεσα σε θύτη και θύμα ' οφείλει να είναι υποκειμενικός, διαφορετικά στερείται ανθρωπιάς! Οι ευγενείς μεσολαβητές δεν μπορεί να λειτουργούν με τη λογική "των ίσων αποστάσεων" που εφαρμόζουν στο πολιτικό παιχνίδι οι μεγάλες δυνάμεις. Δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μεσολαβεί κάποιος στην εξομάλυνση διενέξεων όταν δεν τον αφορούν προσωπικά! Η διατήρηση της συνοχής μιας ομάδας δεν είναι αυτοσκοπός. Αντίθετα, η ομοφωνία των μελών μιας ομάδας θεωρώ πως είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία της. Οι άνθρωποι δεν χρειάζεται άλλο να φαίνονται (δυνατοί) και άλλο να είναι (ευαίσθητοι) ούτε να φέρονται διαφορετικά σε δημόσιο χώρο και διαφορετικά στο σπίτι τους ' ο άνθρωπος είναι ένα ενιαίο αδιαίρετο σύνολο και ως συγκροτημένη οντότητα οφείλει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο σε όλους τους χώρους! Η ευαισθησία είναι ικανότητα πρόσληψης συναισθηματικών ερεθισμάτων ' δεν είναι αδυναμία. Με αυτή τη λογική, οι περισσότερες γυναίκες, που κατά κοινή παραδοχή είναι ευαίσθητες, θα μπορούσαν να θεωρηθούν αδύναμες, πράγμα απολύτως ασύμβατο με την πραγματικότητα και τις πεποιθήσεις μου, καθώς πιστεύω πως είναι "το πρώτο φύλο", ιστορικά και αξιολογικά, πολύ χαίρομαι γι αυτό κι ας διαφωνήσει όποιος θέλει! Άλλωστε, να μην ξεχνάμε πως ο αληθινός χαρακτήρας ενός ανθρώπου φαίνεται από την αντίδρασή του σε καταστάσεις κρίσεως ' όταν επικρατεί ηρεμία όλοι είναι πολιτισμένοι, ήσυχοι και "καλοί". 

Επειδή πολλές οικογένειες της αστικής τάξης ή της λεγόμενης "καλής κοινωνίας" έμαθαν στα παιδιά τους από μικρή ηλικία να υποκρίνονται  αποτελεσματικά ' πράγμα που μεγέθυνε και παγίωσε η ακαδημαϊκή ατμόσφαιρα των Ελληνικών παραδοσιακών πανεπιστημίων, με το σταθερό δασκαλοκεντρικό σύστημα -εξαιρούνται το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο- δε σημαίνει καθόλου πως το "κοινωνικό προσωπείο" του σοβαρού και σοφού επιστήμονα νομιμοποιείται να υπάρχει. Η ομορφιά, η αρχοντιά αλλά και η βαθιά γνώση υπάρχει στην απλότητα και στις ειλικρινείς και ισότιμες ανθρώπινες σχέσεις όχι στα σηκωμένα φρύδια και στις ψηλές μύτες.

Όσοι άνθρωποι έχουν διασώσει με κόπο, την καλοσύνη και την ευαισθησία τους πρέπει σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους να κυκλοφορούν με "σακίδιο εκστρατείας" όπου θα μεταφέρουν σκαπάνη με την οποία κάθε φορά που συναντούν άνθρωπο θα κοντοστέκονται ' θα αρχίζουν το "ανασκαφικό έργο" για να ανακαλύψουν, κάτω από το χοντρό δέρμα και τα αλλεπάλληλα στρώματα λίπους, την κρυμμένη ευαισθησία κάθε ανθρώπου;

Γιατί τόσος κόπος και τόσο φασαρία; Απλά, αφαιρέστε τη μάσκα σας! Ποτέ δεν αναρωτηθήκατε στη διάρκεια των αρκετών δεκαετιών της ζωής σας:

- Μήπως δεν είμαι εγώ αυτό που δείχνω; Γιατί, άραγε, δεν αισθάνομαι καλά όταν βλέπω τον εαυτό μου στον καθρέφτη;

- Μήπως αδικώ τον εαυτό μου; Το κάνω επειδή θεωρώ πως είμαι αρκετά έξυπνος για να εξαπατώ τους άλλους; Τότε, γιατί δεν πετυχαίνει πάντα; Εκπαιδευτικός και επιστήμονας είναι το ίδιο πράγμα; Αν πιστεύω πως ο επιστήμονας είναι ασύγκριτα αξιολογότερος από τον εκπαιδευτικό, τότε γιατί δεν αναγνωρίζουν την αξία μου οι μαθητές μου και με αμφισβητούν διαρκώς;

Δεν βρίσκονται στο δικό μου γνωσιακό επίπεδο για να με καταλάβουν ή εγώ εφαρμόζω "εξ αποστάσεως διδασκαλία" και η φυσική μου παρουσία στην τάξη δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα αναγκαίο πρόσχημα που μου επιτρέπει να νομίζω πως επικοινωνώ μαζί τους;  Τι άλλο να κάνω για να διατηρήσω τον έλεγχο της τάξης μου από το να είμαι αυστηρός στη συμπεριφορά και στη βαθμολόγησή μου; Ποιος μπορεί να μου απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα; Μόνο ένας εκπαιδευτικός που αγαπάει τη δουλειά του (τα παιδιά (συν)+ η γνώση (μείον)- ο δάσκαλος= η ανθρωπιστική εκπαίδευση) μπορεί να μου δώσει την απάντηση!

- Μήπως η σεμνοτυφία και η σοβαροφάνειά μου δεν τους ξεγελά όλους, οπότε η πρέπει να βελτιώσω τη συμπεριφορά και τη στάση μου, ώστε να υποκρίνομαι τέλεια, ή -αν δεν βελτιώνεται παραπέρα- να την αλλάξω, έως, και να την καταργήσω;

Σας καταλαβαίνω κύριοι, όσο κι αν διαφωνώ με τις εκπαιδευτικές πρακτικές σας! Τόσο πολύ φοβάστε να αποκαλύψετε το ανθρώπινο πρόσωπό σας; Εκτός αν, δεν φοράτε τίποτε άλλο, εκτός από τη μάσκα σας, οπότε καταλαβαίνω πως είναι επώδυνο να μείνετε "γυμνοί!" 

Δεν συμφωνώ πως είναι "φυσικό" και "αναπότρεπτο" γεγονός να δέχονται κακομεταχείριση οι άνθρωποι που δείχνουν τη μεγαλύτερη καλοσύνη και εμείς να εφησυχάζουμε επειδή το "γνωρίζουμε(!)" ενώ δεν κάνουμε τίποτε για να το αλλάξουμε! Αυτοί που τολμούν και δοκιμάζουν να φροντίζουν τους άλλους συνεχώς, δικαιούνται να τύχουν τις ίδιας μεταχείρισης από τους άλλους ' δεν επαιτούν γι αυτή ' ούτε θα υποχωρούν μια ζωή μπροστά στην κακοήθεια.

Όποιος έχει δουλέψει αρκετά με τον εαυτό του, έχει πει πολλές φορές: λυπάμαι, ζητώ συγνώμη, σ' ευχαριστώ, έχω ανάγκη τη βοήθειά σου και (λίγες φορές) "σ' αγαπώ!" Δεν έχει νόημα να πεις: "λυπάμαι" ή "ζητώ συγνώμη" σε κάποιον άνθρωπο που συναντάς τυχαία στο δρόμο, πόσο μάλλον να περιμένεις εσύ "συγγνώμη" από αυτόν, ο οποίος αφότου σ' έχει προσβάλλει -σαν να μην συμβαίνει τίποτα- αρχίζει να σου εκθειάζει για άλλη μια φορά την κοινωνική του τάξη [πόσα χρόνια έζησε στην αριστοκρατική περιοχή όπου, συμπτωματικά,  τώρα ζεις εσύ, εδώ και 30 χρόνια(!)] και να προσπαθεί να σε δελεάσει να συμμετάσχεις σε μια εκπαιδευτική πρωτοβουλία που παρουσίασε ως δική του και υποχρεώθηκε να αναγνωρίσει πως ανήκε σε μια καθηγήτρια που απλά του ανέθεσε να τη διαχειριστεί! Μπορείς να πεις τίποτε άλλο, όταν τον αποχαιρετάς, μετά από μια σύντομη στιχομυθία, πέρα από ένα ξερό "χάρηκα!" και να του δείξεις με το χέρι σου ότι οι δρόμοι σας είναι διαφορετικοί; 

Και αν όλα αυτά μπορούσες να τα παραβλέψεις, πως να ανεχθείς την επαναλαμβανόμενη, αδικαιολόγητη αβροφροσύνη και τις χειρονομίες εγκαρδιότητας που, υπό κανονικές συνθήκες, συμβαίνουν σπάνια και μεταξύ αδελφικών φίλων, όχι μεταξύ απλών γνωστών; Μπορεί να είμαστε όλοι, σαν άνθρωποι, ίσοι, αλλά δεν είμαστε ίδιοι! Αν δεν μπορείς να είσαι φίλος ούτε στο FaceBook με κάποιον, πως να είσαι στην πραγματική ζωή; 

Είναι υποχρεωτικό να γίνει κατανοητό από όλους πως οι "φιλικές" χειρονομίες δεν αποκαθιστούν την συναισθηματική μας ανισορροπία, ούτε επιβάλλουν την προσωπικότητά μας στους άλλους με δήθεν φιλικά χτυπήματα στην πλάτη!

Αν δεν είναι δυνατό σε ανθρώπους που δεν έχουν ζήσει ποτέ χωρίς κοινωνικό προσωπείο, να δείξουν το πραγματικό τους πρόσωπο, ας προτιμήσουν να σωπαίνουν. Αυτό δεν σημαίνει πως δικαιούνται να σχολιάζουν ειρωνικά τα λεγόμενα άλλων πίσω από την πλάτη τους αλλά και ενώπιόν τους! Οι υποκριτικές συμπεριφορές στη σχέση μεταξύ  -ουσιαστικά- αγνώστων, μου θυμίζει τη στρατιωτική θητεία.

Ο στρατός, ως κοινωνικός χώρος για τον οποίο δεν έτρεφα ποτέ ιδιαίτερη  εκτίμηση, πρέπει να παραδεχθώ πως είναι μεγάλο σχολείο ' εκεί συναντάς, κυριολεκτικά, "κάθε καρυδιάς καρύδι" και αν επιβιώσεις ως προσωπικότητα βγαίνεις έτοιμος για τη ζωή. Όσοι έχουν υπηρετήσει (σχεδόν 2 χρόνια) -και όχι τώρα με το 9μηνο- γνωρίζουν πως, σε όποιους ειρωνεύονται και προσπαθούν με ένα παγωμένο χαμόγελο να ξεγελάσουν τους άλλους και να αποφύγουν τον έλεγχο της συμπεριφοράς τους, η προσταγή που τους απευθύνεται είναι: "Φτύστο!" (εννοούν το ειρωνικό χαμόγελο) ' εγώ θα το ανασκεύαζα λέγοντας: "Μάσησέ το και κατάπιε το!" όχι για άλλο λόγο, αλλά για να μην μολύνει η εκπνοή τους τον προσωπικό μου χώρο. Όποιος έχει προβλήματα -και έχει λίγο φιλότιμο-  συγκεντρώνεται στον εαυτό του, μιλάει με τους φίλους του και προσέχει πως φέρεται στους άλλους για να μην πολλαπλασιαστούν τα προβλήματά του! Δεν κοιτάζει να διασκεδάσει την πλήξη του ειρωνευόμενος και προκαλώντας σε μια επίδειξη ψευτο-παλικαριάς όποιον τολμήσει να αμφισβητήσει την διάτρητη εικόνα του.

Δε βαριέστε, έχασα το 2010 δύο δικούς μου ανθρώπους ' "συνήθισα", εξοικειώθηκα με τον θάνατο ' ας πω ότι έχασα άλλον έναν! Δεν γίνεται να είμαστε με όλους φίλοι...

Σας φιλώ (με φιλιά "κανονικού μεγέθους" ζεστά και ανθρώπινα -όχι, φιλάκια-)

Γιώργος

Σβήσε - Γράψε ... Ιστορία!

Μία από τις αγαπημένες μου συνήθειες είναι να πλάθω μικρές ιστορίες που δοκιμάζουν να λειτουργήσουν άλλοτε ως παραβολές και, άλλοτε ως παραδείγματα (προς μίμηση ή προς αποφυγή). Αυτές οι ιστορίες αρχίζουν πολλές φορές με μια σύντομη ιστορική αναδρομή του θέματος που πραγματεύομαι, και συμπληρώνονται από επιγραμματική κοινωνική θεώρηση και, βέβαια, ψυχολογική ερμηνεία. Το ερώτημα γνωστό, επαναλαμβανόμενο αλλά πάντα επίκαιρο: σε ποιο βαθμό ο πολιτισμός της Ελλάδας μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να ξεπεράσει την τεχνητή και κατευθυνόμενη -από μεγάλες χρηματιστικές και επιχειρηματικές οικογένειες- πολύπλευρη κρίση; 

Ας ασχοληθούμε λίγο με την επίσκεψη στην Ελλάδα του Αμερικανού προέδρου. Οι Ενωμένες Πολιτείες μας έστειλαν το πιο ελκυστικό πολιτικό "προϊόν" τους -τον Ομπάμα- ενώ κράτησαν στο έδαφός τους τον νέο πρόεδρο ' έναν ακόμα ανόητο επιχειρηματία εκλεγμένο από τους εκλέκτορες και όχι απευθείας από το εκλογικό σώμα.  

Ας ξεκινήσουμε με κάποιες εύλογες απορίες:

Γιατί ένας εξαιρετικά αγαπητός, στο κοινό, Αμερικανός πρόεδρος -ο δημοφιλέστερος των τελευταίων ετών (από την περίοδο της προεδρίας Κλίντον)- έρχεται τώρα να επισκεφθεί την Ελλάδα; Είναι αρκετά δημοφιλής, έστω κι αν θεωρήσουμε -σε μια έξαρση σωβινισμού- πως θα συμπλήρωνε τη λαμπρή επικοινωνιακή του εικόνα και μ' ένα "ελληνικό παράσημο". Έτσι είναι; Μακάρι τα πράγματα να ήταν τόσο απλά αλλά και τόσο επιφανειακά.  

Πιστεύω -για να μην πω πως είμαι σίγουρος- πως ήρθε για λίγους, συγκεκριμένους και σημαντικούς, για τις ΕΠΑ κυρίως, λόγους.

Κατ' αρχάς, ήρθε γιατί μετά το πρόγραμμα υγείας ObamaCare, ήθελε για λόγους υστεροφημίας να τον θυμούνται ως, μορφωμένο, ειρηνόφιλο, λαϊκό, κοινωνικό, δίκαιο και πιστό προς τους συμμάχους του (εμάς τους Έλληνες) έστω κι αν η χώρα του, μας πλήγωσε -ειδικά κατά της περίοδο της Δικτατορίας- όπου πολλοί μαρτύρησαν βασανιζόμενοι, ή χάθηκαν στα ξερονήσια της εξορίας. Παρ' ολίγο να συμπέσει απόλυτα ο χρόνος της επίσκεψης Ομπάμα με τον εορτασμό της 43ης επετείου του Πολυτεχνείου! Θα είχε ενδιαφέρον ο τρόπος σχολιασμού του σε αντιαμερικανικά συνθήματα που πιθανώς να άκουγε!  Όπως ήταν αναμενόμενο για έναν άνθρωπο του δικού του πνευματικού επιπέδου -με τέτοια επικοινωνιακή άνεση- κατάφερε να τα "σβήσει" όλα (άσχημες αναμνήσεις) με το παράστημα, το χαμόγελο και, βέβαια τη λεκτική του ευχέρεια. 

Αλλά, ας δούμε λίγο, τις κινήσεις του: ήρθε στη χώρα μας στο τέλος της θητείας του για να μην μπορούν να αναιρέσουν -οι οικονομικοί παράγοντες που κυβερνούν στην πραγματικότητα τις ΕΠΑ- τις "δεσμεύσεις" του περί συμμαχίας κτλ.Η υπογράμμιση της σημασίας που έχει λόγω γεωγραφικής θέσης η Ελλάδα για τις ΕΠΑ. και ο θαυμασμός του για τον αρχαίο πολιτισμό μας ολοκλήρωσε με τον καλύτερο τρόπο την κολακευτική εικόνα για τη χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση δεν ήταν δύσκολο να είναι λεκτικά γενναιόδωρος μαζί μας καθώς δεν θα είναι υποχρεωμένος αύριο να είναι συνεπής με τις δηλώσεις του, ως απλός πολίτης. Με τον τρόπο αυτό επιχειρεί να προκαταβάλλει ευνοϊκά απέναντι στη χώρα μας τον νέο -ηλίθιο- πρόεδρο των ΕΠΑ, Ντόναλντ Ντακ (Τράμπ, ήθελα να πω, λάθος έκανα αλλά δεν έχει σημασία) ' ακόμα μεγαλύτερο βλάκα κι από τον Τζώρτζ Ντάπλγιου Μπους! Ταυτόχρονα, υμνώντας την Ελλάδα, με αφορμή την επίσκεψη στην Ακρόπολη, βροντοφωνάζει στους Τούρκους πρόσφατους "συμμάχους" των Ρώσων, πως δεν τους έχουν ανάγκη ή για να ακριβολογήσουμε, τους θεωρούν δευτερεύουσας γεωπολιτικής σημασίας σε σχέση με την Ελλάδα. Βέβαια, δεν παρέλειψε ο ευφυής Ομπάμα να μας υπενθυμίσει πως όλη αυτή η συμπάθεια προς τη χώρα μας θα πάψει να υφίσταται αν σταματήσουμε κι εμείς να υποδεχόμαστε το ρεύμα των προσφύγων στα νησιά που αναμένεται να κορυφωθεί, ειδικότερα αν καταρρεύσει η συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας για το προσφυγικό.  

Αλήθεια, ποιος θυμήθηκε τις μέρες που βρισκόταν ο Ομπάμα στην Ελλάδα και στην Ακρόπολη, το ολοκαίνουργιο "Σαράϊ" του "Σουλτάνου" ή την επίδειξη νεοπλουτισμού της ηγεσίας ενός λαού που στενάζει κάτω από τη στυγνή δικτατορία ενός παλαβού δυνάστη; Άλλωστε, ο Ερντογάν επείγεται να λύσει, σύμφωνα με τα συμφέροντά του, το Κυπριακό για να βάλει χέρι -μέσω Τουρκοκυπρίων- στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Κύπρου. 

Θα παρατηρήσατε ότι ο Ομπάμα φάνηκε να γνωρίζει πολύ καλά τις ελληνικές και τις γερμανικές θέσεις για το χρέος και γι αυτό άκουσε σιωπηλός τόσο τον πρωθυπουργό όσο και τον πρόεδρο της δημοκρατίας αφήνοντας -ως καλός νομικός- την Ελλάδα να ελπίζει στο καλύτερο, ενάντια στις πιθανότητες διευθέτησης του προβλήματος. Το ζήτημα με την Αμερική είναι πως έχει δύο πρόσωπα ' όχι μόνο το ελκυστικό πρόσωπο του Ομπάμα αλλά και το αποκρουστικό του Τραμπ και με αυτό το τελευταίο θα υποχρεωθούμε να συμπορευθούμε για 5 τουλάχιστον χρόνια. 

Περαστικά, εύχομαι σε όλους μας!

Επιστρέφοντας στην Αμερική, μάθαμε πως ο Ομπάμα σκέπτεται να τιμήσει διάσημα πρόσωπα (ηθοποιούς, μουσικούς, αθλητές) για το σύνολο του έργου τους και για την απροκάλυπτη και ειλικρινή συμπαράστασή τους στο πρόσωπό του καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας του στον Λευκό Οίκο. Ακούστηκαν, μεταξύ άλλων, τα ονόματα των Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Τομ Χάνκς, Μπρους Σπρίνγκστιν αλλά και του εμβληματικού Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ! Χαρισματική προσωπικότητα ο Μπαράκ Ομπάμα, θα λείψει σε όλους τους δημοκρατικούς ανθρώπους και ιδιαίτερα σ' εμάς τους Έλληνες!  

Πάντως, η Ακρόπολη θα συνεχίζει να ταξιδεύει ως "πέτρινο καράβι" που έλεγε ο Σεφέρης, πάνω στο μεγάλο νησί της Ευρασίας (Ευρώπης - Ασίας) και κάθε λίγο κάποιος μεγάλος ηγέτης θα την εκθειάζει  κατά την επίσκεψή του στον αιώνιο βράχο.

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Η μουσική των χαρακτήρων

(Αποσπάσματα από το βιβλίο: Θεόφραστος, Χαρακτήρες) 

Προοίμιο

Πολλές φορές στο παρελθόν μου προξένησε εντύπωση και απόρησα, και ίσως δεν θα σταματήσω να απορώ, για ποιο λόγο, ενώ η Ελλάδα έχει παντού τον ίδιο αέρα και όλοι οι Έλληνες εκπαιδεύονται με τον ίδιο τρόπο, συμβαίνει να μην έχουμε όλοι τον ίδιο χαρακτήρα. Εγώ λοιπόν, Πολυκλή, επειδή εδώ και καιρό έχω μελετήσει την ανθρώπινη φύση και έχω ζήσει και ενενήντα εννιά χρόνια, ακόμα δε έχω συναναστραφεί με πολλούς και διάφορους χαρακτήρες και έχω παρατηρήσει με ακρίβεια πολλούς καλούς και κακούς ανθρώπους, θεώρησα ότι έπρεπε να γράψω για τη συμπεριφορά που επιδεικνύουν οι μεν και οι δε στη ζωή τους. 

Θα σου εκθέσω δε χωριστά τις κατηγορίες όπου ανήκουν αυτοί οι χαρακτήρες όπως και τον τρόπο με τον οποίο διεκπεραιώνουν την καθημερινότητά τους. Γιατί πιστεύω, Πολυκλή, ότι τα παιδιά μας θα γίνουν καλύτερα, αν τους έχουμε αφήσει τέτοια συγγράμματα, που, αν τα χρησιμοποιήσουν ως υποδείγματα, θα προτιμούν να συναναστρέφονται αξιοπρεπείς ανθρώπους, για να μη γίνουν κατώτεροί τους.

Θα έρθω αμέσως στο θέμα μου και δική σου δουλειά είναι να το παρακολουθείς προσεχτικά και να δεις αν μιλάω σωστά. Θα ξεκινήσω αρχικά με όσους ασκούν με ζήλο την υποκρισία, αφήνοντας κατά μέρος τα προοίμια και τη φλυαρία γύρω από το ζήτημα. Θα αρχίσω λοιπόν από τον ορισμό της ειρωνείας και κατόπιν με τον εξής τρόπο θα περιγράψω τον είρωνα, τι σόι άνθρωπος είναι και σε τι είδους χαρακτήρα κατατάσσεται. Και όσον αφορά τους υπόλοιπους χαρακτήρες, όπως υποσχέθηκα θα προσπαθήσω να τους αποκαλύψω. 

"Ο Υποκριτής" (Είρωνας, κατά τον Θεόφραστο)

Η υποκρισία σε γενικές γραμμές μπορεί να οριστεί ως η προσποιητή [προσωπική μας] μείωση με πράξεις και λόγια, ο δε υποκριτής είναι τέτοιας λογής άνθρωπος που, όταν πλησιάζει τους εχθρούς του, δεν αφήνει να φανεί το μίσος του επαινώντας αυτούς που είναι μπροστά του και τους έχει κατηγορήσει στα κρυφά και, αν έχουν χάσει κάποια δίκη, παριστάνει ότι λυπάται μαζί τους. Φαίνεται ακόμα να συγχωρεί και όλους εκείνους που τον κατηγορούν και να μη θυμώνει μαζί τους γι αυτά που λένε σε βάρος του, και όσους έχει αδικήσει και έρχονται να του παραπονεθούν τους αντιμετωπίζει με πραότητα, σε όσους δε ζητούν να τον συναντήσουν τους λέει να επιστρέψουν αργότερα. Για τις υποθέσεις που χειρίζεται δεν αποκαλύπτει το παραμικρό, παρά μόνο ισχυρίζεται πως το σκέφτεται ή ότι μόλις πριν από λίγο επέστρεψε ή ότι έφτασε αργά ή ακόμα το ότι είναι άρρωστος. Σε όσους του ζητούν δανεικά ή κάποιον έρανο ισχυρίζεται ότι δεν πάνε καλά οι δουλειές ενώ αντίθετα πάνε μια χαρά, όταν πάλι πάνε άσχημα εκείνος λέει ότι όλα πάνε καλά. Αν άκουσε κάτι, παριστάνει ότι δεν το άκουσε, αν είδε, ότι δεν το είδε, εάν δε έκλεισε μια συμφωνία προσποιείται ότι δεν τη θυμάται. Άλλα ζητήματα ισχυρίζεται ότι θα τα σκεφτεί, άλλα κάνει ότι δεν τα γνωρίζει, για άλλα ότι απορεί ή ότι και αυτός είχε κάνει παρόμοιες σκέψεις. Γενικά, είναι ικανός να μιλάει με φράσεις όπως: δεν πιστεύω, δεν νομίζω, μένω έκθαμβος, και φαίνεται ότι άλλαξες πολύ, κι όμως εμένα αλλιώς μου τα είπε, μου φαίνεται παράδοξο, αυτά να τα πεις σε κανέναν άλλον, δεν ξέρω αν πρέπει να μη σε πιστέψω ή να τον καταδικάσω,  πρόσεχε και μην πιστεύεις εύκολα.

Αυτά τα μπερδεμένα λόγια και τις αντιλογίες είναι πιθανό να ακούσει κανείς από έναν υποκριτή. Από αυτούς λοιπόν τους κάθε άλλο παρά απλούς, αλλά πονηρούς χαρακτήρες πρέπει να προφυλάσσεται κανείς περισσότερο κι από τις οχιές.

"Ο φιλάρεσκος" (Άρεσκος, κατά τον Θεόφραστο)

Η αρέσκεια είναι, αν κάποιος θέλει να την ορίσει, συνάντηση που μπορεί να προξενήσει ευχαρίστηση αλλά όχι με ειλικρίνεια. Δες λοιπόν τι είδους άνθρωπος είναι ο φιλάρεσκος. Όταν δει από μακριά ένα πρόσωπο, το χαιρετάει με το όνομά του, το εγκωμιάζει, του κάνει αρκετές φιλοφρονήσεις, το κρατάει με τα δύο χέρια χωρίς να το αφήνει και, αφού το συνοδεύσει λίγο και το ρωτήσει πότε θα το ξαναδεί, το αφήνει τέλος επαινώντας το ακόμη μια φορά. Όταν προσκληθεί ως διαιτητής προσπαθεί να αρέσει όχι μόνο σ' εκείνον που αντιπροσωπεύει αλλά και στον αντίδικο, για να φανεί αμερόληπτος '  στους ξένους λέει ότι έχουν περισσότερο δίκαιο από τους συμπολίτες του '  όταν προσκληθεί σε δείπνο, παρακαλεί τον οικοδεσπότη να καλέσει τα παιδιά του και όταν εισέλθουν λέει ότι είναι ολόιδια με τον πατέρα τους (μοιάζουν σαν σύκο με σύκο) '  αφού, δε τα τραβήξει κοντά του, τα φιλάει και τα τοποθετεί στο πλάι του και με άλλα μεν συμπαίζει λέγοντας ασκός ή πέλεκυς (μάλλον, μια παραλλαγή του σημερινού παιχνιδιού: πέτρα, ψαλίδι, χαρτί)  αλλά δεν τα αφήνει να κοιμηθούν πάνω στην κοιλιά του, αν και πιέζεται.

"Ο ανάγωγος"

Η κακή αγωγή, αν κανείς προσπαθούσε να την ορίσει, είναι αυτή που προκαλεί λύπη δίχως να κάνει ζημιά, και ο ανάγωγος είναι κάποιος που μπαίνει στο σπίτι κάποιου ο οποίος μόλις έπεσε να κοιμηθεί και τον ξυπνά για να του μιλήσει. Καθυστερεί ανθρώπους που ετοιμάζονται να φύγουν με πλοίο. Σε αυτούς που έρχονται για να τον συναντήσουν τους λέει να περιμένουν έως ότου επιστρέψει από τον περίπατό του. Παίρνει το παιδί από τα χέρια της τροφού και το ταϊζει εκείνος αφού πρώτα μασήσει την τροφή του ο ίδιος και του μιλά χαϊδευτικά αποκαλώντας το πονηρούλικο του πατέρα σου. Την ώρα που τρώει εξομολογείται πως έλαβε καθαρτικό που τον ανακούφισε και από πάνω και από κάτω και ότι η χολή στα περιττώματά του ήταν πιο μαύρη από τη σούπα που είναι σερβιρισμένη στο τραπέζι. Είναι ικανός ακόμα μπροστά στους δούλους να ρωτήσει τη μητέρα του: πες μου μητέρα, ποια μέρα κοιλοπονούσες και με γέννησες; Και συνεχίζει δίνοντας ο ίδιος την απάντηση, λέγοντας ότι είναι χαρά μαζί και πόνος και πως με αυτά τα δύο γεννιέται ο άνθρωπος.

Ισχυρίζεται ότι το σπίτι του διαθέτει στέρνα με κρύο νερό και κήπο με πολλά τρυφερά λαχανικά και μάγειρα που φτιάχνει εξαιρετικά φαγητά, ότι το σπίτι του μοιάζει με πανδοχείο, μια και πάντα είναι γεμάτο κόσμο, και ότι οι φίλοι του μοιάζουν με τρυπημένο πιθάρι, μια κι όσο κι αν τους ταϊσει δεν μπορεί να τους χορτάσει. Όταν έχει κάποιο φιλοξενούμενο του επαινεί τον παράσιτό του (κάτι σαν τον μεσαιωνικό γελωτοποιό) και όταν προτρέπει τους καλεσμένους του να πιούν, τους ανακοινώνει ότι όλα έχουν ρυθμιστεί έτσι ώστε να ευχαριστηθούν και ότι ο δούλος του, αν τον διατάξουν, θα τρέξει αμέσως να φέρει μιαν αυλητρίδα από τον προαγωγό, ώστε όλοι μας να την ακούσουμε να παίζει τον αυλό και να ευφρανθούμε. 

Ο αλαζόνας

Η αλαζονεία είναι το να καταφρονεί κανείς τους πάντες εκτός του εαυτού του, και ο αλαζόνας είναι ο άνθρωπος αυτός που λέει προς εκείνον που επείγεται να του μιλήσει ότι θα τον δεχτεί μετά το δείπνο, την ώρα του περιπάτου. Αν κάνει κάποια ευεργεσία, τη θυμάται πάντα. Σε όσους τον διόρισαν διαιτητή τους ανακοινώνει στο δρόμο την απόφασή του. Αν χειροτονηθεί άρχοντας, δεν αποδέχεται το αξίωμα με τον ισχυρισμό ότι δεν έχει χρόνο στη διάθεσή του. Δεν καταδέχεται να επισκεφτεί ο ίδιος κανέναν πρώτος. Είναι ικανός να ζητήσει από αυτούς που προσπαθούν να του πουλήσουν ή να του νοικιάσουν κάτι να έρθουν στο σπίτι του τα ξημερώματα. Στον δρόμο καθώς περπατά δεν μιλά σε κανέναν, παρά προχωρά με το κεφάλι προς τα κάτω ή προς τα επάνω, ανάλογα με τα κέφια του. Όταν προσκαλεί τους φίλους του σε τραπέζι, ο ίδιος δεν τρώει μαζί τους, παρά αναθέτει σε κάποιον από τους υπηρέτες του τη φροντίδα τους. Δεν επισκέπτεται κανέναν προτού στείλει κάποιον να τον προαναγγείλει. Δεν επιτρέπει σε κανέναν να μπει στο σπίτι του όταν αλείφει τα μαλλιά του με λάδι ούτε όταν λούζεται ή όταν τρώει. Όταν συναλλάσσεται με λογαριασμούς με κάποιον, διατάζει τον δούλο του να μετρήσει τις ψηφίδες και, αφού τις αθροίσει, να τις καταχωρίσει σε λογαριασμό. Όταν στέλνει επιστολές, αποφεύγει να γράφει: θα σου ήμουν υπόχρεος, αλλά θέλω να γίνει αυτό και ακόμα:

σου στέλνω κάποιον για να του δώσεις και να μου φέρει και θα γίνει όπως το λέω και να το κάνεις το γρηγορότερο. 

Σύντομο σχόλιο
Σήμερα, οι συνάνθρωποι, παρότι μοιάζουν αρκετά με τους χαρακτήρες των αρχαίων προγόνων μας φαίνεται περισσότερο να διαμορφώνονται από καταστάσεις παρά να τις ορίζουν οι ίδιοι. Δεν είναι πολίτες της πόλης αλλά υπήκοοι του κράτους όπου η πόλη ανήκει. Οι ανθρώπινες σχέσεις όλο και περισσότερο τείνουν να ομογενοποιηθούν, να απλουστευθούν, να εμπορευματοποιηθούν για να αυξηθεί η ταχύτητα ανταλλαγής τους. Οι χαρακτήρες "στρογγυλεύουν", "μαλακώνουν", σε βαθμό που να μην χαράζουν πια, αλλά να μουτζουρώνουν σαν τη γραμμή της παλιάς γομολάστιχας που αφήνει σημάδια χωρίς να μπορεί να σβήσει ίχνη. Το πρόσωπο χάνεται και τον κύριο ρόλο στις συναλλαγές αναλαμβάνει η μάσκα, το προφίλ, η εξ αποστάσεως επικοινωνία. Τη μουσική (λόγο) των προσώπων σύντομα θα αντικαταστήσει μια ακολουθία ασυνάρτητων μουσικών φράσεων και το χειρότερο είναι πως μάλλον θα βρεθεί κάποιος τρόπος για να γίνουν "κατανοητές". 

Γιώργος Χ.

Πηγές:
Θεόφραστος, Χαρακτήρες  Μετάφραση: Εμμανουήλ Δαυίδ, Βιβλιοπωλείο της Εστίας (1940)
Θεόφραστος, Χαρακτήρες Μετάφραση: Ιβάνα Ζάζα, Εκδόσεις Το Ποντίκι (2009)

Γεώργιος Βιζυηνός : Ένας φιλομαθής πτωχός

Ὁ φιλομαθής πτωχός

1872 Αὐγούστου 30.

Ἀλλοίμονο! εἶμαι φτωχό
σ᾿ αὐτοῦ τοῦ κόσμου τὸν τροχό!
εἶμ᾿ ὀρφανὸ καὶ ξένο!…
κι᾿ ἀγράμματο θὰ μένω!

Του κάκου λέν - Υπομονή
πολλοὶ σὰν σένα ὀρφανοὶ

καὶ δύστυχοι καὶ ξένοι,

δὲν ἔμειναν θαμμένοι. -

Τοῦ κάκου, Γιατὶ ῾κεῖνοι ῾κεῖ

ἦσαν τῆς Τύχης ἐδικοί,

μὰ ῾μένα τὸ καϋμένο…

μ᾿ ἔχει λησμονημένο!

Καὶ νά. Ὠρφάνεψα μικρό,

καὶ τῆς ξενούρας τὸ πικρὸ

μὲ τράνεψεν ἀγιέρι

καὶ τοῦ Θεοῦ τὸ χέρι.

Ἀγάπησαν ἄλλοι φλουριά,

ἄλλοι νὰ τρέχουν μὲ βεριὰ

καὶ μ᾿ ἀψηλὰ καπέλα

χωρὶς δουλειά. Τί τρέλλα!

Τῆς Ἀφροδίτης τὸ παιδὶ

οἱ ἄλλοι, κι᾿ ἄλλοι ὀπαδοὶ

τοῦ Βάκχου νὰ ῾πεθάνουν

κι᾿ ἄλλοι ἄλλα νὰ κάνουν.

Ἀγάπησε καὶ τ᾿ ὀρφανό,

Θεέ μου, τί πολὺ πονῶ!

τὰ γράμματα νὰ μάθῃ,

χίλια κακὰ κι᾿ ἂν πάθῃ.

Μ᾿ ἄπληστο στόμα ἀρχηνᾷ

τὰ νάματα τὰ φωτεινὰ

τοῦ Παρνασσοῦ νὰ πίνῃ

μὲ τόση εὐφροσύνη!…

Ἄν φταίγω τ᾿ ἄκακο ἐγὼ

φωτιὰ νὰ πέσῃ νὰ καγῶ·

θαρροῦσα πῶς χορταίνει

ἐκεῖνος ποῦ μαθαίνει.

Δὲν ἤξερα πῶς τ᾿ ἀργυρὸ

τῆς Κασταλίας μας νερό,

σὰ μιὰ φορά τὸ πιοῦμε

αἰώνια τὸ διψοῦμε!

Τόρα ἡ ψυχή μου λαχταρᾷ,

μὰ δὲ βαστῶ οὔτε παρᾶ

νὰ ῾πάγω ῾κεῖ ῾ποῦ τρέχει

τὴν γλῶσσά μου νὰ βρέχῃ!…

Μὲ εἶπαν πῶς ἐδὼ πολλοὶ

σὰ ἰδοῦν ἕν᾿ ἄτυχο πουλὶ

ποῦ ἀγαπᾷ τὰ φῶτα

δὲν «τῷ γυρνοῦν τὰ νῶτα.»

Ἔ, νὰ λοιπόν! Στὸ ἀψηλὸ

κατώφλοιό σας κι᾿ ἐγώ, δειλὸ

ἐκάθησα πουλάκι

μ᾿ αὐτὸ τὸ τραγουδάκι.

Ὦ σεῖς, τοῦ γένους οἱ τρανοί,

ἡ Τύχη ὅλα τὰ φθονεῖ,

καὶ τίποτε δὲν μένει

πιστὸ στὴν οἰκουμένη.

Δὲν σᾶς ζητῶ οὔτε ψωμί,

οὔτ᾿ ἕνα ῥοῦχο στὸ κορμί·

Διψῶ! διψῶ τὴ θεία

ἀληθινὴ Παιδεία!

Σεῖς ψάλλετε σ᾿ ὅλη τὴ γῆ.

- Ἀνάφτουμε οἱ ἀρχηγοί,

εἰς τὴ γρῃὰ Ἑλλάδα,

τῆς προκοπῆς τὴ δᾷδα.

Καὶ σεῖς, ὦ Ἀχαιῶν παιδιά,

τοῦ Ἑλικῶνος τὴν ποδιὰ

εἰς τὸ ἑξῆς ἀφῆτε

καὶ στὴν κορφὴ ἀναβῆτε. -

Καὶ ῾γὼ νὰ μείνω τ᾿ ὀρφανό;

μαρτύρομαι τὸν οὐρανό!

εἶμαι παιδὶ Ἑλλήνων!

εἶμαι βλαστάρι ῾κείνων!

Σ᾿ αὐτοῦ τοῦ κόσμου τὸν τροχὸ

ναί, ἐγεννήθηκα φτωχό.

Μὰ Ἕλλην ὑπομένει

ἀπαίδευτος νὰ μένῃ;…

Ὦ σεῖς, τοῦ γένους οἱ τρανοί,

ἡ Τύχη ὅλα τὰ φθονεῖ

καὶ τίποτε δὲν μένει

ἐδὼ στὴν οἰκουμένη.

Ἀφήσετε τὴν ἀπονιά.

Βαστοῦν τὸν δίσκο μου ῾πὸ μιὰ

αἱ Μοῦσαι, κι᾿ ἀπ᾿ τὴν ἄλλη

ὁ Λυτρωτής, καὶ ψάλλει.

- Εἶναι ῾δικό μου τ᾿ ὀρφανό·

καὶ ῾πάνου ῾κεῖ στὸν οὐρανό,

δὲν θὰ μετανοήσῃ

ὅποιος τὸ βοηθήσῃ.

Ποιητικά πρωτόλεια Γεωργίου Μ. Βιζυηνοῦ

ἱεροσπουδαστοῦ τῆς ἐν Χάλκῃ Θεολογικῆς Σχολῆς.

Εξεδόθησαν δαπάνῃ φιλοκάλου τινός Ὁμογενοῦς,

ἐν Κωνσταντινουπόλει, τύποις Βυζαντῖδος, 1873, σσ. 18-21

Πηγή: http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/gewrgios_bizyhnos/poihmata.#ΣΤΙΧΟΙ_ΤΟΥ_ΦΡΕΝΟΚΟΜΕΙΟΥ 

Πως να βράσουμε ένα αβγό

Διαχείριση θυμού

Ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε σε ένα αβγό δείχνει στοιχεία για τις μαγειρικές μας ικανότητες αλλά και τις κοινωνικές μας πρακτικές. Θα έχετε ακούσει τη φράση για όποιον δεν έχει καμιά σχέση με τη μαγειρική: "δεν είναι ικανός να βράσει ούτε ένα αβγό". Επίσης, πιθανώς να έχετε παρατηρήσει πόσο χρήσιμα μπορούν να αποδειχθούν τα αβγά κότας (τα άβραστα) ως "πολεμοφόδια" ' ειδικά, αν στόχος είναι κάποιος κύριος ευτραφής, συνήθως, και καλοντυμένος. Μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ο πολιτικός ομιλητής σε μια εκδήλωση, όπου γίνεται φανερό πως ψεύδεται, υποκρίνεται απροκάλυπτα και ανερυθρίαστα και γενικά αδιαφορεί για την διαβίωση και την ευημερία του κοινού στο οποίο απευθύνεται. Αλλά ας δούμε ποια "διαφορετική" πηγή ενέργειας χρησιμοποιούμε για να βράσουμε το αβγό.

Σε πειράματα έχει υπολογιστεί πως το συνολικό ποσό της ενέργειας που εκλύεται κατά τη διάρκεια εκδήλωσης του ανθρώπινου θυμού αρκεί για να βράσει ένα αβγό. Σκέφθηκα, λοιπόν, πως, επειδή ένα αβγό δε μου αρκούσε ποτέ για να χορτάσω -άλλωστε, μετά τον θυμό μου κόβεται η όρεξη- και δεν θυμάμαι να έχω θυμώσει ποτέ αρκετά ώστε να βράσω τουλάχιστον δύο, αποφάσισα -όσον εξαρτάται από εμένα- να μη θυμώσω ξανά, γιατί είναι μάταιο και επίπονο! Πάντως, για την περίπτωση που θα χρειαστεί να θυμώσω και πάλι -άνθρωποι είμαστε- αποφάσισα και αγόρασα ένα μαύρο ηλεκτρικό μάτι. Στη συνέχεια, αναζήτησα τρόπους να αξιοποιήσω αυτό το μάτι.

Ο σεφ Αλέξανδρος Παπανδρέου σε ένα σχετικό βίντεο υπολογίζει πως το σχεδόν άβραστο αυγό χρειάζεται 4,5' λεπτά βρασμού, το λεγόμενο "μελάτο" 5,5' λεπτά και το σφιχτό 8' λεπτά. Βλέποντας τους απαιτούμενους χρόνους για τον βρασμό, συνειδητοποιώ πως είναι απολύτως αδύνατο να "βράσω" αβγό με την ενέργεια του θυμού μου, γιατί ο θυμός μου διαρκεί 2-3 λεπτά το πολύ, χρόνος ανεπαρκής για να ετοιμαστεί το αβγό μου, που το προτιμώ σφιχτό.

Έτσι, αναζήτησα στο Διαδίκτυο τρόπους να διαχειριζόμαστε τον θυμό μας και ταυτόχρονα να βράζουμε τα αβγά μας ψύχραιμοι και νηφάλιοι. Ανάμεσα σε έναν όγκο πληροφοριών, σχετικών με το θέμα μου, διάλεξα τρεις δημοσιεύσεις που μου φάνηκαν ιδιαίτερα συνοπτικές αλλά και ενδιαφέρουσες. Πρόκειται για τα κείμενα των Kenneth  Cloke και Joan Goldsmith, της Νάγιας Ναούμ και την παρουσίαση των: Ελένης Ιντζέ, Παναγιώτας Ξένου και Μαρίας Σπανού.

Ξένοι και Έλληνες εργασιακοί και συμβουλευτικοί ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, προτείνουν συγκεκριμένες τεχνικές διαχείρισης του θυμού, όπως τις ακόλουθες:

- Δεν κατηγορούμε κανέναν άλλο για τον δικό μας θυμό και τον εκφράζουμε ανοιχτά και εποικοδομητικά΄

- Αναζητούμε τις πηγές και τις αιτίες του θυμού μας σε επεισόδια ή καταστάσεις που τον προκάλεσαν,

- Αξιοποιώντας τον λεγόμενο "καταιγισμό ιδεών" (brainstorm), αναζητούμε μια συναισθηματική ερμηνεία της σύγκρουσής μας,

-  Αποφεύγουμε να ανταποκριθούμε αμυντικά και να υπερασπιστούμε τη συμπεριφορά μας. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο να είμαστε σωστοί και εμείς και ο αντίπαλός μας,

- Ακούμε πιο προσεκτικά τις εξηγήσεις που δίνουν οι άλλοι και αν το άλλο άτομο δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες μας, αναγνωρίζουμε ότι πιθανώς να μην καταφέραμε να επικοινωνήσουμε τα συναισθήματά μας με την απαραίτητη δεξιοτεχνία,

- Ζητάμε συγγνώμη από το άλλο άτομο, αν έχει κατανοήσει ότι υπερέβαλε στην αντίδρασή του απέναντι στη στάση μας, κατανοώντας πως μια διαφορά απόψεων, ένα ασεβές σχόλιο, το στυλ, η προσωπικότητα ή μια διαφορετική προοπτική για τον προσωπικό χώρο του καθενός , μπορεί να μην είναι περισσότερο σημαντική από τη σχέση μας με το άλλο πρόσωπο.

Αν καμία από τις παραπάνω τεχνικές δεν λειτουργήσει αποτελεσματικά "καθόμαστε στα αβγά μας" προσέχοντας, πάντα, να μην τα σπάσουμε!

Πηγές:
http://www.workdyn.com/tools-AngerMgt.html
http://www.reporter.com.cy/opinions/article/51569/o-kathenas-borei-na-thymosei-afto-einai-efkolo
http://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0ahUKEwiaxO_EqMLPAhXEtRQKHfmhBpIQFggcMAA&url=http%3A%2F%2F42dim-patras.ach.sch.gr%2Fschool_site_42_june_10_files%2Fomada1.pps&usg=AFQjCNG-aVRyq8bfbfRlnio_N1f9nPYXmg&sig2=HODvK-htDJtsgDkuXiiJ8g&bvm=bv.134495766,d.bGs  

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Εκδίδεσθε;

- Όχι!
- Κακώς ' πολύ κακώς!
- Γιατί δεν εκδίδεσθε; Οι τιμές πέφτουν ' μην καθυστερείτε!
Αλλά, ας μιλήσουμε σοβαρά!

Είδα μια πρόσκληση προχθές στο Βιβλίο των Προσώπων με τον Εκδότη CaptainBook να μας προσκαλεί: "Εκδοθείτε χωρίς ντροπή (και χωρίς ταλαιπωρία)".

Τον Καπετάνιο ή την Καπετάνισσα των εκδόσιμων ή των ήδη εκδομένων βιβλίων δεν τον γνωρίζω προσωπικά και γι' αυτό γράφω σ' εσένα αφηγήτρια των ιστοριών που αρχίζουν με τις προτροπές: "Έλα αύριο", "Σε περιμένω" κλπ. θεωρώντας πως είστε πολύ κοντινά πρόσωπα.

Αγαπητέ / αγαπητή CaptainBook, ανασκευάζοντας την πρόσκλησή σου θα έλεγα: "Αυτο-εκδώσου με συστολή" δε σου φταίει τίποτα ο ανύποπτος αναγνώστης.

- Λες να εκδόσεις βιβλίο ' για να γίνεις γνωστός;

- Μα κάτι τέτοιο θα συμβεί μόνο αν το βιβλίο σου έχει επιτυχία, πράγμα μάλλον απίθανο στην περίοδο της βαθιάς κοινωνικής κρίσης που διανύουμε.

- Να παρουσιάσεις το βιβλίο για να δηλώσεις την ύπαρξή σου σε ένα κοινό που πάντα εκτιμούσες ' στο αναγνωστικό κοινό;

- Θα πρέπει, μέχρι τώρα, να αισθανόσουν ανύπαρκτος αφού ανέβαλες διαρκώς να τολμήσεις να εκτεθείς! Η γραφίδα είναι όπλο για τους εκπαιδευτικούς, τους συγγραφείς, τους δημοσιογράφους και για όλους τους σκεπτόμενους ανθρώπους.

- Εκτός αν συμβαίνει κάτι άλλο: αισθάνεσαι να χάνεσαι στη μοναξιά σου να σβήνεις και να χρειάζεται να αρπαχτείς από ένα πλαστικοποιημένο εξώφυλλο και ένα πακέτο φύλλων χαρτιού για να επιπλεύσεις. Και τόσον καιρό το πλάσμα που κυκλοφορούσε μέσα στον κόσμο, τι ήταν; Η σκιά σου;

- "Υπάρχεις" θα μου πεις, αλλά όταν "εκδοθείς" και γίνεις γνωστός, είσαι καθαρότερα ορατός όπως ο ηθοποιός που πέφτει επάνω του το φως του προβολέα σε μια σκοτεινή σκηνή.

- Για ποιο λόγο να εμφανιστείς σε μια σκηνή; Έχεις να πεις κάτι καινούργιο;

- Με τη μέχρι τώρα εμπειρία μου από το χώρο της εκπαίδευσης και του κόσμου, διαπιστώνω κι εγώ με τη σειρά μου, πως ότι κι αν πούμε έχει ήδη ειπωθεί.

- Μπορεί να μου πεις: αναζητώ έναν διαφορετικό -δεν λέω πρωτότυπο, γιατί είναι μεγάλη κουβέντα- τρόπο να ξαναπώ ότι έχει ειπωθεί. Ας θεωρήσουμε πως είμαι ένας ιδιαίτερα τολμηρός και ανώριμος άνθρωπος και έχω πλήρη "άγνοια κινδύνου" του τι θα πει "εκτίθεμαι" και βγαίνω να μιλήσω ' πιστεύεις πως ο κόσμος θα αλλάξει πορεία έστω και κατά μία μοίρα;

- Μάλλον όχι, αλλά μπορεί να αλλάξω εγώ, οι πολύ κοντινοί άνθρωποι γύρω μου, ή όσοι άγνωστοι αισθάνονται οικεία διαβάζοντας ότι έγραψα. Είναι ωραίο συναίσθημα, αυτή η γαλήνια κατανόηση πως βοηθάς κάποιους με τα γραπτά σου να βάλουν τις σκέψεις τους σε μία τάξη -όχι την καλύτερη- αλλά πάντως βελτιώνοντας το οπτικό τους πεδίο.

- Πώς αλλάζουμε / αλλάζω, εμείς / εγώ;

- Συνειδητοποιώντας τι τελικά είναι ουσιώδες και τι αμελητέο για τη ζωή μας και προσαρμόζοντας κατάλληλα την πορεία μας.

- Το υλικό ή το άυλο μέρος του εαυτού μας έχει περισσότερη αξία;

- Και τα δύο θα μου πεις, αλλά επειδή συνηθίζουμε να κολακεύουμε τον εαυτό μας, συνήθως προτιμούμε να θεωρούμε το άυλο μέρος πιο πολύτιμο.

Εδώ που τα λέμε, νομίζω πως αν βρεθείς στην ανάγκη να πουλήσεις κάτι, νομίζω πως θα είναι πιο έντιμο να διαθέσεις -με "ενοίκιο"- το σώμα σου, παρά να πουλήσεις οριστικά την σκέψη, δηλαδή τη φωνή της ψυχής σου. "Έκδοση" πιστεύω πως είναι η παραμονή σε μια σχέση με αποκλειστική επιδίωξη τη σεξουαλική ικανοποίηση, η παραμονή σε μια συμβατική σχέση (γάμο-συμβίωση) για κοινωνικούς ή οικονομικούς λόγους και, βέβαια, η απροκάλυπτη εκπόρνευση. Οι βιωματικές παρατηρήσεις μου, έχουν δείξει πως όταν αρχίσεις να πουλάς το σώμα σου, φαίνεται πως συνηθίζεις αργά ή γρήγορα να παράγεις δύο αδόκιμες μορφές σκέψης που τις ονομάζω, για να διευκολυνθώ στην κατανόηση, αντι-σκέψη και παρα-σκέψη. Η πρώτη εκφράζει την υποκριτική σου σκέψη και έκφραση, δηλαδή τα ψέμματα που λες και η δεύτερη αφορά το πως παρουσιάζεις μισές αλήθειες, που δεν σε εκφράζουν πραγματικά, αλλά διευκολύνουν την πώληση του εαυτού σου.

Εκτιμώ βαθιά τις επαγγελματίες ιέρειες του έρωτα γιατί μ' αυτές ξεκίνησα, πραγματικά, την ερωτική μου ζωή και επειδή με δίδαξαν να μην απολαμβάνω τον έρωτα παρά μόνο αν ικανοποιήσω προηγουμένως τη γυναίκα που με συντροφεύει. Οι γυναίκες αυτές δεν προσποιούνται όταν συμπαθήσουν κάποιον "πελάτη" μετατρέποντάς τον άμεσα σε εραστή προσφέροντας με μια μεγαλόψυχη διάθεση τον εαυτό τους. Μακάρι να μπορούσα να ήμουν τόσο ειλικρινής όσο εκείνες.  Διαρκώς διαπιστώνω ότι κάτι κρύβω, κάτι σκεπάζω για να το ανασύρω αργότερα στην "κατάλληλη στιγμή" και να "πιάσω καλύτερη τιμή" στην "αγορά κοινωνικής ανοχής". 

Ότι έγραψα έως τώρα το έγραψα για μένα ' εξομολόγηση ήταν, προς έναν φανταστικό φίλο όπως αυτόν που έχουν τα μικρά παιδιά αλλά και διέξοδος σε μια επιτακτική ανάγκη να επικοινωνήσω και να σταματήσω επιτέλους να είμαι εσωστρεφής! Το περίεργο είναι ότι διάλεξα έναν εξαιρετικά εσωστρεφή τρόπο -το γράψιμο- για να πάψω να είμαι εσωστρεφής (κάπου το έχω διαβάσει αυτό). 

Επειδή εσένα φίλη / φίλε σε σέβομαι περισσότερο από τον εαυτό μου, θα μου επιτρέψεις να "διορθώσω" τα κείμενά μου -όσο μπορώ και όσο ξέρω- πριν να σου τα δώσω. Αν πρόκειται να γίνουμε ρεζίλι, ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον προηγουμένως, μήπως και μειώσουμε τη γελοιοποίηση του να εκτεθούμε δημοσίως, γιατί, μάλλον, δεν θα την αποφύγουμε...

Έτσι κι αλλιώς "υπήρξαμε" πριν από την έκδοση των κειμένων μας, κι ας μην το ήξεραν "οι άλλοι" και θα συνεχίσουμε, πιθανώς, να υπάρχουμε και μετά ' απλά, θα το έχουν πλέον μάθει και οι άλλοι!

Διευκρίνιση:  Τα γράφω όλα αυτά και συνεχίζω να κοκκινίζω! Μην το παρεξηγήσετε ' δεν κοκκινίζω επειδή ντρέπομαι ' σφίγγομαι γιατί προσπαθώ να αποφύγω να εξομολογηθώ τις ενδότερες σκέψεις μου στους άλλους, καθώς είναι συχνά τόσο αντισυμβατικές, ώστε, είτε θα τις θεωρήσουν αβάσιμες είτε θα γελάσουν μαζί μου. Από τη μια πλευρά, είναι δικαίωμά τους να θεωρήσουν αβάσιμες τις σκέψεις μου αλλά λυπάμαι πραγματικά γιατί διαπιστώνω πως απουσιάζει παντελώς από τη σκέψη τους η διαίσθηση και έχει κατακυριεύσει το χώρο του νου, η λογική. Άνθρωπος χωρίς διαίσθηση μοιάζει με τυφλό χωρίς μπαστούνι. Από την άλλη πλευρά, δεν με ενοχλεί να γελάνε μαζί μου, αλλά προτιμώ να συμβαίνει κάτι τέτοιο όταν το προκαλώ εσκεμμένα, δηλαδή σε υποψιασμένες στιγμές και επιδιώκω να διαρκέσει τόσον χρόνο όσον έχω προβλέψει (ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο). Αντιλαμβάνομαι το γέλιο ως μέρος μιας επιδιωκόμενης εκπαιδευτικής συμπεριφοράς, όχι σαν τρόπο έκφρασης προσωπικής αντίθεσης ή ενός κακώς εννοούμενου κοινωνικού σχολιασμού (ειρωνεία, διάθεση γελοιοποίησης του άλλου). Άλλωστε, κανένας δεν χρειάζεται τη βοήθεια κανενός για να γελοιοποιηθεί ' τα καταφέρνει μια χαρά και μόνος του, αρκεί να υπηρετεί μόνο ένα πράγμα: να "νομίζει" πως ξέρει τι κάνει! Οι βουδιστές μοναχοί θεωρούν τιμή τους να κάνουν τους άλλους να γελούν κι εγώ συμφωνώ μαζί τους και ας μην είμαι βουδιστής αλλά χριστιανός ορθόδοξος.

Αν, εκδίδοντας ορισμένα κείμενα, καταφέρω να κάνω τους άλλους να συγκινηθούν ή να γελάσουν (όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά διαδοχής) ταυτιζόμενοι κάποιες στιγμές με τη σκέψη μου, τότε, ίσως αποδειχθεί πως, τελικά, κάτι είχα να πω. Θα προσπαθήσω να τιμήσω την καλοπροαίρετη προτροπή σας: "Εκδοθείτε χωρίς ντροπή (και χωρίς ταλαιπωρία)" για να μην πάρει -όσον με αφορά-  τον χαρακτήρα βρισιάς, όπως, για παράδειγμα: "Άντε αυτο-εκδώσου!"

Χαίρετε!

Γιώργος Χ.

Ας γνωριστούμε καλύτερα!

Η αφορμή για να γράψω κάτι μπορεί να είναι ακόμα και μια διαφήμιση ρούχων αν το τυπωμένο μήνυμα πάνω τους έχει νόημα. Σπάνια αγοράζω ρούχα και παπούτσια ' τα περισσότερα από όσα φοράω μου τα έχουν κάνει δώρο κάποιες φίλες. Έλεγα, πολλές φορές χαριτολογώντας, πως αν η κίνηση της αγοράς βασιζόταν στην αγοραστική μου δύναμη αλλά και στην καταναλωτική μου διάθεση μόνο τρεις κατηγορίες καταστημάτων θα λειτουργούσαν: τα καταστήματα τροφίμων, τα βιβλιοπωλεία και τα ζαχαροπλαστεία. Με την αρχή της κρίσης πρόδωσα την τρίτη κατηγορία καταστημάτων, προτιμώντας υγιεινότερα τρόφιμα και άρχισα να φοβάμαι λιγότερο για την επιβίωσή μου.

Οι φοβίες είναι, πιστεύω, συναισθηματικές καταστάσεις -μερικές φορές, αδιέξοδες- αλλά, πάντως, διαχειρίσιμες από κάποιον, αν έχει ανοιχτή επικοινωνία με τον εαυτό του και ειλικρινή σχέση με τους άλλους και τον κόσμο. Μικρο-φοβίες έχουμε όλοι, αλλά πραγματικά αισθάνθηκα φόβο όταν συνειδητοποίησα πως τα χρόνια περνούν, απασχολούμαι σε εργασίες ελάχιστα σχετικές με την ιδιοσυγκρασία και την  ψυχοσύνθεση μου και το μυαλό μου αρχίζει αργά και σταθερά να λειτουργεί σε πιο αργό -από τον συνηθισμένο για τα προσωπικά μου δεδομένα- ρυθμό και -ακόμα χειρότερα- πως είχα αρχίσει να συμβιβάζομαι με την κατάσταση, θεωρώντας τη φυσιολογική και αναπόφευκτη. Τότε, αποφάσισα, πατώντας πάνω στην "κινούμενη άμμο" της εργασιακής αβεβαιότητας να ξαναγυρίσω στον χώρο της εκπαίδευσης όπου ανήκα και όπου μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να ζει.

Ηλικία: 36 ετών. Πρώτος σταθμός, Κολέγιο και αντικείμενο σπουδών: Ψυχολογία. Γλώσσα διδασκαλίας: Αγγλικά. Επίπεδο γνώσης της γλώσσας: Στοιχειώδες. 

Για να μάθεις μια γλώσσα, λέγεται πως πρώτη προϋπόθεση είναι να "μάθεις να την ακούς", να γεμίσουν τ' αυτιά σου ήχους, τόνους και να εξοικειωθείς με την κουλτούρα του τόπου όπου αυτή μιλιέται, μέσα από τη διδασκαλία των καθηγητών και αναλύοντας, όσο μπορείς, την ιδιοσυστασία της γλώσσας καθαυτής. Άρχισα να μαθαίνω από τις ελληνικές λέξεις που μεταφέρθηκαν αυτούσιες στην αγγλική γλώσσα έστω κι αν έχασαν τη "φυσική" αρμονία τους καθώς επιχειρήθηκε να τοποθετηθούν με βίαιο και αρκετά αδέξιο τρόπο σε μια γραμματική και ένα συντακτικό "τηλεγραφικής λογικής" όπου τα άρθρα δεν είναι πάντα απαραίτητα και οι προθέσεις ακολουθούν, συχνά τα ρήματα στο τέλος μιας φράσης, για παράδειγμα στην ερώτηση: "Where are you going to?"  Ομολογώ πως δεν ήξερα ακριβώς που πηγαίνω, αλλά δεν αμφέβαλα ούτε στιγμή πως βαδίζω στη "σωστή" κατεύθυνση!

Το εισαγωγικό τέστ που εξετάστηκα για να διαπιστωθεί το επίπεδο γνώσης της γλώσσας ήταν απογοητευτικό. Αρκεί να σας πω ότι στον διαθέσιμο χρόνο της εξέτασης κατάφερα να απαντήσω μόνο στο πρώτο από τα τρία μέρη του τεστ. Συνέχισα '  δεν συνηθίζω να εγκαταλείπω μια προσπάθεια όταν αποφασίζω να την ξεκινήσω! Για δύο μήνες, θυμάμαι, το μυαλό μου βούιζε από τον καταιγισμό των λέξεων, των όρων, την απαιτητικότητα των γραπτών εργασιών, την ετοιμότητα κατά την προφορική εξέταση ' και "μίαν ωραίαν πρωίαν" όπως έγραφαν τα παλιά αναγνωστικά του δημοτικού σχολείου των αρχών του 20ού αιώνα, η "ομίχλη" άρχισε να διαλύεται και το "τοπίο" ξεκαθάρισε! Δεύτερο τεστ επιπέδου γνώσης της γλώσσας με σκορ: 513! Ο καλύτερος βαθμός από όλους τους φοιτητές των δύο τμημάτων της γλώσσας που εξετάζονταν από κοινού στην μεγάλη αίθουσα του κολεγίου. Η καθηγήτρια ανακοίνωσε τα αποτελέσματα γουρλώνοντας τα μάτια της καθώς γύρισε προς τη μεριά μου. Όσοι με "είχαν ξεγράψει" προφανώς δεν με γνώριζαν. Η έκπληξή της ήταν τόσο μεγάλη ώστε στο μάθημα της επόμενης ημέρας με έβαλε να ξανακάνω το ένα από τα τρία μέρη του τεστ για να βεβαιωθεί πως δεν ήταν τυχαία η απόδοσή μου. Τη θυμάμαι να χαμογελάει με σκυμμένο κεφάλι, επειδή κατάλαβε πως με είχε υποτιμήσει άδικα, όταν απαντούσα θυμωμένος αλλά σωστά, στις ερωτήσεις του τεστ πολλαπλών απαντήσεων όπου με εξέταζε προφορικά! Άρχισα να κερδίζω την εκτίμηση και των συμφοιτητών μου, όλων νεότερων από εμένα. Σε ένα διάλειμμα, ένας νεαρός κοντά στα 20 χρόνια, με μαλλί "περικεφαλαία", κάθισε κοντά και χαμογελώντας με νόημα μου είπε: έχεις καταλάβει πως θα περάσεις τέσσερα χρόνια εδώ; Φαίνεται πως το είχα καταλάβει πολύ καλά, καθώς τις μέρες που αποφοιτούσα τον ξαναείδα -μετά από δύο χρόνια που είχε περάσει στο στρατό-  να επανέρχεται για να συνεχίσει τη φοίτησή του και δεν του "τη χάρισα". Θυμάσαι του λέω, τι μου είπες, τότε; Έσκυψε το κεφάλι του, χαμογέλασε πικρά και μου είπε: "Είσαι γάτος!" Μου έκανε εντύπωση γιατί πάντα θεωρούσα πως μοιάζω περισσότερο με σκύλο, καθώς δένομαι με τους ανθρώπους που είναι γύρω μου, δεν είμαι ανταγωνιστικός και παραδέχομαι την ανωτερότητα κάποιου όταν είναι άξιος. Δεν χρειάζεται να είμαι αρχηγός για να αισθάνομαι ανεξάρτητος ' μπορώ να υπηρετώ έναν σκοπό και από χαμηλότερη θέση σε μια ιεραρχία. Η γνώμη των άλλων για μένα είναι σεβαστή και χρήσιμη αλλά οι άλλοι δεν είναι "ο καθρέφτης¨ όπου θα αντανακλάται η "μεγαλοσύνη" μου. Δεν την "ψώνισα" ακόμα και μάλλον θα το αποφύγω γιατί είμαι ήδη μεσήλικας. Όταν αποφοιτούσα, θυμάμαι, ο Αμερικανός πρύτανης, μου είπε, με έκπληξη, σε μια σύντομη κουβέντα μας, μαθαίνοντας στοιχεία του βιογραφικού μου, προσέχοντας το ύφος του για να μη με προσβάλλει: "Συγχαρητήρια! Θα πρέπει να είσαι ο πιο μορφωμένος θυρωρός της Αθήνας!" Οι ξένοι εκπαιδευτικοί έχουν στην κουλτούρα τους την πρακτική άσκηση και εκτιμούν ιδιαίτερα τους εργαζόμενους φοιτητές.

Φοίτησα στο Κολέγιο όταν ακόμη δεν είχε αναγνωριστεί ως εκπαιδευτικός φορέας και άκουσα για χρόνια γνώμες συναδέλφων, όπως: "Εγώ δεν το δηλώνω στο βιογραφικό μου πως τελείωσα το Κολέγιο" ή ερωτήσεις, όπως: "Ήταν καλό το κολέγιο που τελείωσες;" ή ακόμα και αφορισμούς: "Δεν γνωρίζω το Πανεπιστήμιο που τελείωσες!" Οι απαντήσεις που δίνω είναι περίπου αυτές: "Εγώ πάντα δηλώνω το πρώτο Πανεπιστήμιο που τελείωσα", "Το 'δικό μου' Κολέγιο, δηλαδή αυτό που τίμησα με ανελλιπή παρακολούθηση, πολλή δουλειά και 4 χρόνια πλήρους φοίτησης (και τα καλοκαίρια) και πλήρωσα  με χρήματα που προήλθαν από εργασία πλήρους απασχόλησης και από τη βοήθεια των γονιών μου, έχει αξία γιατί η Ψυχολογία έχει να κάνει με την άυλη βοήθεια στον άνθρωπο, πράγμα ανεκτίμητο.

Η αγάπη για τη γνώση και τη μάθηση με έκανε να συνεχίσω τις σπουδές μου στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Ιστορία του Ευρωπαϊκού πολιτισμού) και στη συνέχεια, μεταπτυχιακό στην Εκπαίδευση. Στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο γνώρισα ανθρώπους με ποιότητα και ελεύθερη σκέψη, τέτοιους που δεν φανταζόμουν πως θα συναντούσα στην Ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση. Σε χώρους όπου εργάστηκα ως εθελοντής ασκώντας τόσο την εκπαιδευτική όσο και την ψυχολογική μου ιδιότητα γνώρισα από κοντά τους γονείς και τα παιδιά ευπαθών ομάδων της ελληνικής κοινωνίας και θέλω να πιστεύω πως κατάφερα να κάνω τη ζωή τους λίγο καλύτερη, εκείνα τα χρόνια. Η "περιουσία" μου από όλη αυτή την εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία είναι η δυνατότητά μου να "διαβάζω ανθρώπους" "να ανασκευάζω αντιλήψεις" και να μην ανακοινώνω, παρά μόνο όταν απαιτείται, για το καλό του "εξεταζόμενου" τα αποτελέσματα των ερευνών μου. Προσοχή: Φίλοι, λιγότερο φίλοι και "καθόλου" φίλοι που με έχετε γνωρίσει τα τελευταία χρόνια, μην παρεξηγήσετε την εχεμύθειά μου, γιατί θα βρεθείτε προ εκπλήξεως!

Ποτέ μην υποτιμάτε έναν μεσήλικα Ψυχολόγο!

Γιώργος Χατζηαποστόλου

Το πυγμαχικό σκάκι και η ρύθμιση της επιθετικότητας

  

Θυμάμαι, ρώτησαν τον Ούλοφ Πάλμε γιατί ασχολήθηκε με την πολιτική και αφού σκέφθηκε για λίγο τους απάντησε χαμογελώντας αινιγματικά με τα εξής, περίπου, λόγια: "Μου άρεσε το μποξ, μου άρεσε και η πολιτική και είπα να τα συνδυάσω!"

Τα χρόνια πέρασαν, η ανθρώπινη επιθετικότητα αυξήθηκε κατακόρυφα και τα τελευταία χρόνια στους αγανακτισμένους και διαταραγμένους πρώην μαθητές που εισέβαλαν σε σχολεία των ΗΠΑ και σκότωναν  μαθητές και καθηγητές, επειδή με κάποιο τρόπο θεωρούσαν πως τους είχαν προσβάλει στο παρελθόν, προστέθηκαν οι ισλαμιστές καμικάζι του ΙΣΙΣ που σκοτώνουν αδιακρίτως χριστιανούς σε χώρες της Δύσης (Βρετανία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία).

Τότε που είχα δει το συγκεκριμένο στιγμιότυπο με τον Πάλμε, στην τηλεόραση, δεν φανταζόμουν πως θα μπορούσε να συνδυαστεί όχι μόνο η πολιτική, δηλαδή η ατομική στάση / η κοινωνική ζωή με την πυγμαχία αλλά και το κορυφαίο πνευματικό παιχνίδι -το σκάκι- με την πυγμαχία ' και όμως, συνέβη και μάλιστα με επιτυχία. 

Όσο και αν φαντάζει αταίριαστο ή ανεδαφικό, ο σκοπός του νέου αθλήματος είναι να ρυθμίσει την επιθετικότητα του παίκτη - αθλητή ώστε να είναι διαρκώς σε θέση να μεταπηδά από το σωματικό στο πνευματικό πεδίο του αγώνα, χωρίς να ξοδεύει ολόκληρη τη ζωτική και διανοητική του ενέργεια ούτε στο ένα ούτε το άλλο ' διαφορετικά θα ηττηθεί από τον αντίπαλο.

"Θα μπορούσε το πυγμαχικό σκάκι να  εκτονώσει την επιθετικότητα στην Αριζόνα και παραπέρα;"

Το άρθρο δημοσιεύθηκε από την Andrea Kuszewski στις 10 Ιανουαρίου του 2011 

Τηλεμεταφορά, μανδύες αορατότητας, μυρωδιά-o-όραμα, τρισδιάστατη εκτύπωση, ακόμη και ολογράμματα, ήταν όλα ιδέες που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην επιστημονική φαντασία, και τώρα είναι πραγματικά προϊόντα και τεχνολογίες σε διάφορα στάδια ανάπτυξης από τους επιστήμονες. Αν και αυτό είναι κοινό σε τομείς όπως η πειραματική φυσική, δεν είναι τόσο συχνό ότι η γνωστική νευροεπιστήμη και η εφαρμοσμένη ψυχολογία αξιολογεί στοιχεία που προέκυψαν από αυτό το είδος της φαντασίας.

Το πυγμαχικό σκάκι, ένα υβρίδιο που συνδυάζει το αθλητικό σκάκι και την πυγμαχία, έκανε την πρώτη εμφάνισή του στις σελίδες ενός εικονογραφημένου μυθιστορήματος του 1992 από τον Enki Bilal, το Froid Equadeur, ή Ψυχρός Ισημερινός. Συνδυάζοντας αυτό που περιγράφεται ως το νούμερο "ένα" φυσικό άθλημα (πυγμαχία) και το νούμερο "ένα" άθλημα σκέψης (σκάκι), σε ένα εντελώς νέο υβριδικό άθλημα, το πυγμαχικό σκάκι ήταν γραφτό να οργανωθεί η απόλυτη δοκιμασία του σώματος και του μυαλού.

Το 2003, ο Ολλανδός καλλιτέχνης Iepe Rubingh ήθελε να δώσει αυτή την αντίληψη της ζωής. Είδε τις δυνατότητες για ένα απίστευτα προκλητικό νέο άθλημα που απαιτεί τη σωματική δύναμη και την ευκινησία, τις ανώτερες δεξιότητες επίλυσης ενός προβλήματος, και πάνω απ’ όλα, απίστευτη διανοητική πειθαρχία και έλεγχο. Δεν είναι πλέον μόνο ένα παιχνίδι επιστημονικής φαντασίας, το πυγμαχικό σκάκι είναι τώρα ένα από τα νεότερα αθλήματα της μόδας στην Ευρώπη και κερδίζει γρήγορα τη δημοτικότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ. 

Το πιο εντυπωσιακό πράγμα για το πυγμαχικό σκάκι, είναι ότι δεν έχει τις ρίζες του στην επιστημονική φαντασία ' η ακραία σωματική ικανότητα και η ψυχική ανδρεία -απαραίτητες για την κυριαρχία- είναι η δυνατότητα του εγκεφάλου να αλλάζει από το ίδιο το άθλημα. [....] Αυτό μπορεί να φαίνεται απίθανο, δεδομένου ότι το πυγμαχικό σκάκι είναι άθλημα επαφής, αλλά επιτρέψτε μου να το εξηγήσω.  

Πυγμαχικό Σκάκι - το νέο ακραίο άθλημα

Το πυγμαχικό σκάκι χωρίζεται σε έντεκα σύντομους γύρους, γρήγορα περιστρεφόμενους, δηλαδή, έξι γύρους του σκακιού διάρκειας τεσσάρων λεπτών, που εναλλάσσονται με πέντε γύρους της πυγμαχίας διάρκειας τριών λεπτών. Η νίκη επιτυγχάνεται με νόκ- άουτ, ή ματ και σε  περίπτωση ισοπαλίας, καθορίζεται ο νικητής στα σημεία.

Η ιδέα της εκτέλεσης σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας  (πυγμαχία), καθώς και ένα υψηλό διανοητικό επίπεδο (σκάκι) φαίνεται αρκετά επίπονη. Αλλά δεν είναι μόνο η φυσική προσπάθεια καθώς η διανοητική προσπάθεια του συνδυασμού των δύο αθλημάτων που το καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο, είναι η σταθερά εναλλασσόμενη εμπρός και πίσω [κίνηση] μεταξύ των δύο αθλημάτων που είναι η πραγματική πρόκληση. Τι είναι αυτό σχετικά με τους εναλλασσόμενους γύρους που το κάνουν τόσο έντονα απαιτητικό;  Είναι ενδιαφέρον ότι η απάντηση βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στη ρύθμιση των συναισθημάτων. Η δύναμη ενός πυγμάχου παγκόσμιας κλάσης και η υψηλή κατάταξη ενός σκακιστή δεν θα έχουν καμία χρησιμότητα αν ένας παίκτης δεν έχει τη μία πολύ σημαντική δεξιότητα -την ικανότητα να ρυθμίζει αποτελεσματικά τα συναισθήματά του, προκειμένου να διατηρήσει τον γνωστικό έλεγχο.

Η πρόκληση της εναλλαγής αντικειμένου αθλητικής δραστηριότητας

Σε κάθε πυγμάχο-σκακιστή θα πω ότι το πιο δύσκολο κομμάτι του αθλήματος είναι η στιγμή που θα μεταβεί στον επόμενο γύρο. Ναι, η πυγμαχία προϋποθέτει φυσικά κόστος σε ενέργεια και το σκάκι χρειάζεται υπερβολική συγκέντρωση, αλλά είναι το έργο-μεταγωγής που αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση. [....]

Τι σημαίνει η συγκίνηση για τη συμπεριφορά
[...] ... η συναισθηματική κατάσταση σας βοηθά να έχετε την αίσθηση του τι συμβαίνει και να επιλέξετε τις κατάλληλες αντίστοιχες συμπεριφορές για να συμμετάσχετε σε αυτό. Είναι η κατάσταση της εγρήγορσης, υψηλή-χαμηλή, ευτυχισμένος-δυστυχισμένος, που θα καθορίσει το πως το μυαλό σας ανταποκρίνεται στις επιμέρους καταστάσεις. Για παράδειγμα, αν είστε εξαιρετικά νευρικός ή αναστατωμένος, θα ερμηνεύσετε μια διφορούμενη κατάσταση πολύ διαφορετικά από ό,τι θα κάνατε αν ήσασταν ήρεμοι. Επί πλέον, εάν είστε σε μια αυξημένη κατάσταση διέγερσης (δηλαδή, πολύ υψηλή για ό,τι απαιτεί η κατάσταση) αυτή πρόκειται να επηρεάσει το πόσο καλά είστε σε θέση να επικεντρωθείτε σε μια γνωστική δραστηριότητα.[....]

Το όφελος του προ-μαθησιακού συναισθηματικού ελέγχου 

Πάρτε αυτό το παράδειγμα που μόλις ανέφερα και αφορά μια πάλη ακριβώς πριν τις εξετάσεις σας. Αν έχετε βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση όπως αυτή, ξέρετε πόσο δύσκολο είναι να εστιάσετε όταν τα συναισθήματά σας είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο. Έτσι, τώρα φανταστείτε πως σας παρουσιάζεται η ίδια κατάσταση, και αντί να χρησιμοποιήσετε ένα επιχείρημα, που θα ήταν σε θέση να διατηρήσει την ψυχραιμία σας, να συζητήστε το πρόβλημα με ηρεμία, εμπλέξετε συναισθηματικά τον εαυτό σας να εργαστεί πάνω σε αυτό. Σίγουρα, με δεδομένη την πιο ήρεμη κατάσταση σας, θα διαχειριστείτε πολύ ευκολότερα τη συγκεκριμένη δοκιμασία.

Τώρα τι γίνεται αν έλεγα ότι μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους εαυτούς μας για να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, όταν παρουσιάζεται μια συναισθηματικά φορτισμένη κατάσταση, ακόμη και πριν αυτή συμβεί; Πολλές τεχνικές τροποποίησης της συμπεριφοράς περιλαμβάνουν σενάρια  εξάσκησης, όπου ενισχύονται η επιθυμητή απάντηση, ή χρησιμοποιείται η καταστολή ή η επαναξιολόγηση προκειμένου να διαμορφώσουν τη συμπεριφορά ως αντίδραση  σε μια προβληματική κατάσταση. Αυτό το είδος της συμπεριφοράς κατάρτισης χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια ή μετά τη στοχευμένη κατάσταση για να βοηθήσει ένα άτομο να αναπτύξει νέες συμπεριφορές για να αντικαταστήσει αυτή τη δυσπροσαρμογή σε αυτά, όπως η εκμάθηση να σταματήσει και να μετρά μέχρι το δέκα πριν απαντήσει σε ένα επιχείρημα.

Αυτοί οι τύποι των τεχνικών συμπεριφοράς έχουν την επιτυχία τους, αλλά οι ερευνητές (pdf) βρήκαν ότι όταν διαμορφώνουν τη συναισθηματική αντίδραση πριν συμβεί η κατάσταση, αντί να την τροποποιήσουν αργότερα, υπάρχει ένα σημαντικά υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας για την αλλαγή, και υπάρχουν λιγότερες αρνητικές επιδράσεις και παρενέργειες (αυξημένος καρδιακός ρυθμός, υψηλότερη πίεση- απόκριση). Με άλλα λόγια, όταν η κανονικοποίηση του συναισθήματος γίνεται αυτόματα, το άτομο δεν αισθάνεται πολλές αρνητικές επιπτώσεις, όπως, ας πούμε, κάποιος που προσπαθεί ενεργά να καταστείλει μιαν αντίδραση. Προφανώς ο στόχος εδώ είναι, κατά την παρουσία μιας αγχωτικής κατάστασης, να έχετε την κατάλληλη, αυτόματη ρύθμιση των συναισθημάτων σας, πριν από οποιαδήποτε αρνητική αντίδραση. Θέλουμε να είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε μπροστά σε αντιξοότητες και να παίρνουμε σαφείς αποφάσεις, διατηρώντας τη θέση του επικεφαλής σε μια αποστολή. Επομένως, πώς θα μάθουν αυτά τα διανοητικά τεχνάσματα;

Και το μεγάλο ερώτημα είναι: μπορεί το πυγμαχικό σκάκι να είναι ένα μέσο εκπαίδευσης για να διδάξει την αυτόματη ρύθμιση των συναισθημάτων; Βεβαιωθείτε ότι μπορεί! [....]

Το συναρπαστικό μέρος

Τώρα που έχουμε όλες τις πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη της ρύθμισης αυτών των συναισθημάτων, πώς μπορεί να διδαχθεί και να επιτευχθεί, τι σημαίνει για το μέλλον των καινοτόμων μεθόδων σχετικά με την προληπτική θεραπεία, για την προβληματική συμπεριφορά; 

Ας δούμε ένα παράδειγμα που είναι ιδιαίτερα αγαπητό σε μένα: στρατηγικές αντι-εκφοβισμού. Ως θεραπευτής συμπεριφοράς που εργάζεται σε σχολεία, έχω υπάρξει μάρτυρας και συμμετείχα σε αρκετά διαφορετικά είδη προγραμμάτων κατά του εκφοβισμού. Κάθε πρόγραμμα ποικίλλει όσον αφορά το ακριβές περιεχόμενό του, αλλά γενικά, όλα φαίνεται να έχουν επικεντρωθεί στο πώς να αντιδράσουν σε εκφοβισμό, είτε να τον καταγγείλουν σε ένα δάσκαλο, ή να προσφύγουν στην κατά πρόσωπο αντιμετώπιση αυτού που φοβερίζει. Όλα αυτά είναι καλά πράγματα να διδάξετε ' μην με παρεξηγήσετε. Αλλά τι θα γινόταν εάν μπορούσαμε να στοχεύσουμε ένα πρόβλημα συμπεριφοράς πριν καν προκύψει;

Ο συνδυασμός αθλημάτων όπως η πυγμαχία και το σκάκι -αυτά που αφορούν τη γρήγορη εναλλαγή μεταξύ των φυσικών δραστηριοτήτων που παράγουν αδρεναλίνη, και των έντονων γνωστικών διεργασιών, είναι ιδανικός για την εκπαίδευση στη ρύθμιση των συναισθημάτων.  Μπορεί να φαίνεται ότι μια δραστηριότητα όπως η πυγμαχία θα προωθήσει την επιθετικότητα, αλλά αντίθετα, όταν συνδυάζεται με το σκάκι, χρησιμοποιώντας σύντομους, εναλλασσόμενους γύρους, δεν υπάρχει χρόνος για να οικοδομήσει την επιθετικότητά του ο αθλητής / παίκτης -αλλιώς θα χάσει το παιχνίδι. Εάν έχετε εκπαιδεύσει τα παιδιά σχετικά με το πώς να ελέγχουν τη συναισθηματική συμπεριφορά τους ή την επιθετικότητά τους πριν επιτεθούν σε ένα άλλο παιδί, τότε βασιστείτε σε αυτά τα πρότυπα της επιτυχημένης συμπεριφοράς και είστε ένα βήμα μπροστά από το πρόβλημα, αντί να το κυνηγάτε από πίσω. Για να μην αναφέρουμε, πως η έγκαιρη παρέμβαση για τυχόντα προβλήματα συμπεριφοράς σημαίνει σχεδόν, πάντα,  μακροπρόθεσμα, ένα υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας.

Είμαστε σύμφωνοι πως τα πολύ μικρά παιδιά ίσως να μην είναι αυτά που θα πρέπει να ασχολούνται ειδικά με το πυγμαχικό σκάκι (το βλέπω πιο κατάλληλο για εφήβους και νεαρούς ενήλικες), αλλά οποιοδήποτε σωματικό άθλημα σε συνδυασμό με  εναλλασσόμενο γνωστικό έργο, που χρησιμοποιούν αυτές τις ίδιες αρχές, θα ήταν εξίσου σημαντικό. [...] Αντί να χρησιμοποιούμε την επανορθωτική «προσέγγιση του επιδέσμου (τσιρότου)» για την αντιμετώπιση ορισμένων από αυτά τα θέματα, όπως η παιδική επιθετικότητα και ο εκφοβισμός, ας χρησιμοποιήσουμε αυτή την επιστημονική γνώση για να καταλήξουμε σε ορισμένες καινοτόμες νέες λύσεις. Με το να είναι αρκετά δημιουργικά, δεν θα μπορούσε μόνο να παρασύρει τα παιδιά που εμπλέκονται με ενθουσιασμό, στη δική τους ψυχική ευεξία, αλλά θα μπορούσε, πραγματικά, να είναι ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων συμπεριφοράς και την επιθετικότητα πριν αρχίσουν να την εκδηλώνουν. Είναι το πυγμαχικό σκάκι η μόνη λύση για την παραγωγή καλά προσαρμοσμένων και συναισθηματικά σταθερών ενηλίκων; Όχι, αλλά είναι μια διασκεδαστική αφετηρία για να ξεκινήσετε. Εγώ, για παράδειγμα, είμαι πρόθυμη να πολεμήσω λίγο, για ένα καλύτερο μέλλον. Εσύ, είσαι; 

Βιβλιογραφία:

Calkins, S. D. (2010). Σχόλιο: εννοιολογικές και μεθοδολογικές προκλήσεις για τη μελέτη του κανονισμού του συναισθήματος και της ψυχοπαθολογίας. Εφημερίδα της Ψυχοπαθολογίας και της αξιολόγησης της συμπεριφοράς, 92-95.
Iris Β Mauss, C. L. (2007). Αυτόματη ρύθμιση συγκίνησης κατά τη διάρκεια πρόκλησης θυμού. Journal of Experimental Social Psychology, 698-711.
Kring, A. M. (2010). Το μέλλον των Ερευνών Συναισθήματος στη μελέτη της Ψυχοπαθολογίας. Επανεξέταση της συγκίνησης, 225-228.
Lawrence E. Williams, J. A. (2009). Ο ασυνείδητος κανονισμός του Συναισθήματος: η ασυνείδητη επαναξιολόγηση του σκοπού ρυθμίζει τη  συναισθηματική αντιδραστικότητα. Συγκίνηση, 847-854.
Maor Katz, Γ L.-C. (2009). Η προμετωπιαία πλαστικότητα και το άγχος του Εμβολιασμού- Induced ανθεκτικότητα. Αναπτυξιακή Νευροεπιστήμη, 293-299.
Sloan, A. M. (2009). Κανονισμός συγκίνησης και Ψυχοπαθολογία: Μια Μετα-διαγνωστική προσέγγιση για την αιτιολογία και τη θεραπεία. Guilford Press.
Παγκόσμιος Οργανισμός Chessboxing. (Ν.Ο.). Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου του 2011, από wcbo.org.
Ann M. Kring και Denise Μ Sloan Η Ρύθμιση της Συγκίνησης και η  Ψυχοπαθολογία: Μια Μετα-διαγνωστική προσέγγιση για την αιτιολογία και τη θεραπεία.
Iris Β Mauss, Crystal L. Cook, και James J. Gross Αυτόματη ρύθμιση της Συγκίνησης κατά της πρόκλησης θυμού.
Μ. Lawrence E. Williams, John A. Bargh, Christopher C. Nocera, και Jeremy R. Gray Ο ασυνείδητος κανονισμός του συναισθήματος: η ασυνείδητη αξιοποίηση των στόχων που ρυθμίζουν τη συναισθηματική αντιδραστικότητα.
Η προμετωπιαία πλαστικότητα και το άγχος του Εμβολιασμού-Induced Resilience από Maor Katz, Chunlei Liu, Μαρία Schaer, Karen J. Parker, Marie-Christine Ottet, Averi Epps, Christine L. Buckmaster, Roland Bammer, Michael E. Moseley, Alan F. Schatzberg, Στεφάνου Eliez και David M. Λυών.
Ann Kring Το μέλλον της έρευνας του συναισθήματος στη μελέτη της ψυχοπαθολογίας.

Πηγή:

http://blogs.scientificamerican.com/guest-blog/could-chess-boxing-defuse-aggression-in-arizona-and-beyond/

Μετάφραση: Γιώργος Χατζηαποστόλου